Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı
TT

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Mısır tarihinin ünlü firavunu Tutankamon'un babası Akhenaten'in yüzü ölümünden yaklaşık 12 bin yıl sonra yeniden görüldü.
Bilim insanları, yaklaşık 100 yıl önce Krallar Vadisi'nde keşfedilen bir kafatasını, M.Ö. 1353 ve 1335 arasında hüküm süren Firavun Akhenaten'in yüzünü yeniden canlandırmak için kullandı.
Dijital canlandırma, uzun çeneli ve keskin bakışlı, Tutankamon gibi sivri burunlu, 20'li yaşlarda bir adamı ortaya çıkardı.
Yüz rekonstrüksiyonu diye bilinen canlandırmanın tamamlanması aylar sürdü. Araştırma ekibi diğer canlandırmalardan farklı olarak, firavunun yalnızca yüz özelliklerine odaklandı. Bu yüzden canlandırmada saçlar, takılar veya diğer eklentiler yer almadı.

Akhenaten'e ait olduğu düşünülen iskeletin yeniden canlandırılan yüzü (solda), Tutankamon'un yüz özellikleriyle (sağda) benzerlik gösteriyor (Fotoğraflar: FAPAB / BBC)
Ekip, akademik çalışmaların yayımlandığı internet sitesi Academia'da şu ifadelere yer verdi:
"Bu yüz rekonstrüksiyonu, dünya tarihindeki en tartışmalı ve önemli mumyalardan birini metaforik açıdan geri getiriyor. Bu canlandırma Akhenaton'un kendisine atfedilebilir. Ancak kimlik tespiti için daha fazla kanıt isteyenler de olabilir."
Akhenaten'in dijital görüntüsü, Sicilya'daki Adli Antropoloji, Paleopatoloji ve Biyoarkeoloji Araştırma Merkezi'nde (FAPAB) oluşturuldu. Merkezdeki araştırmacılar, 1907'de keşfedilen ve Tutankamon'un babasına ait olduğu düşünülen mumyalanmış kafatasından yararlandı.
Kalıntılar, Tutankamon'un mezarına sadece birkaç metre mesafede yer alan, arkeologların KV 55 diye isimlendirdiği mezarlıkta bulunmuştu. Bu da mumyanın ünlü firavunun babası olduğunu düşündürmüştü.
Mezarın keşfinden yaklaşık bir asır sonra yapılan genetik analizler, içindeki iskeletin Mısır'da tek tanrıcılığı tanıtan ilk krala, yani Akhenaten'e ait olduğunu göstermişti. Ancak bazı bilim insanları bu bulgulara şüpheyle yaklaşmıştı.
Uzmanlara göre Mısır halkının kültürü çok tanrılı inanca adapte olmuştu ve bu yüzden Akhenaten'in tek tanrılı düşünceleri geniş çapta kabul görmemişti.
Hatta Akhenaten öldüğünde, halk firavunun anıtlarını söküp saklamış ve adı da hükümdarlar listesinden silinmişti.
Çok tanrılı inanış, Akhenaten'in oğlu Tutankamon tahta geçtiğinde yeniden egemen olmuştu. Saltanatına 8-9 yaşlarında başladığı düşünülen Tutankamon'un yaklaşık 9 yıl hüküm sürdüğü belirtiliyor. 
Ünlü firavunun akraba evliliğinden doğması nedeniyle birçok hastalıkla mücadele ettiği ve bu durumun ömrünü kısalttığı tahmin ediliyor. Ancak çeşitli efsaneler, firavunun suikasta uğradığını veya kaza geçirdiğini öne sürüyor.

 


Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

Parkinson hastalığını tespit eden kalem üretildi

(Unsplash)
(Unsplash)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bilim insanları, Parkinson hastalığının erken belirtilerini saptamak için el hareketlerini yapay zekayla analiz eden özel bir kalem geliştirdi. Bu gelişme, hastalığın düşük maliyetli teşhisine önayak olabilir.

Bu cihaz, dünya çapında 10 milyon kişiyi etkileyen bu nörolojik hastalığa sahip olan ve olmayan kişilerin yazma şeklindeki farklılıkları tespit edebiliyor. Hastalığın belirtileri arasında titreme ve uzuv ve vücut hareketlerinde bozulma yer alıyor.

Parkinson hastalığı, Alzheimer'dan sonra en yaygın ikinci nörodejeneratif hastalık ve bu tür rahatsızlıklar arasında en hızlı ilerleyeni.

Ancak genellikle hastanın motor becerilerini gözlemleyerek yapılan teşhisler, uzman eksikliği nedeniyle düşük ve orta gelirli ülkelerde yetersiz kalıyor.

El yazısı, beyin-el koordinasyonu gerektiren karmaşık bir süreç ve önceki araştırmalar, Parkinson hastalığının el yazısını önemli ölçüde etkilediğini gösterdi.

Manyetik mürekkep içeren yapay zekalı kalem, el yazısı örneklerini analiz ederek Parkinson hastalığının belirtilerini tespit ediyor. Kaliforniya Üniversitesi'nin Los Angeles kampüsünden araştırmacılar, "Burada, yumuşak manyetoelastik uç ve manyetik sıvı mürekkep içeren, hem yüzeydeki hem de havadaki yazma hareketlerini hassas ve niceliksel olarak yüksek kaliteli, analiz edilebilir elektrik sinyallerine dönüştürebilen, kendi kendine çalışan, Parkinson hastalığı teşhisi için bir teşhis kalemi geliştirdik" dedi.
 

Görsel kaldırıldı.

Parkinson hastalığı tanı kalemi (Jun Chen)


Araştırmacılar, yapay zeka sisteminin yardımıyla kalemin, Parkinson hastası üç kişinin el yazısı örneklerini 13 sağlıklı katılımcının el yazısı örneklerinden başarıyla ayırt edebildiğini gösterdi.

Cihazın 16 kişilik küçük bir grupta Parkinson hastalığını yüzde 95'in üzerinde doğrulukla tespit edebildiğini buldular.

Araştırmacılar, kalemin düşük maliyetli, doğru ve yaygın şekilde dağıtılabilir bir teknolojiye dönüştürülerek, geniş nüfuslu ve kaynakları sınırlı bölgelerde Parkinson teşhisini iyileştirmesini umduklarını belirtti.

Geliştirdiğimiz tanı kalemi, büyük nüfuslarda ve kaynakların sınırlı olduğu bölgelerde Parkinson hastalığı tanısını iyileştirme potansiyeline sahip, düşük maliyetli, yaygın şekilde dağıtılabilir ve güvenilir bir teknolojiyi temsil ediyor.

Bu, henüz muhtemel Parkinson hastası olduğunu bilmeyen, tedavi görmemiş bireyler için özellikle faydalı.


Independent Türkçe, independent.co.uk/tech