Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı
TT

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Efsanelere konu olan Mısır firavunu Tutankamon'un babasının yüzü yeniden canlandırıldı

Mısır tarihinin ünlü firavunu Tutankamon'un babası Akhenaten'in yüzü ölümünden yaklaşık 12 bin yıl sonra yeniden görüldü.
Bilim insanları, yaklaşık 100 yıl önce Krallar Vadisi'nde keşfedilen bir kafatasını, M.Ö. 1353 ve 1335 arasında hüküm süren Firavun Akhenaten'in yüzünü yeniden canlandırmak için kullandı.
Dijital canlandırma, uzun çeneli ve keskin bakışlı, Tutankamon gibi sivri burunlu, 20'li yaşlarda bir adamı ortaya çıkardı.
Yüz rekonstrüksiyonu diye bilinen canlandırmanın tamamlanması aylar sürdü. Araştırma ekibi diğer canlandırmalardan farklı olarak, firavunun yalnızca yüz özelliklerine odaklandı. Bu yüzden canlandırmada saçlar, takılar veya diğer eklentiler yer almadı.

Akhenaten'e ait olduğu düşünülen iskeletin yeniden canlandırılan yüzü (solda), Tutankamon'un yüz özellikleriyle (sağda) benzerlik gösteriyor (Fotoğraflar: FAPAB / BBC)
Ekip, akademik çalışmaların yayımlandığı internet sitesi Academia'da şu ifadelere yer verdi:
"Bu yüz rekonstrüksiyonu, dünya tarihindeki en tartışmalı ve önemli mumyalardan birini metaforik açıdan geri getiriyor. Bu canlandırma Akhenaton'un kendisine atfedilebilir. Ancak kimlik tespiti için daha fazla kanıt isteyenler de olabilir."
Akhenaten'in dijital görüntüsü, Sicilya'daki Adli Antropoloji, Paleopatoloji ve Biyoarkeoloji Araştırma Merkezi'nde (FAPAB) oluşturuldu. Merkezdeki araştırmacılar, 1907'de keşfedilen ve Tutankamon'un babasına ait olduğu düşünülen mumyalanmış kafatasından yararlandı.
Kalıntılar, Tutankamon'un mezarına sadece birkaç metre mesafede yer alan, arkeologların KV 55 diye isimlendirdiği mezarlıkta bulunmuştu. Bu da mumyanın ünlü firavunun babası olduğunu düşündürmüştü.
Mezarın keşfinden yaklaşık bir asır sonra yapılan genetik analizler, içindeki iskeletin Mısır'da tek tanrıcılığı tanıtan ilk krala, yani Akhenaten'e ait olduğunu göstermişti. Ancak bazı bilim insanları bu bulgulara şüpheyle yaklaşmıştı.
Uzmanlara göre Mısır halkının kültürü çok tanrılı inanca adapte olmuştu ve bu yüzden Akhenaten'in tek tanrılı düşünceleri geniş çapta kabul görmemişti.
Hatta Akhenaten öldüğünde, halk firavunun anıtlarını söküp saklamış ve adı da hükümdarlar listesinden silinmişti.
Çok tanrılı inanış, Akhenaten'in oğlu Tutankamon tahta geçtiğinde yeniden egemen olmuştu. Saltanatına 8-9 yaşlarında başladığı düşünülen Tutankamon'un yaklaşık 9 yıl hüküm sürdüğü belirtiliyor. 
Ünlü firavunun akraba evliliğinden doğması nedeniyle birçok hastalıkla mücadele ettiği ve bu durumun ömrünü kısalttığı tahmin ediliyor. Ancak çeşitli efsaneler, firavunun suikasta uğradığını veya kaza geçirdiğini öne sürüyor.

 


WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP
TT

WhatsApp yıllardır beklenen güncellemesini çıkardı

Fotoğraf: AFP
Fotoğraf: AFP

WhatsApp, kullanıcıların yıllarca süren taleplerinin ardından nihayet bir iPad uygulaması çıkardı.

Tablet artık tıpkı bir telefon gibi mesaj alıp gönderebilecek ve grup sohbetlerine katılabilecek.

Meta, uygulamanın "en büyük taleplerden biri" olduğunu ifade ediyor. Artık çoğu modern iPad'deki App Store'da mevcut.

WhatsApp önceden yalnızca tek bir cihazda çalışabiliyordu. Uygulamanın internet sürümü bile telefondakinin bir uzantısıydı, çalışması için telefonun açık ve bağlı kalması gerekiyordu. Ancak 2020'de WhatsApp birden fazla cihaz için destek sunmaya başlamış ve bu gelişme o zaman bile olası bir tablet uygulaması hakkında spekülasyonlara yol açmıştı.

iPad uygulaması halihazırda telefon versiyonunda bulunan özelliklerin aynısını, sadece daha büyük bir ekrana uyarlanmış şekilde sunuyor. Meta, bunun iPad uygulaması için "sadece başlangıç" olduğunu belirtse de hangi özelliklerin yolda olabileceğine dair ipucu vermedi.

WhatsApp, sohbetleri şifre veya parmak iziyle gizleyebilen sohbet kilidi adlı bir özelliğe sahip olduğunu belirtti. Bunun, WhatsApp sohbetlerinin paylaşılan cihazlarda bile gizli kalabileceği anlamına geldiği ifade edildi.

Facebook'un ana şirketi Meta'nın geliştirdiği Instagram da uzun süredir iPad uygulaması çıkarmayı reddediyor. Yöneticiler, uygulamaya yönelik taleplere zaman zaman bunun şirket için yeterince öncelikli bir konu olmadığını söyleyerek yanıt veriyor.

Öte yandan son aylarda bu durum değişmiş olabilir. Yakın zamanda yayımlanan bir haberde Instagram'ın, belki de TikTok'un başarısı nedeniyle kendi iPad uygulamasını geliştirdiği öne sürülmüştü.

Independent Türkçe