Çin ve İran 25 yıllık stratejik işbirliği anlaşması imzaladı

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'yi kabul etti (DPA)

Pekin / Şarku’l Avsat

12:07-27 Mart 2021 AD ـ 14 Sha’ban 1442 AH

Çin ve İran 25 yıllık stratejik işbirliği anlaşması imzaladı

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi'yi kabul etti (DPA)

İran ve Çin, 25 yıllık bir stratejik işbirliği anlaşması imzaladı. Henüz detayları açıklanmayan ve devlet televizyonu tarafından "25 yıllık stratejik işbirliği anlaşması" olarak nitelendirilen anlaşma İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif ve Çinli mevkidaşı Wang Yi tarafından imzalandı.
AFP'nin aktardığına göre, İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade daha önce devlet televizyonuna yaptığı açıklamada anlaşmanın ekonomik ve siyasi boyutları olan entegre bir yol haritası olduğunu duyurdu.
Hatipzade anlaşmanın, ekonomik boyutlar, İran'ın “Kuşak ve Yol” projesine katılımı ve Pekin'in Asya, Avrupa ve Afrika ile ticari ilişkileri geliştirecek altyapı projeleri oluşturmaya yönelik devasa Çin planına odaklandığını açıkladı.
Hatipzade taslak anlaşmanın, İran Cumhurbaşkanı Hassan Ruhani ile iki ülke arasındaki ilişkileri güçlendirme kararı alınan Ocak 2016'da Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in Tahran'a yaptığı ziyarete dayandığına dikkati çekti.
İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü, anlaşmanın ilk olarak Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 2015 yılındaki Tahran ziyaretinde gündeme geldiğini belirtti.
O zaman iki ülke ortak bir bildiriyle, başta ulaşım, limanlar, enerji, sanayi ve hizmet olmak üzere çeşitli alanlarda karşılıklı işbirliği ve yatırımlar sağlayan 25 yıllık bir anlaşma için ‘genişletilmiş bir işbirliği anlaşmasına varmak üzere müzakereler yürütme’ sözü vermişti.

ARAP DÜNYASI

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Hartum: Şarku’l Avsat

14:17-3 Mart 2024 AD ـ 23 Sha’ban 1445 AH

Hartum: Şarku’l Avsat

14:17-3 Mart 2024 AD ـ 23 Sha’ban 1445 AH

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

İran, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’deki ticari gemilere saldırı düzenlemesine yardım ediyor (AFP)

Sudanlı üst düzey istihbarat yetkilisi Ahmed Hasan Muhammed, ülkesinin İran’ın Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü kurma talebini reddettiğini söyledi.

İran’ın bu talebi kabul edilseydi, söz konusu üs, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından birinde deniz trafiğini izlemesine olanak tanıyacaktı.

Şarku’l Avsat’ın Wall Street Journal gazetesinden aktardığına göre Muhammed konuya ilişkin açıklamasında şunları söyledi;

“İran, Sudan ordusuna isyancılara karşı mücadelede kullanılmak üzere silahlı insansız hava araçları (SİHA) sağladı. Tahran, üssü inşa etme izni karşılığında, Sudan’a helikopter taşıyan bir savaş gemisi de dahil olmak üzere gelişmiş silahlar teklif etti. İranlılar üssü istihbarat toplamak için kullanmak istediklerini söyledi. Oraya savaş gemileri de yerleştirmek istediler. Ancak Hartum, İran’ın bu teklifini reddetti.”

Muhammed gazeteye yaptığı açıklamada, “Sudan İran’dan SİHA satın aldı. Çünkü insan kaybını azaltmak ve uluslararası insancıl hukuka saygı göstermek için daha isabetli silahlara ihtiyacımız vardı” diye ekledi.

Kızıldeniz’deki bir deniz üssü, Yemen’deki Husilerin ticari gemilere saldırı başlatmasına yardımcı olurken, Tahran’ın dünyanın en yoğun nakliye hatlarından biri üzerindeki hakimiyetini artırmasına olanak tanıyabilir.

İran destekli Husiler, Kızıldeniz’deki saldırıları Gazze’de savaşan İsrail ve müttefiklerini cezalandırma amacıyla gerçekleştirdiklerini ifade ediyor.

sddeb — *Yemen televizyonu tarafından yayınlanan bir görüntüde, Husi saldırısından sonra batan bir İngiliz kargo gemisi görülüyor (EPA)*

Sudan’ın, devrilen eski Devlet Başkanı Ömer El Beşir döneminde, İran ve Filistin’deki müttefiki Hamas ile yakın ilişkileri vardı.

Beşir'in 2019 darbesiyle devrilmesinin ardından, ülkenin askeri cuntasının başı olan Orgeneral Abdulfettah el Burhan, uluslararası yaptırımları sona erdirmek amacıyla ABD ile yakınlaşma başlattı.

Ayrıca İsrail ile ilişkileri normalleştirmek için harekete geçti.

İran’ın deniz üssünü inşa etme talebi, bölge ülkelerinin Sudan’da 10 aydır devam eden iç savaştan faydalanarak, Ortadoğu ile Sahra Altı Afrika ülkeleri arasında stratejik bir kavşak noktası olan ülkede yer edinmeye çalıştıklarını gösteriyor.

Burhan liderliğindeki Sudan ordusu, Nisan ortasından bu yana Orgeneral Muhamed Hamdan Daklu (Hamideti) liderliğindeki paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri ile savaşıyor.

Çatışma on binlerce insanın ölümüne, milyonlarca Sudanlının yerinden edilmesine ve dünyanın en kötü insani krizlerinden birine neden oldu.

Çatışmaları takip eden bölge yetkilileri ve analistlere göre, Sudan’ın İran’dan aldığı SİHA’lar, Hızlı Destek Kuvvetleri nedeniyle ordunun uğradığı kayıpların ardından, Burhan’ın bir miktar başarı elde etmesine yardımcı oldu.

Son haftalarda hükümet, Hartum ve Omdurman’daki önemli bölgelerin kontrolünü yeniden ele geçirdi.

ABD Başkanı Joe Biden yönetimi, hem Sudan ordusunu, hem de Hızlı Destek Kuvvetleri’ni savaş suçu işlemekle suçladı.

Washington ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Sudan’ın batısındaki Darfur bölgesinde cinayet, tecavüz ve etnik temizlik de dahil olmak üzere insanlığa karşı suçlar işlemekle itham etti.

Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, Sudan ordusunu, sivillerin yerleşimleri havadan hedef almak ve Sudanlı sivilleri çaresizce ihtiyaç duydukları insani yardımdan mahrum bırakmakla eleştirdi.

BM kuruluşları ayrıca Hızlı Destek Kuvvetleri’ni, Darfur’da etnik amaçlı saldırılar da dahil olmak üzere zulüm yapmakla suçladı.

Çatışmanın tarafları olan Sudan ordusu ve Hızlı Destek Kuvvetleri, ABD ve BM’nin suçlamalarını reddetti.

ABD Şubat ayında yaptığı açıklamada, İran’ın Sudan ordusuna silah sevkiyatıyla ilgili endişelerini dile getirdi.

ABD’nin Hartum Büyükelçisi John Godfrey, İran’ın Hartum’a yardım ettiğine ilişkin haberlerin ‘son derece rahatsız edici’ olduğunu söyledi.

Çin ve İran 25 yıllık stratejik işbirliği anlaşması imzaladı

Çin ve İran 25 yıllık stratejik işbirliği anlaşması imzaladı

Daha fazlasını oku

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

Sudan, İran’ın Kızıldeniz’de deniz üssü kurma talebini reddetti

لم تشترك بعد