İsrail seçim sonuçları: Araplar 200 bin oy kaybetti Netanyahu'ya 21 bin oy armağan etti

İsrail seçimlerinin nihai sonuçları dün Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e (sağda) teslim edildi (AP)
İsrail seçimlerinin nihai sonuçları dün Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e (sağda) teslim edildi (AP)
TT

İsrail seçim sonuçları: Araplar 200 bin oy kaybetti Netanyahu'ya 21 bin oy armağan etti

İsrail seçimlerinin nihai sonuçları dün Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e (sağda) teslim edildi (AP)
İsrail seçimlerinin nihai sonuçları dün Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e (sağda) teslim edildi (AP)

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e teslim edilerek resmi olarak açıklanan nihai seçim sonuçlarına göre, Binyamin Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi, bir önceki seçimlerle karşılaştırıldığında 285 bin oy kaybederek oy sayısı 1 milyon 350 bin’den 1 Milyon 66 bine düştü. Arap partileri 200 binden fazla oy kaybederken Netanyahu Araplardan 21 bin daha fazla oy aldı.
Seçim Komisyonu Başkanı Yüksek Mahkeme Hakimi Uzi Vogelman, resmi sonuçları Başkan Rivlin'e Batı Kudüs'teki köşkünde teslim etti. Sonuçlara göre seçimlere katılım açısından görülür bir düşüş yaşandığı ortaya çıktı. 2020 yılındaki önceki seçimlerde yüzde 71,5 olan seçime katılım oranı bu seçimlerde yüzde 67,3 oldu. Aynı şekilde Araplar arasında da 2020 seçimlerinde yüzde 65 olan bu oran bu yıl yüzde 50' ye düştü. Temsil oranları ise 15' ten 10 sandelyeye indi.
Likud Partisi, oyların yüzde 24' üne denk gelen 1 milyon 66 bin oy alarak 30 sandalye ile temsil edilecek. Likud’u 614 bin oy ile 17 sandalye kazanan Yesh Atid (Gelecek Var) Partisi takip etti. Ortadoks Yahudileri temsil eden Şas Partisi 316 bin oy ile  9 sandalye kazanırken Benny Gantz başkanlığındaki Mavi Beyaz partisi 292 bin oy ile 8 sandalye kazandı. 273 bin oy alan Naftali Bennett başkanlığındaki Yamina partisi, 268 bin oy alan Merav Michaeli başkanlığındaki İşçi Partisi, 248 bin oy alan dindar Aşkenazi Yahudilerini temsil eden Birleşik Tevrat Yahudiliği partisi ve 248 bin oy alan Avigdor Lieberman başkanlığındaki Yisrael Beiteinu (Evimiz İsrail) partisi 7’şer sandalye kazandılar. Bunların dışındaki listelerde yer alan partilerin her biri 6 sandalye elde ettiler. Bezalel Smotrich'in başını çektiği aşırılık yanlısı Dini Siyonizm partisi 225 bin oy aldı. Eymen Udeh liderliğindeki Barış ve Eşitlik için Demokratik Cephe, Sami Ebu Şahade liderliğindeki Ulusal Birlik Partisi, ve Arap demokrasi partilerinden meydana gelen Ortak Arap Listesi Bloku 212 bin oy aldı. Yeni Umut partisi 209 bin, Meretz Partisi 202 bin oy alırken İslami Hareket  (Birleşik Arap Listesi) 167 bin oy ile 4 sandalye kazandı.



İran, ABD ile müzakerelerin üçüncü turu öncesinde Avrupa troykası ile görüşmek üzere harekete geçti

ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
TT

İran, ABD ile müzakerelerin üçüncü turu öncesinde Avrupa troykası ile görüşmek üzere harekete geçti

ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)
ABD ile İran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun yapıldığı Umman’ın Roma'daki büyükelçiliğinin giriş kapısındaki polis memurları ve gazeteciler, 19 Nisan 2025 (AP)

Dört diplomat dün yaptıkları açıklamada, İran’ın ABD ile müzakerelerin yeniden başlaması halinde 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın Avrupalı taraflarıyla Roma'da bir toplantı yapmayı önerdiğini belirtti. Diplomatlara göre toplantının cuma günü yapılması bekleniyor.

Şarku’l Avsat’ın Reuters'ten aktardığı habere göre Avrupa troykasından bu öneriye şimdiye kadar herhangi bir yanıt gelmedi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü İsmail Bekayi, dün düzenlediği olağan basın toplantısında, Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi tarafından geçtiğimiz hafta gönderilen mektuba Avrupalıların yanıt verip vermediğini bilmediğini söyledi.

İran, ABD ile cumartesi günü Umman'da yeniden başlayan nükleer programına ilişkin müzakerelerdeki ve geçtiğimiz hafta Rusya ve Çin ile yapılan görüşmelerdeki ivmeden faydalanmaya çalışıyor.

Ummanlı yetkililer, ABD-İran görüşmelerinin yeni turunun 3 Mayıs'ta Avrupa'da yapılabileceğini açıkladı. Ancak henüz resmi karara ilişkin bir duyuru yapılmadı. İran medyası, Tahran'ın yeni turun İngiltere'nin başkenti Londra'da yapılmasını reddettiğini bildirdi.

İran'ın Avrupa Troykası olarak bilinen İngiltere, Fransa ve Almanya'ya ulaşması Tahran'ın seçeneklerini açık tuttuğunu gösteriyor. Ancak Avrupalıların, 2015 tarihli nükleer anlaşmanın sona ereceği ekim ayından önce Birleşmiş Milletler (BM) yaptırımlarını yeniden uygulamak üzere snapback mekanizmasını devreye sokma konusundaki tutumunu da değerlendirmek istiyor.

Avrupalı güçlerin (Fransa, Almanya ve İngiltere) müzakerelerde yer almamasını yorumlayan Bekayi, Avrupalıların bu turun dışında kalmalarının kendi kararlarının bir sonucu olduğunu belirterek, “Avrupalıların bir sonraki aşamada olumlu bir rol oynayacaklarını ve yapıcı bir seçim yapacaklarını umuyoruz” diye konuştu.

Avrupa troykasından iki diplomat ve Batılı bir diplomat, geçtiğimiz cumartesi günü ABD ile yapılan görüşmelerin ardından İran'ın Roma'da toplantı yapılması için bir teklif gönderdiğini ve toplantının muhtemelen cuma günü yapılacağını söylediler.

Bu teklifin gerçekleşmemesi halinde İran'ın görüşmelerin bu tarihten önce Tahran'da yapılmasını da önerdiğini belirten diplomatlar, Washington ve Tahran arasındaki müzakerelerin ikinci turunun Roma'da yapıldığını ifade ettiler. İran tarafından yapılan açıklamada bu turda da önemli anlaşmazlıkların devam ettiği belirtilmişti.

İranlı bir yetkili, böyle bir teklifin sunulduğunu doğruladı, ancak Avrupa troykasının henüz yanıt vermediğini belirti. Diplomatlar, İran'la şimdi mi görüşmenin yoksa Washington'la görüşmelerin nasıl gelişeceğini görmeyi mi beklemenin kendi çıkarlarına olacağını değerlendirdiklerini, fakat Tahran'da bir toplantı yapılmasını ihtimal dışı bıraktıklarını ifade ettiler.

2015 tarihli nükleer anlaşmanın tüm taraflarıyla uzlaşıya varmanın önemli olduğunu söyleyen İranlı yetkili, bu yüzden Amerikalılarla yapılacak bir sonraki tur müzakerelerinden önce bu hafta Avrupa troykası ile bir araya gelmenin faydalı olacağını ifade etti.

BM yaptırımları için son tarih

İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi, perşembe günü yaptığı açıklamada, görüşmeler için Avrupa'ya gitmeye hazır olduğunu ifade etti. Ancak iki taraf arasındaki ilişkilerin bozulmasının ardından topun Avrupa'da olduğunun sinyalini verdi.

Tahran ve Avrupalı güçler geçtiğimiz eylül ayından bu yana aralarındaki ilişkileri ve nükleer meseleyi görüşmek üzere üç kez bir araya geldi. En son mart ayında, yaptırımların kaldırılması karşılığında İran'ın nükleer programının geri çekilmesini garanti altına alacak gelecekteki bir anlaşmanın parametrelerini araştırmak üzere teknik düzeyde bir toplantı yapıldı.

ABD Başkanı Donald Trump, İran'ın nükleer silah geliştirmesini engelleyecek yeni bir anlaşmaya hızla varılmaması halinde, İran’a saldırmakla tehdit etti. Trump, İran ile dünya güçleri arasında 2015 yılında varılan anlaşmadan 2018 yılındaki ilk başkanlık döneminde tek taraflı olarak çekilmişti.

Batı, İran'ın nükleer silah edinmenin peşinde olduğundan şüphelense de İran bunu reddediyor. Diplomatlar, yaptırımların yeniden başlatılması tehdidinin Tahran'a taviz vermesi için baskı yapmak üzere tasarlandığını ve Amerikalılar ile Avrupalılar arasındaki ayrıntılı görüşmeleri hayati hale getirdiğini söylüyor.

ABD, İran ile 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmadan 2018 yılında tek taraflı olarak çekildi. Bundan dolayı BM Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) anlaşmada yer alan yaptırımları yeniden uygulama mekanizmasını harekete geçiremiyor. Bu durumda anlaşmaya taraf olan üç Avrupa ülkesi, yaptırımların yeniden uygulanması için harekete geçebilecek tek alternatif olarak kalıyor.

İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü, Avrupalılarla görüşme önerisinin yaptırımların yeniden başlatılması konusuyla ilgili olup olmadığı sorulduğunda, bunun toplantının amacının bir parçası olduğunu belirterek “ABD ile görüşmeler, özellikle de nükleer adımlar konusunda hızlı ilerlemiyor, daha fazla zamana ihtiyacımız olduğu açık ve Tahran, ABD tarafına olan güven eksikliği nedeniyle geçici bir anlaşmadan yana değil” ifadelerini kullandı.

Bekayi, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Ya biz geçici bir anlaşma kapsamında adımımızı uygularsak ve diğer taraf bunu yapmazsa ne olacak?! Avrupalıların yeni bir anlaşma istediğimizi ve uranyum zenginleştirmemizi sınırlandırmak için adım atmaya hazır olduğumuzu anlamalarını istiyoruz, ancak zamana ihtiyacımız var.”

İngiltere ve Almanya dışişleri bakanlıkları, İran'ın bu hafta içinde bir toplantı teklif edip etmediği konusunda yorum yapmaktan kaçınırken, Fransa Dışişleri Bakanlığı, yorum talebine henüz yanıt vermedi.