Suudi Arabistan’da vaka sayıları geçtiğimiz Nisan ayındaki seviyelere yaklaştıhttps://turkish.aawsat.com/home/article/2899631/suudi-arabistan%E2%80%99da-vaka-say%C4%B1lar%C4%B1-ge%C3%A7ti%C4%9Fimiz-nisan-ay%C4%B1ndaki-seviyelere-yakla%C5%9Ft%C4%B1
Suudi Arabistan’da vaka sayıları geçtiğimiz Nisan ayındaki seviyelere yaklaştı
Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Dr. Muhammed el-Abdulali (Şarku’l Avsat)
Riyad/Şarku’l Avsat
TT
TT
Suudi Arabistan’da vaka sayıları geçtiğimiz Nisan ayındaki seviyelere yaklaştı
Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Dr. Muhammed el-Abdulali (Şarku’l Avsat)
Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) vaka sayılarının geçtiğimiz yıl Nisan ayındaki seviyelere yaklaştığı konusunda uyardı.
Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Dr. Muhammed el-Abdulali bugün yaptığı açıklamada, “Suudi Arabistan, geçtiğimiz Nisan ayındaki sayılara benzer şekilde yüksek vaka oranlarıyla karşı karşıya. Şu anda ülkede var olan bir araya gelmeler ve yanlış davranışlar çok talihsiz” dedi.
Sözcü, belirli yerlere girmek için şart koşulduğu gibi, bazı devlet kurumlarında aşı yaptırmayı zorunlu kılma adımına da övgüde bulundu.
Sağlık Bakanlığı, ayrıca son 24 saat içerisinde 673 kişide daha koronavirüs tespit edildiğini ve ülkedeki toplam vaka sayısının 392 bin 682’ye ulaştığını duyurdu.
Bakanlık, son 24 saatte 504 kişinin daha sağlığına kavuştuğunu, böylece ülkede iyileşen toplam hasta sayısının 379 bin 816 olduğunu belirtti.
Sağlık Bakanlığı 7 ölüm daha kaydedilmesi ile toplam can kaybı sayısının 6 bin 697’ye yükseldiğini ifade etti.
Bakanlık, 782’sinin sağlık durumu kritik olmak üzere ülkedeki aktif vaka sayısının 6 bin 169 olduğunu da bildirdi.
İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Yarbay Talal eş-Şalhub ise, son bir hafta içinde ihtiyati tedbirlerin 27 bin 83 ihlal edildiğini bildirerek, tedbirleri ihlal eden kişilere para cezaları uygulanacağını vurguladı.
Suudi Arabistan İslami İşler, Davet ve Rehberlik Bakanlığı da, cemaat arasında koronavirüse yakalanan kişilerin tespit edilmesinin ardından dün 2 bölgede 7 camiyi geçici olarak kapattı.
56 günde geçici olarak kapatılan toplam cami sayısı 461’e ulaştı. Bu camilerden 454’ü, cemaatin sağlığının korunmasına yönelik sterilizasyon işlemlerinin tamamlanmasının ardından yeniden açıldı.
Bakanlık, ibadet edenleri ve cami çalışanlarını, ibadet edenlerin güvenliği ve sağlığı için talimatlara uymaya çağırdı.
Netanyahu, Katz'ı görevden alıp Saar'ı savunma bakanı olarak atamayı değerlendiriyorhttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5213035-netanyahu-katz%C4%B1-g%C3%B6revden-al%C4%B1p-saar%C4%B1-savunma-bakan%C4%B1-olarak-atamay%C4%B1-de%C4%9Ferlendiriyor
Netanyahu, Katz'ı görevden alıp Saar'ı savunma bakanı olarak atamayı değerlendiriyor
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yisrael Katz bir ordu karargahında (İsrail hükümeti)
Israel Hayom gazetesi, Başbakan Binyamin Netanyahu'nun, Yisrael Katz'ın yerine Dışişleri Bakanı Gideon Saar'ın Savunma Bakanı olarak atanmasını öngören kapsamlı bir kabine değişikliğini değerlendirdiğini bildirdi.
Gazete, Enerji Bakanı Eli Cohen'in Dışişleri Bakanlığı'na, Katz'ın ise Enerji Bakanlığı'na atanacağını belirtti.
Bu görüşmeler, Katz ile Netanyahu arasındaki derinleşen anlaşmazlığın ortasında gerçekleşiyor. Bu anlaşmazlık, Katz ile Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir arasında dün yaşanan kamuoyu önündeki tartışmanın ardından daha da arttı.
Netanyahu, gerilimi azaltmak amacıyla Zamir ve Katz'ı bir toplantıya davet etti, ancak toplantı sonunda iki ayrı toplantıya bölündü.
Başbakan henüz nihai bir karar vermedi, ancak kendisine yakın yetkililer, Katz'ın Netanyahu'dan bağımsız hareket etmeye devam etmesi halinde, yerine geçecek kişinin kim olacağı kararının daha hızlı verileceğini söylüyor.
Mevcut koalisyon kurulduğunda, partiler Katz'ın ilk yıl enerji bakanı olarak görev yapması ve ardından iki yıllığına dışişleri bakanı olarak atanan Eli Cohen ile görev değişimi yapması konusunda anlaşmıştı.
Anlaşmada ayrıca koalisyonun son yılında rotasyonun tersine çevrilmesi, Cohen'in Dışişleri Bakanlığı'na, Katz'ın ise Enerji Bakanlığı'na dönmesi öngörülüyor.
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar (Reuters)
Şarku’l Avsat’ın Hayom n aktardığına göre, Yoav Gallant'ın görevden alınmasının ardından Katz'ın Dışişleri Bakanlığı'ndan Savunma Bakanlığı'na geçmesi ve Saar'ın Dışişleri Bakanlığı'na geçmesiyle siyasi manzara tamamen değişti.
Son günlerde, orijinal rotasyon tarihi yaklaşırken, bakanlık personeli anlaşmanın hala geçerli olup olmadığı ve Netanyahu ile yaşadığı anlaşmazlık nedeniyle Katz'ın Enerji Bakanlığı'na kaydırılıp kaydırılmayacağı konusunda sorular gündeme getirdi.
Netanyahu'nun ofisindeki yetkililer şimdilik ayrıntılar hakkında yorum yapmaktan kaçınıyor, ancak bunun bir olasılık olduğunu ima ediyorlar.
Gazeteye göre, başbakanın sözcüsü buna cevaben haberi "sahte haber" olarak nitelendirdi.
Batı Sahra anlaşmazlığında yeni eşik: Özerklik tek çözüm mü?https://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5213034-bat%C4%B1-sahra-anla%C5%9Fmazl%C4%B1%C4%9F%C4%B1nda-yeni-e%C5%9Fik-%C3%B6zerklik-tek-%C3%A7%C3%B6z%C3%BCm-m%C3%BC
Batı Sahra anlaşmazlığında yeni eşik: Özerklik tek çözüm mü?
Batı Sahra'da Fas ve Moritanya arasındaki Guerguerat Sınır Kapısı’nın Fas tarafına iniş yapan BM’ye ait bir Mi-8 helikopteri, 25 Kasım 2020 (AFP)
Abdurrahim et-Turani
Batı Sahra ile ilgili son BM kararının gereklerini yerine getirmek adına, Fas bu hafta Kraliyet Sarayı ve mecliste temsil edilen siyasi parti liderleri arasında resmi olarak bir “üst düzey istişare” süreci başlattı. Amaç, Sahra'da bir özerk yönetim kurma planı için hukuki, mali ve idari yönleri kapsayan ayrıntılı bir ulusal proje oluşturmak.
Bu iç hareketlilik, Fas'ın girişimin uygulanmasını ciddiyet ve sorumlulukla ele aldığını, ulusal mutabakatla hazırlanan ayrıntılı planı uluslararası topluma sunulacak ve gerçeğe dönüştürülecek tek çerçeve olarak gördüğünü, böylece öneri aşamasından uygulama aşamasına geçişi teyit ettiğini gösteriyor.
Batı Sahra krizinin son yarım yüzyılına dönüp bakmayacağız, bunun yerine son beş yılın en önemli ve derin gelişmelerini inceleyerek neler yaşandığını anlamaya çalışacağız.
Son beş yıl, Batı Sahra sorununda, çıkmazdan çıkış ve özerklik seçeneğinin pekiştirilmesiyle belirginleşen radikal bir değişime sahne oldu. Dönüm noktası, ateşkesi bozan ve eski güvenlik çerçevesini geçersiz kılan Guerguerat kriziyle (Kasım 2020) başladı. Bunu, ABD'nin Batı Sahra üzerindeki Fas egemenliğini tanımasıyla başlayan, Polisario Cephesi'nin uluslararası alanda tanınmasından geri adım atılması ve çok sayıda konsolosluğun açılmasıyla devam eden önemli bir diplomatik dönüşüm izledi. Bu dönüşüm, BM Güvenlik Konseyi'nin özerkliği tek “gerçekçi ve pratik” çözüm olarak benimseyen ve referandum seçeneğini fiilen ortadan kaldıran bir kararı onaylaması ile doruğa ulaştı.
Bu noktada Fas, özerklik için ayrıntılı bir uygulama planı hazırlamak üzere Kraliyet Sarayı ve siyasi partiler arasında resmi istişareler başlatarak derhal uygulama aşamasına geçti. İç mutabakatı bir sonraki aşamada müzakerelerin tek dayanağı haline getirme amacıyla, buna, güney bölgelerinde hızlandırılmış bir kalkınma eşlik etti.
Tarihsel olarak Batı Sahra sorunu, siyasi partilerin, sendikaların ve sivil toplum kuruluşlarının katılımının büyük ölçüde sınırlı ve sembolik olduğu, gizlilikle örtülü dar bir siyasi alanla sınırlı kaldı.
Son beş yıl, Batı Sahra sorununda, çıkmazdan çıkış ve özerklik seçeneğinin pekiştirilmesiyle belirginleşen radikal bir değişime sahne oldu
Çatışmanın ilk aşamalarında, merhum Kral İkinci Hasan döneminde, tarihi siyasi figürlerin önemli etkisini vurgulayan istisnalar yaşanmıştı. Önemli şahsiyetlerden, o dönemdeki tarihi ve örgütsel ağırlıklarını öne çıkaracak biçimde temsilciler ve gayriresmi danışmanlar olarak faydalanıldı. Bunlar arasında örneğin: “Şura ve İstiklal” partisinin kurucusu Muhammed Belhasan el-Vezzani, “İstiklal” partisinin lideri Allal el-Fasi, Doğu Bloku ülkelerini gezerek destek sağlamakla görevlendirilen komünist Ali Yata sayılabilir. Sosyalist Abdurrahim Buabid ve İstiklal partisi üyesi Muhammed Busta da önemli aşamalarda görevler üstlendiler.
Cezayir'in Tinduf şehrinin 170 kilometre güneydoğusunda Batı Sahralıların yaşadığı Dakhla mülteci kampı, 8 Temmuz 2016 (AFP)
10 Kasım 2025 Pazartesi günü Kraliyet Sarayı, Kral'ın danışmanlarını ve mecliste temsil edilen parti liderlerini bir araya getiren üst düzey bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Toplantının gündemi, BM tarafının talep ettiği gibi, partileri ayrıntılı Fas özerklik planı taslağına yönelik önerilerini hazırlamaya teşvik etmekti. Bu hamle, önerinin uygulama detayları konusunda ulusal mutabakat sağlamak için katılımcı bir yaklaşımın etkinleştirilmesinin artık kaçınılmaz olduğunu teyit ediyor.
Bu dönüşüm, hem parlamenter hem de sivil alanda paralel diplomasinin yükselişiyle aynı zamana denk geliyor ve bu diplomasi, resmi diplomasiyi aşan etkili bir stratejik araç haline geldi. İletişim ağlarının gelişimi, sivil toplum elitlerinin ve parlamenterlerin Fas’ın bakış açısını esnek bir şekilde aktarmalarına, yabancı kamuoyuna ve uluslararası kurumlara ulaşmasına olanak tanıdı. Bu yumuşak güç, etkili kişileri “sahadaki gerçekliğe” ikna ederek tanımaların dondurulması ve konsoloslukların açılmasının önünün açılmasında önemli ölçüde katkıda bulundu.
Bu hamle, önerinin uygulama detayları konusunda ulusal mutabakat sağlamak için katılımcı bir yaklaşımın etkinleştirilmesinin zorunlu hale geldiğini teyit ediyor
İçeriye gelince, öneriyi etkinleştirmek ve ulusal mutabakat sağlamak için özerkliğin (yasal, mali ve idari) ayrıntılarının hazırlanmasına siyasi partilerin, meclisin ve sivil toplum kuruluşlarının dahil edilmesi meşruiyetini sağlamak için elzemdir. Ayrıca, güney bölgelerindeki büyük kalkınma projelerini hızlandırarak, entegrasyonu güçlendirerek ve özerkliği bölge sakinleri için cazip bir seçenek haline getirerek kalkınmanın desteklenmesi hedefleniyor. İçeride hazırlanan detaylı uygulama planı, gelecekteki tartışmalar için tek dayanak noktası olacak.
Dışarıda ise, öneriye uluslararası destek sağlayarak, yeni resmi tanımalara dönüştürerek ve Laayoune ve Dakhla'da daha fazla konsolosluk açılmasını sağlayarak sahadaki gerçekliği sağlamlaştırmak hayati önem taşıyor. “Yuvarlak masa” formatından, tek çerçeve olarak özerkliğe dayalı doğrudan müzakerelere geçilmesi de talep edilmeli.
Son BM kararı Faslı diplomatları memnun etse de, herkes bu kararın yerleşik pozisyonları ve koşulları bir gecede değiştirebilecek “sihirli bir değnek” olmadığını anlıyor. Kararın alınması ile sahada uygulanması arasında korku ve zorluklarla dolu bir mayın tarlası var.
Şarku'l Avsat'ın Al Majalla'dan aktardığı analize göre bölge, BM kararına uymama gücü olmasa da, uygulanmasını yıllarca geciktirebilecek manevralar ve engeller olmasını bekliyor. Polisario Cephesi'nin giderek tırmanan ve kararı açıkça reddeden tutumları bunu gösteriyor. Çekişmenin bir sonraki aşamada bir “yorum savaşı"na dönüşmesi ve BM kararının her tarafın kendi pozisyonuna uygun şekilde yorumlamaya çalıştığı bir manevra alanı haline gelmesi bekleniyor.
Polisario Cephesine gelince, Tinduf kamplarındaki insani ve lojistik faktörler ve uluslararası fonların zayıflığı, onu bir miktar esnekliğe itebilir. Ancak Fas’ın önerdiği haliyle salt bir özerklikten daha geniş bir sonuç elde etmeyi de hedefleyebilir.
Tahminler, referandumdan kaçınarak ve salt iç özerklikten “daha büyük” görünen bir çözüme ulaşma çabasıyla, deklare edilen oluşumun prestijinin bir kısmını koruyan “konfederal” bir formülün görüşülebileceğini işaret ediyor.
Batı Sahra'nın Guerguerat bölgesinde bir Fas ordusu aracı, enkaz halindeki araçların yanından geçiyor, 24 Kasım 2020 (AFP)
Fas'ın BM Daimi Temsilcisi Ömer Hilal, bir televizyon programında, bu paralel diplomasinin, resmi diplomasinin yanı sıra, kapsamlı bir stratejinin parçası olduğunu belirtti. BM'nin 2797 sayılı Kararı'nın “tarihi bir zafer” ve “Kraliyet diplomasisinin taçlandırılması” olduğunu vurgulayan Hilal, yeni kararın “önceki kararlardan tamamen koparak siyasi gerçekçiliğe dayalı yeni bir aşama başlattığı” için “kritik bir an” olduğunu vurguladı.
Faslı diplomat, Fas'ın referandum görüşmelerine yönelik her türlü talebi kesin bir dille reddettiğini yineleyerek, “BM ve Güvenlik Konseyi referandum seçeneğini çeyrek asır önce rafa kaldırdı ve yalnızca siyasi bir araç olduğu için tüm BM kararlarından sildi” dedi. Dünya çapında 64 ayrılıkçı çatışmadan 60'ının referanduma başvurulmadan çözülmesini de buna kanıt olarak gösterdi.
Faslı diplomat, Fas’ın referandum görüşmelerine yönelik her türlü talebi kesin bir dille reddettiğini yineleyerek, “BM ve Güvenlik Konseyi referandum seçeneğini çeyrek asır önce rafa kaldırdı ve yalnızca siyasi bir araç olduğu için tüm BM kararlarından sildi” dedi
Paralel bir gelişme ve Avrupa'nın tutumunda da bir dönüşümün yaşandığının göstergesi olarak, Avrupa Komisyonu, Fas ile balıkçılık anlaşmasının yenilenmesi için yeni müzakerelerin başlatılmasını onayladığını duyurdu. Bu dönüşüm artık teknik bir mesele değil, Avrupa'nın Fas ile stratejik ortaklığın önemi ve ilişkiye baskı ve pazarlıklardan uzak, karşılıklı çıkarlar temelinde yaklaşma gerekliliği konusunda yenilenen farkındalığını yansıtan son derece önemli bir siyasi gösterge. Avrupa Birliği (AB), anlaşmanın yenilenmesinin bölgesel istikrar, deniz güvenliğinin artırılması ve düzensiz göçle mücadele için bir temel taş olduğunu biliyor.
Güvenlik Konseyi kararından Avrupa’dan gelen sinyallere kadar son gelişmeler, Batı Sahra sorununun kesin olarak çözülmesinin zamanının geldiğini teyit ediyor. Yarım asırdır bölgesel ve uluslararası ilgiyi üzerine çeken çatışmanın, artık daha fazla gecikmeye ve manevraya tahammülü kalmadı.
Antropoloji uzmanı Dr. Abdussamed Muhyiddin, el-Mecelle'ye verdiği demeçte, “Tüm taraflar, bu çatışmanın devam etmesinin ve BM kararının uygulamadan ziyade yorum meselesine dönüştürülmesinin, bölge halklarının refahı ve çıkarları pahasına kalkınma fırsatlarının heba edilmesinin bir devamı olduğunun farkına varmalıdır. Ekonomik ve sosyal entegrasyona kaynak aktarılarak geri kazanılabilecek değerli zaman kaybedildi” dedi.
Bu bağlamda, Arap Mağrip Birliği'nin yeniden canlandırılması ertelenemeyecek tarihi bir zorunluluk haline geliyor. Batı Sahra sorununun, tek geçerli dayanak haline gelen özerklik çerçevesinde çözülmesi, kardeş ülkeler arasındaki sınırların yeniden açılmasının ve ortak bölgesel kalkınma çarkının dönmesinin anahtarıdır. Bir sonraki aşama, ortak inşa ve irade çatışmasından çıkarların iş birliğine geçiş olmalıdır. Böylece Fas, Cezayir ve komşuları kaybedilen zamanı telafi edebilir ve halklarını refaha kavuşturmak için çalışmaya başlayabilirler.
İdlib’de mühimmat deposu patladı: Yaralılar var -VİDEOhttps://turkish.aawsat.com/arap-d%C3%BCnyasi/5213026-i%CC%87dlib%E2%80%99de-m%C3%BChimmat-deposu-patlad%C4%B1-yaral%C4%B1lar-var-vi%CC%87deo
