Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
TT

Dişi maymunların erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi

Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)
Nokta burunlu maymunlar, neredeyse tehdit altındaki türler listesinde yer alıyor (Wildlife Conservation Society)

Bir tür orman geunonu (bir eski dünya maymunu cinsi) olan nokta burunlu maymunların dişilerinin, leopar gibi vahşi yırtıcılara karşı kendilerini savunmak için erkekleri "tetikçi" olarak tuttuğu tespit edildi.
Bilim insanları söz konusu maymunlar üzerindeki araştırmalarını Kongo'daki Noubalé-Ndoki Ulusal Parkı'nda yaşamını sürdüren 19 grup üzerinde yürüttü. Çalışmalar sırasında bir araştırmacı, leopar kıyafeti giyip maymunlara yaklaşarak bir tehdit yarattı.
Araştırma ekibi, erkek ve dişi maymunların leopar tehdidine farklı tepkiler gösterdiğini keşfetti. Zira dişi maymunlar, erkeklerin gruplarını korumasını talep eden bir alarm verdi.
Bunun ardından erkek maymunlar gruba yaklaştı. Söz konusu erkekler, yırtıcılara karşı savunma yapmaya işaret eden bir çağrı yaptı.
Bilim insanları, erkeklerin bu çağrıyla dişi maymunlara alarmı bitirebileceklerine dair güvence verdiğini belirtti. Dişilerin yalnızca bahsi geçen çağrı geldiğinde alarmı durdurduğu görüldü.
Araştırma ekibi, erkek nokta burunlu maymunların bir grubu savunma becerilerini kanıtlayarak ilerideki çiftleşme fırsatlarını garanti altına almaya çalıştığını düşünüyor.
Araştırmanın başyazarı Frederic Gnepa Mehon şöyle konuştu:
"Diğer orman guenonlarına yaptığımız gözlemler, gruplarını korumadaki başarısını kanıtlamadığı takdirde erkeklerin buraları kendilerinden daha iyi olanlardan önce terk etmeleri gerektiğini gösteriyor."
Mehon, dişi guenonların eş seçiminde bir söz hakkı bulunup bulunmadığının bugüne kadar belirsizliğini koruduğunu ancak araştırma bulgularının bu ihtimali güçlendirdiğini kaydetti.
Bilim insanları bu noktada erkek maymunların gruplarını savunmak için büründüğü "tetikçi" rolünü duyurmak için yaptığı "pyow" çağrısına işaret etti. Zira dişilerin, bu çağrıyı kullanarak yavrularının en güvenli şekilde hayatta kalmasını sağlayacak erkekleri seçebileceği belirtiliyor.
Araştırma ekibi ayrıca, erkek maymunların leopar tehdidini gördüğünde "kek" diye daha önce bilinmeyen bir çağrı yaptığını tespit etti. Bu çağrının hareket eden tehditlere yönelik özel bir tepki olduğuna veya popülasyona özgü bir ifade olabileceğine dikkat çekildi.
Bilim insanları, çağrının popülasyona özgü bir ifade olması durumunda söz konusu maymunların farklı "lehçeleri" kullanabileceğini kaydetti.
 
Independent Türkçe, SciendeDaily, Daily Mail



Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
TT

Çığır açıcı gen tedavisi, işitme kaybını tek dozla düzeltti

Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor
Araştırmacı, sağırlığa yönelik bu tür bir tedavinin "sadece başlangıç" olduğunu söylüyor

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Yeni bir araştırmaya göre, çığır açan bir gen tedavisi tek bir enjeksiyonla insanlardaki işitme kaybını birkaç hafta içinde tersine çevirebiliyor.

İsveç'in Karolinska Enstitüsü'nden araştırmacılar son teknoloji tedavinin, doğuştan sağırlığı veya ileri derecede işitme bozukluğu olan çocuk ve yetişkinlerin işitme yetisini iyileştirdiğini ve klinik bir deneyde 7 yaşındaki bir çocuğun duyma becerisini neredeyse tamamen geri kazandığını açıkladı.

Hakemli dergi Nature Medicine'da detaylandırılan klinik çalışma, OTOF geninin sağlıklı bir kopyasının iç kulağa enjekte edilmesiyle 10 katılımcının tümünün işitmesinin gelişme gösterdiğini ortaya koydu.

Küçük ölçekli deney, OTOF adı verilen bir gendeki mutasyonlar sonucu genetik sağırlık veya ileri seviye işitme bozukluğundan muzdarip kişileri içeriyordu.

Bu mutasyonlar, ses sinyallerinin kulaktan beyne iletilmesinde kilit rol oynayan otoferlin proteininin eksikliğine neden oluyor.

Araştırmacılar tedavinin en çok çocuklarda işe yaradığını belirtse de yetişkinlere de fayda sağlayabileceğini söylüyor.

Deneyde adeno ilişkili virüsün sentetik ve zararsız bir versiyonu kullanılarak düzgün işleyen bir OTOF geni tek bir enjeksiyonla iç kulağa verildi.

Tedavinin etkileri hastaların çoğunda belirgin biçimde görülürken, işitme yetisi sadece bir ay sonra hızla iyileşti.

Araştırmacılar 6 ay sonra tüm katılımcılarda işitmede önemli ölçüde iyileşme kaydedildiğini ve algılanabilir ortalama ses seviyesinin 106 desibelden 52 desibele düştüğünü belirtiyor.

Çalışmada tedaviye en iyi yanıt verenlerin 5 ila 8 yaşındakiler olduğu tespit edildi.

7 yaşındaki bir kız çocuğu işitme yetisini neredeyse tamamen hızla geri kazandı ve 4 ay sonra annesiyle günlük konuşmalar yapabilmeye başladı.

Karolinska Enstitüsü'nden çalışmanın ortak yazarı Maoli Duan, "Bu yöntem ilk kez ergenler ve yetişkinlerde test edildi" diyor.

Katılımcıların çoğunda işitme duyusunun büyük ölçüde iyileşmesi, yaşam kaliteleri üzerinde derin bir etki yaratabilir. Şimdi bu etkinin ne kadar kalıcı olduğunu görmek için bu hastaları takip edeceğiz.

Araştırmacılar ayrıca tedavinin güvenli olduğunu ve iyi tolere edildiğini de saptadı. Katılımcılar 6-12 aylık takip süresinde herhangi bir ciddi yan etki bildirmedi.

En yaygın reaksiyon, bir tür akyuvar olan bağışıklık sistemi nötrofillerinin sayısındaki azalmaydı.

"OTOF sadece başlangıç" diyen Dr. Duan, araştırmacıların GJB2 ve TMC1 gibi diğer yaygın sağırlık genleri üzerinde de çalıştığını ekliyor.

Bunların tedavisi daha karmaşık ancak bugüne kadarki hayvan deneyleri umut verici sonuçlar ortaya koyuyor. Farklı genetik sağırlık türlerinden muzdarip hastaların bir gün tedavi görebileceğine güvenimiz tam.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news