Cezayir, yurtdışında yaşayan muhaliflerin vatandaşlıktan çıkarılması kararını bozdu

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (EPA)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (EPA)
TT

Cezayir, yurtdışında yaşayan muhaliflerin vatandaşlıktan çıkarılması kararını bozdu

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (EPA)
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun (EPA)

Cezayir hükümeti, bir ay önce açıkladığı ve yurtdışında ikamet eden muhaliflerin haklarındaki ‘terör eylemlerine karışma ve devletin çıkarlarına zarar verme’ şeklindeki suçlamaların ispatlanması halinde Cezayir vatandaşlığından çıkarılmalarına ilişkin kararını pazar akşamı bozdu. Karara, ülkede iki yıldır devam eden halk hareketi (Hirak) gösterileri sırasında protestocular tarafından şiddetle karşı çıkılmıştı.
Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, pazar gecesi devlet televizyonu tarafından yayınlanan ve iki yerel gazetecinin sorularını yanıtladığı röportajda, Avrupa ülkelerinde yaşayan muhaliflerin vatandaşlıktan çıkarılmasına ilişkin kararın, ‘halk arasında yanlış anlamalara neden olduğu’ gerekçesiyle bozulması talimatı verdiğini söyledi. Tebbun’un röportaj sırasında sarf ettiği, “Azınlıklar, bizi, Cezayirlilerin istemediği bir yasa çıkarmaya zorlayamazlar” şeklindeki sözleri, Başbakan Abdulaziz Cerrad’ın kararla ilgili çalışmaları Cumhurbaşkanı ile istişare etmeden başlattığı şeklinde anlaşıldı.
Başbakan Cerrad, 3 Mart’ta, yurtdışında yaşayan ve ‘devletin çıkarlarına zarar veren eylemlere karışan’ Cezayirlilerin vatandaşlıktan çıkarılmalarını içeren bir yasa tasarısı hazırladığını açıklamıştı. Aynı gün açıklamada bulunan İletişim Bakanı ve Hükümet Sözcüsü Ammar Bilhaymer, Adalet Bakanı Belkasım Zagmati’nin doğumda veya sonradan kazanılan vatandaşlıktan çıkarılma mekanizmasını içeren vatandaşlık yasasına ilişkin bir ön taslağı ikinci kez gözden geçirdiğini belirtmişti. Bilhaymer, kasıtlı olarak devletin çıkarlarına veya ülkenin birliğine zarar veren eylemlere karıştıkları ispatlanan, yurtdışında ikamet eden Cezayirlilerin bu karar taslağı çerçevesinde vatandaşlıktan çıkarılacağını belirtti. Karar taslağının, ‘yurtdışında, terörist veya radikal bir grup ya da örgütte faaliyette bulunan veya bu tür eylemlere karışan yahut bu eylemler için finansman sağlayan ya da terör propagandası yapan herkesi’ hedef aldığına işaret eden Bilhaymer, kararın aynı zamanda Cezayir devletine düşman bir ülke ile bağlantılı herkesi kapsadığını sözlerine ekledi. Bilhaymer, taslaktaki tüm bu prosedürlerin, uluslararası sözleşmeler çerçevesinde olduğunun da altını çizdi.
Cezayirli avukat ve siyasi aktivist Mukran Ait el-Arabi, bir kişinin işlediği suç ne olursa olsun vatandaşlıktan çıkarılamayacağını vurgulayarak karara tepki gösterdi. Arabi, gerçek bir Cezayirlinin işlediği suçlardan dolayı annesini, babasını ve atalarını şehit verdiği ülkenin vatandaşlığından çıkarılmaktansa infaz edilmeyi tercih edeceğini söyledi.
Öte yandan Cumhurbaşkanı Tebbun, eski Cumhurbaşkanı Abdulaziz Buteflika döneminde rejimin, kendisine bağlı partilere Parlamento'da ‘kotalar’ tahsis etme suçlamalarına üstü kapalı bir şekilde atıfta bulunarak ‘kotalar döneminin bittiğini’ vurguladığı röportajda, 12 Haziran'da yapılması planlanan milletvekili seçimlerinin ‘adil ve şeffaf’ bir ortamda gerçekleştirilmesi sözü verdi. Tebbun, “Seçimlere katılım oranı ne olursa olsun, adil ve şeffaf olmasını, halkın güvenini hak edenlerin seçilmesini sağlamasını istiyoruz” dedi.
Cezayir cumhurbaşkanı ayrıca (Fransa ile) ‘pazarlık konusu yapılamayacak olan’ hafıza dosyasını savunmaktan vazgeçmeyeceğini bir kez daha vurguladı.



Cumhurbaşkanı Tebbun’dan Moskova'da ‘Cezayir'in ekonomik kalkınması’ vurgusu

Tebbun, Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile el sıkışırken (EPA)
Tebbun, Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile el sıkışırken (EPA)
TT

Cumhurbaşkanı Tebbun’dan Moskova'da ‘Cezayir'in ekonomik kalkınması’ vurgusu

Tebbun, Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile el sıkışırken (EPA)
Tebbun, Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile el sıkışırken (EPA)

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, dün Moskova ziyareti kapsamındaki ilk etkinlikte, ülkesinin ‘yeni bir ekonomi politikası benimsediğini, hedefinin fosil yakıtlardan kurtulmak olduğunu ve bu sektörün finansal bir kaynak olarak kalmasını sağlayarak kalkınmaya ivme kazandırmak için bunu kullanmayı planladığını’ belirtti.

Tebbun, Moskova'da dün başlayan ‘Cezayir-Rus Ekonomi Forumu’ çalışmalarına katıldı. İki ülkenin iş insanlarının ticaret, yatırım projeleri ve ekonomik ortaklığı tartışmak için bir araya geldiği forumda yaptığı konuşmada, Cezayir'in ‘çok hızlı bir ekonomik kalkınma süreci yaşadığını, geçmişte kaçırdığı fırsatları telafi etmek ve dostlarıyla, Afrika ve Akdeniz bölgesiyle yatırım ve ticaret alışverişi yapmak için çabaladığını’ vurguladı. Ayrıca, ‘şu anda tamamlanmak üzere olan yaklaşık bin 450 endüstriyel proje bulunduğunu’ belirtti.

Tebbun'un Moskova'da birçok hükümet yetkilisi ve Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile yaptığı görüşmelerden bir kare

Cezayir Haber Ajansı tarafından yayınlanan bilgilere göre Tebbun, 2022 yılında enerji dışı ihracatın değerinin 7 milyar dolar olduğunu belirtti. Bu rakamın ‘düşük görünebileceğini, ancak geçmişe kıyasla bir mucize olduğunu’ vurgulayarak, 30 veya 40 yıldan beri (enerji gelirleri hariç) gelirlerin 1,7 milyar veya 1,8 milyar doları aşmadığını ifade etti. Ayrıca, hükümetin 13 milyar dolarlık bir hedefe ulaşmayı hedeflediğini belirterek, ‘böylece kalkınma sürecinin başlamış olacağını’ söyledi.

Tebbun'e göre devlet, yüksek ihracat seviyelerine ulaşmak için gıda işleme endüstrisine, tarıma ve yeni kurulan şirketlere güveniyor.

Cezayir Cumhurbaşkanı, ekonomik alanda belirlenen hedeflere ulaşmak için hükümetin Yatırımı Teşvik Ajansı gibi belirli mekanizmalar kullandığını ve bu ajansın, gerek Cezayirliler gerekse de yabancılardan yatırım projelerini başlatmak isteyenlere eşlik etmekle görevli olduğunu belirtti. Ayrıca, hükümetin endüstriyel gayrimenkulleri kurumlar ve projeleri barındırabilecek hale getirmek için çalışmalar yürüttüğünü ifade etti. Tebbun ayrıca, ‘yatırımcıları ve iş insanlarını endüstriyel bölgelere ve küçük işletme faaliyetlerinin yoğun olduğu bölgelere çekmek, tüm bunları rekabet ve şeffaflık kurallarıyla çevrelemek’ hakkında konuştu. Aynı zamanda, ‘yatırımları yönetim engellerinden kurtararak bürokrasi ile mücadele alanında gösterilen büyük çabalara’ övgüde bulundu.

Cumhurbaşkanı Tebbun'un bugün Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile Moskova'da yaptığı görüşmeden bir kare (AFP)
Cumhurbaşkanı Tebbun'un bugün Rusya Başbakanı Mihail Vladimiroviç Mişustin ile Moskova'da yaptığı görüşmeden bir kare (AFP)

Tebbun, "Rusya'daki dostlarımız, teknoloji transferi, turizm, tarım ve hassas bilimler alanlarında işbirliği için büyük potansiyeller olduğunu fark etti” şeklinde konuştu. Ayrıca, "Cezayir'de özel bankaların açılmasının önemini vurguluyorum... Yakın bir zamanda, yerli, yabancı ve dost Rus özel sektörünün özel bankalar açması için umut ediyorum. Böylece özel ilişkilerde kabul edilebilir işlemler gerçekleşebilir ve sapmalardan uzak durulabilir" dedi.

‘Sapmalar’ ifadesiyle, Cezayir'deki özel bankaların başarısız deneyimleri kastediliyor. Bu bankaların yolsuzluk ve kötü yönetimle karakterize edilen başarısızlıklara yol açması ve çöküş yaşaması anlamına geliyor. Tebbun, “Cezayir'de bugünün paradoksu, milli sermayenin yüzde 85'inin özel mülkiyet sahipleri tarafından kontrol edilmesidir" dedi. Ayrıca, ekonomik dolaşımdaki ve ticaretteki paranın yüzde 92'sinin kamusal kaynaklardan oluştuğunu ‘üzülerek’ belirten Tebbun, ekonomik foruma katılanlara hitaben, "Özellikle Cezayir'in enerji, altyapı, tarım, ilaç ve gıda endüstrisi gibi alanlarda önümüzdeki yıllarda yatırım planlarını hayata geçireceği göz önüne alındığında birçok alanda ekonomik entegrasyon potansiyelini keşfetmek için gerçek fırsatlarınız var" dedi. Diğer yandan, Cezayir Cumhurbaşkanlığı tarafından yayınlanan bir bildiriye göre, Tebbun, Moskova'da ‘Cezayirli Prens Abdulkadir Meydanı’nın açılışını yaptı. 19. yüzyılda Cezayir'in Fransız sömürgeciliğine karşı ulusal hareketlerin lideri olan Prens Abdulkadir'in bir anıtının dikildiği belirtildi. Anıtta, Abdulkadir'in ‘ulusal kahraman ve modern Cezayir devletinin kurucusu’ olduğu ve Rusya tarafından 1860'ta Şam'daki Rus konsolosluğunun üyelerini koruması nedeniyle Rusya tarafından Beyaz Kartal Nişanı'yla onurlandırıldığının yazdığı ifade edildi.

Tebbun, Cezayirli Prens Abdulkadir Meydanı’nın açılışı sırasında (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)
Tebbun, Cezayirli Prens Abdulkadir Meydanı’nın açılışı sırasında (Cezayir Cumhurbaşkanlığı)

Tebbun'un bugün Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmeler yapması bekleniyor. Cumhurbaşkanı’nın ziyaret programında ayrıca Devlet Duması ve Rusya Federasyonu Konseyi'nde kendisiyle yapılacak görüşmeler de yer alıyor.