2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
TT

2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)

Bilim insanları daha önce bıçakla öldürüldüğü sanılan Takabuti'ye başka bir silahla saldırıldığını ortaya koydu.
Son teknoloji bilimsel tekniklerin kullanıldığı analiz, dünyanın en meşhur mumyalarından Takabuti'ye 2 bin 600 yıl önce muhtemelen baltayla saldırıldığını gösterdi.
Araştırma ekibi, kadının büyük ihtimalle saldırgandan kaçarken sırtına orduda kullanılan bir baltayla vurulduğunu kaydetti.
Balta o dönem hem Asur hem de Mısır ordusunda kullanılıyordu. Bu yüzden katilin bir Asur askeri ya da Takabuti'nin kendi halkından biri olabileceği düşünülüyor.
Mumyanın üzerinde daha önce yürütülen araştırmaların bulguları, kadının sırtının üst kısmından bıçaklandığına ve ölümüne bunun sebebiyet verdiğine işaret etmişti.
Bilim insanları yeni çalışmada Takabuti'nin üzerinde DNA analizi, X ışını taraması, CT taraması, saç ve mumyalama malzemelerinin analizi, proteomik çalışması (proteinleri inceleme yöntemi) ve radyokarbon tarihleme gibi pek çok teknik kullandı.
Böylece Takabuti'nin üstündeki sır perdesi kalktı. Zira CT taraması Takabuti'nin 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başındayken öldürüldüğünü gösterdi. Proteomik çalışmaları, kadının hiçbir hastalığı bulunmadığını ortaya koydu.
Takabuti'nin tabutunun üzerindeki yazılarsa kadının önemli bir haneyi denetleyen evli ve yüksek rütbeli bir kişi olduğunu gösterdi.
Bilim insanları, saldırganın baltayı kendisine maksimum kuvveti verecek şekilde tuttuğunu ve Takabuti'nin kısa süre içerisinde hayatını kaybettiğini de sözlerine ekledi. Silahın en az 7 santimetre uzunluğunda ve ucunun yarı dairesel olduğu düşünülüyor.
Araştırma The Life and Times of Takabuti in Ancient Egypt: Investigating the Belfast Mummy (Takabuti'nin Antik Mısır'daki Hayatı ve Dönemi: Belfast Mumyasının Araştırılması) adıyla kitaplaştırıldı. Kitabın editörlerinden Profesör Rosalie David, "Takabuti'nin ölümünün vahşice olmasına rağmen hızlı gerçekleştiğini ve muhtemelen uzun süre acı çekmediğini bilmek biraz rahatlatıcı" dedi ve ekledi:
"Ancak antik Mısırlılar genellikle orta yaşa kadar hayatta kalıyordu. Dolayısıyla bu kadar genç yaşta ölmesi üzücü. Takabuti'yle o kadar çok çalıştık ki, ona yakın hissetmemek zor."
Kurbanın ölümünden sonra vücuduyla özenle ilgilenildiğini belirten Mısırbilimci David, "Takabuti muhtemelen ailesi tarafından çok seviliyordu" ifadelerini kullandı.
Mısırbilimci, yaranın şekline ve silahın vücuda saplanma açısına dayanarak balta kullanıldığını düşündüklerini belirtti. Yaranın biçiminin fazlasıyla bozulduğunu ve dolayısıyla kesin konuşmanın zor olduğunu sözlerine ekledi.
 
Independent Türkçe, Phys.org, Daily Mail



İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

İnternetin kuralları değişiyor: Yapay zekanın sızamayacağı altyapı geliştirildi

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

İnternetin büyük bölümüne güç sağlayan internet altyapısı şirketi Cloudflare, "internetin kurallarını değiştirdiğini" söylüyor. 

Şirket, yapay zeka firmalarının internetten veri toplamasını engellemek amacıyla yapay zeka tarayıcılarını doğrudan engelleyecek.

ChatGPT gibi büyük dil modelleri, performanslarını artırmak için muazzam miktarda eğitim verisine ihtiyaç duyuyor. Bu şirketlerin çoğu, sistemleri eğitmek adına farklı internet sayfalarına erişip içeriklerini depolayan  tarayıcılar kullanıyor.

Artık Cloudflare, bu yapay zeka tarayıcılarının doğrudan engelleneceğini söylüyor. Bu, sözkonusu otomatik sistemlerin "izin veya ücret" olmaksızın sayfalara erişemeyeceği anlamına geliyor.

Bu internet sitelerinin yayıncıları, yapay zeka tarayıcılarına sitelerine erişim izni verebilecek. Cloudflare, yapay zeka şirketlerinin ödeme yapıp yapmamayı seçebileceği bir "taramaya göre ödeme" ücreti seçeneği ekleyeceğini söylüyor.

Yapay zeka sistemlerini eğitmek için çevrimiçi yazıların kullanılması, süregelen yapay zeka çağının en bölücü konularından biri haline geldi. Birçok yayıncı, içeriklerinin sistemleri eğitmek amacıyla izinsiz kullanıldığını öne sürerek yapay zeka şirketlerine karşı hukuki yollara başvurdu.

Bu çatışma 2023'te artarken Cloudflare, ilk başta internet sayfalarına özel bir etiket ekleyerek yapay zeka sitelerinden erişmemesini istemesine izin vereceğini söylemişti ancak bu uygulanamazdı. Geçen yıl, bu tür yapay zeka botlarını tespit eden bir teknoloji geliştirerek internet sitelerinin bunları otomatik olarak engellemesine imkan tanımaya başladı.

Artık ikinci araç varsayılan olarak açık hale gelecek.

Cloudflare CEO'su Matthew Prince, New York Times'a, "Cloudflare'ın internetin kurallarını tamamen değiştirdiğini" söyledi. Prince bu hamlenin, yapay zeka şirketlerinin interneti kazıyarak içeriğe serbestçe erişmesinin, insanların yeni yazılar ya da diğer içerik türlerini yayımlamaya teşvik edilmesini engelleyeceği endişesinden kaynaklandığını söyledi.

Independent Türkçe