2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
TT

2600 yıllık Takabuti cinayeti aydınlandı

Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)
Takabuti'nin Teb şehrinde yaşadığı düşünülüyor (Manchester Üniversitesi)

Bilim insanları daha önce bıçakla öldürüldüğü sanılan Takabuti'ye başka bir silahla saldırıldığını ortaya koydu.
Son teknoloji bilimsel tekniklerin kullanıldığı analiz, dünyanın en meşhur mumyalarından Takabuti'ye 2 bin 600 yıl önce muhtemelen baltayla saldırıldığını gösterdi.
Araştırma ekibi, kadının büyük ihtimalle saldırgandan kaçarken sırtına orduda kullanılan bir baltayla vurulduğunu kaydetti.
Balta o dönem hem Asur hem de Mısır ordusunda kullanılıyordu. Bu yüzden katilin bir Asur askeri ya da Takabuti'nin kendi halkından biri olabileceği düşünülüyor.
Mumyanın üzerinde daha önce yürütülen araştırmaların bulguları, kadının sırtının üst kısmından bıçaklandığına ve ölümüne bunun sebebiyet verdiğine işaret etmişti.
Bilim insanları yeni çalışmada Takabuti'nin üzerinde DNA analizi, X ışını taraması, CT taraması, saç ve mumyalama malzemelerinin analizi, proteomik çalışması (proteinleri inceleme yöntemi) ve radyokarbon tarihleme gibi pek çok teknik kullandı.
Böylece Takabuti'nin üstündeki sır perdesi kalktı. Zira CT taraması Takabuti'nin 20'li yaşların sonunda veya 30'lu yaşların başındayken öldürüldüğünü gösterdi. Proteomik çalışmaları, kadının hiçbir hastalığı bulunmadığını ortaya koydu.
Takabuti'nin tabutunun üzerindeki yazılarsa kadının önemli bir haneyi denetleyen evli ve yüksek rütbeli bir kişi olduğunu gösterdi.
Bilim insanları, saldırganın baltayı kendisine maksimum kuvveti verecek şekilde tuttuğunu ve Takabuti'nin kısa süre içerisinde hayatını kaybettiğini de sözlerine ekledi. Silahın en az 7 santimetre uzunluğunda ve ucunun yarı dairesel olduğu düşünülüyor.
Araştırma The Life and Times of Takabuti in Ancient Egypt: Investigating the Belfast Mummy (Takabuti'nin Antik Mısır'daki Hayatı ve Dönemi: Belfast Mumyasının Araştırılması) adıyla kitaplaştırıldı. Kitabın editörlerinden Profesör Rosalie David, "Takabuti'nin ölümünün vahşice olmasına rağmen hızlı gerçekleştiğini ve muhtemelen uzun süre acı çekmediğini bilmek biraz rahatlatıcı" dedi ve ekledi:
"Ancak antik Mısırlılar genellikle orta yaşa kadar hayatta kalıyordu. Dolayısıyla bu kadar genç yaşta ölmesi üzücü. Takabuti'yle o kadar çok çalıştık ki, ona yakın hissetmemek zor."
Kurbanın ölümünden sonra vücuduyla özenle ilgilenildiğini belirten Mısırbilimci David, "Takabuti muhtemelen ailesi tarafından çok seviliyordu" ifadelerini kullandı.
Mısırbilimci, yaranın şekline ve silahın vücuda saplanma açısına dayanarak balta kullanıldığını düşündüklerini belirtti. Yaranın biçiminin fazlasıyla bozulduğunu ve dolayısıyla kesin konuşmanın zor olduğunu sözlerine ekledi.
 
Independent Türkçe, Phys.org, Daily Mail



Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
TT

Meta insanüstü yapay zeka için yeni laboratuvar kurdu

Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)
Fransa'nın Bretonya bölgesinde 11 Nisan 2025'te Meta'nın yapay zeka logosu bir telefonda görünüyor (Vincent Feuray/Hans Lucas/Hans Lucas/AFP)

Mark Zuckerberg, insan zekasını aşan yapay zeka geliştirmeye odaklanacak yeni bir yapay süper zeka biriminin Meta'da kurulduğunu duyurdu.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı, teknoloji devinin yapay zekayı Facebook, Instagram ve WhatsApp gibi tüm ürünlerine entegre etme yolunda büyük çaba sarf ettiği bir dönemde kuruldu.

Bu son girişim, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI'dan birkaç üst düzey araştırmacının transfer edilmesiyle şimdiden tartışmalara yol açtı.

OpenAI CEO'su Sam Altman'a göre Zuckerberg, ChatGPT çalışanlarına şirketine katılmaları için 100 milyon dolara kadar teklifte bulundu ve birkaç kişi yeni süper zeka laboratuvarında işe alındı.

Meta Süper Zeka Laboratuvarı'na katılan eski OpenAI çalışanları arasında Shuchao Bi, Huiwen Chang, Ji Lin, Hongyu Ren, Jiahui Yu ve Shengjia Zhao yer alırken, yeni atananlar arasında eski Google ve Anthropic araştırmacıları da var.

Meta'nın patronu pazartesi günü çalışanlarına gönderdiği bilgi notunda, yeni yetenek dalgasının milyarlarca kullanıcıya "kişisel süper zeka" sunmayı sağlayacağını söyledi.

İlk kez CNBC'nin bildirdiği notta "Yapay zekanın ilerleme hızı arttıkça süper zekanın geliştirilmesi de ufukta beliriyor. Bunun insanlık için yeni bir çağın başlangıcı olacağına inanıyorum ve Meta'nın bu yola öncülük etmesi için ne gerekiyorsa yapmaya kararlıyım" diye yazdı.

Meta dünyaya süper zeka sunmak için eşsiz bir konumda. Daha küçük laboratuvarlara kıyasla çok daha büyük bilgi işlem kapasitesini destekleyen güçlü bir altyapımız var. Milyarlarca kişiye ulaşan ürünler oluşturup büyütme konusunda daha derin deneyime sahibiz. Çok hızlı büyüyen yapay zeka gözlükleri ve giyilebilir cihazlar kategorisine öncülük ve liderlik ediyoruz. Ve şirket yapımız muazzam bir inanç ve cesaretle hareket etmemizi sağlıyor.

Yeni laboratuvar, Meta'nın ScaleAI adlı girişimine 14,3 milyar dolar yatırım yapmasının ardından şirkete katılan Meta'nın baş yapay zeka sorumlusu Alexandr Wang tarafından yönetiliyor.

Zuckerberg çalışanlarına gönderdiği notta, Meta'nın "aşağı yukarı gelecek bir yıl içinde" süper zekanın "sınırına ulaşmasını" beklediğini söylerken bu, Altman'ın benzer tahminlerini yansıtıyor.

Meta'nın yeni süper zeka laboratuvarı, çeşitli uygulamalarında Meta yapay zekasına güç veren Llama modellerini geliştirmek için de çalışacak.

Independent Türkçe