Cezayir’deki Hirak hareketi (Halk Hareketi) aktivistleri arasında, ‘modernist demokratik akımın’ geri çekilmesinin ardından her Salı ve Cuma günü düzenledikleri gösterileri İslamcıların kontrol ettiği yönünde büyük bir tartışma yaşanıyor.
Hareketin içinde olduğu İç Güvenlik Teşkilatı'nın raporlarına göre, "Kara 10 Yıl" dönemi ile bağlantılı bir örgüt, "özgürlük ve demokrasi talep eden sloganları kaldırmaya ve İslam devleti projesini canlandırmaya" çalışıyor.
Protestoların Kovid-19 salgınının neden olduğu sağlık krizi nedeniyle bir yıllık bir aradan sonra Şubat ayında tekrar başladı. Abdulaziz Buteflika’yı deviren Hirak hareketinden "sadık" aktivistler arasındaki tartışmalarda, Cezayirlilerin 1980'lerin sonunda siyasal çoğulculuğun başlangıcından bu yana nadiren deneyimledikleri ideolojik çeşitliliğe tanık olan ilk aylardaki protestolara kıyasla “gösterilerde İslamcıların varlığının etkisi” etrafında dönüyor.
Hirak hareketinin ilk zamanlarında, göstericiler arasında rejimi ve eski cumhurbaşkanının ve çoğu bir buçuk yıldır cezaevinde olan bakanlarının ve yardımcılarının yolsuzluğunu kınayan İslami Selamet Cephesi’nin (FİS) eski liderleri de yer alıyordu. Önde gelen İslamcı göstericiler arasında Kemal Gamazi ve Abdülkadir Muğni yer alıyor. Bu iki isim, generallerin 1991 yılının sonunda Selamet Cephesi’nin kazandığı parlamento seçim sonuçlarına müdahalesi ve o dönemin Cumhurbaşkanı Şazeli bin Cedid’i 1992 başlarında istifa etmeye zorlamalarının ardından ordu ile İslamcılar arasında büyük bir mücadelenin yaşandığı zorlu bir dönemi temsil ediyor.
Halk hareketinin yaşadığı ikinci dalga ise kadınların ilk zamanlardaki yoğun desteklerini geri çekmeleri oldu. Laik ve sol hareketle bağlantılı birçok aktivist de ortadan kayboldu. Buna karşılık bu dönemde özellikle seçim tarihlerinde her zaman İslamcıların kalesi olan halk mahallelerinden gösterilere katılmak için dışarı çıkan İslamcılar sahnenin başını çekiyorlardı ve her Cuma namazından sonra kalabalık kitleler halinde başkentin merkezindeki protesto alanlarına geliyorlardı. Bu durum medyada ve özellikle sosyal ağlarda Hirak’ın "İslamcıların rehinesi haline geldiği" izlenimini bıraktı. Özellikle İslamcılar gösterilerde Kara 10 Yıl’dan miras kalan ‘seçimsiz bir İslam devleti’ ve ‘doğulu veya batılı değil sadece İslami’ sloganlarıyla ön plana çıktı.
Bu izlenim harekete, Selamet Cephesi’ne yakın ve liderleri çoğunlukla Avrupa'da, özellikle İngiltere ve İsviçre'de olan Reşad örgütünün temsil ettiği yeni bir ‘oyuncunun’ katılmasıyla daha da güçlendi. Yetkililer örgütü, “Cezayirlileri ülkenin modern tarihinin en karanlık dönemine götürecek İslam Devleti projesini yeniden canlandırmak amacıyla destekçilerini Hirak hareketinin içine yerleştirmekle" suçluyor.
Güvenlik yetkilileri, Selamet Cephesi'nin eskiden ikinci önemli ismi olan Ali bin Hac'ın gösterilere katılmasını engellemek için her Cuma evinin önünde nöbet tutuyorlar. Güvenlik yetkilileri, Hac'ın kalabalıkları etkileme ve göstericileri kendi tarafına çekme gücünün çok iyi olduğunu bildikleri için faaliyetlerini kısıtlıyorlar ve onu tutuklamaktan çekinmiyorlar.
Yönetime karşı tutumu nedeniyle hapse atılan Hirak gazetecilerinden Abdulkerim Zagliş, sosyal medya hesabından şu açıklamayı yaptı:
"İslamcılar Cezayir'de çoğunluğu temsil etmiyor ve hiçbir zaman çoğunluk da olmadılar. Bugün İslamcıların hareketi kontrol ettiğini söyleyenlerin amacı, harekete yönelik şeytanca bir adım ve göstericileri hareketten uzaklaştırmaya zorlama girişimlerinden başka bir şey değil. İslamcılar hareketin içinde kalırsa ve diğerleri hareketten çıkarsa, Cezayir rejimi bu hareketin terörist olduğuna ve diğer ülkeler için bir tehlike olduğuna tüm dünyayı ikna edebilecektir. Dünya İslamcıları sevmediği için onu bastırmak ve sona erdirmek için çalışacaktır.”
Cezayir'deki İslamcı çizgideki Adalet ve Kalkınma Cephesi (AED) Genel Başkanı Şeyh Abdullah Caballah, hareketin belirli bir çerçeveden ve vizyondan yoksun anarşist bir hareket haline geldiğini ifade etti.
İslami akımın hareketin kaybedeni olduğunu ve laiklerin bundan faydalandığına işaret eden Caballah, rejimin de kendini yenilemek için hareketten faydalandığını belirterek, “Hareketin katılımcılarına sürü gibi yürümek ve alkışlarla yetinmek yerine sloganlarda başarılı olmalarını tavsiye ettim” dedi.
Siyasi analist Abdusselam Boukoufa gösterilerle ilgili değerlendirmesinde şu ifadeleri kullandı: “Hareketin gücü çeşitliliğinden kaynaklanıyor. Hareketin içinde bulunmaktan en çok İslamcılar faydalanıyor. Göstericiler arasında laiklerin varlığına gelince, onlar ve diğer ideolojiler arasında bir rekabet olmaması için bu durum onlar için bir koruma sağlıyor. Benim görüşüm Hirak’ın içindeki tüm tarafların bastırılamayacağı yönünde.”
Cezayir Hirak hareketinde ‘İslamcılar gösterileri kontrol ediyor’ tartışması
Cezayir Hirak hareketinde ‘İslamcılar gösterileri kontrol ediyor’ tartışması
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة