عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA

Erdoğan'ın "ur" dediği Tel Rıfat, Türkiye için güvenlik problemi olmayı sürdürüyor… Rusya ve İran'ın karşı çıktığı operasyon için binlerce asker 3 yıldır hazır

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)
    İstanbul/Şarkul Avsat
TT
TT

Erdoğan'ın "ur" dediği Tel Rıfat, Türkiye için güvenlik problemi olmayı sürdürüyor… Rusya ve İran'ın karşı çıktığı operasyon için binlerce asker 3 yıldır hazır

Fotoğraf (AFP)
Fotoğraf (AFP)

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Afrin'deki Basselhaya Üssü, dün (7 Nisan) güdümlü füzelerin hedefi oldu.
2018'deki Zeytindalı Harekâtı'nın ardından Afrin ve çevresinin TSK'nın kontrolüne girmesinin ardından kurulan üslerden biri olan Basselhaya'da görevli iki asker daha Suriye'de şehit olanların listesine eklendi. 
Saldırı, PKK'nın Suriye yapılanması YPG tarafından iki güdümlü tanksavar ile yapıldı. Afrin'deki TSK üssüne saldıran YPG'lilerin bölgeye Tel Rıfat'tan sızdığı da gelen bilgiler arasında.
Bir süredir bölgeye sızmaya çalışan YPG'lilerle TSK ve Suriye Milli Ordusu mensupları arasında çatışmalar yaşanıyordu. 

2016'da YPG'nin kontrolüne girdi
Suriye iç savaşının ilk döneminde Özgür Suriye Ordusu'nun kontrolü altına giren Tel Rıfat, 2016 yılında o dönem bölgede etkin olan IŞİD, YPG ve Suriye hükümetine bağlı güçlerin kuşatması altında kalmıştı.
İlçede büyük bir krizin baş göstermesi üzerine ilçede yaşayan 100 binden fazla sivil ile ÖSO savaşçıları ilçeden çıkmış, Tel Rıfat ABD destekli YPG'nin kontrolüne girmişti. O siviller, tam 5 yıldır Azez'deki mülteci kamplarında kalıyor. 

100 bin mülteci...
O mültecilerden biri Mahmud Hilal. 
Tel Rıfat'taki evlerine, TSK tarafından kontrol edilmeye başlandıktan sonra Afrin'den kaçan bir ailenin yerleştiğini anlatıyor. O ise, mülteciyken evlendiği eşi ve hayata mülteci olarak gözünü açan iki çocuğuyla birlikte Azez'deki bu kampta yaşıyor. Zaman içinde kampta yaşadıkları çadır briket eve dönüştü, o ev yağmurlarda yıkıldı ama Mahmud Hilal briket taşları tekrar üst üste koydu. Tel Rıfat'taki bahçeli ve geniş evinin boş kalmamasına da seviniyor. Çünkü boş ev bakımsızlıktan harabe olabilir: "Ama içinde biri yaşarsa ve eve iyi bakarsa daha iyi olur." 
Mahmud'un bu sözleri, zorunlu göçteki halkının Tel Rıfat'a bir gün geri dönmeyi hayal ettiklerinin de bir işareti. 

2018'deki operasyon durduruldu, Rusya ve İran kaygılı
Aslında bu hayal 2018'de gerçeğe dönüşmek üzereydi. Zeytindalı Harekâtı'nın Tel Rıfat'a uzanacağına yönelik güçlü işaretler vardı. Hatta sosyal medyada, Tel Rıfat'ın YPG'den alındığına yönelik gerçek olmayan bilgiler bile yayılmıştı. Ama o operasyon Tel Rıfat'a hiçbir zaman ulaşmadı. 
Bunda, Rusya'nın Halep güvenliğine, İran'ın ise Şiilerce kutsal kabul edilen Nübul ve Zehra'nın tekrar kuşatmaya düşme tehlikesine yönelik duyduğu kaygıların rolü büyük. 
Hem Rusya hem de İran, stratejik açıdan önemli gördüğü Tel Rıfat'ın Suriyeli muhalifler tarafından kontrol edilmesini istemiyor. 

2018: ''Tel Rıfat'ı alacağız'' 
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, hem 2018'de hem de 2020'de Tel Rıfat'ın ismini anarak bölgeye yönelik operasyonun sinyalini vermişti. 
Zeytindalı Harekâtı'yla Afrin kent merkezinin kontrol edildiği 18 Mart 2018'den bir hafta sonra partisinin bir programında konuşan Erdoğan, "Fırat Kalkanı Harekâtı ile ilk darbeyi vurduk. Ardından Zeytin Dalı Harekâtı ile terör koridorunu Akdeniz'e bağlama çabasını kestik. Kısa sürede Tel Rıfat'ı da kontrol altına alıp bu harekâtı amacına ulaştıracağız" demişti. 
8 Nisan 2019'da Moskova'daki Türk-Rus İş Dünyası Temsilcileri'ne katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Putin ile kameraların karşısına geçerek şu ifadeleri kullanmıştı: “YPG'nin Tel Rıfat'ta oluşturmaya çalıştığı terör eylemlerine fırsat vermeyeceğiz.”

2019: Türkiye'nin Soçi şartı Tel Rıfat
2019 yılındaki Barış Pınarı Harekâtı'nın ardından Türkiye ile Rusya arasında yapılan Soçi Mutabakatı'nda bir madde de Tel Rıfat'la ilgiliydi. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın o maddeyi dünya kamuoyuna şu sözlerle duyurdu: ''Tel Rıfat ve Münbiç'teki tüm YPG'li teröristler silahlarıyla beraber bu bölgenin dışına çıkarılacaktır.''

2020: Tel Rıfat bir ur gibi duruyor
5 Şubat 2020'de TBMM grubuna hitap eden Erdoğan'ın gündeminde yine Tel Rıfat vardı. 
İdlib'de TSK'ya yönelik saldırılara ''aidiyetine bakılmaksızın'' ve ''ikaz edilmeksizin'' misliyle karşılık vereceğini söyleyen Erdoğan, Tel Rıfat için şunları söylemişti: ''Fırat Kalkanı Harekâtı bölgesinde bir ur gibi duran Tel Rıfat, teröristlerden temizlenerek Suriye halkı yönetimine bırakılmalıdır.''

Binlerce asker var
Türkiye'nin öncelikli güvenlik sorunu olarak gördüğü Tel Rıfat için SMO içindeki güçler de hazır. SMO bileşenlerinden biri olan ve Tel Rıfatlıların oluşturduğu bir Fetih Tugayı isimli bir askeri yapılanma bulunuyor. Binlerce savaşçıya sahip Fetih Tugayı'nın dışında SMO'nun diğer bileşenlerinin de Tel Rıfat'a yönelik bir operasyon için harekete geçirilebileceği biliniyor. 
Afrin'deki TSK üssüne yapılan saldırının ardından bölge TSK tarafından yoğun bir ateş altına alındı. Tel Rıfat'ın dışında Minak Askeri Hava Üssü, Ayn Dakne, Maaranez Şeyh İsa, Deyr Cemal'daki YPG unsurları da hedef alındığı öğrenildi.

Kilis yine hedefte
19 Mart'ta Kilis'e atılan 2 füzenin de Tel Rıfat bölgesinden gönderildiği de ifade ediliyor. 
Kilis'e 25 kilometre mesafedeki bölge, füze menzili içinde. 
SMO kaynakları, Tel Rıfat'ta Rus askerlerinin de bulunduğunu, YPG'lilerin elinde ise çok sayıda güdümlü anti-tankların olduğunu söylüyor. 

Independent Türkçe

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Ortadoğu'nun umudu Yeni Araplar

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
TT
TT

Ortadoğu'nun umudu Yeni Araplar

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa’nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor (AFP)

Velid Fares

 

Francis Fukuyama'nın 1991'de yazdığı gibi, Soğuk Savaş sonrası “tarihin sonu” vaatlerine rağmen Ortadoğu'da savaşlar ve çatışmalar genişliyor. Bu arada Batı'da gözler, birbirini takip eden aşamaların özelliklerini keşfetmek için ve reform yapabilecek, barışa doğru ilerleyebilecek sakin, yenilenmiş bir güç bulma umuduyla, onlarca yıldır dünyanın en fazla patlamalar yaşayan bölgesine çevriliyor. Bölgedeki savaş ve çatışmaların çoğuna yol açan hareketlerin birçoğunun arkasında Arap dünyasındaki radikal güçler vardı. Halklarına sosyal, ekonomik ve kalkınma alanında bir ilerleme sunamayan da bunlardı. Dünyanın diğer bölgelerinde de çok sayıda çekişme ve şiddetli çatışmanın yaşandığı açık ve bunların sonuncusu hâlâ bitmeyen Ukrayna savaşıdır. Ancak büyük ve küçük, eski ve yeni, karmaşık ve basit, çözülebilir ve çözülemez çatışmaların en çok yaşandığı bölge, Arap dünyası ve “Büyük Ortadoğu” olarak adlandırılan bölge olmaya devam ediyor.

Bu jeopolitik alan, dünyanın diğer bölgelerine kıyasla sayısız krizle öne çıkıyor. Bu krizlerin başında da kontrol ettikleri ülkelerin sınırlarını genişleterek, bölgesel ve bazıları kıtalararası imparatorluklar kurmayı hedefleyen ideolojik akımlarda vücut bulan yarı-sömürgeci yayılmacı projeler geliyor. Bunların en önemlileriyse Humeynici ve İslamcı projeler (Batı'da cihatçılık olarak adlandırılır), Baasçılık, Arap milliyetçiliği ve diğerleridir. Bunlar hilafet, saltanat gibi kadim imparatorluklar veya Baasçı ulus-devlet, komünizm ve benzeri devletlerin kurulmasına ya da yeniden canlandırılmasına odaklandılar. Ülke sınırları dışında yürüttükleri savaşları, darbeleri ve seferleri, önce kendi ülkesini sonra başka ülkeleri yıkmaya çalışan totaliter tipler gibi, tavizsiz inançlarına bağlılıklarıyla meşrulaştırdılar. Totaliter projeler, rejimi genellikle katı olan kapsamlı bir bölgesel devlet kurmayı amaçlar ve diğer bölgesel ve küresel güçlerle çatışmalara girerler.

Soğuk Savaş döneminde ve sonrasında buna tanık olduk. Batı'da sorgulanan ise bölgenin geleceği ve Batı toplumuyla ilişkileridir. Aynı soru diğer bölgeler için de geçerli. Batılı çevreler, Arap toplumlarının siyasi kültürlerinde yeni eğilimler üretmelerine nasıl yardımcı olabilecekleri konusuna odaklandılar. Kalkınma ve düşünce kuruluşları, Batı Avrupa'da iki dünya savaşından sonra, Doğu Avrupa'da ise Soğuk Savaş'tan sonra olduğu gibi, programlarının yeni bir Arap coğrafyası kuracağına inanarak, çatışma ülkelerinde “yeni bir kültür” yaymak için hızla harekete geçtiler. Ancak radikallerin Batı kurumlarına sızması ve Arap toplumlarını yönlendirmekten sorumlu kurumlara ulaşması nedeniyle bu yaklaşım başarısız oldu. Böylece Ortadoğu'da radikaller artık gençlerin yetiştirilmesini kontrol eder hale geldiler ve onları açık ve özgürleşmiş “yeni Araplar” olarak tasvir ettiler. Ancak sözde Arap Baharı, bu kusuru ortaya çıkardı. Zira İhvan (Müslüman Kardeşler) ve Humeyni tarafından “yeni Arapları” temsil etmek üzere yönlendirilenler ve devrimci olarak adlandırılanlar, eski radikal madalyonun yeni bir kisve altında ortaya çıkan yüzüydü ve bu durum Mısır, Libya, Tunus, Ürdün, Yemen, Suriye ve diğer yerlerde hızla gün yüzüne çıktı. Bu ülkelerin çoğunda iç savaşlar çıktı ve hâlâ sürüyor. Batı da bölgede yeni bir olgu üretmekte başarısız oldu ta ki bölge kendi kalkınma projelerini üretmeye ve terörle mücadele etmeye başlayana kadar.

Gerçek “Yeni Araplar” yeni kılıklı radikallerden farklı kriterlerle ayrılırlar. Birincisi, onlar gerçek köklerine ve gerçek tarihlerine bağlıdırlar; tekfircilerin, mollaların ve aşırı milliyetçilerin bu tarihe dair yorumlarına değil. Daha da önemlisi, Yeni Araplar toplumlarının tarihini geliştirici bir biçimde okurlar, yani geçmişin değerlerini ödünç alırlar ve zaman içinde farklı halkların deneyimlerinden yararlanırlar. Fanatikler yeniden şekillendirdikleri bir geçmişe takılıp kalmışken, yenilikçiler geleceğe bakarak bugünü şekillendirirler.  Söylemleri belirleyen ve kararları alanlar onlardır, tutsak bir ideoloji ile kendisinin ve kitlelerin umutlarıyla uyum olmayan bir şimdiki zaman arasında sıkışıp kalanlar değil.

İkincisi, Yeni Araplar, yani ılımlı Araplar, ulus-ötesi doktrinleri benimsemezler. Yani kendi ülkelerinden daha geniş bir “ulus” hayalini gerçekleştirmek için rejimleri devirmeye çalışmazlar. Bu Araplar, halklarının ne istediğini ve gençlerinin neyi hayal ettiğini biliyorlar ve gerçekleştirmek için çabalıyorlar. Arzulanan beklentiler, artık egemenlik, ulusal güvenlik ve istikrardır, radikallerin elinde olan geçmişin kabusları değil. Yeni Araplar öncelikle kendi vatanlarına, ardından kendi bölgelerine ve dünyaya aittirler.

Üçüncüsü, Yeni Araplar, adaletsiz, hüzünlü ve baskıcı bir rejim kurarak kendilerini, dünyayı ve istikrarı tehdit edenlere değil, kendi halklarının çıkarlarına ve mutluluğuna hizmet ediyorlar. Yeniler toplumlarını kuşatmak yerine açıyorlar, radikaller ise insanları korkutuyor ve gericiliğin derinliklerinde yalnızlığa sürüklüyorlar.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Yeni Araplar terörizm ile mücadele konusunda kararlılar ve terörü yaymıyorlar, radikaller ise radikalizmi yayıyorlar, takiyye yapıyorlar ve aldatmada ustalar.

Avrupa, tek bir yüzyıl içinde milliyetçi imparatorluklardan ve Bolşevik saltanatından kurtuldu. Peki Yeni Araplar aynı sıçramayı gerçekleştirebilecekler mi?

Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın sözlerine kulak verirsek, gelecekteki Ortadoğu'yu yeni Avrupa olarak tanımlarken, Avrupa'nın Ortadoğu'ya dönüştüğünü söylüyor. BAE Dışişleri Bakanı Şeyh Abdullah bin Zayed Al-Nahyan da bir gün daha büyük bir terörizmin Ortadoğu'dan değil Avrupa'dan geleceği uyarısında bulundu.

Batı'ya ve uluslararası topluma daha iyi bir gelecek için eşlik edebilecek Yeni Arapların kimliğini tanımlamak istersek, onlar halklarının ve gelecek nesillerin çıkarlarını güvence altına almak için çalışan Araplardır. Onlar savaşları sona erdirdiler, terörizm ile mücadele ettiler, kurumlarını geliştirdiler, eğitimi yeniden düzenlediler, çabalarını birleştirdiler ve bölgenin geleceği için ılımlı ve ümit verici bir söylem ortaya koydular. Riyad, Kahire, Abu Dabi, Manama, Ürdün ve Rabat'ta karar alma merkezlerinde, Bingazi, Aden ve diğer yerlerdeyse geçici olarak bulunuyorlar. Yeni Araplar, Arap dünyasında ve yeni Ortadoğu'da barışın, güvenliğin ve geleceğinin anahtarıdır.