Haşimi Rafsancani'nin kızı İran'ın Viyana'daki müzakere yöntemini eleştirdi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
TT

Haşimi Rafsancani'nin kızı İran'ın Viyana'daki müzakere yöntemini eleştirdi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin kızı reformist siyasetçi Faize Haşimi, ABD'nin 2015 nükleer anlaşmasına dönüşünün ele alındığı Salı günü başlayan Viyana görüşmelerinde ülkesinin ABD heyeti ile aynı diyalog masasına oturmayı reddederek uyguladığı müzakere şekline yönelik sert eleştirilerde bulundu.
Haşimi, İran ve Amerikan heyetlerinin iki farklı otelde bulunarak iki ülkenin nükleer anlaşmaya geri dönmesi için Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda dolaylı müzakereler yürütmesiyle alay etti.
İran heyeti, bu hafta nükleer görüşmelerin yeniden başlamasının ardından ABD heyeti ile aynı masaya oturmayı reddetti ve nükleer anlaşmanın taraflarını bir araya getiren periyodik görüşmeler çerçevesinde doğrudan müzakerelere başlamadan önce ABD’nin nükleer anlaşmaya geri dönmesini ve yaptırımları kaldırmasını şart koştu. 
Haşimi, Ensaf News tarafından YouTube hesabı üzerinden yayınlanan özel röportajda, ülkesiyle Batı ülkeleri arasındaki müzakerelerin ‘şaşırtıcı bir şakaya dönüştüğünü’ belirterek şunları kaydetti:
"Viyana'ya gittik. ABD bir otelde biz başka bir otelde oturuyoruz. Avrupalılar diğer otele geçmeden önce bir tarafı dinliyor ve ardından diğer tarafı dinlemek için başka bir otele gidiyor. Bu komik değil mi?”
Haşimi açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
"Amerikalılarla yıllar önce müzakere etmek için masaya oturmadık mı? ABD’nin nükleer anlaşmaya dönmesi gerektiğini söylememiş miydik? Müzakere etmeliyiz, görüşmemek ne anlama geliyor? Amerikalılarla Irak ve Afganistan konusu ve diğer binlerce bölge için müzakerede bulunduk. Aynı şekilde kendimiz hakkında da Amerikalılarla müzakere etmeliyiz. Mevcut politikalar yanlış.”
İran'ın Arap komşuları ve özellikle Körfez ülkeleri ile ilişkilerinin bozulmasını eleştiren Haşimi, ‘ilk rehber’ Humeyni döneminde babasının Amerikalılarla ilişkileri normalleştirme çabasına atıfta bulunarak, babasının Humeyni’ye bir mektup gönderdiğini ve yaşadığı sürece iki sorunu çözmesini istediğini aktardı. Mektupta yazan iki sorunun Irak ile savaşın sona ermesi ve ABD ile ilişkiler olduğunu belirten Haşimi, babasının Washington ile ilişkilerini normalleştirme girişimlerinin engellendiğini kaydetti.
Haşimi adaylık talebinin, adayların başvurularını inceleyen Anayasayı Koruyucular Konseyi (Nigehban) tarafından reddedileceğinden emin olduğunu dile getirdiği halde yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmaya hazır olduğunu ifade etti. Ayrıca, iki ülke arasında 40 yıldır çözülmemiş sorunları çözüme kavuşturmak için ABD ile doğrudan görüşmeler yapmaya hazır olduğunu belirtti.



Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.