Haşimi Rafsancani'nin kızı İran'ın Viyana'daki müzakere yöntemini eleştirdi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
TT

Haşimi Rafsancani'nin kızı İran'ın Viyana'daki müzakere yöntemini eleştirdi

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)
Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani’nin kızı Faize Haşimi Rafsancani (Ensaf News)

Eski İran Cumhurbaşkanı Ali Ekber Haşimi Rafsancani'nin kızı reformist siyasetçi Faize Haşimi, ABD'nin 2015 nükleer anlaşmasına dönüşünün ele alındığı Salı günü başlayan Viyana görüşmelerinde ülkesinin ABD heyeti ile aynı diyalog masasına oturmayı reddederek uyguladığı müzakere şekline yönelik sert eleştirilerde bulundu.
Haşimi, İran ve Amerikan heyetlerinin iki farklı otelde bulunarak iki ülkenin nükleer anlaşmaya geri dönmesi için Avrupa Birliği'nin (AB) arabuluculuğunda dolaylı müzakereler yürütmesiyle alay etti.
İran heyeti, bu hafta nükleer görüşmelerin yeniden başlamasının ardından ABD heyeti ile aynı masaya oturmayı reddetti ve nükleer anlaşmanın taraflarını bir araya getiren periyodik görüşmeler çerçevesinde doğrudan müzakerelere başlamadan önce ABD’nin nükleer anlaşmaya geri dönmesini ve yaptırımları kaldırmasını şart koştu. 
Haşimi, Ensaf News tarafından YouTube hesabı üzerinden yayınlanan özel röportajda, ülkesiyle Batı ülkeleri arasındaki müzakerelerin ‘şaşırtıcı bir şakaya dönüştüğünü’ belirterek şunları kaydetti:
"Viyana'ya gittik. ABD bir otelde biz başka bir otelde oturuyoruz. Avrupalılar diğer otele geçmeden önce bir tarafı dinliyor ve ardından diğer tarafı dinlemek için başka bir otele gidiyor. Bu komik değil mi?”
Haşimi açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:
"Amerikalılarla yıllar önce müzakere etmek için masaya oturmadık mı? ABD’nin nükleer anlaşmaya dönmesi gerektiğini söylememiş miydik? Müzakere etmeliyiz, görüşmemek ne anlama geliyor? Amerikalılarla Irak ve Afganistan konusu ve diğer binlerce bölge için müzakerede bulunduk. Aynı şekilde kendimiz hakkında da Amerikalılarla müzakere etmeliyiz. Mevcut politikalar yanlış.”
İran'ın Arap komşuları ve özellikle Körfez ülkeleri ile ilişkilerinin bozulmasını eleştiren Haşimi, ‘ilk rehber’ Humeyni döneminde babasının Amerikalılarla ilişkileri normalleştirme çabasına atıfta bulunarak, babasının Humeyni’ye bir mektup gönderdiğini ve yaşadığı sürece iki sorunu çözmesini istediğini aktardı. Mektupta yazan iki sorunun Irak ile savaşın sona ermesi ve ABD ile ilişkiler olduğunu belirten Haşimi, babasının Washington ile ilişkilerini normalleştirme girişimlerinin engellendiğini kaydetti.
Haşimi adaylık talebinin, adayların başvurularını inceleyen Anayasayı Koruyucular Konseyi (Nigehban) tarafından reddedileceğinden emin olduğunu dile getirdiği halde yaklaşan cumhurbaşkanlığı seçimlerine aday olmaya hazır olduğunu ifade etti. Ayrıca, iki ülke arasında 40 yıldır çözülmemiş sorunları çözüme kavuşturmak için ABD ile doğrudan görüşmeler yapmaya hazır olduğunu belirtti.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.