Esed, ekonomik krizin ortasında Merkez Bankası Başkanı’nı görevden aldı

Esed, ekonomik krizin ortasında Merkez Bankası Başkanı’nı görevden aldı
TT

Esed, ekonomik krizin ortasında Merkez Bankası Başkanı’nı görevden aldı

Esed, ekonomik krizin ortasında Merkez Bankası Başkanı’nı görevden aldı

Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, dün Merkez Bankası Başkanı Hazım Karful'u, ülkenin, on yıldır devam eden kanlı çatışmayla birlikte en kötü ekonomik krizlerini yaşadığı bir zamanda görevden aldı.
Suriye’nin resmi haber ajansı SANA’nın haberine göre Esed, Dr. Hazım Yunus Karful'un Suriye Merkez Bankası başkanlığına atanmasına son veren bir kararname imzaladı. Ancak Karful’un yerine herhangi bir isim belirlemediği aktarıldı.
SANA, Washington’ın Eylül 2020’de ekonomik yaptırımlar uyguladığı Karful'un görevden alınmasının nedeninden ise bahsetmedi. Konunun hassasiyeti nedeniyle kimliğinin açıklanmasını istemeyen Şam’daki bir ekonomi analisti Fransız Haber Ajansı’na (AFP) yaptığı açıklamada, “Merkez Bankası'nın son dönemdeki performansı olumsuz seyrediyordu. Başkan, karaborsadaki döviz kurunda yaşanan dalgalanmayı frenlemek için gerçek müdahalelerde bulunmadı” ifadelerini kullandı.
Ekonomi analistine göre ekonomideki değişikliklerin etkisiyle bugün ülkenin ‘gelişmelere ayak uydurabilecek yeni yüzlere’ ihtiyacı var.
Suriye savaşı geçtiğimiz ay 11’inci yılına girerken ülke, Batı’nın uyguladığı yaptırımlar ve yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına karşı alınan önlemlerle daha da şiddetlenen boğucu bir ekonomik kriz yaşıyor. Buna işadamları da dahil olmak üzere çok sayıda Suriyelinin yatırım yaptığı komşu ülke Lübnan'da hızlanan ekonomik çöküş ekleniyor.
Savaşın başlamasından bu yana Suriye Lirasının döviz kuru karaborsada yaklaşık yüzde 99 oranında kötüleşti.

Suriye lirası değer kaybediyor
Döviz kuru geçtiğimiz ayın başlarında dolar karşısında 4 bin bandını geçtiğinde Suriye Lirası rekor bir düşüş kaydetti.
Hükümete yakın El Vatan gazetesine göre Suriye hükümeti, Suriye Lirasının değer kaybetmesini önlemek için ‘lüks’ olarak nitelendirilen malların ithalatını durdurmak ve yasadışı döviz işlemlerinin peşine düşmek de dahil olmak üzere bir dizi önlem aldı.
Suriye Merkez Bankası’nın onayladığı döviz kurunun bin 256 lira olarak belirlenmesine rağmen bugün karaborsada döviz kuru 3 bin 200 liradan işlem görüyor.
Esed, Merkez Bankası’nda başkan yardımcılığı da dahil olmak üzere çeşitli görevlerde bulunan Karful’u Eylül 2018’de Merkez Bankası başkanlığına atadı. 
ABD Hazine Bakanlığı, Karful’a yaptırımlar uygulandığını duyurduğu açıklamasında, Karful'un geçtiğimiz Eylül ayında Suriye Lirasının durumunu iyileştirmek amacıyla kendilerinden fon temin etmek amacıyla Suriyeli işadamlarıyla görüştüğünü belirtti.
Bugün Suriyelilerin çoğu yoksulluk sınırının altında yaşıyor. Birleşmiş Milletler (BM) Dünya Gıda Programı'na (WFP) göre Suriye’de 12,4 milyon insan gıda güvensizliği ile karşı karşıya.
Bunun yanı sıra bugün Suriyeliler, emtia fiyatlarındaki fahiş artışlardan şikayet ediyorlar. Ayrıca, şiddetli bir yakıt krizi yaşanan ülkede, hükümetin yüzde 50'nin üzerinde artış yaptığı küçük miktarlarda sübvanse edilmiş benzinden alabilmek için saatlerce beklemek zorunda kalıyorlar.

 


Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
TT

Trump'ın elçisi: Irak kritik bir dönüm noktasında ve silahlı gruplar var olduğu sürece başarılı olamaz

ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)
ABD'nin Irak Büyükelçisi Mark Savaya (Irak medyası)

ABD Başkanı'nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya dün yaptığı açıklamada, Irak'ın kritik bir dönemeçte olduğunu ve silahlı grupların devletle rekabet edip devletin rolünü baltaladığı bir ortamda hiçbir ulusun başarılı olamayacağını söyledi.

Savaya, Irak'taki bölünmüşlüğün ülkenin uluslararası konumunu zayıflattığını, ekonomisini boğduğunu ve ulusal çıkarlarını koruma yeteneğini sınırladığını belirterek, hükümetin ülkeyi bölgesel çatışmalardan uzak tutan ve ulusal önceliklere odaklanan bir yaklaşım izlediğinde, istikrarın mümkün olduğunu kanıtladığını ifade etti.

Irak'ta istikrarın sağlanmasının sorumlu liderlik ve devleti ve kurumlarını güçlendirmeye yönelik kararlı bir yaklaşım gerektirdiğini vurgulayan yetkili, siyasi ve dini liderlerin kararlarının, Irak'ın egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini veya parçalanma ve gerilemeye doğru kayıp kaymayacağını belirleyeceğini belirtti.

Trump'ın liderliğinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bu kritik dönemde Irak'ı desteklemeye tamamen hazır olduğunu teyit etti.


Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
TT

Yoksulluk içinde boğulan Gazze, iki aylık kırılgan ateşkesi sona erdirdi

Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)
Filistinli bir anne, dün Han Yunus'taki Nasır Hastanesi'nde soğuktan ölen kız bebeğinin yasını tutuyor (Reuters)

Gazze Şeridi, İsrail ve Hamas arasında geçen ekim ayında başlayan kırılgan ateşkes anlaşmasının üçüncü ayına dün girdi. Kuşatma altındaki halk, İsrail'in ihlalleri ve ciddi yardım eksikliğiyle birlikte iki ay geçirdi.

Gazze Şeridi'ni kasıp kavuran şiddetli hava koşulları ve yoğun yağışlar, halihazırda bir bebeğin soğuktan ölmesiyle sonuçlanan zorlu koşulları gidermek için gerekli malzemelerin ulaştırılmasının aciliyetini bir kez daha vurguladı. Birleşmiş Milletler Filistinli Mülteciler Yardım ve Çalışma Ajansı (UNRWA), yağışların neden olduğu artan acıların "tıbbi ve yeterli barınma malzemeleri de dahil olmak üzere insani yardımın kesintisiz akışı yoluyla önlenebileceğini" belirtti.

Bu arada, İsrail'in aşırı sağcı Ulusal Güvenlik Bakanı İtamar Ben-Gvir dün, Hamas'ın askeri kanadına adını veren, İsrail sınırları içinde bulunan tarihi lider İzzeddin el-Kassam'ın türbesini kaldırma sözü verdi. Ben-Gvir, güvenlik güçleri ve bir vinç eşliğinde, Suriye doğumlu el-Kassam'ın türbesinin yanına kurulan dua çadırını sökerken çekilmiş bir video yayınladı. Hamas, güvenlik bakanının eylemlerinin "kutsallığa karşı eşi benzeri görülmemiş bir ihlal ve kutsal yerlere saygısızlık" olduğunu ifade etti.


Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

TT

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

Ateşkesin zorlu eşiği: Silahsızlanma maddesi ABD–İsrail–Hamas üçgenini kilitliyor

İsrail, ABD Başkanı Donald Trump’ın ekimde ilk aşaması uygulamaya giren Gazze ateşkes planı kapsamında Hamas’ın tamamen silahsızlandırılması şartında ısrarını sürdürüyor. Şarku’l Avsat’ın edindiği bilgilerle Tel Aviv, Hamas’ın uzun süreli bir ateşkes karşılığında silahların “dondurulması” yönündeki önerisini reddetti.

Fransız Haber Ajansı AFP bugün (Perşembe) konuşan bir İsrailli yetkili, “20 maddelik plan çerçevesinde Hamas’ın geleceği yok; örgüt silahsızlandırılacak” dedi. Aynı yetkili, “Gazze tamamen silahtan arındırılmış olacak” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalar, Hamas’ın yurtdışı siyasi büro şefi Halid Meşal’in Al Jazeera’da yayımlanan röportajında, “Direnişin tamamen silahsızlanması kabul edilemez. Silahların dondurulması veya muhafaza edilmesi gibi seçenekler tartışılıyor” sözlerinin ardından geldi.

y
Hamas lideri Halid Meşal (X)

İsrail Ordu Radyosu da Tel Aviv’in “Gazze’nin tamamen silahsızlandırılması” talebini yinelerken, ABD ile konuya dair “sürekli koordinasyon” yürütüldüğünü aktardı.

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması, Hamas ve diğer silahlı grupların silahsızlandırılmasını öngörüyor.

ABD yönetimi son günlerde daha esnek bir yaklaşım sergiliyor

Hamas’ın üst düzey bir kaynağı, Şarku’l Avsat’a konuşarak Trump yönetiminin silahsızlanma vurgusunu sürdürmekle birlikte, son dönemde arabulucular ile hareket arasında dolaşan bazı önerilere “daha açık” bir tutum sergilediğini belirtti.

Aynı kaynak, “Hareketin sunduğu ve arabulucuların geliştirdiği çeşitli fikirler var. Hâlâ farklı taraflarca iletilen yeni formüller tartışılıyor; amaç ikinci aşamaya geçişi hızlandırmak” dedi.

Bu beklenti, ABD’nin son açıklamalarıyla çelişiyor. ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, İsrail Cumhurbaşkanı İsaac Herzog’la görüşmesinde, Washington’un “Hamas’ın kendini yeniden inşa etmesine asla izin vermeyeceğini” söyledi.

f
ABD'nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi Mike Waltz (AFP)

Hamas kaynakları, temasların sürdüğünü ve sürece dair “her zamankinden daha ciddi bir irade” oluştuğunu ifade ediyor. Hareket, silahların korunması, depolanarak “dondurulması” veya bir Arap ya da İslam ülkesinin gözetimine devredilmesi gibi formüllerin değerlendirilebileceğini düşünüyor.

Hamas içerisinden bir başka kaynak, arabulucuların “silahsızlandırma, uluslararası güç konuşlandırılması ve Gazze’nin yönetimi gibi konularda ABD ile geniş bir anlayış zemini yaratabileceğini” belirtti.

Meşal, “silahtan arındırma değil dondurma” önerisini anlatırken, “İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarının tekrarlanmayacağına dair sağlam garantiler sağlayacak bir çerçeve oluşturmak istiyoruz” dedi.

“Filistin yönetiminin rolü”

İsrail, Hamas’ın elindeki son İsrailli rehinenin naaşı teslim edildikten sonra planın ikinci aşamasına geçilmesinde ısrar ediyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, geçişin “yakın” olduğunu belirtti ancak “Gazze’nin silahsızlandırılması gibi zorlu dosyalar bulunduğunu” ifade etti.

sdfrg
Filistin Ulusal Güvenlik Kuvvetleri'ndeki Özel Harekat Birimi 101 (Ulusal Güvenlik web sitesi)

Tartışmalar sürerken, Filistin yönetimi ise Gazze’de tam yetki devrinde ısrar ediyor. Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, son günlerde Arap, İslam ve Avrupa liderleriyle temaslarında yönetimin Gazze’de sorumluluk üstlenmeye hazır olduğunu vurguladı.

Hamas, bu pozisyona kamuoyu önünde yanıt vermese de, hareketin üst düzey bir kaynağı Şarku’l Avsat’a yaptığı değerlendirmede, “Filistin yönetiminin Gazze’de sorumluluk üstlenmesine karşı değiliz; ancak bunun ulusal bir uzlaşı programına dayanması gerekir” dedi.

Kaynak, “İsrail’in Gazze’de Filistin yönetiminin herhangi bir rolünü reddettiğini ve bu engelin aşılması için uluslararası baskıların devrede olduğunu” belirtti.