COVAX programından aşı rezerve etmek için gerekli 2 milyar dolar için kampanya

COVAX logosu (Reuters)
COVAX logosu (Reuters)
TT

COVAX programından aşı rezerve etmek için gerekli 2 milyar dolar için kampanya

COVAX logosu (Reuters)
COVAX logosu (Reuters)

Kovid-19 Aşıları Küresel Erişim Programı (COVAX), yoksul ülkeler için aşı rezerve etmek amacıyla fazladan 2 milyar dolar toplamak için bir kampanya başlattı.
COVAX programı, bağışçılardan sağlanan fon sayesinde en yoksul 92 ülkenin aşı almasına izin veriyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, konuya dair açıklamasında, “Dünyanın her yerindeki insanlar titizlikle test edilmiş, güvenli ve etkili Kovid-19 aşılarına erişebilmelidir. Koronavirüs herhangi bir yere yayıldığı ve çoğaldığı sürece, tüm insanlar için tehdit oluşturuyor” dedi.
Japonya, COVAX sisteminin finansmanı konusunda Haziran ayında bir zirve düzenleyecek.
Japonya Dışişleri Bakanı Toshimitsu Motegi, “Aşı tedariki ve finansmanı hala yetersiz. Gelişmekte olan ülkeler için güvenli, etkili ve kaliteli aşılara eşit erişim sağlamak için COVAX programını güçlendirmeye acil ihtiyaç var” diye konuştu.
Dünya genelinde şu ana kadar en az 205 bölgede, yaklaşık 840 milyon doz Kovid-19 aşısı uygulandı.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Küresel Aşı ve Bağışıklama İttifakı (GAVI) ve Salgın Hastalıklara Hazırlık İçin Yenilik Koalisyonu (CEPI) tarafından yönetilen COVAX, şimdiye kadar 113 bölgeye 38 milyondan fazla doz teslim etti.
İlk gönderi, 24 Şubat’ta Gana’ya ulaştı ve Devlet Başkanı Nana Akufo-Addo aşıyı alan ilk kişi oldu.
Program, yıl sonuna kadar en yoksul 92 ülkede nüfusun yüzde 27’sini aşılamak için yeterli dozu dağıtmayı hedefliyor.
Gavi Başkanı Seth Berkley, “2,5 milyar doz aşımız var. Ek bir milyar doz daha almayı hedefliyoruz. Aşı rezervi için önceden satın alma sözleşmeleri yapmak gerekiyor. Bu nedenle nakit para kritik önem taşıyor” diye konuştu.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times