Kiev, İran'ın Ukrayna uçağını ‘kasten’ düşürdüğüne inanıyor

İran'da düşürülen Ukrayna Havayolları uçağının enkazı (Arşiv - Reuters)

Ukrayna Hava Yollarına ait Boeing 737 tipi yolcu uçağı, 8 Ocak 2020 sabahı Tahran Uluslararası İmam Humeyni Havalimanı’ndan Kiev’e gitmek üzere havalandıktan kısa süre sonra düşmüş, uçaktaki çoğu Kanadalı 176 kişi hayatını kaybetmişti.
Ukrayna Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Oleksiy Danilov, İran'ın uluslararası soruşturmacıların delillere sınırsız erişimine izin vermemesinin kendisini uçağın kasıtlı olarak İran tarafından düşürüldüğüne ikna ettiğini söyledi.
İran’ın, ABD ile askeri tırmanış döngüsünü sona erdirmek amacıyla uçağı kasıtlı olarak düşürdüğünü ileri süren Danilov, "İran kimsenin bu olayı incelemesine izin vermiyor ve herhangi bir soruşturmayı erteliyor veya yavaşlatıyor. Kendileri araştırıyor olmaları biraz şaşırtıcı. Bunu kibarca söylemeliyiz. Kazanın tesadüfi olduğuna inanmıyorum. Kaza kasıtlıydı ve saldırı bilinçli olarak gerçekleştirildi" açıklamalarında bulundu.
Ukrayna hükümeti, Danilov'un açıklamalarını desteklerken Ukrayna'nın en yakın müttefiklerinden biri olan Kanada hükümeti ise Kiev'in tutumunu desteklemediğini belirtti ve soruşturmaya ilişkin İran tarafından ortaya konan bulgular sebebiyle de hayal kırıklığına uğradığını açıkladı.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, 176 kişinin ölümüne yol açan Ukrayna uçağının düşürülmesinde parmağı olduğu iddia edilen 10 İranlı yetkilinin hesap vermesi için çağrıda bulundu.
ABD’nin İran Devrim Muhafızları Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani’yi Bağdat’ta öldürmesinin ardından, İran o gece Irak’ta ABD askerlerinin bulunduğu iki askeri üssü füzeler ile hedef almıştı. Bu nedenle, İran hava savunması o gece alarma geçmişti.
İran silahlı kuvvetleri, üç gün süren inkarın ardından, uçağın Tahran ile Washington arasında tırmanan gerilimin ışığında ‘yanlışlıkla’ düşürüldüğünü itiraf etti.
Tahran'da geçtiğimiz Şubat ayında, İran Milli Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani ile görüştüğünü söyleyen Danilov şunları söyledi:
“Tahran'dayken meslektaşımla konuştum ve ona doğrudan şu soruyu sordum: Bunu neden yaptınız? Bana, bu uçağı düşürme planlarının olmadığını ancak İran'da çeşitli nüfuz sahibi gruplar olduğunu söyledi. Şemhani, İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) dahil olmak üzere üç farklı komuta altında en az üç askeri grup olduğunu söyledi."
Dışişleri Bakanlığının Danilov'un açıklamalarına katılıp katılmadığı sorulan Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Yevin Yinin, Danilov'un tüm hükümeti temsil ettiğini ifade etti.
Danilov'un yorumları, Rusya-Ukrayna arasında gerginliğin arttığı bir dönemde geldi.