Kedi yavrusu kadar küçük bir dinozorun ayak izi keşfedildi

Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
TT

Kedi yavrusu kadar küçük bir dinozorun ayak izi keşfedildi

Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)

Paleontologlar, Stegosauridae adlı dinozor familyasına ait bilinen en küçük ayak izini keşfetti.
Çin'de tespit edilen 5,7 santimetrelik ayak izinin yaklaşık 110 milyon yıl önce yaşamış Wuerhosaurus türünden bir yavruya ait olduğu belirtildi.
Araştırma ekibinden Anthony Romilio bulgular hakkında şöyle konuştu:
"Bu iz, Stegosauridae adlı dinozor familyasına mensup otçul ve zırhlı bir dinozor tarafından bırakıldı. Stegosauridae, ünlü Stegosaurus türünü de içinde barındırıyor. Söz konusu dinozorun kuyruğunda, muhtemelen tıpkı Stegosaurus gibi sivri uçlar vardı. Sırtında da onun gibi kemikli plakalar bulunuyordu.
Altı santimetreden daha küçük olan bu keşif, bir Stegosauridae'ye ait olduğu bilinen en küçük ayak izi."
Ayak izinde üç kısa, geniş ve yuvarlak parmak var. Bunlar, Stegosauridae dinozorlarına ait diğer izlere benziyor. Ancak Queensland Üniversitesi'nde araştırmacı Romilio, yeni keşfin büyük ayak izleriyle bazı farklılıkları olduğunu söyledi.
Zira yapılan analiz, küçük ayak izinin diğerleri gibi uzun ve ince olmadığını gösterdi. Bu durum, bebek dinozorun diğer Stegosauridaelerden farklı bir davranış sergilediğini gösteriyor.
Romilio bu konuda şu ifadeleri kullandı:
"Stegosauridaelerin topukları, tıpkı insanlar gibi, yürürken yere değiyordu. Dolayısıyla 4 uzun ayak izi meydana getiriyordu. Ama bu minik iz, bahsi geçen dinozorun bugün kuş ve kedilerin yaptığı gibi topuğu yere değmeden hareket ettiğini gösteriyor."
Araştırma ekibinden Lida Xing ise genç Stegosauridaelerin parmak uçlarında yürümesinin mantıklı olduğunu söyledi ve bunun sebebi olarak iki ihtimale dikkat çekti:
"Bu durum, çoğu dinozorun atalarından kalma bir davranış. Bu yüzden mümkün olabilir. Diğer ihtimalse, Stegosauridaelerin büyüdükçe topuklarını yere değdirerek yürümesi."
Çin Yer Bilimleri Üniversitesi'nde akademisyen Xing, kesin cevap için çok sayıda minik ayak izine ihtiyaç duyulduğunu ancak sadece bir tane bulduklarını sözlerine ekledi.
Araştırma bulguları 3 Mart'ta hakemli bilim dergisi Palaios'ta yayımlandı.
 
Independent Türkçe, Phys.org, brisbane times, Sci-News



Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
TT

Sovyetler'den kalma uydu Dünya'ya meteor gibi çarpabilir

Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)
Sovyet Venera projesine özel posta pulu (Wikimedia Commons)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Bir uydu takipçisi, Venüs'e iniş yapabilecek dayanıklılıkta tasarlanan yarım tonluk Sovyet uzay sondasının iki hafta içinde Dünya'ya geri döneceği ve meteor gibi "sert düşebileceği" uyarısında bulundu.

1972'de fırlatılan uzay aracı hiçbir zaman Dünya'nın yörüngesini geçemedi ve kalıntıları 50 yılı aşkın süredir gezegenin etrafında dönüyor.

Sonda, 10 Mayıs civarında alevler içinde Dünya'ya geri düşmeye başlayacak.

Hollandalı uydu takipçisi Marco Langbroek blog yazısında, "Bundan yaklaşık 2 hafta sonra, alışılmadık bir kontrolsüz yeniden giriş gerçekleşecek: Başarısız bir Sovyet Venera görevinden 53 yıllık iniş kapsülü Dünya yörüngesinde sıkışıp kaldı" dedi.

Uzay sondasının yeniden giriş sırasında yanma ihtimali az da olsa var ancak Venüs'e inişe dayanmak üzere inşa edildiği için bu pek olası görünmüyor.

Delft Teknoloji Üniversitesi'nde uzay durumsal farkındalığı dersi veren Dr. Langbroek, "Bu, Venüs atmosferinden geçerken hayatta kalmak üzere tasarlanmış bir iniş aracı olduğundan, Dünya atmosferine yeniden girişte ve çarpışmada sağlam kalması mümkün" dedi.

Uzay aracı paraşütle donatılmış olsa da bu paraşüt çalışır durumda olmayabilir.

Dr. Langbroek, Popular Science'a "Eğer yeniden girişten sağ çıkarsa, sertçe düşecektir" diye konuştu.

Dr. Langbroek, yaklaşık 1 metre genişliğinde ve 500 kg'ın biraz altında ağırlığa sahip sondanın atmosfere yeniden girebileceğini ve saatte yaklaşık 250 km hızla Dünya'ya çarpabileceğini, bunun da meteor çarpmasına benzer riskler oluşturduğunu söyledi.

Casus uydu, meteor ve asteroitleri izleyen öğretim görevlisi, "Söz konusu riskler özellikle yüksek olmasa da sıfır da değil" dedi.

Düşen sondanın ne zaman ve nereye çarpabileceği belirsizliğini koruyor.

Dr. Langbroek, "51,7 derecelik yörünge eğimiyle, yeniden giriş 52 Kuzey ve 52 Güney enlemleri arasında herhangi bir yerde gerçekleşebilir" dedi.

Bu, Birleşik Krallık kadar kuzeyden Yeni Zelanda kadar güneye herhangi bir yer olabilir.

Gök cismi takipçisi, "Mevcut modellememize göre yeniden giriş, aşağı yukarı 10 Mayıs civarında gerçekleşecek" dedi.

Geçen birkaç ay boyunca, model sürekli 9-10 Mayıs 2025'ten civarında yeniden girişe işaret ediyor.

İzleyiciler daha fazla veri toplamak ve ne zaman ve nereye çarpabileceğini belirlemek için uzay sondasını gözlemlemeyi sürdürüyor.

Dr. Langbroek, "Yeniden giriş tarihindeki belirsizlik, gerçek yeniden girişe yaklaştıkça azalacak ancak o gün bile belirsiz oranı hâlâ yüksek olacak" dedi.

Independent Türkçe, independent.co.uk/space