Kedi yavrusu kadar küçük bir dinozorun ayak izi keşfedildi

Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
TT

Kedi yavrusu kadar küçük bir dinozorun ayak izi keşfedildi

Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)
Bilim insanları daha fazla küçük iz bulmak için araştırmalarına devam edecek (Kaitoge)

Paleontologlar, Stegosauridae adlı dinozor familyasına ait bilinen en küçük ayak izini keşfetti.
Çin'de tespit edilen 5,7 santimetrelik ayak izinin yaklaşık 110 milyon yıl önce yaşamış Wuerhosaurus türünden bir yavruya ait olduğu belirtildi.
Araştırma ekibinden Anthony Romilio bulgular hakkında şöyle konuştu:
"Bu iz, Stegosauridae adlı dinozor familyasına mensup otçul ve zırhlı bir dinozor tarafından bırakıldı. Stegosauridae, ünlü Stegosaurus türünü de içinde barındırıyor. Söz konusu dinozorun kuyruğunda, muhtemelen tıpkı Stegosaurus gibi sivri uçlar vardı. Sırtında da onun gibi kemikli plakalar bulunuyordu.
Altı santimetreden daha küçük olan bu keşif, bir Stegosauridae'ye ait olduğu bilinen en küçük ayak izi."
Ayak izinde üç kısa, geniş ve yuvarlak parmak var. Bunlar, Stegosauridae dinozorlarına ait diğer izlere benziyor. Ancak Queensland Üniversitesi'nde araştırmacı Romilio, yeni keşfin büyük ayak izleriyle bazı farklılıkları olduğunu söyledi.
Zira yapılan analiz, küçük ayak izinin diğerleri gibi uzun ve ince olmadığını gösterdi. Bu durum, bebek dinozorun diğer Stegosauridaelerden farklı bir davranış sergilediğini gösteriyor.
Romilio bu konuda şu ifadeleri kullandı:
"Stegosauridaelerin topukları, tıpkı insanlar gibi, yürürken yere değiyordu. Dolayısıyla 4 uzun ayak izi meydana getiriyordu. Ama bu minik iz, bahsi geçen dinozorun bugün kuş ve kedilerin yaptığı gibi topuğu yere değmeden hareket ettiğini gösteriyor."
Araştırma ekibinden Lida Xing ise genç Stegosauridaelerin parmak uçlarında yürümesinin mantıklı olduğunu söyledi ve bunun sebebi olarak iki ihtimale dikkat çekti:
"Bu durum, çoğu dinozorun atalarından kalma bir davranış. Bu yüzden mümkün olabilir. Diğer ihtimalse, Stegosauridaelerin büyüdükçe topuklarını yere değdirerek yürümesi."
Çin Yer Bilimleri Üniversitesi'nde akademisyen Xing, kesin cevap için çok sayıda minik ayak izine ihtiyaç duyulduğunu ancak sadece bir tane bulduklarını sözlerine ekledi.
Araştırma bulguları 3 Mart'ta hakemli bilim dergisi Palaios'ta yayımlandı.
 
Independent Türkçe, Phys.org, brisbane times, Sci-News



Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
TT

Shenzhou-20 görevinde üç Çinli astronot yola çıktı: Ay hedefi 2030

Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)
Shenzhou-20 uzay aracını ve üç astronottan oluşan mürettebatı taşıyan Uzun Yürüyüş-2F taşıyıcı roketi, 24 Nisan 2025'te Çin'in kuzeybatısındaki Gobi çölündeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden havalandı (Pedro Pardo/AFP)

Tiangong uzay istasyonuna üç astronotu taşıyan uzay aracını başarıyla fırlatan Çin, 2030'a kadar Ay'a mürettebatlı görev için bir adım daha attı.

Shenzhou-20 uzay aracı perşembe günü yerel saatle 17.17'de Gobi Çölü'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Uzun Yürüyüş-2F roketiyle havalandı.

Bu, 30 yıldan uzun süre önce başlayan Shenzhou programının 15. mürettebatlı ve toplamda 20. uzay uçuşu.

Tiangong, yani "Gök Sarayı" uzay istasyonu, tamamen Çin tarafından inşa edildiği için Çin'i uzayda önemli bir rakip haline getirdi. Özellikle de ülkenin ABD'nin ulusal güvenlik kaygıları nedeniyle Uluslararası Uzay İstasyonu'nun dışında bırakıldığı için.

Çin'in uzay programı, iktidardaki Komünist Parti'nin askeri kolu olan Halk Kurtuluş Ordusu'nun kontrolünde.

dfvghyj
Shenzhou-20 görevinin Çinli astronotları, sağdan itibaren, Chen Zhongrui, Chen Dong ve Wang Jie, 24 Nisan 2025 Perşembe günü Çin'in kuzeybatısındaki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nde mürettebatlı uzay görevleri için düzenlenen uğurlama töreninde el sallıyor (Andy Wong/AP)

Üç modüllü istasyona mekanik kolların eklenmesi, bazılarının Çin'in bunları kriz sırasında uyduları veya diğer uzay araçlarını devre dışı bırakmakta kullanabileceği endişelerini de beraberinde getirdi.

Çin'in uzay programı, 2003'te uzaya ilk kez insan fırlatmasından bu yana (ABD ve Rusya'nın ardından bunu gerçekleştiren üçüncü ülke oldu) istikrarlı bir hızla ilerliyor.

Uzay ajansı ayrıca Mars'a kaşif ve Ay'ın daha az keşfedilmiş uzak tarafına gezgin indirdi. 2030'dan önce de Ay'a insan göndermeyi hedefliyor.

Shenzhou, yani "Gök Gemisi" 20 görevini, üçüncü uçuşunu yapan Chen Dong komuta ediyor.

Çin İnsanlı Uzay Programı Ajansı'na göre kendisine, her ikisi de ilk yolculuklarını yapan savaş pilotu Chen Zhongrui ve mühendis Wang Jie eşlik ediyor.

Mürettebat, Çin uzay istasyonundaki üç astronotun yerini alacak. Kendilerinden öncekiler gibi onlar da yaklaşık 6 ay boyunca gemide kalacak.

Uzay gemisinin fırlatmadan yaklaşık 6,5 saat sonra Tiangong'a ulaşması bekleniyor. Üç kişilik mürettebat geçen ekimde gönderilmişti ve 175 gündür uzayda.

Yerlerine gelenlerle kısa bir birlikteliğin ardından 29 Nisan'da geri dönmeleri bekleniyor. Ekim 2022'de tamamen monte edilen Tiangong, aynı anda 6 kişiye kadar barındırabiliyor.

İnsanlı Uzay Programı Ajansı, astronotların uzaydayken tıp bilimi ve yeni teknolojiler alanında deneyler yürüteceğini, bakım yapmak ve yeni ekipmanlar kurmak için uzay yürüyüşleri gerçekleştireceğini söyledi.

Çinli yetkililer perşembe günkü fırlatmanın "tam başarıya" ulaştığını ve mürettebatın uzay istasyonuna doğru yol alırken "iyi durumda" olduğunu söyledi.

Ajanslardan da yararlanılmıştır.

Independent Türkçe