Bilim adamları, Kovid-19’un kaynağına ilişkin yeni bir araştırma başlatılması çağrısında bulundu

Çarşamba günü Wuhan’da Çinli bir öğrenciyi Kovid-19’a karşı aşı yapmaya hazırlanan bir hemşire (AFP)
Çarşamba günü Wuhan’da Çinli bir öğrenciyi Kovid-19’a karşı aşı yapmaya hazırlanan bir hemşire (AFP)
TT

Bilim adamları, Kovid-19’un kaynağına ilişkin yeni bir araştırma başlatılması çağrısında bulundu

Çarşamba günü Wuhan’da Çinli bir öğrenciyi Kovid-19’a karşı aşı yapmaya hazırlanan bir hemşire (AFP)
Çarşamba günü Wuhan’da Çinli bir öğrenciyi Kovid-19’a karşı aşı yapmaya hazırlanan bir hemşire (AFP)

Bir grup bilim adamı Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO), hayvansal kaynaklar konu dışı tutularak, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) hastalığına neden olan SARS-Cov-2 virüsünün kaynağına ilişkin yeni bir araştırma başlatılması çağrısında bulundular.
Bloomberg haber ajansının aktardığına göre, grup dün (Cuma) yayınladığı açık mektupta, virüsün kaynağına ilişkin herhangi bir yeni araştırma başlatılması durumunda atılması gereken belli adımları önerdi.
Alman haber ajansı DPA’nın aktardığına göre öneriler, ev sahibi ülkenin hükümet yetkililerinin “gereksiz mevcudiyetleri” olmadan ekibin araştırma yapabilmesinin güvence altına alınması, ekip üyelerinin seçilmesinde veto hakkının kullanılmasına yönelik tüm yetkilerin kaldırılması ve ekibin verilere, kayıtlara ve numunelere daha geniş çapta erişiminin sağlanması için yetki verilmesi yer alıyor.
WHO ile işbirliği içinde, Çinli bilim adamlarını da içeren ortak bir heyet tarafından yapılan araştırmada, SARS-CoV-2 virüsünün yarasalardan insanlara, başka bir hayvan aracılığı ile bulaşmış olabileceğini ortaya çıkardı. Heyet, virüsün Wuhan şehrinde bir laboratuvardan çıkmış olması teorisinin çok düşük bir ihtimal olduğunu belirtti.
Çin’deki araştırmaları yürüten WHO ekibinin lideri Peter Ben Embarek, Mart ayında yayınlanan bir raporda, araştırmanın amacının virüsün hayvan kaynağının araştırılması olduğu için diğer teorilerin aynı ilgiyi görmediğini ve ekibin laboratuvarlarda tam olarak araştırma yapmadığını belirtti.
WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, virüsün yarasalardan insanlara muhtemelen başka bir hayvan aracılığı ile bulaştığına karar vermeden önce araştırmada, bir laboratuvardan sızıntının yaşanmış olma ihtimalinin yeterli bir şekilde incelenmediğini belirtmişti. Ghebreyesus uzmanlardan oluşan ek heyetler göndermeye hazır olduğunu belirtmiş ve bunun için Çin’in iş birliği yapması gerektiğine dikkat çekmişti. 
Bu açık mektup, virüsün kaynağına ilişkin yeni bir araştırma başlatılması çağrısında bulunan grubun 3. mektubu oldu. Mektup, meme kanseri ve Kovid-19 hastalığına karşı tedaviler geliştiren Atossa Therapeutics CEO’su Steven C. Quay da dahil olmak üzere 20 bilim insanı tarafından imzalandı ve Atlantik Konseyi Araştırma Merkezi’nden üst düzey bir araştırmacı olan Jamie Metzl mektubun hazırlanmasında yer aldı.



Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash
TT

Vücut geliştirenlerin kullandığı takviye, orta yaşlı kadınların hayatını değiştirebilir

Fotoğraf: Unsplash
Fotoğraf: Unsplash

Kreatin takviyeleri yakın zamana kadar neredeyse sadece performansı artırmak ve kas kütlesini kazanmak isteyen sporcular ve vücut geliştiriciler tarafından kullanılıyordu. Ancak artık şaşırtıcı hızda büyüyen bir pazar var: Orta yaşlı kadınlar.

Dwayne "The Rock" Johnson hâlâ protein karışımını "hacim kazanmak" için kullanırken, Ivanka Trump bu yıl sabah smoothie'siyle birlikte bir doz aldığını açıkladı.

TikTok'taki fitness fenomenlerinden sağlık uzmanlarına kadar, bu tebeşirimsi toz artık kadınlar için bir dizi faydasıyla lanse ediliyor. Peki, kreatin tam olarak ne ve bilim bu trendi destekliyor mu?

Midland Health'te doktor ve direktör olan Dr. Rupa Parmar, The Independent'a "Kreatin üç amino asitten (arjinin, glisin ve metiyonin) elde edilen doğal bir bileşik" diye konuştu.

Enerji üretimi için esasen kaslarımızda depolanır.

Kırmızı et ve balık gibi gıdalardan az miktarda alınsa da vücudumuz da her gün yaklaşık 1 gram üretir.

Rupar, çoğu kadının gıdalardan günde önerilen 3 ila 5 gramı almadığını ve takviyenin yardımcı olabileceğini söyledi.

"Kadınlar doğal olarak erkeklerden çok daha düşük kreatin depolarına sahip ve kreaatin genellikle beslenmelerinde daha az yer alıyor. Dolayısıyla seviyelerini artırmak için kreatin almaktan daha fazla fayda görebilirler" diye ekledi.

Kreatinin bir takviye olarak yükselişi 1992'de Britanyalı kısa mesafe koşucusu Linford Christie ve engelli koşucu Sally Gunnell'in Barselona Olimpiyatları'nda altın madalya kazanmasıyla başlamıştı.

Parlak fitness dergileri onu bir "buluş" diye nitelendirmeye başlamıştı: Fortune dergisindeki 1998 tarihli bir makale bileşiği "doğanın steroidi" diye adlandırmış, Los Angeles Times da "Güç tozu" diye manşet atmıştı.

Başlangıçta büyük oranda kas geliştirme ve antrenman sonrası toparlanmaya faydalarıyla ünlense de araştırmalar kreatinin faydalarının spor salonunun ötesine uzanabileceğini gösteriyor.

Kreatin hafıza, beyin sağlığı, depresyon tedavisi ve enerji artışıyla ilişkilendiriliyor.

Rupar, "Bu madde beyin sağlığını bile destekleyebilir. Bilişsel işlevi iyileştirmeye ve yaşlandıkça bir miktar koruma sağlamaya yardımcı olduğunu öne süren çalışmalar var" dedi.

Kansas Üniversitesi Tıp Merkezi tarafından Alzheimer hastaları üzerinde yapılan bir ön çalışmada, kreatin takviyelerinin hafızayı ve yürütme işlevini geliştirebileceği bulundu. Kreatin hormonal dalgalanmalara da iyi gelebilir.

Rupar sözlerine şöyle devam etti:

Kreatin, özellikle kendinizi daha yorgun hissettiğinizde, istikrarlı enerji seviyelerini destekleyerek regl döneminizdeki yorgunluğu hafifletmeye yardımcı olabilir.

Adet döngüsünü düzenleyen hormonlar olan östrojen ve progesteron, vücudun kreatini nasıl ürettiğini ve kullandığını etkiliyor.

Rupar, "Adet döngüsü sırasında kreatin seviyeleri değişebilir ve takviyeler, özellikle östrojen düşük olduğunda, enerji ve kas fonksiyonunu daha istikrarlı tutabilir" dedi.

Menopoza yaklaşan veya menopoza giren kadınlar için kreatin, özellikle direnç antrenmanıyla birleştirildiğinde kas kütlesi, gücü ve kemik yoğunluğundaki düşüşleri önlemeye yardımcı olabileceğinden özellikle umut verici görünüyor.

12 aylık bir çalışmada, kreatinin menopoza girmiş 47 kadında kemik mineral yoğunluğu kaybını azalttığı bulundu.

Tüm potansiyel avantajlarına rağmen, kreatinin dezavantajları da var.

En yaygın şikayetlerden biri şişkinlik: Kasları doyurduğu için su tutulmasına neden olabilir, bu da bazen şişkinlik hissine ve su ağırlığından dolayı tartıda birkaç kilo fazlalığa yol açar.

Yine de çalışmalar, önerilen dozlarda alındığında kreatinin çoğu sağlıklı yetişkin için güvenli olduğunu defalarca gösterdi.

Uzmanlar, özellikle böbrek rahatsızlığı olanlar veya ilaç kullananların başlamadan önce bir sağlık uzmanına danışmasını tavsiye ediyor.

Independent Türkçe