Mars'ta roller değişti: Bu kez NASA'nın helikopteri, Perseverance'ı görüntüledi

Uzay aracı, Ingenuity'nin kadrajından çekilen fotoğrafın sol üst köşesinde yer aldı. Fotoğrafın yakınlaştırılmış versiyonunda araç, daha net görülebiliyor (NASA)
Uzay aracı, Ingenuity'nin kadrajından çekilen fotoğrafın sol üst köşesinde yer aldı. Fotoğrafın yakınlaştırılmış versiyonunda araç, daha net görülebiliyor (NASA)
TT

Mars'ta roller değişti: Bu kez NASA'nın helikopteri, Perseverance'ı görüntüledi

Uzay aracı, Ingenuity'nin kadrajından çekilen fotoğrafın sol üst köşesinde yer aldı. Fotoğrafın yakınlaştırılmış versiyonunda araç, daha net görülebiliyor (NASA)
Uzay aracı, Ingenuity'nin kadrajından çekilen fotoğrafın sol üst köşesinde yer aldı. Fotoğrafın yakınlaştırılmış versiyonunda araç, daha net görülebiliyor (NASA)

NASA'nın Mars'taki helikopteri Ingenuity, üçüncü uçuşunu 25 Nisan'da başarıyla gerçekleştirmişti. Uzay ajansı şimdi helikopterin bu en hızlı uçuşundan yeni bir fotoğraf yayımladı.
Daha önce uzay aracı Perseverance'ın helikopteri uçarken görüntülediği birçok görüntü paylaşılmıştı. Uzay ajansının resmi Twitter hesabından paylaştığı yeni fotoğrafta bu kez Ingenuity, Perseverance'ı görüntüledi.
Uzay aracı, Ingenuity'nin kadrajından çekilen fotoğrafın sol üst köşesinde yer aldı. 
Perseverance'ın ağzından yazılan bir diğer gönderide, "Hey, işte buradayım! Mars'ta başka bir fotoğrafçıya konu olacağımı hiç düşünmemiştim. Mars helikopteri ekibi iyi yakalamış" ifadelerine yer verildi.

1,8 kilogramlık minik helikopter, bu fotoğrafı çektiği sırada Perseverance'tan yaklaşık 85 metre uzaktaydı. NASA'nın açıklamasına göre helikopter üçüncü uçuşunda yerden 4,8 metre yükselmeyi başarmıştı.
Havalandıktan sonra minik araç, kuzey yönünde 50 metre hareket etmişti. Bu da şimdiye kadar katettiği en uzak mesafe olmuştu. Tüm uçuş yaklaşık 80 saniye sürmüştü.
Söz konusu uçuş, Ingenuity'nin Mars'taki 31 günlük programı boyunca gerçekleştireceği 5 uçuştan üçüncüsüydü.
Projenin ardındaki araştırma ekibi son iki denemenin çok daha heyecanlı geçeceğini ifade etmişti. Ingenuity proje yöneticisi MiMi Aung, "4. ve 5. uçuş geldiğinde çok eğleneceğiz" demişti:
"Çok cesur uçuşlar yapacağız ve büyük risk alacağız."
 
Independent Türkçe, Space, AFP
 



Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
TT

Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

İspanya'da Bakır Çağı'na ait bir "mega köy"de ortaya çıkarılan nadir bir balina dişi, 4 bin yıl önce Akdeniz bölgesinde yaşayan İber halkının sanatsal yeteneklerine ışık tuttu.

2018'de İspanya'nın güneybatısındaki Valencina arkeolojik kazı alanında bulunan diş, kendi türü içinde geçmişi o döneme dayanıp İberya'da rastlanan ilk fosil oldu.

PLOS One'da yayımlanan araştırmaya göre diş muhtemelen antik bir kıyı şeridinden toplanarak Bakır Çağı zanaatkarları tarafından özenle işlendi.

4 bin 150 ila 5 bin 300 yıl önce bir sahil köyünde yaşayan zanaatkarlar, dişi muhtemelen kişisel süs eşyaları veya sembolik anlam taşıyan eserler yaparken kullanmıştı.

Çalışmanın belirttiğine göre fosil işlendikten sonra, üzerindeki aşınma ve yıpranma izleri ve yüzeyini kaplayan sert kabuktan anlaşıldığı üzere kasten gömüldü.

Bulgular, yaklaşık 40 bin yıl önce başlayan Eski Taş Çağı'ndan beri fildişinin süs eşyaları, müzik aletleri ve heykellerin yapımında kullanımı hakkındaki anlayışımızı derinleştiriyor.

Fildişi çarpıcı görünümü, dayanıklılığı ve sağlamlığıyla antik toplumların ticaret ve sosyokültürel faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Ancak tarih öncesi çağlarda fildişinin kullanımı hakkında bildiklerimizin çoğu, fil, suaygırı, geyik ve ayılar gibi kara hayvanlarından elde edilen fildişinin incelenmesiyle elde edildi.

Daha önceki araştırmalar, İspanya'nın güneyindeki Eski Taş Çağı ve Bakır Çağı toplumlarında fillerden gelen fildişinin kullanıldığını vurgulasa da deniz memelilerinden elde edilen bu malzemenin önemi hakkında pek bir şey bilinmiyor.

Valencina'da bulunan 17 santimetre uzunluğuna, 7 santimetre genişliğine ve 0,5 kilogram ağırlığa sahip balina dişi, geçmişe eşsiz bir bakış sunuyor.

Fosilin analizi, yetişkin bir ispermeçet balinasından geldiğini ortaya çıkarırken, solucanlar ve sülükayaklılardan kaynaklanan aşınma belirtilerinin yanı sıra köpekbalığı ısırığı şüphesi doğuran izler bulundu. Bu izler, fosilin deniz tabanında bir süre kaldığını gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca dişte doğal yollarla oluşamayacak delikler ve belirgin kesik izleri gibi insan faaliyetine dair belirtiler tespit etti.

Araştırmacılar bu gözlemlere dayanarak balinanın muhtemelen doğal nedenlerle öldüğü, ardından cesedinin deniz tabanına battığı ve dişlerinden birinin kıyıya vurmasıyla antik İberler tarafından bulunup kullanıldığı sonucuna vardı.

Makalede şu ifadelere yer veriliyor:

Henüz bir ispermeçet balinası dişinden geldiği tespit edilen fildişi eser bulunmamasına rağmen son zamanlarda Avrupa'daki arkeolojik bağlamlarda deniz kaynaklı fildişi bulgularının ortaya çıkması, tarih öncesi toplumların deniz kaynaklarını kullanımına yönelik araştırmalara yeni bir odak noktası kazandırıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news