İstanbul'un kurucusu Konstantin, 500 yıl sonra parmağına kavuştu

Heykelin avuç içi ve orta parmağın bir kısmı kayıp (Capitol Müzesi)
Heykelin avuç içi ve orta parmağın bir kısmı kayıp (Capitol Müzesi)
TT

İstanbul'un kurucusu Konstantin, 500 yıl sonra parmağına kavuştu

Heykelin avuç içi ve orta parmağın bir kısmı kayıp (Capitol Müzesi)
Heykelin avuç içi ve orta parmağın bir kısmı kayıp (Capitol Müzesi)

Doğu Roma İmparatorluğu'nun ve İstanbul'un kurucusu Büyük Konstantin'in heykeli, yaklaşık 500 yıldır kayıp olan işaret parmağına sonunda kavuştu.
İtalya'nın başkenti Roma'daki Capitol Müzesi'nde sergilen heykelin parçaları arasında devasa bir kafa, sol önkol ve bir küre var. Eser 1500'lerde parçalara ayrılıp bir sütunun üzerine yerleştirilmişti. Parmağın bu esnada koptuğu düşünülüyor.
Otuz sekiz santimetrelik parmak, Paris'teki Louvre Müzesi'nin 1863'te satın aldığı bir koleksiyonun parçasıydı. Müze yetkilileri 1913'te bunu bir Roma heykelinin ayak parmağı olarak envantere kaydetmiş, 100 yılı aşkın bir süre boyunca da böyle kalmıştı.
2018'de Aurélia Azéma adlı doktora öğrencisi, büyük bronz heykellerde kullanılan antik kaynak tekniklerini araştırırken kırık parmağı görmüş ve Konstantin'in heykeline uyacağını fark etmişti.
Bunun ardından Louvre'da çalışan Arkeolog Nicolas Melard, üç boyutlu modelleme tekniğiyle parmağın bir replikasını yapmıştı. Roma'ya götürülen kopyanın heykele tam olarak uyduğu görülmüştü.
Bronz işaret parmağı 28 Nisan'da heykele yeniden monte edildi. Capitol Müzesi Müdürü Claudio Parisi Presicce şöyle konuştu:
"Bronz parmağı heykele tekrar yerleştirmede zarar vermeyen ve görünmeyen bir sistem kullanıldı. Böylece mükemmel şekilde yerine konuldu."
İtalya'da müzeler, Kovid-19 kısıtlamalarının hafifletilmesiyle 26 Nisan'da tekrar açılmıştı. Roma Belediye Başkanı Virginia Raggi "Eksik parçanın tamamlanması, müzelerin yeniden açılışını kutlamanın iyi bir yolu" dedi.
 
Independent Türkçe, Guardian, Daily Mail



İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
TT

İlk insanların beslenme sırları, 300 bin yıllık ahşap aletlerle birlikte gün yüzüne çıktı

(Liu ve ekip arkadaşları/Science)
(Liu ve ekip arkadaşları/Science)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

Çin'in güneybatısında keşfedilen 300 bin yıllık nadir ahşap aletler, bölgedeki ilk insanların büyük ölçüde kök ve yumrular gibi yeraltı bitkileriyle beslendiğini gösteriyor.

Hakemli dergi Science'da perşembe günü yayımlanan bulgular, Doğu Asya'daki erken insan atalarının gelişmiş bilişsel becerilerine, yaşantılarına, beslenme biçimlerine ve çevrelerine ışık tutuyor.

Yunnan eyaletinin Jiangchuan bölgesinde yer alan göl kıyısındaki Gantangqing arkeolojik kazı alanında, oksijenden yoksun kil tortularda ahşap aletlerin korunması sayesinde bu nadir buluntu elde edildi.

Araştırmacılar tortularda yaklaşık bin organik kalıntı da buldu.

Ortaya çıkarılan kalıntıları gelişmiş teknikler kullanarak tarihlendiren bilim insanları, aletlerin 250 bin ila 350 bin yıllık olduğunu tespit etti.

Bilim insanları, çeşitli biçim ve işlevlere sahip "son derece nadir" ahşap aletlerin yaklaşık 300 bin yıllık katmanlardan çıkarıldığını söylüyor.

Bugüne kadar bu döneme ait, biri Avrupa'da diğeri Afrika'da olmak üzere ahşap alet içeren sadece iki keşif yapılmıştı.
 

Görsel kaldırıldı.

Gantangqing'deki ahşap aletler (Liu ve ekip arkadaşları/Science)


Yeni keşfedilen çubuklardan ikisi, İtalya'nın Poggetti Vecchi bölgesinde bulunan 171 bin yıllık aletlere benzerlik gösteriyor.

Kanca biçimli benzersiz 4 aletin daha ortaya çıkarıldığını belirten bilim insanları, bunların muhtemelen kökleri kesmek için kullanıldığını söylüyor.

Ayrıca araştırmacıların ahşap aletlerin üzerinde kasıtlı cilalama ve kazıma izleri, kenarlarındaysa toprak kalıntıları saptaması, bunların kök ve yumrular gibi yeraltı bitkilerini kazmak için kullanıldığına işaret ediyor.

Bilim insanları, "Ahşap aletler arasında kazma çubukları ve küçük, eksiksiz, elle tutulan sivri uçlu aletler var" diye yazıyor.

Bilim insanları bu bulgulara dayanarak insanların Doğu Asya'daki atalarının muhtemelen bitki temelli bir beslenme biçimi izlediğinden şüphelenirken, bölgede çam fıstığı, fındık, kivi meyvesi ve su yumrularına dair kanıtlar tespit edildi.

Buna karşılık Avrupa ve Afrika'da saptanan ahşap aletler av aletleri, mızraklar ve mızrak uçlarıydı.

Çalışmanın ortak yazarı arkeolog Bo Li şöyle diyor:

Bu keşif, erken insan adaptasyonuna ilişkin önceki varsayımlara meydan okuyor. Çağdaş Avrupa yerleşimleri (Almanya'daki Schöningen gibi) büyük memelileri avlamaya odaklanırken, Gantangqing subtropik bölgelerde bitki temelli, eşsiz bir hayatta kalma stratejisini ortaya koyuyor.

Dr. Li, "Ahşap aletlerin çeşitliliği ve karmaşıklığı da arkeolojik kayıtlardaki önemli bir boşluğu dolduruyor, çünkü 100 bin yıldan daha eski ahşap aletler Afrika ve Batı Avrasya dışında son derece nadir görülüyor" ifadelerini kullanıyor.

Keşif, ahşap aletleri kullanan erken insanların dünya genelinde çok daha geniş bir alana yayıldığını gösteriyor.

Ayrıca farklı ortamlarda yaşayan tarih öncesi kültürlerin yerel olarak işlerine yarayacak aletler geliştirdiğine de işaret ediyor.


Independent Türkçe, independent.co.uk/news