Hepatit-C ilaçları, koronavirüs ile mücadelede Remdesivir’in etkinliğini artırıyor

Araştırmacılar dört ilacı da test ediyor

Belçika'dan Hindistan'a gönderilmek üzere hazırlanan Remdesivir ilaçları (DPA)
Belçika'dan Hindistan'a gönderilmek üzere hazırlanan Remdesivir ilaçları (DPA)
TT

Hepatit-C ilaçları, koronavirüs ile mücadelede Remdesivir’in etkinliğini artırıyor

Belçika'dan Hindistan'a gönderilmek üzere hazırlanan Remdesivir ilaçları (DPA)
Belçika'dan Hindistan'a gönderilmek üzere hazırlanan Remdesivir ilaçları (DPA)

Dünya genelinde yeniden Covid-19 vakalarının artmasıyla birlikte, hastalığa karşı etkili bir tedavi bulma yarışı devam ediyor. New York'taki Mount Sinai Hastanesinden araştırmacılar ABD’de Hepatit C virüsünü tedavi etmek için zaten onaylanmış bir grup ilacın, doktorların halihazırda Kovid-19 hastalarına reçete ettikleri ilaçla (Remdesivir) birleştirildiğinde virüsün yayılmasını yavaşlatmada daha etkili olabileceğine inanıyor.
Dünya Sağlık Örgütü, Mart 2020'de yeni nesil koronavirüsün bir salgın olduğunu açıklamasından bu yana, yaklaşık 150 milyon kişiye virüs bulaştı ve yaklaşık 3 milyon insan öldü. Geçtiğimiz yıldan bu yana, araştırmacılar, hastaların tedavilerine yardımcı olmak için çeşitli ilaçları ve tedavileri araştırıyorlar.
Spesifik viral enzimleri hedef alabilen veya insan hücrelerinde viral replikasyonun (üremenin) zayıf noktasına saldırabilen Remdesivir ilacı, hastanelerde hastaları tedavi etmek için kullanılan en önemli ilaçlardan biri. Ayrıca deksametazon gibi ilaçlar da Kovid-19 hastalarında kullanıldığında iltihabı azaltabiliyor.
Araştırmacılar ayrıca doktorların sıtma ve romatoid artriti tedavi etmek için başvurdukları hidroksiklorokini COVID-19'u tedavi etmek için kullanmayı da düşündüler. Ancak yapılan daha fazla araştırma, hidroksiklorokinin Kovid-19 hastalarına yarardan çok zarar verdiğini gösterdi.
Cell Reports dergisinin son sayısında yer alan makalenin yazarları çalışmalarında 10 farklı Hepatit C ilacını değerlendirdi. Amaçları, Remdesivir'in Kovid-19’lu kişilerde etkilerini incelemekti. Araştırma ekibi Hepatit C ilaçlarının, viral replikasyon (üreme) için gerekli olan SARS-CoV2’nin ana proteazı (bir grup protein enzimi) olan Mpro adlı bir enzime bağlanabileceğini düşündüler.
Araştırma ekibi, Hepatit C ilaçlarını insan ve maymun hücrelerinde test etti ve on ilacın yedisinin ortaya çıkan koronavirüsünün bir inhibitörü görevi görebileceğini buldu.
Virüsün üremesini engellemede yedi ilaç etkili olmasına rağmen, diğer deneyler, bunlardan dördünün farklı bir proteazı (PLpro) inhibe ettiğini (engellediğini) ve bu ilaçlarla birlikte kullanıldığında Remdesivir’in faydalarını artırmada daha etkili olduklarını gösterdi. Bu ilaçların adı Paritaprevir, Vaniprevir, Simeprevir ve Grazoprevir.
Çalışmanın ortak araştırmacısı Adolfo Garcia-Sastre, 4 Mayıs'ta Medical News Today tarafından yayınlanan bir raporda şunları söyledi: “Kovid-19 tedavisi için bu ilaçların Remdesivir ile birlikte kullanılması, viral replikasyonu (üreme) 10 kata kadar sınırlandırmadaki etkinliğini artırmaya yardımcı oluyor. Bu da aşılanmamış Kovid-19 hastaları için için oyunun kurallarını değiştirebilir.”
Birleşik Krallık'taki Nottingham Üniversitesi'nde enfeksiyon immünoloji alanında yardımcı doçent olan Chris Coleman, bu bulgunun birçok olumlu yönü olduğunu ifade ederek, "Viral üremenin iki aşamasını hedeflemek, virüsü iki kez vurmak anlamına gelir. Bu da virüsün mutasyona uğrayarak tedaviden kaçma olasılığını azaltır" diyor.
Bu kombinasyonun büyük bir potansiyeli olmasına rağmen, araştırmacılar üstesinden gelinmesi gereken büyük bir engeller olduğunu söylüyor. Remdesivir ağızdan alınmıyor ve insanlar ilacı intravenöz olarak hastanede alıyorlar. Bu nedenle doktor reçete yazıp ve hastayı tedavi için eve gönderemeyecek.
Yine de, bu sonuçlar umut verici. Hepatit-C ilaçlarının remdesivir ile birlikte kullanıldığında sinerjik inhibisyon gösterdiğini açıkça gösterdikleri için ileride hastalarda kullanılabilir.



Dodonun yaşayan en yakın akrabası yıllar sonra ilk kez görüldü

Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
TT

Dodonun yaşayan en yakın akrabası yıllar sonra ilk kez görüldü

Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)
Manumea (Wikimedia Commons/Naturalis Biyoçeşitlilik Merkezi)

Soyu tükenmiş dodo kuşunun yaşayan en yakın akrabası olan manumeanın 2013'ten beri ilk kez görülmesi, nesli kritik tehlikedeki türün yok olmaktan kurtarılabileceği umudunu doğurdu.

Samoa Koruma Derneği'nin 17 Ekim - 13 Kasım'da gerçekleştirdiği son saha araştırması, Güney Pasifik ülkesinin yağmur ormanlarında Didunculus strigirostris türü en az 5 kere gözlemlendi.

Samoa Koruma Derneği Proje Koordinatörü Moeumu Uili yerel medyaya yaptığı açıklamada, "Bu gözlemlerde aynı bireyin mi yoksa farklı kuşların mı görüldüğü henüz net değil. Gözlemlenen tüm bireyler yetişkin gibi görünüyor, bu nedenle türün bölgede yuva mı yaptığını yoksa sadece yiyecek mi aradığını teyit edemiyoruz" dedi.

Yaban hayatı uzmanları, gözlemlerin yapıldığı Uafato köyü yakınlarındaki yağmur ormanı vadilerinin, kuşu ve yaşam alanını siklonlardan koruyabileceğini söylüyor.

Uzmanlara göre manumeanın, diğer kuşların tüketemediği büyük ve yerel tohumlara bağımlılığı, onu Samoa'da ulusal bir sembol haline getirse de ülkedeki birçok insan onun tanımıyor.

Kuşun bu büyük tohumların dağıtımında önemli bir rol oynayarak Samoa'nın orman ekosistemlerinin korunmasına katkı sağladığı biliniyor.

Dodo benzeri bu kuşun Samoa yağmur ormanlarında yaşadığı bilinse de hızlı hareketleri ve yağmurlu hava koşulları nedeniyle fotoğrafını çekmek zorlu bir işti.

Alışılmadık derecede kalın, kavisli ve diş benzeri tırtıklı bir gagaya sahip, tavuk büyüklüğündeki bu kuş, "küçük dodo" anlamına gelen Didunculus cinsinin yaşayan tek türü.

1990'ların başında yapılan araştırmalar, Samoa'da yaklaşık 7 bin manumea olduğuna işaret ediyordu. Ancak yaşam alanlarının yoğun bir şekilde tahrip edilmesi, türün sayısını büyük ölçüde azalttı ve 2024 itibarıyla sadece 50-150 üyesi kaldığı tahmin ediliyor.

Kuşu bulma ve izleme çabaları, özellikle yabani kediler ve sıçanlar gibi istilacı avcılara karşı savunmasız olan kırılgan ada ekosistemlerinde, yaban hayatı türlerini yok olmaktan korumadaki zorlukları vurguluyor.

Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nde manumea koruma çalışmaları yürüten Joe Wood, Live Science'a yaptığı açıklamada "Yabani kedilerin bu azalmada büyük bir payı olması çok muhtemel görünüyor. Bir tür kontrol programı uygulanmalı" dedi.

Araştırmacılar, gelecekte kuşu bulup davranışlarını anlamak için gelişmiş yapay zeka ses izleme araçlarını kullanmak üzere çalışıyor.

Independent Türkçe


22 yıllık programının kaldırılmasıyla gündem olan komedyen, Trump'ı hedef aldı

Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
TT

22 yıllık programının kaldırılmasıyla gündem olan komedyen, Trump'ı hedef aldı

Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)
Kimmel'ın katıldığı Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı programında bir medya ünlüsü, Kral'ın resmi konuşmasına alternatif bir mesaj paylaşıyor (Channel 4)

ABD'li talk show sunucusu ve komedyen Jimmy Kimmel, gece yarısı programının yayından kaldırılmasından birkaç ay sonra Britanya televizyonundan ABD Başkanı Donald Trump'ı hedef aldı.

Channel 4'un Alternatif Noel Mesajı'nda 58 yaşındaki Kimmel, Trump yönetimi altındaki Birleşik Devletler'de "faşizm" ve "tiranlığın" "hızla yayıldığı" uyarısı yaparak Britanya halkından özür diledi.

Komedyen "Size şunu söyleyebilirim; faşizm açısından gerçekten harika bir yıl oldu" dedi.

Burada tiranlık hızla yayılıyor. Renkli gazetelerinizde okumuş olabilirsiniz; ülkemin başkanı, ona istediği gibi hayranlık göstermediğim için beni susturmak istiyor.

Kimmel'ın Jimmy Kimmel Live! adlı programı, Turning Point kurucusu Charlie Kirk'ün öldürülmesiyle ilgili canlı yayında yaptığı yorumların ardından 17 Eylül'de "süresiz olarak" askıya alınmıştı. 2003'te başlayan program 20 yılı aşkın süredir yayındaydı.

Programın yayından kaldırılması, geniş çaplı tepkilere, protestolara ve ifade özgürlüğü hakkında kamuoyu tartışmalarına yol açmış ve nihayetinde birkaç gün sonra yeniden yayına alınmıştı.

Kimmel, yaşananları anlatırken, "Birdenbire yayından kaldırıldık" diye konuştu. 

Milyonlarca insan ayağa kalkıp 'Hayır, bu kabul edilemez' dedi.

Kimmel, "Şimdi dünyanın en güçlü politikacısını her gece hak ettiği gibi sağlam fırçalıyorum" dedi.

Trump daha önce programın düşük reytingler nedeniyle yayından kaldırıldığını ve sunucunun "yeteneksiz olduğu için kovulduğunu" söylemişti. Kimmel'ın "SIFIR yeteneği" olduğunu ve programının askıya alınmasının "Amerika için harika bir haber" olduğunu yineleyerek mesajını pekiştirmişti.

Noel konuşmasında Kimmel, ülkesiyle ilgili endişesini dile getirerek okyanus ötesindeki siyasi iklimden etkilenen Britanyalılardan özür diledi. Trump yönetimi Noel arifesinde, "radikal aktivistler" diyerek ifade özgürlüğü savunucusu iki Britanyalının ABD'ye girişini yasaklamıştı.

Kimmel sözlerine "Şu anda Birleşik Devletler'nde hem mecazi hem de gerçek anlamda demokrasimizin yapısını yıkıyoruz" diye devam etti.

Basından bilime, tıbba, yargı bağımsızlığına ve hatta Beyaz Saray'ın kendisine kadar her şey berbat durumda. Bunun sizi de etkilediğini biliyoruz ve sadece özür dilemek istedim. Ve bilmenizi istiyoruz, ya da en azından ben bilmenizi istiyorum ki, hepimiz onun gibi değiliz. Hepimiz onun gibi değiliz.

Independent Türkçe


Elektrikli araç menzilini iki katına çıkaracak batarya geliştirildi

Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
TT

Elektrikli araç menzilini iki katına çıkaracak batarya geliştirildi

Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)
Soğuk havaların batarya kapasitesini azaltması, elektrikli araç menzilleriyle ilgili sorunlardan biri (Reuters)

Bilim insanları elektrikli araç menzilini iki katına çıkarabilecek bir anotsuz batarya geliştirdi.

Anot ve katot, bataryalardaki elektrik akışını sağlayan iki elektrotu ifade ediyor. Anotsuz bir bataryada, katotta depolanan lityum iyonları şarj sırasında hareket ederek doğrudan bakır bir toplayıcı üzerinde birikiyor. Bu sayede enerji depolama için daha fazla alan açılabiliyor. 

Bu tür lityum iyon bataryalar uzun zamandır umut vaat etse de verimli sonuç alınamıyordu. 

Bu bataryaların önündeki engellerden biri, lityum iyonlarının düzensiz yerleşimi sonucu yüzeyde iğne benzeri yapılar oluşmasıydı. Bu yapılar, bataryanın kısa devre yapmasına ve güvenlik risklerine yol açabiliyor.

Ayrıca tekrarlanan şarj ve deşarj döngüleri, lityum yüzeyine zarar vererek batarya ömrünü hızla kısaltabiliyor.

Güney Kore'deki Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi'nden araştırmacılar bu sorunun üstesinden gelmek adına, içinde eşit dağıtılmış gümüş nanoparçacıklar olan bir polimer çerçeve tasarladı. 

Bu sayede lityum iyonları, batarya içinde rasgele değil, belirli noktalarda düzenli şekilde birikiyor. 

Ayrıca tasarladıkları bir elektrolit de lityum yüzeyinde koruyucu bir tabaka yaratarak iğne benzeri yapıların oluşmasını engelliyor. 

Bulguları hakemli dergi Advanced Materials'ta yayımlanan çalışmaya göre bu tasarım, 1270 Wh/L hacimsel enerji yoğunluğuna ulaştı. Bir sistemin hacmine kıyasla ne kadar enerji içerdiğini gösteren bu değer, elektrikli araçlarda kullanılan geleneksel lityum iyon  bataryalarda ise yaklaşık 650 Wh/L seviyesinde.

Batarya ayrıca 100 şarj döngüsünden sonra başlangıçtaki ​​kapasitesinin yüzde 81,9'unu korudu.

Bu sonuçlar, laboratuvardaki küçük pillerin ötesinde, gerçek dünyadaki elektrikli araçlarda kullanılanlara benzer bataryalarda da elde edildi. 

Bilim insanları yeni teknolojinin elektrikli araç menzilini iki katına çıkarma ve soğuk havalarda daha rahat yolculuk yapma potansiyeli sunduğunu söylüyor.

Çalışmaya liderlik eden Soojin Park gelişmeyi şöyle değerlendiriyor:

Bu çalışma, anot içermeyen lityum metal bataryalarda verimlilik ve ömür sorunlarını aynı anda ele alarak anlamlı bir atılımı temsil ediyor.

Independent Türkçe, Interesting Engineering, TechXplore, Advanced Materials