Dünyanın en eski üzüm ağacı fosili 18 milyon yaşında

Üzüm ağacı fosili
Üzüm ağacı fosili
TT

Dünyanın en eski üzüm ağacı fosili 18 milyon yaşında

Üzüm ağacı fosili
Üzüm ağacı fosili

Panama'da Cornell Üniversitesi'nde görev yapan bir araştırma ekibi, 18,5 milyon yıl öncesine dayanan tarihin en eski üzüm ağacı fosilini keşfetti.
Bilim dergisi Plus One'ın son sayısında yayınlanan bir çalışmada araştırmacılar, keşfedilen üzüm ağacı fosilinin, ‘Polynay’ adı verilen tropikal bitki ailesine (Liana) ait en eski ve güvenilir örnek olduğunu açıkladılar.
Araştırmacılar laboratuvar ortamında fosili ince dilimler halinde keserek, dokuların ve su ileten damarların yapısını ve boyutlarını mikroskop altında incelediler. İnceleme sonunda fosile dair tespit edilen tüm özelliklerin yer aldığı bir veri tabanı oluşturdular ve bunları önceki çalışmaların bulgularıyla karşılaştırdılar. Tüm bunların sonucunda, anatomik özellikleri itibariyle bu üzüm ağacı fosilinin, ‘Liana’ ailesine ait bir tür olduğunu keşfettiler.
Araştırmacılar, analizleri sırasında Lianaların özelliklerini belirlediler. Bu gruptaki bitkiler, kabaca aynı boyutta olan su iletken dokular (su ve mineralleri köklerden yapraklara taşıyan) içeriyor.
Üzüm bitkisinde, bu kanallar büyük ve küçük olmak üzere iki boyutta gelir ve bu da araştırmacıların fosilde tam olarak keşfettiği şeydir.
Cornell Üniversitesi Tarım ve Yaşam Bilimleri Fakültesi'nde yardımcı araştırma profesörü ve çalışmanın ortak yazarı olan ahşap anatomisti Joyce Sherry, üniversitenin web sitesinde yayınlanan bir raporda, "Bu, Lianaların 18 milyon yıl öncesine kadar köklerinde bile odun ürettiğinin kanıtıdır."
Bitki biyolojisi doçenti ve araştırmanın çalışanlarından Nathan Jud konuyla ilgili yaptığı açıklamada, "Bu keşiften önce, bu lianaların ne zaman ve ne kadar hızlı çeşitlendikleri hakkında neredeyse hiçbir şey bilmiyorduk” dedi.
Öte yandan Jud, bahsi geçen üzüm ağacı fosili, yaklaşık 3 milyon yıl önce büyük hayvanların kıtalar arası göçüyle gerçekleşen büyük biyotik değişimden çok daha önce Kuzey Amerika’ya ulaşan bitkiler arasında yer alıyor.
Araştırmacılar, 18,5 milyon yıl öncesine dayanan Lianaların sistemini, buldukları üzüm ağacı fosili sayesinde keşfettiler.
Sonraki çalışmalarında araştırmacılar, bu ailenin evrimsel tarihi ve çeşitliliği konusundaki araştırmalarına devam etmeyi planlıyor.



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news