Aksa’da şiddetli çatışmalar: Hamas, roket saldırısı düzenledi, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında ise en az 20 kişi hayatını kaybetti

İsrail güçleri ile Filistinliler arasındaki çatışmalar Mescid-i Aksa'dan Doğu Kudüs'e geçiş yaptı (DPA)
İsrail güçleri ile Filistinliler arasındaki çatışmalar Mescid-i Aksa'dan Doğu Kudüs'e geçiş yaptı (DPA)
TT

Aksa’da şiddetli çatışmalar: Hamas, roket saldırısı düzenledi, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında ise en az 20 kişi hayatını kaybetti

İsrail güçleri ile Filistinliler arasındaki çatışmalar Mescid-i Aksa'dan Doğu Kudüs'e geçiş yaptı (DPA)
İsrail güçleri ile Filistinliler arasındaki çatışmalar Mescid-i Aksa'dan Doğu Kudüs'e geçiş yaptı (DPA)

İsrail'e Kudüs'teki Şeyh Cerrah ve Mescid-i Aksa'da Filistinlilere yönelik saldırılar nedeniyle ültimatom veren Hamas, Kudüs ve İsrail'in güneyine roket saldırıları düzenledi. Bunu İsrail'in Gazze'ye yönelik kanlı misillemesi takip etti. İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırılarında en az 20 ölü kaydedildi
Hamas Hareketi’ne bağlı İzzeddin el-Kassam Tugayları, roketlerin Gazze yakınlarındaki Aşkelon ve tampon yerleşimleri kapsaması ardından dün Kudüs şehrine roket fırtlattı. İsrail’e yönelik bu en güçlü meydan okuma, Pazar günü kaydedilen tehdidin hayata geçirilmesi sayılıyor. Hamas, söz konusu tehditte, Tel Aviv'den Mescid-i Aksa ve Şeyh Cerrah mahallesinden İsrail askerlerini tahliye etmesini, tutukluları saat 18.00’a kadar serbest bırakmasını talep etmişti.
Hamas’ın Kudüs’e attığı 7 adet roketten birinin İsrail hava savunma sistemi Demir Kubbe tarafından durdurulduğu, diğerlerinin ise farklı bölgelere düştüğü kaydedildi. Roketlerin yerleşimcilerin Kudüs’ün birleşme günü (Kudüs'ün işgali) sabah saatleri itibariyle şehrin ateşe verilmesine neden olan büyük bayrak yürüyüşünde olduğu sırada atıldığı, siren seslerini duyan İsraillilerin kaçıştığı bildirildi. İsrail polisi yürüyüşlerin durdurulması ve Burak Duvarı’nın boşaltılmasını emretti.
Roketlerin ardından derhal İsrail ise Gazze’ye düzenlediği 9’u çocuk olmak üzere en az 20 kişinin hayatını kaybettiği saldırılarla karşılık verdi. Kudüs’ü bombalamanın ‘kırmızı çizgi’ olduğunu öne süren İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, şehirde yaptığı konuşmada, “Gazze'deki terör örgütleri, Kudüs Günü akşamı kırmızı çizgiyi geçerek bize roketlerle saldırdı. İsrail ise buna büyük bir güçle karşılık verecektir. Topraklarımız, başkentimiz, vatandaşlarımız ve askerlerimize yönelik hiçbir bir saldırıya müsamaha göstermeyeceğiz. Bize saldıran her kimse ağır bir bedel ödeyecektir” açıklamalarında bulundu.
Nitekim Hamas’ın 2014’ten bu yana ilk kez Kudüs’e roket attığı kaydedildi. Kudüs'teki uygulamalarını durdurması için İsrail'i doğrudan tehdit eden İzzeddin el-Kassam Tugayları tarafından yapılan açıklamada, “Kutsal şehre karşı işlediği suçlara ve saldırganlığa tepki olarak Kudüs'teki düşmana roket saldırısı düzenlendi. Siz saldırırsanız biz de saldırırız; yükselirseniz biz de yükseliriz” ifadeleri kullanıldı.
Nitekim Mescid-i Aksa ve çevresinde, geniş bir savaşa benzeyen bir atmosfer mevcut. İsrail polisi Aksa ibadetçileri ve protestocularına karşı kurşun, gaz ve ses bombaları ile saldırırken, aşırılık yanlısı yerleşimcilerin Kudüs Günü Mescid-i Aksa’yı basma planlarına karşı burayı savunmaya gelen Filistinliler ise taş, şişe, ayakkabı gibi ellerine ne geçerse kullanıyor. Filistinlilerden 331, Mescid-i Aksa meydanlarını gasp eden, ibadetçileri buradan çıkarıp kapılarını kapatan işgalci polis saflarından ise 9 kişinin yaralandığı kaydedildi.
İsrail polisinin Mescid-i Aksa ile sınırlı kalmayan bu uygulamaları, Kudüs'ün ara sokakları ve caddelerine doğru hızla yayılan bir çatışmayı körükledi. Polisler, özel kuvvetler ve yerleşimcilerle çatışmalar, ayrıca ezme girişimleri, tutuklamalar ve karşılıklı saldırılar kaydedildi. Yerleşimcilerden biri, Kudüs’teki Bab el-Asbat (Aslanlı Kapı) yakınlarında yayaları ezme girişiminde bulunurken İsrail polisi ise yerleşimcinin taşlı saldırı sonucu arabanın kontrolünü kaybettiğini iddia etti. Ancak konuyla ilgili görüntüler, sonrasında kendisine yönelen birçok protestocuyu kasıtlı olarak ezdiğini, havaya ateş açan polisin ise bu yerleşimciyi serbest bıraktığını gösteriyor. Nitekim bu sahne, çatışmaları özetler nitelikte.
Filistin Devlet Başkanlığı Sözcüsü Nebil Ebu Rudeyne, konuyla ilgili açıklamasında, “İşgalci İsrail’in baskın, saldırı, mubarek Mescid-i Aksa ibadetçilerini sıkıştırma yönündeki uygulamaları, uluslararası topluma, bilhassa ABD yönetiminin çabalarına karşı yeni bir meydan okumadır. İsrail hükümeti, tüm bu uluslararası çaba ve müdahaleleri duvara çarpmıştır” ifadelerini kullandı.
Filistin liderliği ise İsrail'in Mescid-i Aksa ve vatandaşlara yönelik saldırısına yanıt verme seçeneklerini araştırdığını bildirdi. Ancak araya giren Hamas ve silahlı Filistinli gruplar, meseleyi Gazze'de bir çatışmaya dönüştürme tehdidinde bulundu. Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye’nin tüm Filistinlilerin haklarını kanları ve canlarıyla savunmaya hazır olduklarını vurgulayarak İsrail'i tehdit etmesinden birkaç saat sonra, Kassam Tugayları sözcüsü Twitter hesabından yaptığı açıklamada “Ortak odadaki direniş liderliği, askerleri ve işgalcilerini mübarek Mescid-i Aksa ve Şeyh Cerrah mahallesinden çekmesi, aynı zamanda tüm tutukluları serbest bırakması için İsrail’e Pazartesi (dün) akşamı saat 18.00’e kadar mühlet veriyor. Aksi taktirde bedeli ağır olacak) ifadelerini kullanmıştı.
Hamas’ın söz konusu tehditlerinin hemen ardından endişeye düşen İsrail, Ben Gurion Uluslararası Havalimanı uçak trafiğini alternatif rotalara yönlendirmeye kararı aldı. Gazze’de yer alan yerleşim yerlerinin barınakları açıldı, burada düzenlenmesi planlanan tüm faaliyetler iptal edildi. Nitekim Hamas, tehditleri ardından Kudüs'ü ve Gazze yakınlarındaki yerleşim yerlerini bombaladı. İslami Cihad Hareketi'nin askeri kanadı Kudüs Tugayları’nın Aşkelon’a düzenlediği güdümlü füze saldırısında ise Gazze’deki yerleşim yerlerinden birinde bulunan bir İsrail aracı hedef alındı.  
İsrail’in Mescid-i Aksa’ya eşi benzeri görülmemiş bir şekilde saldırdığını söyleyen Mescid-i Aksa Vakfı Müdürü Şeyh Ömer El Kisvani, “Namaz kılınan yeri, Bab er-Rahme musallasını ve Kubbet'üs-Sahra’yı basan İşgalci İsrail, ibadetçileri buradan çıkardı” açıklamalarında bulundu.
Diğer yandan Şeyh Cerrah mahallesinde ise bir yanda Arap milletvekilleri ve vatandaşlar ile diğer yanda radikal Yahudi milletvekilleri ve yerleşimciler arasında çatışmalar kaydedildi. Olaya müdahalede bulunan polisin mahalleyi çevrelemesi ardından yeniden çatışmalar yaşandı.



İsrail'in kara harekatı: Refah'ta yeraltı tünelleri bulduk

IDF, tank birliklerinin Refah sınır kapısının Filistin tarafında kontrolü ele geçirdiğini bildirdi (IDF)
IDF, tank birliklerinin Refah sınır kapısının Filistin tarafında kontrolü ele geçirdiğini bildirdi (IDF)
TT

İsrail'in kara harekatı: Refah'ta yeraltı tünelleri bulduk

IDF, tank birliklerinin Refah sınır kapısının Filistin tarafında kontrolü ele geçirdiğini bildirdi (IDF)
IDF, tank birliklerinin Refah sınır kapısının Filistin tarafında kontrolü ele geçirdiğini bildirdi (IDF)

İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nin Mısır sınırındaki Refah şehrinin "teröristlerin geçişi için kullanıldığını" savunarak, bu yüzden bölgeye operasyon düzenlendiğini bildirdi. 

İsrail Savunma Kuvvetleri'nden (IDF) bugün yapılan açıklamada, "Refah'ın doğusundaki sınır kapısının teröristler tarafından kullanıldığını gösteren istihbarat bilgileri doğrultusunda bölgeye operasyon düzenlendiği" savunuldu.

Açıklamada, pazar günü Refah sınır kapısı yakınından, Gazze Şeridi ve İsrail arasındaki Kerem Şalom sınır kapısı tarafına saldırı düzenlendiği, olayda 4 İsrail askerinin öldürüldüğü, üç askerin de yaralandığı hatırlatıldı. 

Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin Kassam Tugayları da kısa menzilli füzelerle saldırı düzenlendiğini açıklamıştı. 

IDF, Refah sınır kapısının Gazze tarafındaki kısmının ele geçirildiğini bildirdi. Ayrıca buradaki çatışmalarda en az 20 Hamas militanının öldürüldüğü ve aktif olarak kullanılan üç yeraltı tünelinin tespit edildiği öne sürüldü. Hamas'tan iddialara ilişkin henüz açıklama yapılmazken IDF, Kerem Şalom kapısının da kapatıldığını duyurdu.

Diğer yandan Amerikan gazetesi Wall Street Journal (WSJ), ABD'nin İsrail'e göndermeyi planladığı 6 bin 500 Müşterek Doğrudan Saldırı Mühimmatı'nın (JDAM) satışını Refah'a yönelik büyük kara operasyonu sinyallerinin artışından sonra durdurduğunu aktardı.

Kimliğinin paylaşılmasını istemeyen yetkililer, Washington'ın bombaları güdümlü hale getiren JDAM ekipmanıyla ilgili süreci ilerletmediği için 260 milyon dolar değerindeki anlaşmanın duraksadığını söyledi.

Adının açıklanmasını istemeyen bir Kongre yetkilisi, bunun "alışılmadık bir durum" olduğunu belirtti. Washington merkezli düşünce kuruluşu Ortadoğu Demokrasi Merkezi'nden Seth Binder, Joe Biden yönetiminin "ilk kez böyle bir adım attığına" dikkat çekti. 

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, dünkü açıklamasında silah satışlarının durdurulduğuna dair iddialara yönelik doğrudan yorum yapmayı reddederek, "İsrail'in güvenliğine desteğimiz sarsılmaz" demişti.

İsrail ordusu, dün Refah'ın doğusundaki sivilleri bölgeden çıkarmak için operasyon başlatmıştı. Ordu, broşürler ve telefon mesajlarıyla sivillerin tahliyeyle ilgili bilgilendirildiğini belirtmişti. IDF, en az 100 bin kişinin şehrin kuzeyinde hazırlanan Mavasi "insanı bölgesine" gönderileceğini açıklamıştı. Kaç kişinin buraya sevk edildiği henüz bilinmiyor.

Refah'ın doğusunda yaşayan Muhammed Ganim, ABD'nin önde gelen medya kuruluşlarından CNN'e "Bize burayı terk etmemiz gerektiğini söyleyen broşürlerden verdiler. 17 yıldır yaşadığım evimi bırakmak zorunda kaldım. Çocuk, yetişkin, militan ya da sivil ayırmadan tüm bölgeyi bombalıyorlar" dedi.

Adını paylaşmayan bir başka Filistinli kadın da "Burada güvende değiliz. Gitmek zorunda kaldık" ifadelerini kullandı.

Refah'ın doğusuna düzenlenen kara harekatı, Hamas'ın dün ateşkes anlaşmasını kabul ettiğini duyurmasının ardından geldi. Tel Aviv yönetimiyse anlaşmayı onaylamadıklarını duyurmuştu. İsrailli bir heyetin bugün Mısır'ın başkenti Kahire'ye giderek anlaşmayla ilgili görüşme düzenleyeceği bildirilmişti.

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Wall Street Journal, CNN