İsrail Cumhurbaşkanı iç savaş uyarısı yaptı

İsrail Cumhurbaşkanı iç savaş uyarısı yaptı
TT

İsrail Cumhurbaşkanı iç savaş uyarısı yaptı

İsrail Cumhurbaşkanı iç savaş uyarısı yaptı

İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin, ülkedeki Araplar ve Yahudiler arasında yaşanan şiddet olaylarının bir iç savaşa dönüşebileceği konusunda uyarırken, Gazze’deki Filistinli gruplar ile İsrail’in karşılıklı füze saldırıları nedeniyle duyulan öfke ve korku, İsrail sokaklarında şiddeti ateşledi.
Siyasiler ve din adamlarından gelen uyarıların yanı sıra polis takviyeleri ve gözaltı operasyonları başarısız oldu. Arap ve Yahudilerin yaşadığı bazı şehirlerde şiddet olayları dün gece saatlerinde de devam etti.
Çatışmalar, İsrail’in Gazze Şeridi’ni bombalamasına kızan bazı Arapların düzenlediği Filistin yanlısı protestoların ardından alevlendi.
İsrail’in Lod kentinde bir sinagog ve çok sayıda araba ateşe verildi. Kuzeydeki Hayfa limanında Filistin bayrağını sallayan göstericiler polisle çatıştı.
Polise göre, Yahudilerin Araplara yönelik saldırılarının arttığı ifade edildi. Bat Yam şehrinde bir İsrail vatandaşı Arap’ın aracından indirilerek kalabalık bir grup tarafından linç edilmek istendiği anlar televizyondan canlı verildi.
Kanal 12 televizyonundaki bu yayın, Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’in “Lütfen bu çılgınlığı durdurun” çağrısıyla kesintiye uğradı.
Rivlin, “Sokaklarımızda savaş patlak verdi. Çoğunluk gördüklerine inanamıyor ve şok yaşadığı için hiçbir şey söyleyemiyor. Sustuğumuz için iç savaşa davetiye çıkaran bir ortam oluşturuyoruz. Vatandaşlarımıza ve sokaklarımıza füze atılması riskiyle karşı karşıyayız” diyerek, anlamsız bir iç savaşla meşgul olduklarına vurgu yaptı.
Lod Belediye Başkanı Yair Revivo ise, “Şehrin ve sokakların kontrolünü kaybettik” şeklinde konuştu.



İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
TT

İsrail-İran çatışmaları: Tahran siyasi mahkumlara baskıyı artırdı

İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)
İsrail'in saldırısı sonucunda Evin Hapishanesi'nin bir kısmı çökmüştü (AP)

İsrail'le 12 günlük çatışmanın ardından İran ülke içindeki baskıyı artırıyor.

Guardian'ın haberinde, 13 Haziran'da İsrail'in saldırısıyla başlayan ve İran'ın misillemesinin ardından 24 Haziran'da ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan edilen çatışmaların, İran'da "geniş çaplı bir iç baskı dalgasını" tetiklediği belirtiliyor.

İsrail'in 23 Haziran'da Evin Hapishanesi'ne düzenlediği saldırıda 71 kişinin hayatını kaybettiği anımsatılıyor. Hayatta kalan bazı mahkumların da daha kötü koşullardaki cezaevlerine nakledildiği yazılıyor.

Mahsa Emini protestolarına katıldığı gerekçesiyle hapse atılan aktivist Rıza Handan'ın, bombalamadan sonra daha kötü şartlardaki bir hapishaneye gönderildiği belirtiliyor. 60 yaşındaki aktivistin kızı şunları söylüyor:

Ne babamın ne de diğer mahkumların yatağı var, yerde uyumak zorunda kalıyorlar. Bir keresinde uyandığında battaniyesinin içinde 6 ya da 7 tahtakurusu bulmuştu.

Kadın mahkumların da yanlarına kişisel eşyalarını bile alamadan Karçak Hapishanesi'ne gönderildiği belirtiliyor. İdam cezasına çarptırılan Kürt yardım çalışanı Pakşan Azizi'den en az iki gündür haber alınamadığı aktarılıyor. Af Örgütü'ne göre Azizi, "barışçıl insani yardım ve insan hakları faaliyetleri" nedeniyle cezalandırıldı. Tahran yönetimiyse kendisini "devlete karşı silahlı isyanla" suçluyor.

Savaş sonrası İran genelinde bir güvenlik baskısı dalgası başlatıldığı da ifade ediliyor. Kolluk kuvvetlerinin kontrol noktaları oluşturduğu ve sosyal medya paylaşımları nedeniyle birçok kişinin tutuklandığı aktarılıyor.

İsrail-İran çatışmalarında Mossad'ın Tahran'da gizli bir drone üssü kurduğu ortaya çıkmıştı. Ayrıca istihbarat teşkilatına bağlı komandoların saldırıdan aylar önce başkente sızarak operasyon sırasında İran'ın hava savunma sistemlerini imha ettiği belirlenmişti. Mossad da casusların saldırılarda yer aldığını doğrulamıştı.

İran devlet medyasında geçen ay çıkan haberlerde, İsrail istihbaratı adına çalıştığı iddia edilen 700 kişinin yakalandığını duyurulmuştu. ABD merkezli İran İnsan Hakları Merkezi'nin (CHRI) verilerine göre 6 kişi casusluk iddiasıyla idam edildi. CHRI'dan Hadi Gayemi şu iddiaları paylaşıyor:

İranlı yetkililer, insanları hiçbir gerekçe göstermeden ve avukatlarına erişim hakkı vermeden gözaltına alıyor, ardından ‘ulusal güvenlik' suçlamalarıyla idam ederek halkı sindirmeye ve kontrolü yeniden kurmaya çalışıyor.

New York Times'ın analizinde de Evin Hapishanesi'nin "insan hakları ihlalleriyle" gündem olduğu hatırlatılıyor. Haberde, 12 günlük çatışmaların ardından Tahran yönetiminin tarihsel bir kavşakta olduğu yazılıyor. İran'ın ileride içerideki baskıyı artırmakla ülkenin dönüşümüne yönelik politikaları uygulamak arasında bocalayabileceği ifade ediliyor.

Independent Türkçe, Guardian, New York Times