Arap ülkeleri koronavirüs tedbirleri altında Ramazan Bayramı’nı kutluyor

Kahire’deki Ezher Camii’nde bayram namazını kılan kadınlar (EPA)
Kahire’deki Ezher Camii’nde bayram namazını kılan kadınlar (EPA)
TT

Arap ülkeleri koronavirüs tedbirleri altında Ramazan Bayramı’nı kutluyor

Kahire’deki Ezher Camii’nde bayram namazını kılan kadınlar (EPA)
Kahire’deki Ezher Camii’nde bayram namazını kılan kadınlar (EPA)

Arap ülkeleri, yeni tip koronavirüse (Kovid-19) karşı uygulanan kısıtlamaların gölgesinde bugün Ramazan Bayramı’nı kutluyor.

Suudi Arabistan
Suudi Arabistan’daki Müslümanlar Mescid-i Haram’da bir araya gelerek, bayram namazlarını kıldı.

Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’ya göre, namazdan küçük gruplar halinde çıkanlar birbirleriyle tebrikleşti ve Ramazan Bayramı’nı aileleriyle neşe ve sevinç içinde kutlamak üzere evlerine yöneldi.

Mısır
Mısırlılar, maske ve sosyal mesafe gibi ihtiyati tedbirlere dikkat ederek, başta Ezher Camisi olmak üzere ülkedeki camilerde bayram namazını kıldı.

Ezher Camisi’nde, vatandaşların maske ve özel seccadesiyle içerisi girmesini engellemek amacıyla sıkı güvenlik önlemleri alındı.

BAE
Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE), Müslümanlar Ramazan Bayramı hutbesi dinledi ve ardından Dubai’de bayram namazını kıldı.

Filistin
Ramazan Bayramı’nın ilk gününde Mescid-i Aksa’da yaklaşık 100 bin Müslüman bayram namazı kıldı.

Mescid-i Aksa’da namaz kılan bazı Müslümanlar, cami çevresine Filistinli liderlerin resimlerini astı.

Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye’nin fotoğrafının yer aldığı bir afişte, “Ateşle oynamayı bırak. Kudüs kırmızı bir çizgidir” yazdığı görüldü.

Irak
Müslümanlar, sabah çok erken saatlerde başkent Bağdat’ın Adhamiya mahallesinde bulunan Ebu Hanife el-Numan Camii önünde Ramazan Bayramı namazını kılmak için toplandı.

AFP’nin servis ettiği havadan çekilmiş görüntülerde, Musul şehrindeki Emevi Camii’nin bahçesinde de bayram namazı kılan Iraklılar görüldü.

Lübnan
Bayram boyunca tam kapanma uygulanan Lübnan’da Müslümanlar, ihtiyati tedbirlere dikkat ederek, Beyrut şehir merkezindeki El-Amin Camii’nde bayram namazını eda etti.

Libya
Libyalılar başkent Trablus’taki Şehitler Meydanı’nda bayram namazını kılmak için toplandı.

Tunus
Hükümetin bayram boyunca uyguladığı kısıtlamalar nedeniyle, ülkede sokakların neredeyse boş olduğu görüldü.

Tunus medyasına göre, insanlar bayram vesilesiyle ziyaretleşmeyerek, birbirlerini telefon ve sosyal medya aracılığıyla tebrik etti.

Ürdün
Müslümanlar, başkent Amman yakınlarındaki en büyük Filistin mültecilerin kaldığı Beka kampında kılınan bayram namazlarına katıldı.

Sudan
Ülkedeki Müslümanlar, başkent Hartum yakınlarındaki Garef bölgesinde bayram namazlarını kıldı.



Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
TT

Kuşatma altındaki el-Faşir, savaş ve açlıkla mücadele ediyor

Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)
Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) tarafından kuşatılan el-Faşir kentinden göç (Arşiv – Şarku’l Avsat)

Sudan'ın batısında bulunan Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki sivillerin durumu, gıda, su ve tıbbi tedaviye erişimin giderek zorlaşmasıyla daha da kötüleşiyor. Açlık ve devam eden çatışmalar, Nisan 2024'ten bu yana şehirde mahsur kalan on binlerce insanın kaderini tehdit ediyor. Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) her geçen gün kötüleşen insani durumun ortasında, gıda maddelerinin şehre girdiği tüm geçitleri ve yolları kapatıyor; temel gıda maddeleri ve yakıt tedarik etme girişimlerini engelliyor.

El-Faşir'deki kaynaklar, HDK’nin her gün pazarları ve hayati tesisleri ağır topçu ateşine tutması nedeniyle büyük marketlerin kapılarını kapatmasının ardından sivillerin büyük zorluklarla gıda temin ettiğini söyledi. Şarku’l Avsat’a konuşan kaynaklar, “Siviller, mısır unu, şeker, yağ ve sabun gibi temel gıda maddelerini satın almak için meskûn mahallelerdeki küçük marketlere güveniyor” dedi.

Devam eden kuşatmanın bir sonucu olarak, bölge sakinlerinin alım gücü azaldı ve yüksek fiyatlar nedeniyle az miktarda yiyecek bile alamaz hale geldiler.

Bir bölge sakini, banka yoluyla ödeme yapıldığında fiyatların iki katına çıktığını, nakit ödeme yapıldığında ise fiyatların düştüğünü ve çok sayıda bölge sakininin yüksek fiyatlar nedeniyle el-Faşir'den kaçtığını belirtti. Birçok sebze ve meyve türü bir yılı aşkın süredir şehrin pazarlarında bulunmuyor.

Gıda kaçakçılığı

Bazı kent sakinlerine göre, el-Faşir'e mal ve eşya sokmanın tek yolu eşek ve deve gibi hayvanları kullanarak kaçakçılık yapmak, ancak bu da riskli. Çünkü HDK militanları tarafından durduruluyorlar ve çoğu zaman mallara el konuluyor.

VFGHY
Sudanlılar savaştan kaçmak için Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir’in eteklerinde bulunan Ebu Şuk Mülteci Kampı’na sığınıyor. (AP)

Şehir sakinlerinin çoğunluğu, günde darı unu ve mısırdan yapılan tek bir ana öğünle yetiniyor ve ellerinde başka bir şey olmayabiliyor.

Geleneksel yeraltı kuyularından yeterli miktarda içme suyu temin edilse de, bir varilin fiyatının 8 bin Sudan cüneyhini aşması vatandaşların sıkıntılarını artırıyor.

Günde bir öğün ücretsiz yemek sağlayan aşevlerine bağımlı hale gelen ailelerin sayısı her geçen gün artıyor; bazen bu yemekler ihtiyaç sahibi ailelerin sayısına yetmiyor. El-Faşir'deki bazı vatandaşlar, kuşatma altında bulunan kentteki insani durumun özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar için ciddi bir zorluk derecesine ulaştığını, yetersiz beslenme nedeniyle zayıf vücutlarının bunu kanıtladığını bildirdi.

Yerlerinden edilen insanlar HDK ve müttefikleri tarafından öldürmeye varan ciddi ihlallere maruz kaldıkları için el-Faşir'den kaçmak da güvenli değil. Bölge sakinleri, kuşatmanın devam etmesi ve el-Faşir'e insani erişimin açılmaması halinde, sonbahar mevsimine girilmesi ve vatandaşların tarım yapamaması nedeniyle durumun daha da kötüleşeceğinden korkuyor.

Saha durumu

El-Faşir'deki geniş alanlar, son birkaç gün içinde siviller arasında onlarca ölüm ve yaralanmaya neden olan, bazıları konutları hedef alan yoğun topçu bombardımanına ve insansız hava aracı (İHA) saldırılarına tanık oluyor.

Yerel kaynaklar, ordunun geçtiğimiz aylarda HDK tarafından el-Faşir'e düzenlenen onlarca saldırıyı püskürtmeyi başardığını bildirdi. El-Faşir sakinleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve yardım kuruluşlarının insani yardımın ihtiyaç sahibi sivillere ulaşmasına izin vermesi için HDK üzerinde daha fazla baskı kurmasını bekliyor.

Yerel bir gönüllü grubu olan el-Faşir Direniş Komiteleri Koordinasyonu, çatışmaların ortasında kalan on binlerce masum insanın çektiği acılara son vermek için orduyu şehir üzerindeki kuşatmayı kaldırmaya çağırıyor.

CDFG
Kuzey Darfur eyaletinin başkenti el-Faşir'deki Hızlı Destek Kuvvetleri mensupları (Arşiv - Telegram)

Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı ve Ordu Komutanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan kısa bir süre önce BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in talebi üzerine kentte bir hafta süreyle insani ateşkes yapılmasını kabul etti, ancak HDK bu konuda kendileriyle herhangi bir temas kurulmadığını belirtti.

HDK'ye göre el-Faşir kentinde şu anda siviller bulunmuyor; kentte bulunanlar ordu ve müttefik silahlı gruplara mensup savaşçılar.

Geçtiğimiz haziran ayında BM Güvenlik Konseyi, bir yıldan uzun bir süredir HDK tarafından kuşatma altında tutulan ve ordunun geniş ve yoğun nüfuslu Darfur bölgesindeki son kalesi olan el-Faşir üzerindeki kuşatmanın kaldırılması için bir karar almıştı.