Seyahat koşullarının tamamlandığının kontrol edilmesi çeşitli limanlarda otomatik olacak (Fotoğraf: Beşir Salih)
Suudi Arabistan, geçtiğimiz Mart ayında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle vatandaşlara uygulanan seyahat yasağını bu sabah itibariyle kaldırdı. Sivil Havacılık Genel Otoritesi Sözcüsü İbrahim er-Russa, Suudi Arabistan Krallığı’ndaki tüm havalimanlarının seyahat kısıtlamasını kaldırmak için ekipmanlarını tamamlandığını belirterek, ülkenin sahip olduğu 9 havalimanının toplamda 385 uluslararası uçuşa tanıklık edeceğini aktardı. Sözcü açıklamasında bahsi geçen uçuşların 75’inin Cidde’deki Kral Abdulaziz Uluslararası Havalimanı’ndan, 225’inin Riyad’daki Kral Halid Uluslararası Havalimanı’ndan, 66’sının Dammam’daki Kral Fahd Uluslararası Havalimanı ve geri kalan diğer uçuşların ise diğer havalimanlarından yapılacağını söyledi.
Koronavirüs gelişmeleriyle ilgili düzenlenen basın toplantısında konuşan Russa, havalimanına gelmeden Tawakkalna uygulamasının önemine vurgu yaparak, havalimanına girişin yalnızca yolcularla sınırlı olduğunu dile getirdi. Uçuş sırasında şüpheli yeni vaka olabileceği konusunda alınan önlemlere ilişkin de açılama yapan Sözcü, “Mürettebat bu gibi durumlarda tam olarak eğitildiği için olayı büyük bir profesyonellikle ele alacak. Koltukların bir kısmı ise buna göre belirlenecek” diyerek vaka tespit edilmesi halinde hastanın güvenli yollardan transferinin gerçekleşeceğini vurguladı. İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Yarbay Talal eş-Şalhub, Körfez İşbirliği Konseyi (KİK) ülkeleri vatandaşlarının taşınması için ulusal kimlik kartının kullanımının askıya alınması üzerine, kurumsal karantina prosedürlerinin önümüzdeki Perşembe gününden itibaren ülkeye gelen tüm kişilere uygulanacağını söyledi. Sözcü açıklamasında, çeşitli limanlarda seyahat koşullarının takibinin otomatik olacağını ve koşulları yerine getiremeyenlerin seyahat edemeyeceğini belirterek, koronavirüs önlemlerinin ihlal edilmesi halinde 200 bin riyal para ile iki yıl hapis cezası hatırlatmalarında bulundu.
Pasaportlar Genel Müdürlüğü, Tawakkalna uygulamasında belirtildiği üzere 18 yaşın altındakilerin ise, Suudi Arabistan Merkez Bankası tarafından onaylanan ve ilgili makamların açıkladığı talimatlara göre Kovid-19 risklerini kapsayan bir sigorta poliçesini seyahate çıkmadan önce ibraz etmeleri şartıyla ülke dışına yolculuk yapabileceklerini bildirdi.
Öte yandan Saudi Havayolları Şirketi, 95 istasyondan 71’inin uçuşlar için hazır olduğunu, bunlardan 28’inin yurt içi 43’ünün ise dış hatlar olduğunu bildirerek, pandeminin başlamasından bu yana 10 milyon yolcu taşındığı ve 100 bini aşkın uçuş gerçekleştirildiğini duyurdu. Açıklamada Uluslararası Hava Taşımacılığı Birliği’nin (IATA) uçuşlar sırasından yolcular arasında boş koltuk bırakılması fikrini onaylamadığı belirtilerek, yurt dışı seyahatlerinde yolcular arasında boşluk olmayacağı kaydedildi. Şirket, yolcuları maske takmak, gerekli sağlık talimatlarına uymak ve seyahat edilen ülkeler tarafından uygulanan tüm tedbirlere uyma çağrısı yaptı.
Suudi Arabistan Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Dr. Muhammed el-Abdulali, dünya genelinde vaka sayılarında yaşanan artış ve ülke genelinde 11 milyonu aşan aşılamaya atıfta bulunarak, salgının önemli bir aşamadan geçtiğini belirterek önlemlere uyma çağrısı yaptı. Sözcü açıklamasında, ülke içerisinde vaka sayısında yaşanan düşüşün aşılama ile ilgili olduğuna dikkati çekerek, seyahat etmek isteyen vatandaşların gideceği ülkedeki sağlık durumunu bilmeleri ve Halk Sağlığı Kurumu’ndan seyahat amaçlı PCR testi almaları gerektiğini vurguladı.
Abdulali, Suudi Arabistan’da uygulanan aşının güvenli olduğunu, hamilelik, doğurganlık ve tüp bebek olasılığını etkilemediğini yineleyerek virüsün gebe kalma ve doğurganlığı etkileyebileceğini belirtti. Bakanlık, son 24 saat içerisinde 825 yeni vaka, 15 ölüm ve bin 28 iyileşenin olduğunu açıkladı. 433 bin 94 vakanın bulunduğu Suudi Arabistan’da toplam iyileşenlerin sayısı ise 417 bin 787’ye yükseldi. Suudi Arabistan İslami İşler Bakanlığı ise, namaz kılanlar arasında 13 vakanın tespit edilmesiyle 5 bölgede 13 caminin geçici olarak kapatıldığını duyurdu.
Veliaht Prens, Macron ile bölgesel gelişmeleri ve ikili iş birliğini görüştühttps://turkish.aawsat.com/k%C3%B6rfez/5217159-veliaht-prens-macron-ile-b%C3%B6lgesel-geli%C5%9Fmeleri-ve-ikili-i%C5%9F-birli%C4%9Fini-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Ft%C3%BC
Veliaht Prens, Macron ile bölgesel gelişmeleri ve ikili iş birliğini görüştü
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman (SPA)
Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'dan bir telefon aldı.
Görüşmede, bölgesel ve uluslararası gelişmeler ile bu gelişmelerin güvenlik ve istikrarı güçlendirecek şekilde ele alınmasına yönelik çabalar ele alındı.
İki lider ayrıca, Suudi-Fransız ilişkilerini ve birçok alanda iki taraf arasındaki iş birliği alanlarını gözden geçirdi ve karşılıklı ilgi duyulan bir dizi konuyu görüştü.
Muhammed bin Selman, Macron ile bölgesel gelişmeleri ve ikili iş birliğini görüştühttps://turkish.aawsat.com/k%C3%B6rfez/5217123-muhammed-bin-selman-macron-ile-b%C3%B6lgesel-geli%C5%9Fmeleri-ve-ikili-i%C5%9F-birli%C4%9Fini-g%C3%B6r%C3%BC%C5%9Ft%C3%BC
Muhammed bin Selman, Macron ile bölgesel gelişmeleri ve ikili iş birliğini görüştü
Suudi Arabistan Veliaht Prensi ve Başbakan Muhammed bin Selman, (SPA)
Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefonda görüştü.
Macron’dan gelen telefonla gelen görüşmede, bölgesel ve uluslararası gelişmeler ile bu gelişmelerin güvenlik ve istikrarı güçlendirecek şekilde ele alınmasına yönelik çabalar ele alındı.
Görüşmede, Suudi Arabistan-Fransa ilişkilerinin seyri ve iki taraf arasında çeşitli alanlarda ortak iş birliği dosyaları ele alınırken, ortak ilgi duyulan bir dizi konu da görüşüldü.
Microsoft yetkilisi: Suudi Arabistan petrol ihracatından yapay zekâ ihracatına geçiş yapıyorhttps://turkish.aawsat.com/teknoloji%CC%87/5216924-microsoft-yetkilisi-suudi-arabistan-petrol-ihracat%C4%B1ndan-yapay-zek%C3%A2-ihracat%C4%B1na
Microsoft yetkilisi: Suudi Arabistan petrol ihracatından yapay zekâ ihracatına geçiş yapıyor
Suudi Arabistan, Vizyon 2030 ve net siyasi irade sayesinde bölgeyi yapay zekâ çağına taşıyan tarihi bir dönüşüm yaşıyor. (Shutterstock)
Suudi Arabistan, Vizyon 2030 çatısı altında ulusal dönüşümünü hızlandırırken, bölgesel teknoloji sahnesi de önemli bir kırılma noktasına tanıklık ediyor. Microsoft’un Ortadoğu ve Afrika Başkanı Naim Yazbeck, Şarku’l Avsat ile yaptığı özel röportajda, “Bölge artık sadece küresel dönüşüme katılmakla kalmıyor, aynı zamanda onu açık bir şekilde yönlendiriyor” dedi.
Yazbeck, Suudi Arabistan’ın bugün teknoloji sahnesinde öncü bir konumda olduğunu belirterek, bunun ‘son yüz yılda benzeri görülmemiş tarihi bir dönüşüm anı’ olduğunu ifade etti. Bu an, ulusal bulut altyapıları, yapay zekâ ve yerli inovasyon kapasiteleriyle şekilleniyor.
Suudi Arabistan Ulusal Dönüşüm Programı
Yazbeck, Suudi Arabistan’daki bu hızlı ilerlemenin arkasında net bir siyasi iradenin yattığını vurguladı. Ülke, altyapısını modernize etmekle yetinmiyor; yapay zekayı tarihsel olarak petrolün oynadığı role eşdeğer stratejik bir sütun olarak görüyor. Petrol on yıllar boyunca ekonominin temelini oluşturmuşken, yapay zekâ artık Suudi Arabistan’ın ekonomik geleceğine dair en önemli yeni kaynak olarak öne çıkıyor.
Microsoft’un Ortadoğu ve Afrika Başkanı Naim Yazbeck (Microsoft)
Yazbeck, Suudi Arabistan Başbakanı ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın yakın zamanda ABD’ye gerçekleştirdiği ziyaretin önemli bir mesaj taşıdığını belirtti. Bu ziyaret sırasında yapay zekâ ve ileri teknolojiler gündemin en ön sırasındaydı; bu da Suudi Arabistan’ın küresel etkisi olan bilgi temelli bir ekonomi kurma konusundaki kararlılığını yansıtıyor.
Bu yaklaşım, Suudi Arabistan’ın sadece dışarıdan yapay zekâ teknolojisi tüketmesiyle yetinmediği, aynı zamanda yerli kapasitesini geliştirdiği ve bilgi üretim ekosistemi kurarak bunu ihraç edebileceği yeni bir dönemin kapılarını açıyor. Bu adımlar, teknik bağımsızlık ilkesini güçlendirirken, inovasyona dayalı bir ekonominin temelini atıyor.
Suudi teknoloji pazarının özellikleri
Yazbeck, bölgesel teknoloji sahnesinin tamamen benzersiz bir dönüşüm yaşadığını vurguladı. Artık Körfez ülkeleri, özellikle Suudi Arabistan, yalnızca yapay zekayı benimsemekle kalmıyor; bu teknolojiyi geliştirme ve küresel piyasalara yeniden ihraç etme aşamasına geçmiş durumdalar. Krallık, büyük modelleri çalıştırabilecek ve yüksek düzeyde hesaplama kapasitesi sağlayabilecek ileri altyapılar inşa ediyor; bu da Suudi Arabistan’ı modern tarihinde ilk kez yalnızca teknoloji ithal eden değil, küresel inovasyon denklemine doğrudan dahil bir aktör hâline getiriyor.
Yazbeck, Riyad’da son dönemde gerçekleştirdiği çok sayıda görüşmede, bakanlıklar, düzenleyici kurumlar, ulusal kuruluşlar ve uluslararası şirketlerle yaptığı toplantılarda ortak bir izlenim edindiğini aktardı: “Herkes yapay zekanın ön saflarında olmak istiyor, gerisinde değil.” Ona göre bu hedefler artık sadece slogan olmaktan çıktı; bütçelerin yeniden düzenlenmesi, beklentilerin yükseltilmesi ve proje takvimlerinin hızlandırılması gibi somut icraatlarla desteklenen net kararlar haline geldi.
Suudi Arabistan, gelişmiş bulut ve egemen altyapı kuran ilk ülkelerden biri ve bu sayede yeni teknolojileri sadece tüketmekle kalmayıp, geliştirebilmekte ve yenilikler yapabilmekte. (Getty Images)
Ayrıca Yazbeck, Suudi kurumlarının teknoloji şirketlerinden özellikle veri egemenliği konusunda en yüksek güvenlik standartlarını sağlamalarını talep ettiğini belirtiyor; bu talep finans, sağlık ve eğitim gibi hassas sektörlerde daha da önemli. Aynı zamanda yasal çerçeve hızla bu dönüşümü destekleyecek şekilde gelişiyor. Suudi Arabistan, siber güvenlik, veri yönetimi, bulut bilişim ve yapay zekâ sistemlerini birçok ülkeye kıyasla daha hızlı güncelleyerek, mevzuatı esnek şekilde adapte edebilme kapasitesini önemli bir rekabet avantajı haline getirdi. Yazbeck’e göre, kurumların başarısı yalnızca yürüttükleri yapay zekâ projelerinin sayısıyla ölçülmüyor; bu projelerin ulusal önceliklerle ne kadar bağlantılı olduğu kritik. Yapay zekanın üretkenlik, sağlık hizmetleri, eğitim ve siber güvenlik gibi temel alanların merkezinde yer alması gerekiyor; sadece medya görünürlüğü hedefleyen küçük girişimlerle değil.
Yatırım getirisi denklemi
Yazbeck, yapay zekaya dayalı bir ekonomi inşa etmenin yalnızca ileri veri merkezleri kurmakla sınırlı olmadığını vurguladı. Bu sürecin, önümüzdeki on yıllar için enerji üretimi planlaması ve iletişim ağlarının genişletilmesiyle başladığını belirtti. Büyük yapay zekâ modellerinin fiilen çalıştırılabilmesi, yüksek elektrik kapasitesi ve uzun vadeli istikrar gerektiriyor; Suudi Arabistan da bunu, yenilenebilir enerji ve iletişim altyapısına yaptığı stratejik yatırımlarla sağlıyor. Bu adımlar, Suudi Arabistan’ı önümüzdeki yıllarda küresel çapta ileri düzey hesaplama faaliyetlerine ev sahipliği yapabilecek bir ülke konumuna getiriyor.
Microsoft, 2026 yılında Dammam'da yeni bir bulut bölgesi başlatarak sağlık, finans ve kamu sektörlerinde önemli bir dönüşüm gerçekleştirecek. (Microsoft)
Yazbeck, yatırım getirisinin artık en kritik sorulardan biri hâline geldiğini açıkladı. Ulusal düzeyde bu getiri; doğrudan ekonomik büyüme, GSYİH artışı, yeni iş imkânları yaratılması, inovasyon kapasitesinin güçlenmesi, üretkenliğin artırılması ve Suudi Arabistan’ın küresel konumunun pekiştirilmesiyle ölçülüyor. Kurumsal düzeyde ise sonuçlar şimdiden gözle görülür hâle gelmiş durumda. Microsoft Copilot gibi araçların kullanılmasıyla çalışanlar, rutin işleri azaltıp inovasyon için daha fazla zaman ayırarak görevlerini daha hızlı ve kaliteli şekilde yerine getirebiliyor. Yazbeck, önümüzdeki dönemde elde edilen kazanımların, yeni iş modellerinin geliştirilmesi, müşteri deneyiminin iyileştirilmesi, operasyonel süreçlerin basitleştirilmesi ve çeşitli sektörlerde verimliliğin artırılması gibi alanları da kapsayacak şekilde genişleyeceğini vurguluyor.
2026... Büyük dönüm noktası
Microsoft, 2026 yılının ikinci yarısında Dammam’da yeni bir bulut bölgesi açmaya hazırlanıyor. Bu bölgede Azure, Microsoft 365, Dynamics ve Power Platform, siber güvenlik ve yapay zekâ hizmetleri ile Copilot çözümleri de dahil olmak üzere tüm bulut hizmetleri sunulacak. Yazbeck, projenin bölgedeki en büyük ve en modern veri merkezlerinden biri olduğunu belirtti. İnşaatın tamamlandığını ve şu anda testlerin yapıldığını, hizmetlerin kademeli olarak sunulmaya başlandığını aktardı. Yazbeck, bu buluta olan talebin çok yüksek olduğunu, sadece ulusal kurumlardan değil, aynı zamanda hizmetlerini Suudi Arabistan içinde çalıştırmak isteyen uluslararası şirketlerden de büyük ilgi gördüğünü ifade etti; bu kapasite önceden mümkün değildi.
Temiz ve büyük veri, başarılı yapay zekâ projelerinin temel dayanağıdır ve Krallık, gelişmiş ulusal veri sistemleri geliştirmek için çalışmaktadır. (Getty Images)
Bu bulutun, sağlık ve finans gibi düzenlemeye tabi sektörler üzerinde anında etkisi olacak. Bu sektörler, ilk kez Suudi Arabistan mevzuatına uygun yerli bulut ve yapay zekâ hizmetlerini kullanabilecek. Yazbeck, Azure ve Copilot hizmetlerinin küçük işletmelerden büyük ekonomik aktörlere kadar tüm kurumlar için geniş ölçekte erişilebilir olacağını ve insan kaynağı ile teknolojik hazırlığın, bu tür dönüşümden hızlı ve etkili şekilde yararlanmanın belirleyici unsuru olacağını vurguladı.
Altyapının ötesine geçen değer
Yazbeck, ulusal bulutun yalnızca teknik kapasite sağlamadığını, aynı zamanda Microsoft’un küresel ortak ekosisteminin Suudi Arabistan’a girişini mümkün kıldığını vurguladı. Bu durum, iş yazılımlarından güvenlik teknolojilerine ve veri analizine kadar binlerce gelişmiş çözümün Suudi kurumları tarafından doğrudan kullanılabilir hâle gelmesi anlamına geliyor. Yazbeck, bu entegre ekosistemin, altyapının kendisinden daha değerli olduğunu belirterek, inovasyonu hızlandırmada ve yeni hizmetler geliştirmede en etkili faktör olduğunu ifade etti.
Egemenlik ve güvenlik
Yazbeck, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, dijital egemenlik kavramının artık hiçbir ulusal teknolojik altyapıda göz ardı edilemeyecek bir unsur hâline geldiğini vurguladı. Suudi Arabistan, bulut hizmeti sağlayıcılarının ulusal hassas altyapıları barındırırken en yüksek güvenilirlik standartlarına uymasını şart koşuyor ve Microsoft da bunu açılış öncesinde sağlamak için çalışıyor. Dammam’daki bulut merkezlerinin faaliyete geçmesiyle birlikte, bu yapılar fiilen Suudi Arabistan’ın egemen altyapısının bir parçası olacak ve en üst düzeyde koruma gerektirecek. Şirket, siber güvenlik alanına yıllık milyarlarca dolar yatırım yapıyor ve bugüne kadar benzeri görülmemiş siber saldırıları püskürtmeyi başardı; bu da ulusal altyapıların karşı karşıya olduğu tehdit düzeyini ortaya koyuyor. Microsoft ayrıca, veri yönetimi, egemen bulut çözümleri, veri sınıflandırma araçları ve kurumlara operasyonel esneklik ve ölçeklenebilirlik sağlayan hibrit seçenekler içeren geniş bir ekosistem sunuyor. Yazbeck, dijital egemenliğin tek bir kavram olmadığını, veri koruma, yasal denetim ve altyapının ulusal sınırlar içinde bulunması gibi bir dizi gereksinimden oluşan bir yelpaze olduğunu belirtti.
Veri... geleceğin mükemmelliğinin kaynağı
Yazbeck, yapay zekanın başarısında verinin kritik rol oynadığını ifade etti. Bu nedenle ulusal düzeyde stratejik tartışmalar, her zaman ulusal verilerin ne kadar hazır olduğu sorusuyla başlıyor. Suudi Arabistan da bugün, İletişim Bakanlığı ve yerli şirketlerle iş birliği içinde, en yüksek standartlara uygun, büyük ve düzenli bir veri ekosistemi kuruyor. Bu ekosistem, Arapça dil modelleri geliştirmek ve küresel ölçekte rekabet edebilecek kapasiteye ulaşmak için temel bir dayanak oluşturuyor. Yazbeck’e göre en etkili yaklaşım, sıfırdan yeni modeller geliştirmek yerine, küresel modellerin yerel verilerle optimize edilmesi. Bu yöntem, süreci hem daha sürdürülebilir hem de daha doğru kılıyor. Ayrıca Yazbeck, sorumlu yapay zekâ çerçevesinin benimsenmesi gerektiğini belirtti; sadece hızın yeterli olmadığını, teknolojinin güvenli ve güvenilir kullanımının en başından itibaren inşa edilmesi gerektiğini vurguladı. Microsoft, ulusal kurumlarla birlikte, kötüye kullanımı önleyen, veri güvenliğini sağlayan ve adil, şeffaf modeller geliştiren politikalar üzerinde çalışıyor. Yazbeck, bu temellerin vatandaşlarla yeni teknolojiler arasındaki güvenin geleceğini belirleyeceğini ifade etti.
Beceri eğitimi... ulusal bir avantaj
Yazbeck, insan becerilerinin ulusal kapasitenin gerçek motoru olduğunu vurguladı. Suudi Arabistan’ın güçlü bir altyapıya sahip olması tek başına yeterli değil; bu altyapıyı çalıştıracak ve geliştirecek yetenekler de gerekiyor. Yazbeck, Suudi gençliğinin ülkenin en büyük rekabet avantajı olduğunu belirtti; zira yeni nesil dijital bir dünyada doğmuş ve modern teknolojilerle doğal bir esneklik ve akıcılıkla etkileşim kurabiliyor.
Son iki yılda Microsoft, İletişim Bakanlığı ve Eğitim Bakanlığı ile ortak programlar aracılığıyla bir milyondan fazla Suudi’ye eğitim verdi. Ayrıca ortak yapay zekâ akademisi, kırkın üzerinde üniversiteden binlerce öğrenciyi mezun etti ve öğretmenleri eğitimde yapay zekâ araçlarını kullanmaları için kapsamlı programlarla destekledi.
Evlat edinmeden liderliğe
Yazbeck, Microsoft’un ulusal bulutun faaliyet gösterdiği ülkelerde etkisini titizlikle değerlendirdiğini vurguladı. Bu değerlendirmeler; istihdam yaratma, GSYİH’ye katkı, start-up şirketlerin büyümesi, iş ortağı ekosisteminin genişlemesi ve bilgi üretiminin artması gibi alanları kapsıyor. Yönelimler, Suudi start-up’ların hızla yapay zekaya dayalı çözümler geliştirmeye yöneldiğini gösteriyor. Bu şirketler, bulut kredileri ve teknik destekten faydalanarak ürünlerini daha hızlı geliştirebiliyor. Yerel yapay zekâ kapasitesinin mevcut olması sayesinde, bu şirketler pazara daha hızlı girebilecek ve ürünlerini ulusal düzenlemelere tam uyumlu şekilde piyasaya sürebilecek.
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
