Açık kaynakları kullanan araştırmacılar, saldırıların yerlerini belirlemek ve yıkımı belgelemek için İsrail ve Filistin topraklarının yüksek çözünürlüklü görüntülerini elde etmenin zorluğuna ışık tuttu.
İsrail ve Filistin bölgelerine ait birçok uydu görüntüsü, düşük çözünürlüklü Google Earth programında görünebiliyor, ancak yüksek kaliteli görüntüler başka uydu şirketlerinden alınabilir.
BBC’ye göre, Google Earth’te, askeri ya da stratejik bazı noktalar dışında hemen her şehir ve bölge yüksek çözünürlüklü olarak görüntülense de, İsrail ve Filistin topraklarının çoğu düşük çözünürlüklü fotoğraflarla yer alıyor.
Açık kaynak araştırmacılarından Samir, “İsrail ve Filistin topraklarından yüksek çözünürlüklü uydu fotoğrafları almamamızı engelliyor. Gazze’de arabaları seçmek bile zor. Örneğin Kuzey Kore’nin başkenti Pyongyang’da arabalar net bir şekilde görülebiliyor, insanlar bile seçilebiliyor” dedi.
Uydu fotoğraflarının önemi
Uydu fotoğrafları kullanımının, çatışmaları izleyerek haber yapılmasında büyük önemi var.
Araştırmacılar, İsrail ve Filistin arasında yaşanan son çatışmalarda uyduları kullanarak Gazze Şeridi ve İsrail’de hedef alınan binaları doğrulamaya çalışıyor.
Bellingcat sitesinde çalışan araştırmacı gazeteci Aric Toleri Twitter hesabından yaptığı paylaşımında, “En yakın tarihli Google Earth fotoğrafları 2016 yılına ait. Suriye’de ise rastgele kırsal bir yere zoom yaptığımda 20’den fazla yüksek çözünürlüklü fotoğraf gördüm” ifadelerini kullandı.
Google şirketi ise, yoğun nüfuslu yerleri düzenli olarak güncellemeyi amaçladıklarını bildirdi. Ancak Gazze’de durum bu değil.
Yüksek çözünürlüklü fotoğraflar mevcut mu?
ABD hükümeti, geçen yıla kadar İsrail ve Filistin topraklarının fotoğraflarının kalitesine kısıtlama getirdi. Yalnızca ABD şirketlerinin ticari olarak fotoğraf sağlamasına izin verildi.
Bu kısıtlama, İsrail’in güvenlik kaygılarına destek vermek için yapılan 1997 tarihli Kyl-Singaman Yasası’nda yer alıyordu.
Yasada sadece İsrail’in adı geçiyordu ancak bu kısıtlama Filistin topraklarına da uygulandı.
Yasaya göre ABD’li uydu fotoğrafı şirketleri, piksel boyutu 2 metreden küçük olmayan fotoğraflar verebiliyordu.
Bununla birlikte, Fransa merkezli Airbus gibi hizmet sağlayıcıları, yüksek çözünürlüklü fotoğraflar sağlamaya başlayınca ABD bu kısıtlamaya son vermek zorunda kaldı.
Kyl-Singaman Yasası, Temmuz 2020’de kaldırılırken, ABD hükümeti, ABD şirketlerinin bölgenin yüksek çözünürlüklü görüntülerini sunmasına izin verdi.
Peki, Gazze neden hala bulanık?
BBC’nin görüş aldığı Apple, haritaları güncellediğini ve yakında 40 santimetrelik daha yüksek çözünürlüğe sahip olacağını bildirdi.
Google ise, görüntülerin bir grup servis sağlayıcıdan geldiğini ve yüksek çözünürlüklü fotoğraflar oldukça, uydu fotoğraflarını güncelleme fırsatlarını değerlendirdiklerini açıkladı.
Ancak şirket, şu anda görüntüleri güncelleme planları olmadığını da ekledi.
Fotoğrafları kim çekiyor?
Google Earth ve Apple Maps gibi genel harita oluşturma platformları, görüntüleri sağlamak için uyduları olan Maxar ve Planet Labs gibi şirketlere güveniyor.
Bununla birlikte, açık kaynak araştırmacıları büyük ölçüde ücretsiz haritalama yazılımına güveniyor ve bu yüksek çözünürlüklü fotoğraflara doğrudan erişimleri yok.
Han Yunus'ta gıda yardımı almaya giden Filistinli çocuklar (Reuters)
Gazze'nin güneyindeki Han Yunus'ta gıda yardımı almak için bekleyen Filistinli bir çocuk (Reuters)