Ahmedinejad, Cihangiri ve Laricani'n Cumhurbaşkanlık adaylıkları reddedildi

Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığı aday belgelerini sundu (EPA)
Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığı aday belgelerini sundu (EPA)
TT

Ahmedinejad, Cihangiri ve Laricani'n Cumhurbaşkanlık adaylıkları reddedildi

Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığı aday belgelerini sundu (EPA)
Ahmedinejad, cumhurbaşkanlığı aday belgelerini sundu (EPA)

İran Anayasayı Koruyucular Konseyi (Şurayi Nigehbani Kanuni Esasi) eski Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri ve eski meclis başkanı Ali Laricani'nin cumhurbaşkanı adaylığını iptal etti.
İran'ın yarı resmi ajansı Fars'a göre Anayasayı Koruyucular Konseyi (AKK) Ahmedinejad, Laricani ve Cihangiri'nin yanı sıra reformist aday Mustafa Taczade'nin de cumhurbaşkanlığı adaylığını veto etti.
Şarku’l Avsat’ın İran Devrim Muhafızları’na (DMO) bağlı Fars Haber Ajansı’ndan aktardığı habere göre DMO’nun hazırladığı raporda, adayların seçimlere uygunluğunun belirlendiği sürenin sona erdiği ve nihai aday listesinin İran İçişleri Bakanlığı Seçim Komisyonu’na gönderildiği belirtildi.
İran basınında yer alan haberlerde, eski Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) generallerinden biri olan DMTK Genel Sekreteri Muhsin Rızai, Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, Dış İlişkiler için Stratejik Komite üyesi Said Celili, Meclis Araştırma Merkezi Başkanı Alireza Zakani ve Meclis Başkanı Yardımcısı Emir Hüseyin Gazizade’nin cumhurbaşkanlığı adaylıklarının onaylandığı açıklandı.
İran Merkez Bankası Başkanı Abdulnasır Hemmati ve eski Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi’nin yardımcısı Muhsin Mehralizadeh de adaylar arasında.
Fars, “Nihai sonuçlar Muhafız Konseyi’nin adayların uygunluklarını, dosyalarını, geçmişlerini ve konumlarını incelediğini ve menfaat uğruna yasaların çiğnenmediğini gösterdi” dedi.
Fars'ın haberine göre muhafazakar adaylardan Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, eski Devrim Muhafızları Ordusu Genel Komutanı ve Düzenin Maslahatını Teşhis Konseyi Genel Sekreteri Muhsin Rızai ve Said Celili'nin adaylığı ise onaylandı.
Adaylığı onaylananlar arasında Merkez Bankası Başkanı Abdunnasır Himmeti'nin de olduğu kaydedildi.
Öte yandan İran rejim lideri Ali Hamaney'in askeri danışmanı ve Hasan Ruhani'nin birinci hükümetinde Savunma Bakanlığı da yapan Hüseyin Dehkan ile eski İran Petrol Bakanı Rüstem Kasımi muhafazakar aday İbrahim Reisi lehine adaylıktan çekildi.



Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
TT

Trump destekçisi, sabotaja uğrayan Kuzey Akım'ı almak için harekete geçti

Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)
Kuzey Akım boru hatlarındaki sabotajın ardından sızıntı yaşanmıştı (Reuters)

Amerikalı bir yatırımcı, iki yıl önce sabotajla patlatılan Kuzey Akım 2 boru hattını satın almaya çalışıyor. 

ABD'nin tanınmış gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Floridalı yatırımcı Stephen P. Lynch'in, boru hattını satın almak için Washington yönetiminden izin talep ettiğini yazıyor. 

5 Kasım'da yapılan başkanlık seçimlerini kazanan Donald Trump'ın kampanyasına 300 bin dolara yakın bağış yapan yatırımcı, boru hatlarını satın alma projesine dair şunları söylüyor:

İşin özü şu: Bu, Amerika ve Avrupa'nın fosil yakıt çağının geri kalanında Avrupa'daki enerji arzı üzerinde kontrol sahibi olması için hayatta bir kez gelecek bir fırsat.

WSJ'nin incelediği belgelere göre Lynch, Kuzey Akım 2'yi satın almak için ABD Hazine Bakanlığı'na şubatta başvuru yaptı. Yatırımcı, kendisine satın alma işlemleri kapsamında ABD'nin yaptırım listesindeki bazı kişi ve kuruluşlarla görüşme imtiyazı sağlanmasını istiyor. 

Haberde, Trump'ın, boru hattının satın alınmasını Ukrayna savaşını bitirmek için bir koz olarak kullanabileceğine dikkat çekiliyor. Cumhuriyetçi lider, seçim kampanyasında Ukrayna savaşını 24 saatte bitirme vaadiyle gündem olmuştu. 

Toplam maliyeti yaklaşık 11 milyar dolar olan Kuzey Akım 2 projesiyle yılda 55 milyar metreküp Rus gazının Baltık Denizi üzerinden Almanya'ya sevk edilmesi planlanıyordu. Ancak Ukrayna savaşının patlak vermesiyle proje yarım kaldı.

Projeyi, Rus devletine ait Gazprom'un yan kuruluşu olan ve merkezi İsviçre'de yer alan Nord Stream 2 AG yürütüyordu. 

Gazprom liderliğinde tasarlanan ve inşaatı Eylül 2021'de tamamlanan Kuzey Akım 2 projesinin ruhsatlandırma çalışmaları devam ederken, Kremlin'in ayrılıkçı Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni 21 Şubat 2022'de tanıması diplomatik kriz yaratmıştı. Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 22 Şubat'ta boru hattının sertifikasyon sürecinin durdurulması talimatını vermişti. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in emriyle bundan iki gün sonra Ukrayna işgali başlamıştı.

Rusya'ya yönelik yaptırımların bir parçası olarak ABD Hazine Bakanlığı da Batılı şirketlerden, Nord Stream 2 AG'yle ilgili tüm finansal işlemleri durdurmasını istemişti. 

Nord Stream 2 AG, yaptırımlar nedeniyle Mart 2022'de 140 çalışanını işten çıkarmış ve iflasın eşiğine gelmişti. Daha sonra İsviçre'de yürütülen hukuki süreçte şirkete borçlarını ödemesi için 10 Ocak 2025'e kadar süre verilmişti.  

Amerikan gazetesi Washington Post'un (WP) aktardığına göre Lynch, iflas duyurusu yapması durumunda Nord Stream 2 AG'yi satın alarak Kuzey Akım 2 hattının sahibi olmayı hedefliyor. WP, Gazprom'un ve Alman hükümetinin yorum taleplerine yanıt vermediğini bildiriyor. 

Ayrıca Lynch'in elini güçlendirmek için Alman danışmanlık firması Berlin Global Advisors'dan da destek aldığı belirtiliyor. Şirketin partnerlerinden Rüdiger von Fritsch, 2014-2019'da Almanya'nın Moskova Büyükelçisi olarak görev yapmış, Kuzey Akım 2'nin kurulmasıyla ilgili çalışmalarda da yer almıştı.

Yaklaşık 20 yıl Moskova'da yaşayan 57 yaşındaki Lynch, ABD Hazine Bakanlığı'ndan aldığı izinle, 2022'de Rusya'ya ait Sberbank'ın İsviçre şubesinin Cenevre merkezli M3 Groupe Holding firmasına satışında arabuluculuk yapmıştı. Lynch'in, satıldıktan sonra TradeXBank adı altında faaliyet gösteren bankada yüzde 10 hissesi var. 

Kuzey Akım hatlarına sabotaj

Rusya'dan Avrupa'ya Baltık Denizi'nin altından doğalgaz taşıyan Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 boru hatlarında 26 Eylül 2022'de üç patlama gerçekleşmişti. Kuzey Akım sabotajıyla ilgili New York Times ve Almanya merkezli Die Zeit tarafından ortaya atılan bir teoride, saldırının Ukrayna destekçisi 6 kişi tarafından bir yat kiralanarak gerçekleştirilmiş olabileceği belirtilmişti.

WP de sabotajı 48 yaşındaki Ukraynalı albay Roman Çervinski'nin yönettiğini savunmuştu. Haberde Çervinski'nin yalnız hareket etmediği ve operasyonu planlayan isim olmadığı belirtilirken, emrin dönemin Ukrayna Genelkurmay Başkanı Valeri Zalujni'ye rapor veren daha üst rütbedeki subaylardan geldiği ileri sürülmüştü. Böylelikle sabotajdan Ukrayna'nın sorumlu olduğu iddiası daha da güçlenmişti.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, Washington Post, Interfax, Swiss Info