Gazze'ye yönelik saldırılar İsrail ve ABD'li Yahudiler arasındaki “krizi derinleştirdi”

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği baskınlar sonucu yıkılan binaların enkazını kaldırmak için dün yapılan operasyonlardan bir kare (DPA)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği baskınlar sonucu yıkılan binaların enkazını kaldırmak için dün yapılan operasyonlardan bir kare (DPA)
TT

Gazze'ye yönelik saldırılar İsrail ve ABD'li Yahudiler arasındaki “krizi derinleştirdi”

İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği baskınlar sonucu yıkılan binaların enkazını kaldırmak için dün yapılan operasyonlardan bir kare (DPA)
İsrail'in Gazze şehrine düzenlediği baskınlar sonucu yıkılan binaların enkazını kaldırmak için dün yapılan operasyonlardan bir kare (DPA)

ABD Başkanı Joe Biden, Gazze Şeridi’ndeki son çatışmada “İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu” söyleyerek İsrail’i desteklese de, ABD’deki Yahudi heyetleri daha fazla Yahudi asıllı ABD’linin İsrail’den uzaklaştığını ve özellikle de genç kesimin İsrail’in izlediği politikaları savunmakta güçlük çektiğini gösteren çok sayıda endişe verici göstergenin olduğunu ortaya koydular.
Atlantik Konseyi'nde araştırmacı olan ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun Ofisi'nde kıdemli danışman olarak görev yapan Prof. Dr. Shalom Lipner konuya ilişkin yaptığı açıklamada “Yapılan korkunç hata, Biden’ın duruşuna güvenip ABD’deki Yahudi kamuoyunda meydana gelen değişikliklerin gözden kaçırılması. Yahudi asıllı ABD'lilerin oylarının yüzde 70'ini alan Demokrat Parti'nin içinde, İsrail siyasetine muhalif tavırlar sergileyen ve gittikçe büyüyen güçlü bir akım var. Bu da İsrail-ABD ilişkileri için pek hayra alamet değil” ifadelerini kullandı.
Bir kongre üyesinin yardımcısı olarak çalışan genç Yahudi Jeremy Sullivan, çatışma sırasında İsrail’in eylemlerinin ve liderlerinin binaları ve insanların bulunduğu büyük kuleleri bombalamakla övünmesinin kendisini ve pek çok kişiyi Yahudi olmaktan utandırdığını, İsrail’den tamamen uzaklaştırdığını ve partinin içerisinde İsrail'in hesap vermesini, cezalandırılmasını ve kendisine yapılan yardımların durdurulmasını talep eden radikal sol akımın yanında yer almaya ittiğini söyledi. Sullivan “Bir dayanışma gezisi kapsamında İsrail'i ziyaret etmiştim. Bir noktada, çatışma hakkında daha fazla şey öğrendikçe ve İsrail’in eylemlerinin arkasındaki gerçeği öğrendikçe daha önceden beynimin yıkanmış olduğunu hissettim. İsrail kendini tehdit altında hissettiğinde, kendimi onu desteklerken buluyordum. Ancak bugün binaları nasıl yıktıklarını ve onlarca masum çocuğun ölümüne neden olduklarını gördükten sonra, İsrail politikasına karşı durmak ve Filistinlileri desteklemek için açık bir şekilde bir şeyler yapmanın üzerime vazife olduğunu hissediyorum” şeklinde konuştu.
California Üniversitesi İsrail Araştırmaları Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dov Waxman, Gazze çatışmasından sonra “İsrail’e karşı gözlerinin açıldığını” söyleyen pek çok Yahudi ile karşılaştığını söyledi. Waxman sadece Yahudi gençlerin arasında değil, aynı zamanda İsrail'in en yakın savunucuları arasında da İsrail'e yönelik eleştiriler duyduğunu söyledi. Waxman bu sözleri ile, Demokrat Parti’nin içerisinde sağ kanadın sembolü olarak görülen ve Netanyahu ile olan anlaşmazlığında Eski ABD Başkanı Barack Obama’nın karşısında durup İsrail’in tutumuna sıcak bakarak İran ile Nükleer Anlaşma’nın imzalanmaması yönünde oy kullanan Senato Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı New Jersey Senatörü Bob Menendez’e atıfta bulunuyordu. Nitekim Menendez son çatışma sırasında Gazze’deki kulelerin bombalanmasına karşı olduğuna dair alenen açıklamalarda bulundu. Aynı şekilde Waxman, son yıllarda İsrail lehine kampanya yürüten New York’tan Temsilciler Meclisi üyesi Jerry Nadler’ı kastediyordu. Nadler “Netanyahu, Yahudi asıllı ABD’lilerin ilkelerini değiştirmesini ve kendisini desteklemek için bu ilkelere karşı çıkmasını istiyor ancak yanılıyor. Çünkü Netanyahu'nun terörist Kach partisinden Itamar Ben-Gvir liderliğindeki aşırı sağı, iktidar koalisyonuna nasıl getirdiğini gözlerimizle gördük. Netanyahu hükümeti zalim. Ancak Netanyahu yüzünden İsrail'in tümüne karşı bir tavır sergileyemeyiz. Sadece İsrail'in liderliğini değiştirmesi ve daha mantıklı, sorumlu ve ferasetli liderleri başa getirmesi gerektiği konusunda uyarıda bulunuyoruz” şeklinde bir açıklama yaptı.
Waxman Yahudilerden daha fazla İsrail’i destekleyen Evangelist gençler arasında bile, son çatışma nedeniyle İsrail'e verilen desteğin azaldığını, bu gençlerin babalarından farklı olduğunu ve şu anda İsrail’i her geçen gün daha fazla eleştirdiklerini kaydetti. Waxman “ABD’nin tamamı bir değişimden geçiyor. İsrail, Filistinlilere yönelik politikasının artık kabul edilemez olduğunu ve hiç vakit kaybetmeden keskin bir şekilde bunları değiştirmesi gerektiğini fark etmezse, yandaşlarının kendisini savunması zor olacak” şeklinde sözlerini sonlandırdı.



İsrail medyası: İsrail Genelkurmay Başkanı ciddi asker eksikliğinden şikayet ediyor

Şin Bet Direktörü Ronen Bar (sağda) ve İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ( İsrail Savunma Bakanlığı)
Şin Bet Direktörü Ronen Bar (sağda) ve İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ( İsrail Savunma Bakanlığı)
TT

İsrail medyası: İsrail Genelkurmay Başkanı ciddi asker eksikliğinden şikayet ediyor

Şin Bet Direktörü Ronen Bar (sağda) ve İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ( İsrail Savunma Bakanlığı)
Şin Bet Direktörü Ronen Bar (sağda) ve İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir ( İsrail Savunma Bakanlığı)

Tel Aviv'deki askeri kaynaklar, İsrail Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in Knesset (hükümetin güvenlik ve siyasi işler kabinesi) toplantısında ordudaki ciddi asker açığından yakındığını ve bu açığın Gazze Şeridi'ndeki savaş hedeflerine ulaşmada büyük bir engel teşkil ettiğini ve hedeflerin tam olarak gerçekleştirilmesine izin vermeyebileceğini ifade ettiğini açıkladı.

Şarku'l Avsat'ın Yediot Aharonot'ta aktardığı habere göre  Zamir, siyasi düzeyle yaptığı son görüşmelerde, muharip asker açığının ordunun İsrail hükümetindeki karar alıcılar tarafından belirlenen ve ordudan beklenen beklentileri tam olarak yerine getirme kabiliyetini sınırladığını vurguladı.

Zamir, Binyamin Netanyahu başkanlığındaki hükümetin savaşı yönetmek için yalnızca askeri araçlara ve IDF savaşçılarına güvenmeye devam ettiğine, sahadaki askeri operasyonları tamamlayabilecek paralel bir siyasi hareket olmadığına dikkat çekti.

dsfvgth
Aralık 2023'te Gazze Şeridi'nde öldürülen bir askerin cenazesinde İsrailli askerler ağlıyor (Reuters)

Ordunun mevcut durumunun, özellikle askeri çabalara eşlik eden ve Gazze Şeridi'nde Hamas'a bir alternatif sağlayan siyasi bir planın yokluğunda, ilan edilen hedeflere ulaşmak için yetersiz olduğunu söyledi.

Bakanlara yıldırım

Zamir'in sözleri, özellikle bakanlar Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich'in başını çektiği aşırı sağcı kanat ve Likud partisinin aşırı kanadındaki bakanları şoke etti. Eski genelkurmay başkanı Hirsi Halevy'nin hükümet politikasıyla tamamen uyumsuz olması nedeniyle görevinden ayrılması için ellerinden gelen her şeyi yapan Aşırı sağcılar, Zamir'i yeni, saldırgan ve çatışmacı bir politika izlemesi için genelkurmay başkanlığına getirdiler. Aşrı sağcılar, savaşın hedeflerine, yani Hamas'ın bir örgüt ve hükümet sistemi olarak ortadan kaldırılmasına ve kaçırılanların serbest bırakılmasına neden ulaşamadığını açıklamak için aynı argümanları ve kelimeleri kullandı.

Bakanlar, oturumun başında Başbakan Binyamin Netanyahu'ya sadık olduğunu söyleyen Zamir'in göstermeye başladığı bağımsız ruh karşısında şok oldular. Bakanlar, Zamir'in güçlenmek için kendilerini kandırdı mı yoksa ABD yönetiminin istek ve diktelerine göre ani bir değişiklik yapmak için Netanyahu ile koordinasyon içinde mi hareket ettiğini merak ediyorlar.

Benzeri görülmemiş eksiklik

İsrail medyasında yer alan haberlere göre, İsrail ordusunun insan gücü departmanı son aylarda birçok kez ciddi bir insan gücü açığı olduğunu doğruladı, ancak son haftalarda yedek kuvvetlerdeki 100 binden fazla askerin hizmet vermeyi bırakması ve bazılarının “ahlaki” olarak nitelendirdikleri nedenlerle savaşa katılmayı reddetmesi nedeniyle on yıllardır görülmemiş bir asker açığı krizinden bahsediyor.

dfgthy
İsrailli mahkumların ailelerinin geçtiğimiz Pazar günü tüm rehinelerin serbest bırakılmasını talep ettikleri gösteriler (Reuters)

İbrani medya organları, bilgi sahibi bir kaynağa dayanarak, muharip birliklere katılan yedeklerin oranının en iyi ihtimalle yüzde 60 ila 70 arasında olduğunu, bazılarının ise yüzde 40 ila 50 arasında daha düşük bir orana sahip olduğunu söylediğini aktardı.

Zamir, işgal ordusu saflarında, hatta muharip birliklerde bile askere alınma kararlılığının endişe verici derecede düşük olduğunu açıkladı.

'Başarıların erozyona uğraması'

İsrail Genelkurmay Başkanı ayrıca askerlerin savaş alanındaki başarılarının etkili siyasi destek eksikliği nedeniyle aşınmaya başladığını vurgulayarak, Gazze'deki Hamas yönetimine alternatif arayışında devam eden çıkmazın sahadaki kazanımları baltalayacağı uyarısında bulundu. Gazete, Zamir'in ciddi asker açığı gerçeği karşısında bakanlardan “hayallerinden vazgeçmelerini” istemesine rağmen Knesset'in hala siyasi alternatifleri ya da savaş sonrası planları görmezden gelmeye kararlı olduğunu söyleyerek sözlerini noktaladı.

Netanyahu'nun sağcı siyasi sınıfı bu tür itirafları araştırmayı kendi kalesine gol atmaya benzetiyor ve bu tür haberlerin yayınlanmasının Hamas'ı anlaşma için şartlarını sıkılaştırmaya teşvik edebileceği uyarısında bulunuyor. Ancak ordu yönetimi bunu ordu ile halk arasındaki güveni güçlendirmek için ordunun elindeki güçlü bir silah olarak görüyor.