عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
DÜNYA İran

Tahran’da petrol rafinerisinde çıkan yangın hakkında çelişkili açıklamalar

Tahran’daki petrol rafinerisinden dün (Perşembe) yükselen dumanlar. (AP)
Tahran’daki petrol rafinerisinden dün (Perşembe) yükselen dumanlar. (AP)
TT
TT

Tahran’da petrol rafinerisinde çıkan yangın hakkında çelişkili açıklamalar

Tahran’daki petrol rafinerisinden dün (Perşembe) yükselen dumanlar. (AP)
Tahran’daki petrol rafinerisinden dün (Perşembe) yükselen dumanlar. (AP)

Tahran’ın petrol rafinerisinde Çarşamba günü çıkan büyük yangının kontrol altına alındığına dair dün çelişkili açıklamalar yapılırken, yetkililer sabotaj iddialarını reddetti.
DPA’ya göre, yetkililerin yangının kontrol altına alındığını açıklamasının ardından başkent Tahran’ın güneyindeki çeşitli noktalarda yeniden büyük duman bulutları görüldü.
Tahran’ın güneyinde Rey kentindeki Savcının olayla ilgili soruşturma başlattığı bildirildi. Mizan Haber Ajansı, Kriz Kurulunun Perşembe günü erken saatlerde Tahran rafinerisinde gerekli kararları alma noktasında bir araya geldiğini aktardı. Ajans sabotaj ihtimalinin uzak olduğunu belirtti.
İran Petrol Bakanı Bijen Zemgene, Çarşamba günü geç saatlerde, yangının yakınındaki bölgeyi teftiş etti. Benzin istasyonlarının önünde oluşan araba kuyruklarının ardından İranlılara yakıt mevcudiyeti konusunda güvence verdi.
İran Acil Yardım Kurumu Sözcüsü Müçteba Halidi AFP’ye verdiği demeçte, “Yangına müdahale eden 9’u itfaiyeci olmak üzere 11 kişi yaralandı” açıklamalarını yaptı. 3’ü itfaiyeci olmak üzere 4 kişinin hastaneye kaldırıldığını bildirdi.
İran haber ajansı IRNA, Tahran Petrol Rafineri Şirketi’nin Sözcüsü Şakir el-Hifai’den şu sözleri aktardı: “Yangın kontrol altına alında ve öğlene kadar tamamen sönmüş olacak. Saat 15.30 (11.00 GMT) itibariyle birkaç kilometre öteden olay yerinin üzerinde hala kara dumanlar görünüyordu. AFP’ye göre Çarşamba gününe göre kara dumanlar oldukça azaldı.”
Devlet televizyonu Tahran’da meydana gelen yangının ve sabah saatlerinde olay yerinde yangını söndürmeye çalışan çok sayıda itfaiye ekibinin görüntülerini yayınladı.
Yetkililer yangının sıvılaştırılmış gaz sızıntısının neden olduğu bir patlamanın ardından Çarşamba günü saat 19.30’da meydana geldiğini söyledi. Olaya ilişkin soruşturma başlatıldı.
IRNA, Tahran Petrol Rafinerisi şirketine ait ve günlük 250 bin varil kapasiteli rafinerinin 1968’den beri faaliyette olduğunu bildirdi. Rafineri başkentin güneyinde, yerleşim bölgelerinden sadece bir kaç kilometre uzaklıkta bulunan geniş bir sanayi bölgesinde yer almakta.
Yangın İran donanmasına ait en büyük geminin Salı günü çıkan bir yangın sonucu Umman Körfezi’nde battığı haberlerinden sonra gerçekleşti. Yangının neden kaynaklandığı henüz bilinmiyor.

Daha fazlasını oku

 
 
DÜNYA

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
TT
TT

Mücteba Hamaney gerçekten babasının yerine mi hazırlanıyor?

Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)
Helikopterin düşüşünün kaza olmadığını düşünenlerin aklındaki olası faillerden biri de Mücteba Hamaney (AP/Arşiv)

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'nin ölümüyle birlikte ülkenin yönetimine dair sorular ortaya atılırken en çok zikredilen isimlerden biri de Yüce Lider'in oğlu Mücteba Hamaney oldu. 

Hiçbir resmi rolü bulunmasa da ülkenin en etkili figürlerinden biri gibi görülen Hamaney, pek çok İranlı için gizemini koruyor. Zira kendisi ne kamuoyunda sıklıkla görülüyor ne de konuşma yapıyor. 

ABD'nin Wall Street Journal (WSJ) gazetesi, 85 yaşındaki Ayetullah Ali Hamaney'in 54 yaşındaki oğlunu mercek altına aldı.

Mücteba Hamaney'in, kendi kişisel gücü olmadığı ve itaatkar bir tavır gösterdiği söylenen Reisi'nin döneminde istihbarat ve güvenlik yapılarındaki nüfuzunu artırdığını bildirdi. 

İran Yüce Liderliği için Reisi'nin hazırlandığının düşünüldüğü ancak helikopterin düşmesiyle birlikte bu konudaki soru işaretlerinin arttığı aktarıldı. 

WSJ'nin konuştuğu uzmanlara göre Mücteba Hamaney'in, babasının yerine geçme ihtimali düşük ve spot ışıklarının altından kaçınarak daha da güç kazanması bekleniyor.

Alman Uluslararası Politika ve Güvenlik Politikaları Enstitüsü'nde çalışan İran uzmanı Hamidreza Azizi şöyle düşünüyor:

Son 20 yıldır işler, Mücteba ve etrafındaki şebekenin kontrolünde. Şimdi Hamaney için asıl mesele, Reisi'yle aynı özelliklere sahip birini bulmak. Böylece Mücteba toplumun gözünün önünde olmadan gücünü koruyup artırabilir.

Mücteba Hamaney'in haziran sonunda düzenlenmesi planlanan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde de önemli bir rol oynaması bekleniyor. 

İran'ın geçici cumhurbaşkanı Muhammed Muhbir'in de Mücteba Hamaney'e sadık bir isim olduğuna işaret ediliyor. 68 yaşındaki Muhbir seçimlere kadar tüm meselelerde belirleyici olacak üç kişilik bir konseyin parçası.

Yüce Lider'e bağlı, milyar dolarlık yatırım fonu Setad'ın başkanlığını neredeyse 15 yıl boyunca yürüttü. 

Haberde 1969'da Meşhad'da doğan Mücteba Hamaney'in geçmişine de değinildi. Yüce Lider'in sitesine göre, Şah Rıza Pehlevi döneminde evlerine düzenlenen baskınlardan birinde babasının dövüldüğünü gördü. 

1979'de devrimden sonra Tahran'a taşınan ailenin babası hızla yükselirken oğlu da 1980-1988'de Irak'la yürütülen savaşta cepheye gitti. 

Daha sonra Devrim Muhafızları'nda önemli görevlere gelecek kişilerle burada tanışan Mücteba'nın nüfuzu özellikle 2000'lerin ortalarında geniş çaplı olarak konuşulmaya başladı. 

Değişimciler, 2005 ve 2009'da Mahmud Ahmedinecad'ın kendilerine karşı kazandığı zaferlerin Mücteba Hamaney tarafından ayarlandığını öne sürdü.

ABD, 2019'da Devrim Muhafızları ve Besic milisleriyle "babasının istikrarı bozan bölgesel hırslarını ve ülke içindeki baskıya dair hedeflerini ilerletmeye" çalıştığı gerekçesiyle onu yaptırım listesine aldı. 

2022'de Mehsa Emini'nin gözaltında ölmesinin ardından ülke çapında patlak veren gösterilerde nefret objesi oldu. Ev hapsinde tutulan eski cumhurbaşkanı adayı Mir Hüseyin Musevi, Yüce Lider'e seslenerek o pozisyona oğlunu hazırladığı haberlerini yalanlamasını istedi. Ancak yanıt gelmedi. 

Ali Hamaney hakkında kitap yazan ABD ve İran yurttaşı Mehdi Khalaji bütün bunlara rağmen söylentilere karşı çıkıyor:

Mücteba'nın yeni Yüce Lider olma arzusuna dair fikirler tamamıyla bir mit. Tarihsel deneyime dayanarak Hamaney'in ne kendi oğlunu ne de başkasını işaret edeceğini sanmıyorum.

İslam Cumhuriyeti'ni kuran Ruhullah Humeyni ve yerine geçen Ali Hamaney'in Yüce Liderlik pozisyonunun babadan oğula geçmesine karşı çıkmasını İslam'a aykırı görmesi de Khalaji'nin tahminlerini güçlendiriyor. 

Mücteba Hamaney'in yönetim deneyimi ve dini yeterliliği de bu göreve uygun görülmüyor.

Tennessee Üniversitesi'nden Saeid Golkar şöyle diyor:

Önemli kararların alındığı yerlerde onlarca yıldır tecrübe edinen Mücteba Hamaney'in rejimdeki bağlantıları eşsiz. Ancak onun atanması monarşiyi geri getirerek Hamaney'in mirasını lekeler.

Bazı uzmanlar da Ahmed Humeyni'nin Mücteba Hamaney'den de güçlü görüldüğünü ancak babasının 1989'da ölmesiyle birlikte işlerin değiştiğini bildiriyor. Hamaney ve dönemin cumhurbaşkanı Ekber Haşimi Rafsancani'yle sorunlar yaşayan Ahmed Humeyni, 1995'te henüz 45 yaşındayken hayatını yitirmişti. Kalp krizinin ölüme neden olduğu bildirilmişti.

Independent Türkçe, WSJ, BBC Türkçe