Buzun içinde bulunmuş 5 tarihöncesi yaratık

Yünlü mamutların neslinin 4 bin yıl önce tükendiği düşünülüyor (AFP)
Yünlü mamutların neslinin 4 bin yıl önce tükendiği düşünülüyor (AFP)
TT

Buzun içinde bulunmuş 5 tarihöncesi yaratık

Yünlü mamutların neslinin 4 bin yıl önce tükendiği düşünülüyor (AFP)
Yünlü mamutların neslinin 4 bin yıl önce tükendiği düşünülüyor (AFP)

Rusya'nın soğuk havasıyla ünlü Sibirya toprakları, tarihöncesinden pek çok kalıntıya ev sahipliği yapıyor. Şimdiye kadar bölgede pek çok fosil bulunurken, Sibirya bilime ışık tutmaya devam ediyor.
Live Science, bölgede buza hapsolmuş halde bulunan 5 ünlü tarihöncesi yaratığı aktardı:

Yünlü gergedan yavrusu
Sibirya'nın buzullarında bir avcı 2015'te, 10 bin yıllık yünlü gergedan yavrusu buldu. Adını kaşifinden alan Sasha, türünün şimdiye kadar bulunan ilk genç üyesi. Sasha üzerinde çalışmalar yürüten Albert Protopopov, yaratığın 1,5 metre uzunluğunda ve 80 santimetre boyunda olduğunu kaydetti.

(Yakutistan Bilimler Akademisi)
Öte yandan bilim insanları, yavrunun erkek mi yoksa dişi mi olduğunu bilmiyor. Ancak boynuzunun boyutu, Sasha'nın ölümünden önce sütten kesildiğini ortaya koyuyor. Bulgular, hayvanın 7 aylıkken öldüğünü gösteriyor.

Aslan mı vaşak mı?
Sibirya'nın doğusunda mamut dişleri arayan Boris Berezhnev adlı avcı, Eylül 2017'de beklemediği bir keşif yaptı: Son buzul çağından kalma fazlasıyla tüylü, hafifçe ezilmiş ve mumyalanmış bir kedi.

(Anastasya Koryakina)
Ancak uzmanlar, kedinin bir vaşak yavrusu mu yoksa mağara aslanı yavrusu mu olduğu konusunda emin değil. Yaratığın 2,6 milyon ila 11 bin 700 yıl öncesini kapsayan Pleistosen Çağ'dan kaldığı düşünülüyor.

Mamut yavruları
Lyuba adlı 1 aylık buzağı, 2007'de Sibirya'daki Yamal Yarımadası'nda bir rengeyiği çobanı tarafından keşfedildi. 2 aylık Khroma ise bir sene sonra Sibirya'nın doğusundaki Yakutistan'daki bir nehirde bulundu.

Lyuba adlı mamut (Michigan Üniversitesi)
Bilgisayarlı tomografi taramaları, 40 bin yılı aşkın bir süre öncesine ait olan iki yavrunun çamurda boğulduğunu ortaya koydu. Analizler, küçük mamutların ölmeden önce tombul ve sağlıklı olduğunu gösterdi.

Kadim bizon
Sibirya'nın kuzeyinde yaşayan halk, 2011'de modern bizonların soyu tükenmiş atasının kalıntılarını keşfetti. Dokuz bin yıllık step bizonu, mükemmele yakın şekilde korunmuştu.

(Gennady Boeskorov)
Latince adı Bison Priscus olan yaratığın kalbi, damarları, beyni ve sindirim sistemi hemen hemen eksiksizdi.

Donmuş tay
Paleontologlar 2018'de, Sibirya topraklarının 100 metre derinliğinde iki aylık bir at buldu. 30 bin ila 40 bin yıl önce ölen tay, yaklaşık 1 metre boyundaydı.

(The Siberian Times)
Atın toynakları, buzun içinde kalması sebebiyle sapasağlamdı. Hayvanın toynaklarındaki ve burun derinliklerindeki minik tüyler bile duruyordu.
Independent Türkçe, Live Science, Arkeofili



Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
TT

Bilim insanları Güneş'i karartmaya hazırlanıyor

Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)
Bilim insanları, iklim değişikliğini yavaşlatmak için güneş ışığını engellemeyi hedefliyor (Reuters)

Rebecca Whittaker 

Britanyalı bilim insanları, hükümetin 50 milyon sterlinlik (yaklaşık 2,5 milyar TL) bir fonla desteklediği program kapsamında küresel ısınmayla mücadelede güneş ışığını engelleme tekniklerini deneyebilir.

Birkaç hafta içinde onaylanacak jeomühendislik projesinde bilim insanları, ışığı yansıtan parçacık bulutlarını atmosfere fırlatmak veya deniz suyu spreyleri kullanarak bulutları daha parlak hale getirmek gibi teknikleri inceleyebilir.

Başka bir yöntemse, ısıyı hapseden bir battaniye görevi gören doğal sirüs bulutlarını inceltmeyi içeriyor.

Projenin başarılı olması halinde Dünya yüzeyine daha az güneş ışığı ulaşacak ve böylece yeryüzü geçici olarak soğuyacak.

Bu, gezegeni soğutmanın nispeten ucuz bir yolu olarak düşünülse de yöntemi eleştirenler, hava örüntülerinde felaketlere yol açabileceği ve hatta yağmurları, gıda üretiminde hayati önem taşıyan bölgelerden başka yerlere kaydırabileceği uyarısında bulunuyor.

Diğer bilim insanlarıysa jeomühendisliğin, iklim değişikliğinin temel nedeni olan fosil yakıtların kullanımını durdurma çabalarını azaltabileceğini söylüyor.

Proje, ARIA diye bilinen İleri Araştırma ve Buluş Ajansı tarafından finanse ediliyor.

Birleşik Krallık hükümeti tartışmalı deneye 50 milyon sterlin ayırdı ancak gelecek 4 yıl boyunca kullanmak üzere, vergi mükelleflerinin parasından verilen toplam miktar 800 milyon sterlin (yaklaşık 41 milyar TL).

Jeomühendislik projesini yöneten ARIA Program Direktörü Profesör Mark Symes "Karbonsuzlaşma hayati önem taşıyor ancak mevcut gidişatımız, sıcaklık kaynaklı çok sayıda iklim devrilme noktasını tetikleme riski taşıyor" diyor.

Bu program, iklim felaketini önlemek için gereken zaman diliminde Dünya'yı güvenli ve sorumlu bir şekilde nasıl soğutabileceğimiz (veya soğutup soğutmamamız gerektiği) konusunda kritik ve cevapsız soruları araştıracak.

ARIA'nın geçen yıl yayımladığı bir belgede Symes bu tür devrilme noktalarına örnek vermişti. Bunlar arasında Arktik kış deniz buzlarının erimesi, Amazon yağmur ormanlarının yok olması ve bunun sonucunda ekosistem kaybı, karadaki büyük buz örtülerinin çökmesi ve bunun küresel deniz seviyesinin kayda değer derecede yükselmesine yol açması yer alıyordu.

Symes, çözümün fosil yakıtların yakılmasının durdurulması ve sera gazlarındaki fazlalıkların ortadan kaldırılması olduğunu ancak bunun, devrilme noktalarının başlangıcını önleyecek kadar hızlı gerçekleşmeyebileceğini söylüyor.

Bunun yerine bu projenin "karbonsuzlaşma için zaman kazanmamıza" katkı sağlayacağını umuyor.

Profesör Symes, projede zehirli maddeler kullanılmayacağını, açık hava deneyleri öncesinde çevresel etki değerlendirmesi yayımlanacağını ve bölgedeki topluluklara danışılacağını ifade ediyor.

Projelerin detaylarının gelecek haftalarda yayımlanması bekleniyor.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news