NASA'nın uzay aracı tarihi uçuşunu yaptı: "20 yıl aradan sonra Ganymede'e yakından baktık"

İllüstrasyon'da Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusu olan Ganymede ve Juno resmediliyor (NASA)
İllüstrasyon'da Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusu olan Ganymede ve Juno resmediliyor (NASA)
TT

NASA'nın uzay aracı tarihi uçuşunu yaptı: "20 yıl aradan sonra Ganymede'e yakından baktık"

İllüstrasyon'da Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusu olan Ganymede ve Juno resmediliyor (NASA)
İllüstrasyon'da Jüpiter'in ve aynı zamanda Güneş Sistemi'nin en büyük uydusu olan Ganymede ve Juno resmediliyor (NASA)

NASA'nın uzay aracı, Jüpiter'in en büyük uydusu Ganymede'i son 21 yıldaki en yakın mesafeden selamladı.
Jüpiter'i ve uydularını araştırmakla görevli Juno uzay aracı, 7 Haziran Pazartesi günü Ganymede'den sadece bin kilometre yükseklikte uçtu.
NASA, tarihi yakın geçişi Twitter hesabından şu sözlerle duyurdu:
"Bu, yaklaşık 20 yıldır Ganymede'e ilk yakın uçuşumuz! Görüntüler ve bilimsel keşifler için bizi izlemeye devam edin."

Öte yandan Juno'nun burada çektiği görüntüleri bekleyenlerin, biraz daha sabretmesi gerekecek. Zira uzay aracı veri toplamakla meşgulken NASA araştırmacıları da bu verileri indirmekle uğraşacak.
Bu türden son yakın geçiş, 2000 yılında, Jüpiter'in yörüngesinde dönen Galileo uzay aracı tarafından yapılmıştı.
Ganymede uçuşu, 2030'larda iki uzay aracının gönderileceği Jüpiter'in buzlu uydularının keşfi için önemli bilgiler sunabilir.
Bu uzay araçlarından biri, Avrupa Uzay Ajansı'nın fırlatacağı JUICE görevi olacak. JUICE, Jüpiter'in üç buzlu uydusunu (Ganymede, Callisto ve Europa) araştıracak. İkinci görevse NASA'nın fırlatacağı Europa Clipper uzay aracı olacak.
Söz konusu buzlu uyduların, yüzeydeki buz tabakasının altında büyük okyanuslar barındırdığı düşünülüyor. Bu nedenle olası yaşam formlarının keşfi için umut vaat eden gök cisimleri olarak kabul ediliyor.
Ganymede'in bu keşifler açısından özel bir önemi de var. Zira Merkür'den daha büyük olduğu belirtilen gök cismi, manyetik alanı olduğu bilinen tek doğal uydu.
ABD'deki Güneybatı Araştırma Enstitüsü'nde uzay bilimci Scott Bolton, NASA'ya yaptığı açıklamada, "Juno, Ganymede'yi daha önce mümkün olmayan biçimde görüntüleyebilecek bir dizi hassas cihaz taşıyor" dedi:
"Ona bu denli yaklaşarak Ganymede'in keşfini 21. yüzyıla taşıyacağız."
Independent Türkçe, Space, NASA



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT