Ürdün Kralı 2’nci Abdullah yasamada reform komitesi kurdu

Ürdün Kralı, önceki gün Ürdün güvenlik güçlerinin 100’üncü yıl dönümü kutlamalarına katılımı sırasında (DPA)
Ürdün Kralı, önceki gün Ürdün güvenlik güçlerinin 100’üncü yıl dönümü kutlamalarına katılımı sırasında (DPA)
TT

Ürdün Kralı 2’nci Abdullah yasamada reform komitesi kurdu

Ürdün Kralı, önceki gün Ürdün güvenlik güçlerinin 100’üncü yıl dönümü kutlamalarına katılımı sırasında (DPA)
Ürdün Kralı, önceki gün Ürdün güvenlik güçlerinin 100’üncü yıl dönümü kutlamalarına katılımı sırasında (DPA)

Ürdün Kralı 2’nci Abdullah, eski Ürdün Başbakanı Samir er-Rifai'yi siyasi sistemi modernize etmek için siyasiler, parti ve gazetecilerin yanı sıra, aktivistler ve sosyal medya fenomenlerinden oluşan 92 üyeli bir Kraliyet Komitesi’ne başkanlık etmekle görevlendirdi.
Hükümetin komitenin sonuçlarını kabul edip bu yılın sonundan önce Ulusal Meclis’e sunacağına söz veren Kral Abdullah, aynı zamanda komitenin çalışmalarına herhangi bir müdahaleyi veya komiteyi etkilemeyi önleme taahhüdünde bulundu.
Ürdün Kralı açıklamasında, komitenin görevinin yeni bir seçim kanunu taslağı ve siyasi partiler için de yeni bir kanun taslağı hazırlamak, parlamenter çalışma yasaları ve mekanizmasıyla hukuken ilişkili anayasal değişiklikleri incelemek, yerel yönetime ilişkin mevzuatın geliştirilmesi ile ilgili tavsiyelerde bulunmak ve vatandaşların hedeflerine ulaşmaya ve adil bir şekilde temsil edilmesine yönelik kademeli bir geçişi garanti eden uzlaşıya dayalı yasa tasarıları oluşturarak karar alma süreçlerine katılımın tabanını genişletmek olduğunu bildirdi.
Ürdün Kralı, Rifai'ye gönderdiği mesajda, siyasi ve parlamenter yaşamda niteliksel bir sıçrama yapma kararlılığını vurgulayarak, tüm Ürdünlülerin önünde hükümetin komitenin çalışmalarının sonuçlarını kabul edeceğine ve Meclis’e sunacağına dair söz verdi. Ayrıca komitenin kararlarını değiştirmek veya etkilemek gibi her türlü müdahaleyi veya girişimi durdurmayı taahhüt ederken, müdahale edebilecek taraf veya kurumları belirtmedi.
Kral Abdullah, komiteye yasamalarla güvence altına alınan hak, görev ve özgürlüklere dayalı olarak vatandaşlık değerlerini güçlendirmek ve hukukun üstünlüğü ilkesine tam olarak bağlı kalmak için çalışma çağrısında bulundu. Kral ayrıca Meclis içerisinde parti blokları ve ittifaklara dayalı bir parlamento hedeflediğini belirtti.
Kral Abdullah, yürütme yetkisinin uygulanma biçiminde ileri bir aşama oluşturmak amacıyla seçmen iradesinin yasamaya daha etkin biçimde yansıması için çabaladığını belirtti.
Ürdün Kralı, komite başkanını ve üyelerini, anayasanın toplanma tarihini 1 Ekim olarak belirlediği Ulusal Meclis'in bir sonraki olağan parlamento oturumunun çalışmalarının başlamasıyla eş zamanlı olarak, bu yılın sonundan önce çalışmalarını tamamlayacakları bir zaman çizelgesi belirlemekle yükümlü tuttu. Aynı zamanda komitenin, geçtiğimiz yıllarda kendisinin kamuoyuna sunduğu tartışma metinlerini esas aldığını hatırlatan Kral, "Yıllar önce tartışmaya sunduğum ve kamuoyunda ilgiyle karşılanan yedi tartışma metni çalışmanız için yol gösterici bir belgedir" dedi.
Eski bakanlar, Ayan Meclisi (Üst Meclis) üyeleri ve eski milletvekilleri, oluşturulan Kraliyet Komitesi üyeliğinde en büyük payı alırken, komite hukukçular, gazeteciler, parti sekreterleri ve gençlik aktivistlerini de içeriyor. Ayrıca Rifai, sosyal medya platformları alanında görevlendirildi. Rifai, sonuçları etkileyen kapsamlı resmi müdahalelere tanık olan tek oy yasası kapsamında yapılan 2010 seçimlerinde seçildikten sonra 40 gün görevde kalarak 2011 yılının başlarında hükümetten ayrılmıştı.
Halihazırda Ayan Meclisi Birinci Başkan Yardımcısı (Kraliyet Konseyi) görevini yürüten Rifai, eski Başbakan Zeyd er-Rifai'nin oğlu ve 50’li ve 60’lı yıllarda başbakanlık görevini yürüten Samir er-Rifai'nin torunu olarak biliniyor.



Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
TT

Yemen'de taraflar arasında ‘ABD yıkımını ülkenin başına kim musallat etti?’ tartışması

ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)
ABD'nin Husilere yönelik saldırıları Yemen'de tartışmaya yol açtı (X platformu)

Tevfik eş-Şenvah

Yemen’in meşru hükümeti ve Husiler, on yılı aşkın bir süredir Yemen'in başına bela olan yıkımın sorumlusu olarak birbirlerini suçlamaya devam ediyor. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el-Eryani dün yaptığı açıklamada, İran destekli Husilerin 2014 yılındaki darbeden bu yana ‘Yemen'in altyapısı ve ekonomisindeki yıkımın başlıca nedeni olmakla’ suçladı.

Aynı zamanda uluslararası meşruiyete sahip Yemen hükümetinin sözcüsü olan Eryani, Husilerin kurtarılmış bölgelerdeki hayati tesislere sistematik saldırılar düzenlediğini, örneğin 30 Aralık 2020 tarihinde Aden Uluslararası Havalimanı'na İran yapımı balistik füzelerle düzenledikleri saldırıda 25 kişinin öldüğünü, 110 kişinin de yaralandığını ve havalimanının altyapısının zarar gördüğünü söyledi. Husilerin 2022 yılında da Hadramut ve Şebva'daki petrol ihracat edilen limanlara yönelik saldırılarda bulunduklarını belirten Eryani, bunlar arasında insansız hava araçları (İHA) ve balistik füzeler kullanılarak ed-Debba ve Neşime limanlarına yönelik saldırıların da olduğunu ifade etti.

Yemenli Bakan, söz konusu saldırıların Husilerin iddia ettiği gibi Yemen'i ya da Gazze'yi savunmak için değil, Yemen'i yok etmeyi, halkını yoksullaştırmayı ve bölgenin güvenliğini baltalamayı amaçlayan İran gündemini uygulama stratejisinin bir parçası olduğunu söyledi.

Husilerin Kızıldeniz'deki uluslararası gemilere yönelik saldırıları da dâhil olmak üzere çeşitli maceraperestliklerinin, ABD ve İngiltere tarafından ‘Refahın Muhafızı Operasyonu’ kapsamında geçtiğimiz yıl ocak ayında başlayan askeri saldırılarını tetiklediğini söyleyen Eryani, bu saldırıların yıkımın birincil nedeni olmadığını, daha ziyade Husilerin saldırılarına karşı bir yanıt olduğunu vurguladı.

Öte yandan Husiler, Yemen halkının çektiği acılardan başta Yemen’in meşru hükümeti olmak üzere ABD ve müttefiklerinin sorumlu olduğunu söyledi. ABD merkezli haber kanalı NBC tarafından aktarılan Husilere bağlı medya organlarının haberlerine göre Husiler, 17 Mart 2025 tarihinde 53 kişinin ölümüne ve 98 kişinin yaralanmasına neden olan ABD’nin son saldırılarını ‘suç teşkil eden saldırganlık’ olarak nitelendirdi. Kızıldeniz’deki gemilere ve askeri hedeflere yönelik saldırılarının dış müdahaleye ve Gazze'ye uygulanan kuşatmaya karşı savunma amaçlı bir yanıt olduğunu vurgulayan Husiler, Filistinlilerle dayanışma içinde olduklarını açıkladılar.

Medyada yer alan haberlere göre Husilerin Kızıldeniz’de uluslararası gemilere yönelik saldırıları ülke içindeki popülariteleri ve saflarına savaşçı çekme hızını arttırdı. Uluslararası toplumu kendileriyle etkileşime girmeye zorladılar ve Yemen'in resmi hükümeti olarak tanınmamalarına rağmen popüler bir yankı uyandırdılar. Nüfuzları zayıf olmasına rağmen İsrail'e füze atmalarının ardındaki gizli amaçlarından biri de buydu.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan çevirdiği habere göre Yemen hükümeti, İran'ı, ‘Birleşmiş Milletler (BM) silah ambargosunu ihlal ederek Husileri İHA ve balistik füzeler gibi çeşitli silahlarla desteklemekle’ suçluyor. Buna karşın İran Devrim Muhafızları Ordusu (DMO) Genel Komutanı Hüseyin Selami, İran medyasına yaptığı açıklamada, Tahran'ın Husilerin kararlarını doğrudan kontrol ettiği iddialarını reddederek Husilerin kararlarını bağımsız bir şekilde aldıklarını vurguladı. Ancak Yemen hükümeti çevreleri İran'ın desteğinin Husilerin eylemlerinin ana kaynağı olduğunda ısrar ediyor.

Yemen hükümeti, ABD'nin hava saldırıları sonucunda Husilerin kontrolündeki limanlarda meydana gelen ağır kayıpların ardından ‘Husiler Yemen'e yıkım getiriyor’ etiketiyle (hashtag) bir sosyal medya kampanyası başlattı. Kampanyanın amacının ‘Husilerin suçlarını ifşa etmek ve ülke kaynaklarına verdikleri zararın boyutlarını ortaya koymak, altyapı ile ekonomik ve sivil tesislerin tahrip edilmesinden ve bunların savaş amacıyla kullanılmasından onları tamamen sorumlu tutmak’ olduğu belirtildi.

Husiler cuma günü, ABD'nin Yemen'in batısındaki Hudeyde ilinde bir petrol ihracatı limanına gece boyunca düzenlediği saldırılarda ölenlerin sayısının 80'e yükseldiğini ve bu sayının Washington'ın bir ay önce başlattığı yoğun hava saldırılarının en ölümcülü olduğunu açıkladılar.

Bu arada saldırılar şiddetlenmeye devam ederken, ABD ile İran arasındaki müzakereler Umman’ın başkenti Maskat'ın ardından Roma'da tüm hızıyla devam ediyor. Basında yer alan haberlerde, İran’ın Dini Lideri Ali Hamaney’in Suudi Arabistan Savunma Bakanı Prens Halid bin Selman'la bölgedeki birçok karmaşık meseleyi görüşmek üzere bir araya gelmesinin ardından gerilimin azalacağına dair umutlar ifade edildi.