عربي English Türkçe اردو فارسى
Logo
Son Haberler
ARAP DÜNYASI

Ramallah Filistin’de bölünmeyi sonlandırmada kararlı

Gazzeli balıkçılar, İsrail'in balıkçılık alanını daraltmasını dün protesto etti (AFP)
Gazzeli balıkçılar, İsrail'in balıkçılık alanını daraltmasını dün protesto etti (AFP)
    Ramallah / Kifah Zebun
TT
TT

Ramallah Filistin’de bölünmeyi sonlandırmada kararlı

Gazzeli balıkçılar, İsrail'in balıkçılık alanını daraltmasını dün protesto etti (AFP)
Gazzeli balıkçılar, İsrail'in balıkçılık alanını daraltmasını dün protesto etti (AFP)

Filistin kaynakları, Filistin Otoritesi’nin Filistinlilerin ve Filistin'le ilgili her şeyin meşru adresi Gazze Şeridi'nin yeniden inşasını üstlenmekte ısrar ettiğini, bu meseleye herhangi bir taraftan önem verilmemesini eleştirdiğini aktardı.
Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, yetkililerin son savaşın ardından Gazze dosyasının ele alınış biçiminden memnun olmadığını belirterek “Tarafları bölünme konusunda ilerlemeye ve bunu pekiştirmeye teşvik etmek olarak anlaşılabilecek adımlar var” ifadelerini kullandı. Aralarında Filistin Başbakan Yardımcısı Ziyad Ebu Amr, Ekonomi Bakanı Halid el-Useyli, Filistin Bayındırlık ve İskan Bakanı Muhammed Ziyara, Filistin Tarım Bakanı Riyad Atari, Yerel Yönetim Bakanı Mecdi es-Salih, Sivil İşler Kurumu vekili Eymen Kandil ve Başbakanlık Ofisi Müsteşarı İstifan Selame’nin de bulunduğu bir bakanlar heyeti, Gazze Şeridi'nin yeniden inşası dosyasını bu konudan sorumlu Mısırlı yetkililerle görüşmek üzere dün Kahire'ye yöneldi.
Mısır'ın Filistinli grupların bu süreci denetlemek için bir komite oluşturma talebini kabul etmesi, ancak Otorite’nin bunu reddetmesi ve bu süreci devralacağı yönünde ısrar etmesi ardından söz konusu dosya üzerinde anlaşmazlıklar patlak vermiş, tarafların geçtiğimiz Cumartesi günü Kahire’de yapılması planlanan toplantıları ertelenmişti.
Başbakan Muhammed İştiyye, son bakanlar toplantısında yaptığı açıklamada hükümetinin ‘Gazze Şeridi’ni yeniden inşa etme sürecini uygulayacağını, sağlık, elektrik, ekonomi, tarım ve yerel yönetim kurumları başta olmak üzere tüm sektörlere verilen zararın belirlenmesinin yanı sıra altyapı, konutlar ve kulelerin maruz kaldığı hasarı belirlemeye başladığını’ ifade etmişti. Filistin Başbakanı, “Yeniden yapılanma sürecini takip etmek üzere bakanlar, sivil toplum ve özel sektörden oluşan bir ekip oluşturulacaktır. Yeniden yapılanmanın Filistin hükümeti aracılığıyla gerçekleştirilmesi konusunda tüm dünya ülkeleri ile mutabık kalınmıştır” ifadelerini kullanmıştı. 
Filistin Maliye Bakanı Şükri Beşşara, dün, Dünya Bankası Orta Doğu ve Kuzey Afrika Başkan Yardımcısı Ferid Belhac başkanlığında Dünya Bankası Grubu'ndan üst düzey bir heyet ile bir araya geldi. Taraflar, iki taraf arasındaki işbirliğini geliştirmenin yollarını, Dünya Bankası'nın Filistin'e sağladığı desteği, İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik son saldırısında tüm hayati ve ekonomik sektörlere verdiği zararlar hakkında bir rapor hazırlama çabaları, aynı zamanda ekonomiyi yeniden inşa etme ve canlandırma yollarını ele aldı. Dünya Bankası heyetinde Dünya Bankası İcra Direktörü Mirza Hassan ve Dünya Bankası Grubu kuruluşlarından Uluslararası Finans Kurumu (IFC) Direktörü Yusuf Habeş de yer aldı. Maliye Bakanı ile görüşmelerin iyi geçtiğini belirten Belhac, Dünya Bankası'nın Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Birliği'ndeki (AB) ortaklarıyla birlikte Gazze Şeridi'nin tahribatını ve gerekli ihtiyaçlarını değerlendirmek için çalışacağını vurguladı.
Filistin Otoritesi ile gruplar ve bölge ülkeleri arasındaki mevcut anlaşmazlıklar, Kahire'nin bölünmeyi sona erdirme sürecini tamamlama, Gazze Şeridi'nin yeniden inşasına yardımcı olma ve yeni bir siyasi süreç başlatma yönündeki planlarını karmaşıklaştırıyor. Diğer yandan Hamas bir kurtuluş örgütü kurulması yönünde ısrar ederken Fetih Hareketi ise her şeyden önce bir uyum hükümeti kurulmasını istiyor.
Ekonomik egemenlik konusunda dün Gazze’de yeni bir tartışma patlak verdi. Gazze'deki Yüksek İdari Komite, otomobil ithalatçılarının Mısır'dan yeni ve 2015 yılı sonrasında kullanılmış eski otomobil ithalatına izin veren bir karar yayınladı. Karar sayesinde Gazze'deki Hükümet Komisyonu gelirleri artabilir.
Resmi bir kaynağın bildirdiğine göre Filistin Otoritesi, araç ithalatının kuzey Gazze Şeridi'ndeki Beyt Hanun Kapısı'ndan Refah Kapısı'na yönlendirilmesini bir bölünme planının parçası olarak değerlendirdi. Gazze’ye araba ithalatına geçmişte birkaç kez izin veren Mısır makamları, aynı zamanda inşaat çimentosu, ilaç ve mal miktarlarına ek olarak, büyük miktarlarda gaz, benzin ve dizelin özel kullanım için girişine neredeyse günlük olarak imkan sağlamıştı.

Daha fazlasını oku

 
 
ARAP DÜNYASI

Analistler: Libya'da sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerinin durdurulması dikkatleri gerçek sorunlardan uzaklaştırıyor

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (UBH)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (UBH)
TT
TT

Analistler: Libya'da sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerinin durdurulması dikkatleri gerçek sorunlardan uzaklaştırıyor

Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (UBH)
Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe (UBH)

AFP'ye konuşan analist ve insan hakları aktivistlerine göre, 10 yabancı sivil toplum kuruluşunun Libya'daki faaliyetlerinin askıya alınması, binlerce Afrikalı göçmene yönelik tutumun sertleştiğini gösteriyor. Ayrıca bu durum, her şeyden önce ülkenin batısındaki yetkililerin dikkatleri kendi sorunlarından uzaklaştırmasına ve ihlalleri örtbas etmesine olanak tanıyor.

Libya kıyılarından Avrupa'ya ulaşmaya çalışan bir tekne dolusu kaçak göçmen (Şarku’l Avsat)Libya kıyılarından Avrupa'ya ulaşmaya çalışan bir tekne dolusu kaçak göçmen (Şarku’l Avsat)

Libya İç Güvenlik Servisi çarşamba günü, aralarında Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Norveç Mülteci Konseyi (NRC), Uluslararası Kurtarma Komitesi (IRC) ve Terre des Hommes'un da bulunduğu 10 insani yardım kuruluşunun ofislerinin kapatıldığını ve faaliyetlerinin askıya alındığını duyurdu. İç Güvenlik Servisi ayrıca, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’ni (UNHCR) Libya'ya göçmen yerleştirme girişimlerinden dolayı suçladı.

Dikkatleri başka yöne çekme girişimi

Sadık Kamu Politikaları Enstitüsü uzmanı Enes el-Kamati, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından tanınan Abdulhamid Dibeybe hükümetinin ‘dikkatleri başarısızlıklarından başka yöne çekmek için düşmanlar yaratmaya ve temel hizmetleri sunmadaki yetersizliğini gizlemek için sivil toplum kuruluşlarını komplocu olarak göstermeye çalıştığını’ söyledi.

Trablus'ta bir gözaltı merkezindeki Afrikalı kaçak göçmenler (Şarku’l Avsat)Trablus'ta bir gözaltı merkezindeki Afrikalı kaçak göçmenler (Şarku’l Avsat)

Petrol zengini Libya, 2011 yılında Muammer Kaddafi'nin devrilmesinden bu yana istikrarsızlıkla boğuşuyor ve iki rakip kamp arasında bölünmüş durumda: Biri BM'nin siyasi arabuluculuk misyonunun bulunduğu Trablus'ta (batı), diğeri ise Mareşal Halife Hafter'in desteklediği Bingazi'de (doğu).

El-Kamati'ye göre diğer amaç ise ‘yeni bir göç dalgasından korkan Avrupa'yı Trablus yönetimini siyasi olarak finanse etmeye ve desteklemeye itmek’. İtalya kıyılarına sadece 300 kilometre uzaklıktaki Libya, komşu Tunus ile birlikte Sahra altı Afrika'dan düzensiz yollarla Avrupa'ya ulaşmaya çalışan göçmenlerin Kuzey Afrika'daki ana çıkış noktası.

Roma geçtiğimiz çarşamba günü, Cezayir, Tunus ve Libya'ya ulaşan 3 bin 300 Sahra altı göçmen için Uluslararası Göç Örgütü (IOM) öncülüğünde ‘gönüllü geri dönüş operasyonlarını’ finanse etmek üzere 20 milyon euro ayırdığını açıkladı.

Trablus'ta güvenlik güçleri tarafından yakalanan kaçak göçmenler (Sosyal medya)Trablus'ta güvenlik güçleri tarafından yakalanan kaçak göçmenler (Sosyal medya)

“İtalya gönüllü geri dönüşü finanse ettiğini, Libya ise egemenliğini savunduğunu iddia ediyor. Savunmasız göçmenler gözaltında ihlallere maruz kalıyor” diyen el-Kamati, göçmen kamplarını ‘insani yardım maskesi altında kitlesel bir sınır dışı merkezi’ olarak tanımladı.

Libya uzmanı Celal Harşavi ise sivil toplum kuruluşlarına karşı yürütülen kampanyayı daha geniş bir bağlamın parçası olarak görüyor. Şarku'l Avsat'ın AFP'den aktardığı habere göre batı hükümetinin, Tunus Cumhurbaşkanı Kays Said'in 2023'ün başlarında ‘Sahra altı göçmen ordularının’ gelişini ve Tunus'un ‘demografisini değiştirme’ planını kınadığı konuşmasına benzer bir ‘şovenist ve çılgın duruş’ benimsediğini belirtiyor.

Harşavi, asıl nedenlerin başka yerlerde yattığını; Başbakan Dibeybe'nin özellikle ‘kamu fonlarına erişimde’ pek çok zorlukla karşı karşıya olduğunu’ ve ‘doğudaki Hafter ile pragmatik ilişkisinin kötü durumda olduğunu’ ifade etti.

Göçmenleri şeytanlaştırmak

Harşavi, bu uzlaşmazlık dinamiğinin ortasında Dibeybe hükümetinin ‘Sahra altı göçmenleri şeytanlaştırmaya ve sivil toplum kuruluşlarını kınamaya’ başvurduğunu, çünkü ‘Trablus'ta işleri kimin yürüttüğünü göstermek ve göç akışını engellemek için çalıştığı yanılsamasını yaratmak’ istediğini söylüyor.

Libyalı insan hakları aktivisti Husam el-Kamati ise ‘sivil toplum kuruluşlarına karşı yürütülen kampanyanın baskıcı silahlı grupların Trablus üzerindeki hakimiyetini sıkılaştırmayı amaçladığını’ düşünüyor. Dahası, bu güçlü silahlı gruplar sivil toplum kuruluşlarının etkisini sınırlandırarak ‘insan hakları ihlallerini belgelemelerini engelliyor’.

Ülkelerine sınır dışı edilmeden önce Trablus'ta bulunan göçmenler (AP)Ülkelerine sınır dışı edilmeden önce Trablus'ta bulunan göçmenler (AP)

BM ve Uluslararası Af Örgütü gibi sivil toplum örgütleri tarafından son aylarda yayınlanan çeşitli raporlarda muhaliflerin, gazetecilerin ve avukatların ‘keyfi olarak tutuklanmaları’ ve özellikle ülkenin güneydoğusunda toplu mezarların bulunmasıyla birlikte göçmenlere yönelik ihlaller kınandı. IOM’a göre insani yardım örgütleri de gıda güvensizliğinden mustarip bir ülkede daha savunmasız hale gelen Libyalı çalışanları ve göçmenler için endişelerini dile getirdiler.