İran’da reformist cumhurbaşkanı adayı Mehralizade seçimden çekildi

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını çeken reformist Muhsin Mehralizade (AFP)
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını çeken reformist Muhsin Mehralizade (AFP)
TT

İran’da reformist cumhurbaşkanı adayı Mehralizade seçimden çekildi

Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını çeken reformist Muhsin Mehralizade (AFP)
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde adaylığını çeken reformist Muhsin Mehralizade (AFP)

İran cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yarışacak iki reformist adaydan biri olan Muhsin Mehralizade, seçimlerin başlamasına 48 saat kala adaylığını geri çekti.
İran resmi haber ajansı IRNA, Mehralizade’nin (64) cumhurbaşkanlığı yarışından çekildiğini bildirdi.
İranlı Öğrenciler Haber Ajansı ISNA ise, Mehralizade’nin seçim kampanyası ekibinin kararı doğruladığını ve bununla ilgili açıklamanın önümüzdeki saatlerde yapılacağını belirtti.
Mehralizade’nin adaylığını geri çekmesiyle, 18 Haziran’da yapılacak ilk turda cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday sayısı 6’ya inmiş oldu.
Anayasayı Koruma Konseyi tarafından kabul edilen adaylar listesi, reformist isimler Mehralizade ve eski Merkez Bankası Başkanı Abdulnasır Himmeti ile 5 muhafazakar ismi içeren 7 adaydan oluşuyordu.
Mehralizade’nin çekilmesiyle tek reformist aday eski Merkez Bankası Başkanı Abdulnasır Himmeti oldu.
Muhafazakar adaylar ise, seçimleri kazanma olasılığı en yüksek olan İran Yargı Erki Başkanı İbrahim Reisi, Said Celili, Muhsin Rızai, Ali Rıza Zekani ve Emir Hüseyin Kadızade Haşimi.



İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
TT

İran Cumhurbaşkanı'nın yokluğunda süreç nasıl işleyecek?

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)
İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve yardımcısı Muhammed Muhbir (Tesnim)

İran anayasası, İran cumhurbaşkanının herhangi bir nedenle iki ay süreyle yetkilerini kullanamaması durumunda, İran cumhurbaşkanlığının görevlerini geçici bir komitenin üstlenmesini öngörüyor.

131. maddeye göre başkanın ölümü, yokluğu, iki ayı aşan hastalık veya görev süresinin dolması ve yeni cumhurbaşkanının seçilmemesi halinde, cumhurbaşkanının görevlerini bir komisyon üstlenecek.

İran Cumhurbaşkanı Yardımcısı, Rehber'in onayıyla, Meclis Başkanı ve Yargı Başkanının da yer aldığı bir komiteye başkanlık ediyor. Cumhurbaşkanı Yardımcısı, 50 gün içinde başkanlık seçimlerini düzenlemekle yükümlü olacak.

131. maddeye göre Rehber, cumhurbaşkanı yardımcısının yetkilerini gerektiği gibi kullanamaması halinde cumhurbaşkanının tüm yetkilerini doğrudan şahsen üstlenebilir veya yeni bir yetkili atayabilir.

İran Anayasası'nın 113. Maddesine göre İran Cumhurbaşkanı'nın, Rehber'den sonra ülkede en yüksek yetkili olduğunu ve Rehber ile ilgili konular hariç, Anayasa'nın uygulanmasından ve yürütme organını (hükümeti) yönetmekten sorumludur.

Bu, İran'ın başbakanlık görevini devralmak üzere geçici bir komite kurma durumu ile üçüncü kez karşı karşıya kalmasıdır.

İlki, İran devriminin ilkelerine ihanet ettiği gerekçesiyle Rehber Humeyni tarafından görevden alınan eski Cumhurbaşkanı Ebu'l Hasan Beni Sadr’ın görevden alınmasının ardından gerçekleşti. Beni Sadr 1979 devriminden sonra İran'ın ilk seçilmiş cumhurbaşkanıydı. Paris'te sürgünde iken Ekim 2021'de öldüğünde 88 yaşındaydı. Komitenin çalışmaları 22 Haziran 1980'den aynı yılın 2 Ağustos'una kadar yaklaşık iki ay sürdü.

İkincisi, 30 Ağustos 1981 tarihinde İran Başbakanı Muhammed Ali Recai'nin suikasta uğramasının ardından kurulmuştur. Komisyon, Başbakanlık binasının bombalanmasından birkaç saat sonra çalışmalarına başladı ve 9 Ekim 1981 tarihine kadar devam etmiştir.