İran Iraklı Şii örgütleri nükleer müzakerelerde bir kart olarak kullanıyor

2020'de İran Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte ABD tarafından öldürülen Haşdi Şabi Lideri Ebu Mehdi el-Mühendis'in 13 Haziran'da Bağdat'ta bir afişi (AFP)
2020'de İran Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte ABD tarafından öldürülen Haşdi Şabi Lideri Ebu Mehdi el-Mühendis'in 13 Haziran'da Bağdat'ta bir afişi (AFP)
TT

İran Iraklı Şii örgütleri nükleer müzakerelerde bir kart olarak kullanıyor

2020'de İran Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte ABD tarafından öldürülen Haşdi Şabi Lideri Ebu Mehdi el-Mühendis'in 13 Haziran'da Bağdat'ta bir afişi (AFP)
2020'de İran Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani ile birlikte ABD tarafından öldürülen Haşdi Şabi Lideri Ebu Mehdi el-Mühendis'in 13 Haziran'da Bağdat'ta bir afişi (AFP)

Irak’ta Şii milis gücü Asaib Ehli'l Hak örgütünün ABD kuvvetlerine karşı askeri gerginliği arttırma kararını açıklamasından saatler sonra Irak güçleri Bağdat'ın güneyindeki bir askeri üssün yakınında iki insansız hava aracını etkisiz hale getirdi. 
Yerel kaynaklar Şarku'l Avsat'a yaptıkları açıklamada, saldırıların Washington ve Tahran arasında Viyana'daki nükleer programla ilgili yürütülen müzakerelerin atmosferiyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti.  ABD’li yetkililer, müzakerelerde elde edilen ilerlemenin teknik açıdan sınırlı olduğunu ve İran seçimleri sonrası Tahran'daki yeni hükümetin netleşmesi beklenirken ciddi siyasi anlaşmazlıkların devam ettiğini söyledi.
Ancak yerel kaynakların Şarku'l Avsat'a verdiği bilgiye göre Bağdat'taki gelişmeler, silahlı grupların üzerindeki değişimin hızlandığını gösteriyor ve İran seçimlerinin bu örgütler üzerinde önemli bir etkisi olmayabilir.
Üst düzey bir güvenlik kaynağı, “Ağır mühimmat taşıyan silahlı insansız hava araçları (SİHA) Bağdat'ın güneyindeki ez-Zaferaniye bölgeleri ve yakındaki mahalleler üzerinde uçtu" dedi. SİHA’ların Bağdat'ın güneyindeki grupların etki alanlarındaki özel platformlardan fırlatıldığı düşünülüyor. Güvenlik güçlerinin tahminleri, Curf es-Sakr bölgesinin fırlatma merkezlerinden biri olduğunu gösteriyor.
Iraklı kaynaklar, İran'ın ABD ile daha önce dayattığı ateşkese rağmen arttırılan gerginliğin Tahran'ın Irak arenasını Viyana'daki nükleer müzakerelere baskı yapmak için kullandığını belirtiyor. Tahran rejiminin bu strateji doğrultusunda Iraktaki silahlı grupların liderlerine verdiği direktiflerin ardından SİHA saldırıları arttı.
Yerel kaynakların Haşdi Şabi yetkililerinden aktardığına göre Viyana'daki nükleer müzakereler belirleyici bir aşamaya ulaştı. İran'ın bu aşamada kozlarını yoğun bir şekilde kullandığını belirten kaynaklar, Tahran’ın stratejisinin ABD’yi Irak'ta çatışma ile Viyana’da çözüm arasında tercihe zorlamaya yönelik olduğunu ifade ettiler.
Öte yandan Şarku’l Avsat’a konuşan yerel kaynaklar, çatışan tarafları ve örgütleri sakinleştirmeye çalışan Iraklı Şii liderlerin, son dönemde yükselen tansiyonu düşürmek için siyasi iradelerini ortaya koyamadıklarını belirtti.
Kaynaklar, Irak’ta Fetih Koalisyonu Lideri Hadi el-Amiri ve Haşdi Şabi Komitesi’nin Başkanı Falih el-Fayyad (Halk Seferberlik Otoritesi başkanı) gibi liderlerin Tahran'dan gelen gerginliği arttırma yönündeki direktifleri hafifletmede ciddi zorluklarla karşı karşıya olduklarını belirtti. Kaynaklar ayrıca, “Son gerginlik, bunu Mustafa el-Kazimi hükümetiyle hesaplaşmak için kullanmak isteyen bir dizi radikal örgüt tarafından benzersiz bir coşku ile karşılandı” dedi. Kaynaklar bu grupların Irak’taki seçimlere kadar hükümeti tamamen vesayet altına almak istediklerini belirttiler.
Haşdi Şabi örgütünün Necef şubesinden bir yetkili, “Önümüzdeki haftalarda gerginliğin daha fazla artmasını bekliyoruz. Bu sadece paylayıcı yüklü SİHA’larla sınırlı değil” dedi.
Irak Hizbullahı ise daha önce Bağdat hükümetinin Haşdi Şabi üyesi Kasım Muslih'in gözaltına alınması halinde Hükümeti açıkça tehdit etmişti.  
Haşdi Şabi Komutanı Kasım Muslih'in serbest bırakılmasından bu yana İran yanlısı grupların faaliyetleri arttı. Iraklı kaynaklar yaptıkları açıklamada, “Bu gruplar daha büyük bir genişleme aşamasında ve hükümet de dahil olmak üzere kendi yetkilerini tüm güçlere dayatmak için hareket ediyorlar. İran, bölgesel ve uluslararası çatışmada bir dönüm noktasındayken kendisine müttefik taraflar kazanmaya çalışıyor” ifadelerini kullandı.



Gazze’de bir kuvözde 4 bebek: Ölüm kalım mücadelesi veriliyor

Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
TT

Gazze’de bir kuvözde 4 bebek: Ölüm kalım mücadelesi veriliyor

Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)
Gazze'de yakıt kıtlığı nedeniyle bebekler tek kuvöze konuyor (@fnaim65/Twitter)

Gazze'deki doktorlar, yakıt kıtlığı nedeniyle tek kuvöze birden fazla bebek yerleştirmek zorunda kalıyor.

Gazze’deki El Ehli Hastanesi’nin direktörü Fadel Naim, X hesabından yaptığı paylaşımda, El Helou Hastanesi’nde çekilen ve aynı kuvöze birden fazla bebeğin yerleştirildiği bir fotoğrafa yer verdi.  

Naim, “Bu trajik durum, Gazze’deki acımasız savaşın ve sağlık sistemini felç eden kuşatmanın doğrudan bir sonucudur” ifadelerini kullandı. 

İsrail ablukasının prematüre bebekler için “rutin bakımı ölüm kalım mücadelesine çevirdiğini” söyleyen doktor, “Hiçbir çocuk, yaşamını bombalar ve ambargoların belirlediği bir dünyaya doğmamalı” dedi.

Gazze’nin kuzeyindeki El Şifa Hastanesi’nin direktörü Muhammed Ebu Silmiya da CNN’e açıklamasında, yakıt sağlanmazsa hastanenin birkaç saat içinde hizmet dışı kalacağını belirtti. 

Dr. Silmiya, aralarında 22’si kuvözde olan bebeklerin de bulunduğu yüzlerce hastanın ölüm riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti.

Nasser Tıp Merkezi de sadece 24 saatlik yakıt kaldığını belirterek, elektriği doğum ve yoğun bakım gibi kritik bölümlere yönlendirdiklerini duyurdu.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın medya kuruluşuyla paylaştığı bilgilere göre yakıtın yanı sıra jeneratörleri çalıştıracak yedek parçalar da bulunulamıyor. 

Sınır Tanımayan Doktorlar (MSF), Gazze’de “eşi benzeri görülmemiş bir insani krizin” yaşandığını bildirerek, ateşkes çağrısı yaptı ve insani yardımın derhal artırılması gerektiğini söyledi.

New York Times’ın irtibata geçtiği Britanyalı cerrah Victoria Rose da Gazze’de gördüklerini şöyle anlatıyor: 

Hastaneye diz kapakları, ayakları ya da elleri kopmuş çocuklar getiriliyordu.

Gazze’de 21 gün gönüllü görev yaptığını belirten Dr. Rose, daha önce iki kez bölgede çalıştığını fakat bu sefer durumun daha da kötü olduğunu söylüyor. 

Rose, 1 Temmuz’da tedavi ettiği tüm hastaların, ABD-İsrail destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı’na (GHF) ait erzak dağıtım bölgelerinde vurulduğunu söylediğini aktarıyor:

İnsanlar o kadar yoksulluğa düşmüş durumda ki, bir çuval pirinç ve biraz makarna için ölmeye hazırlar.

Gazze Sağlık Bakanlığı’nın paylaştığı verilere göre, GHF’nin faaliyetlerini başlattığı 27 Mayıs’tan 2 Temmuz’a kadar en az 640 kişi erzak dağıtım merkezlerine giderken öldürüldü. 4 bin 500’den fazla kişinin de yaralandığı aktarılıyor. 

Filistinli yetkililer, Netzarim ve Refah bölgelerindeki GHF'ye ait erzak dağıtım noktalarının "insani yardım" kisvesi altındaki ölüm tuzaklarına dönüştüğünü ve İsrail'in sivilleri kasıtlı olarak hedef aldığını savunuyor. İsrail ordusuysa iddiaları reddederek kurallara uymayan kişilere "uyarı ateşi" açıldığını öne sürüyor.

Independent Türkçe, CNN, New York Times