Şam kırsalındaki 450 gencin Baas Tugaylar’na alınması için harekete geçildi

Tutukluların serbest bırakılmasının ardından, cumartesi günü Şam kırsalındaki Kafr Batna Meydanı’nda oluşan kalabalık. (SOHR)
Tutukluların serbest bırakılmasının ardından, cumartesi günü Şam kırsalındaki Kafr Batna Meydanı’nda oluşan kalabalık. (SOHR)
TT

Şam kırsalındaki 450 gencin Baas Tugaylar’na alınması için harekete geçildi

Tutukluların serbest bırakılmasının ardından, cumartesi günü Şam kırsalındaki Kafr Batna Meydanı’nda oluşan kalabalık. (SOHR)
Tutukluların serbest bırakılmasının ardından, cumartesi günü Şam kırsalındaki Kafr Batna Meydanı’nda oluşan kalabalık. (SOHR)

Rusya destekli Suriye rejimi güçlerinin yedeği konumunda olan Baas Tugayları’na savaşçı alınmasına yönelik çalışmalar başlatıldı. Rejime bağlı subaylardan oluşan bir güvenlik komitesi, Şam kırsalındaki el-Hameh kasabasında yerel taraflarla ve önde gelen isimlerle görüşmeler yürütüyor. Görüşmeler, aralarında güvenlik güçlerince aranan ve zorunlu askerlik görevlerini yapmayanların da bulunduğu, kasabadan yaklaşık 450 gencin durumunun çözüme kavuşturulması amacıyla yürütülüyor.
Muhalif Savt el-Asime (Başkentin Sesi) internet sitesi, ‘özel’ olarak nitelendirdiği kaynaklardan aktardığı haberinde el-Hameh eşrafının güvenlik güçleriyle görüşerek çözüm sürecinde görev alması planlanan gençlerin Baas Tugayları saflarına dahil edilmesi konusunda anlaşmaya vardığını bildirdi. Kaynaklara göre güvenlik komiteleri subayları, Uzlaşı Komitesi üyelerine ‘tüm genç erkekleri yeni çözüm sürecinde isimlerini kaydetmeye çağırma’ talimatı verdi. Talimatın, listeleri hazırlamak ve kasabadaki 450’den fazla genci kapsayacak olan sürecin tamamlanması için tarih belirlemek hedefiyle güvenlik birimlerine sunulan çağrı kapsamında verildi.
Diğer yandan rejime bağlı güvenlik güçleri, Doğu Guta’daki Kafr Batna bölgesinden 32 tutukluyu serbest bıraktı. Serbest bırakılan gençler, Doğu Guta’daki uzlaşmaların manevi babası sayılan Şeyh Bessam ed-Dafdağa, rejimin önde gelen şeyhleri, subaylar ve çeşitli parti üyeleri tarafından karşılandı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR) aktivistlerine göre rejim hapishanelerinde 8 yılı aşkın süredir tutuklu bulunan çocuklarının ‘Şeyh ed-Dafdağa’nın vaadine rağmen serbest bırakılmamasının verdiği hayal kırıklığı yaşayan onlarca kadın duruma isyan etti.
Suriye’de faaliyet gösteren Rus güçler, Şam kırsalındaki Doğu Guta’da yeni çözüm sürecinin tamamlanmasını denetlemek için Zemelka ve Ayn Terma kasabalarında iki merkez açmıştı. Rejime bağlı güvenlik güçlerince arananlar ve mecburi askerlik hizmetini yerine getiremeyenlerin yanı sıra Doğu Guta’daki bölgelerine geri dönmek isteyen, Suriye’nin kuzeyindeki yerinden edilenler için de kayıt kapıları açılmıştı. Çözüm sürecini denetlemekle görevli Rus komiteleri halka, rejimin elinde tuttuğu ‘elleri kana bulaşmamış’ tutukluların isimlerini kaydetmeleri çağrısında bulundu. Ayrıca serbest bırakılmaları amacıyla uzlaşı komiteler ve Baas Partisi ekiplerine de her mahkum için tutuklanma nedeni, yeri ve tarihi hakkında ayrıntılı bilgiler sağlama çağrısı yapıldı.
Kafr Batna tutuklularının hapisten çıkarılması, Arbin kasabasından 28 ve Duma ilinden 26 tutuklunun serbest bırakılmasından birkaç gün sonra gerçekleşti. Böylece Doğu Guta’da Rusya’nın denetimindeki yeni çözüm kapsamında serbest bırakılanların sayısı 5’i kadın ve 1’i kız çocuğu olmak üzere yaklaşık 84’e ulaştı. Tutukluların çoğu Sednayah Askeri Hapishanesi’nde ve Adra Merkez Hapishanesi’nde tutuluyordu. Suriye İnsan Hakları Ağı’nın önceki raporlarında rejim cezaevlerinde 100 bin tutuklu olduğu bilgisi paylaşılmıştı.



Gazze'deki ateşkes hakkında ne biliyoruz?

Deyr el-Belah'taki bir mülteci kampında ateşkes anlaşmasını kutlayan Filistinli bir kız çocuğu, 15 Ocak 2025 (AFP)
Deyr el-Belah'taki bir mülteci kampında ateşkes anlaşmasını kutlayan Filistinli bir kız çocuğu, 15 Ocak 2025 (AFP)
TT

Gazze'deki ateşkes hakkında ne biliyoruz?

Deyr el-Belah'taki bir mülteci kampında ateşkes anlaşmasını kutlayan Filistinli bir kız çocuğu, 15 Ocak 2025 (AFP)
Deyr el-Belah'taki bir mülteci kampında ateşkes anlaşmasını kutlayan Filistinli bir kız çocuğu, 15 Ocak 2025 (AFP)

Gazze Şeridi’nde 15 ayı aşkın bir süredir devam eden kanlı savaşın ardından İsrail ve Hamas dün ateşkes ve esir takası konusunda anlaşmaya vardı.

Anlaşma 19 Ocak pazar günü yürürlüğe girecek. ABD Başkanı Joe Biden ilk aşamanın altı haftayı kapsayacağını açıkladı. Anlaşma tam bir ateşkesi, İsrail güçlerinin Gazze'deki tüm yerleşim bölgelerinden çekilmesini ve Hamas'ın elinde bulunan, aralarında kadın, yaşlı ve yaralıların da bulunduğu bazı rehinelerinin serbest bırakılmasını öngörüyor.

Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Şeyh Muhammed bin Abdulrahman bin Cassim Al Sani, anlaşmanın ilk aşamasında Hamas'ın İsrail hapishaneleri ve gözaltı merkezlerindeki Filistinli mahkumların bir kısmı karşılığında aralarında sivil kadınlar, kadın askerler, çocuklar, yaşlılar, hastalar ve yaralıların da bulunduğu 33 İsrailli tutukluyu serbest bırakacağını söyledi.

Katarlı yetkili, açıklamasında şunları söyledi:

“Anlaşmanın 42 günlük ilk aşaması, askeri operasyonların geçici olarak durdurulmasını ve İsrail güçlerinin yoğun nüfuslu yerleşim bölgelerinden doğuya doğru çekilerek Gazze Şeridi'nin çeşitli bölgelerindeki sınırlarda konuşlanmasını kapsıyor. Ayrıca, belirli bir mekanizmaya göre esirlerin ve ölenlerin kalıntılarının takası, Gazze Şeridi'nde yerinden edilenlerin ikamet yerlerine geri dönmesi ve hasta ve yaralıların gerekli tedaviyi almaları için Gazze Şeridi’nden çıkışlarının kolaylaştırılmasını da içeriyor.”

Öte yandan ABD Başkanı Joe Biden, İsrail'in rehinelerin serbest bırakılması karşılığında ‘yüzlerce Filistinliyi’ serbest bırakacağını açıkladı.

7 Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de tutulan 94 İsrailliden 33’ünün serbest bırakılması bekleniyor. İsrail ordusu, İsrailli rehinelerden 34'ünün öldürüldüğünü açıkladı

Hamas'a yakın bir kaynak, 33 İsrailli rehinenin çocuk ve kadınlardan başlayarak gruplar halinde serbest bırakılacağını açıkladı.

Şarku’l Avsat’ın Times of Israel gazetesinden aktardığı habere göre İsrailli yetkililer, serbest bırakılması kararlaştırılan rehinelerin hepsinin hayatta olduğuna inanıyor, ancak Hamas henüz bunu doğrulamadı

Hamas, geçtiğimiz hafta anlaşmanın ilk aşamasında 34 rehineyi serbest bırakmayı kabul ettiğini açıklamış, ancak İsrail güçleri listedeki kişilerden birinin cesedini bularak toplam sayıyı 33'e düşürmüştü.

Biden, anlaşmanın ilk aşamasında Gazze Şeridi’ne insani yardımların arttırılması ve bunun da ikinci aşama olan ‘savaşın kesin olarak sona erdirilmesi’ amacıyla müzakerelerin yapılmasına olanak sağlaması gerektiğini vurguladı.

ABD, Katar ve Mısır'dan ortak arabulucuların Kahire merkezli bir mekanizma aracılığıyla pazar gününden itibaren Gazze'deki ateşkesi izleyeceğini açıklayan Katar Başbakanı ve Dışişleri Bakanı Al Sani, anlaşmanın ikinci ve üçüncü aşamalarının birinci aşamanın uygulanması sırasında görüşüleceğini belirtti.

Görev süresinin bitimine günler kalan ABD Başkanı Biden, İsrail'in önümüzdeki altı hafta boyunca savaşın kesin olarak sona ermesini temsil edecek olan ikinci aşamaya geçmek için gerekli düzenlemeleri müzakere edeceğini açıkladı.

İkinci aşama başladığında, erkek askerler de dahil olmak üzere hayatta kalan rehinelerin tamamının serbest bırakılması için bir takas yapılacağını söyleyen Biden, “Geriye kalan tüm İsrail askerleri Gazze'den çekilecek ve bu noktada geçici ateşkes kalıcı hale gelecek” dedi.

Biden, ateşkesin birinci aşamasından ikinci aşamasına geçişle ilgili müzakereler devam ettiği sürece, altı haftadan uzun sürse bile ateşkesin devam etmesi gerektiğini vurguladı.

İsrailli bir yetkili, ateşkes anlaşması açıklanmadan önce yaptığı açıklamada, İsrail'in ‘ölü ve diri tüm rehineler iade edilene kadar Gazze'den ayrılmayacağını’ söyledi.

Hamas'a yakın bir kaynak, İsrail askerlerinin Gazze Şeridi'nin doğusuyla batısını birbirinden ayıran Gazze şehrinin güneyindeki Netzarim Koridoru’ndan çekileceğini, fakat güneyi kuzeye bağlayan ana eksen olan Selahaddin Caddesi’nde konuşlanmaya devam edeceklerini açıkladı.

Kaynağa göre Netzarim Koridoru’nda kameralı bir elektronik kontrol noktası kurulacak ve burada İsrail askerleri bulunmayacak.

Art arda gerçekleşen müzakere turlarında anlaşmazlık yaşanan konular arasında ateşkesin kalıcılığı, İsrail askerlerinin tamamen geri çekilmesi ve Filistin topraklarına yapılacak insani yardımların miktarı yer alıyordu. Bu konularda uzlaşmaya varılıp varılmadığı henüz bilinmiyor.

ABD Başkanı, üçüncü aşamada, esaret altındayken ölen rehinelerin kalıntılarının ailelerine iade edileceğini ve Gazze'nin yeniden inşası için büyük bir plan başlatılacağını söyledi, ancak detay vermedi.

Öte yandan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, İsrail ordusunun Gazze'den tamamen çekilmesini ve Hamas'ın savaş sonrasında Gazze Şeridi'nin yönetiminde rol almasına izin vermeyi kategorik olarak reddetti.