Suudi Arabistan kitaplara uygulanan sansürü kaldırdı

Karar, Neval es-Saadavi’nin kitaplarının kitapçılarda satılmasına izin verilmesiyle eş zamanlı çıkan tartışmanın yaşandığı bir dönemde alındı.

Suudi Arabistan kitaplar üzerindeki sansürü kaldırdı. (Getty Images)
Suudi Arabistan kitaplar üzerindeki sansürü kaldırdı. (Getty Images)
TT

Suudi Arabistan kitaplara uygulanan sansürü kaldırdı

Suudi Arabistan kitaplar üzerindeki sansürü kaldırdı. (Getty Images)
Suudi Arabistan kitaplar üzerindeki sansürü kaldırdı. (Getty Images)

Suad el-Yala
Suudi Arabistan Enformasyon Bakanlığı ve Görsel-İşitsel Medya Genel Otoritesi, yabancı yayınların doğrudan okuyucuya ulaştırılabilmesi için başlattığı çevrimiçi hizmeti Enformasyon Bakanı ve Kurumun Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Macid bin Abdullah el-Kesebi’nin onayı ile özel ve kamu sektörünün kullanımına sundu.
Bakanlık tarafından yapılan açıklamada Suudi Arabistan’ın, yayıncıların gereklilikleri yerine getirerek ve kontrollere uygun olarak otoritenin elektronik lisanslama platformu aracılığıyla harici yayınların derhal yayınlanması için başvurabildiği bir ülke olduğu vurgulandı. Okunabilir içerikler için özel sektöre doğrudan yayın hizmeti sunan ülkede bu hizmete basılı ve elektronik kitapların da dahil edildiği kaydedildi.
Bu yıl yurt dışından gelen kitaplar için izin talebi yüzde 61, yerli yayınlar içinde yüzde 39 oldu.

300 bin başlık
Yetkili bu adımın, kitapların, yayınların ve genel olarak okunabilir tüm içeriklerin yayınlanmasının  hızla takip edilmesine ve etkileşime girmesine olanak sağlayacağını vurgulayarak hizmetin başlatıldığı ilk yıl için slot sayısının 300 bin adrese ulaşmasının beklendiğini kaydetti.
Yetkili, yönetmelikte yapılacak yeni değişikliklerin yazarlar, yayıncılar ve dağıtıcılar için yayın sürecini kolaylaştırmanın ve bekleme süresini kısaltmanın yanı sıra yatırımcıların yazarlık, yayıncılık ve dağıtım sektörüne girişini teşvik etmeye de katkıda bulunacağını söyledi.
Ayrıca bu adımın, e-kitap sektörünü geliştirecek, yayınlanır yayınlanmaz Suudi Arabistan’daki dağıtım noktalarını üst düzey içerikle zenginleştirecek ve haksız rekabete maruz kalan yayınevlerine doğrudan destek teşkil edeceğini vurguladı.
Yetkili makam, hızlı yayın uygulamasının korsancılık, dolandırıcılık ve uluslararası mağazalara sızıntının azaltılması konularına da katkıda bulunacağını kaydetti.

Toplumsal denetim ne olacak?
Kitaplar üzerindeki resmi kısıtlamanın gevşetilmesinin ardından gündeme genel kısıtlama uygulaması geldi. İşin ironik yanı bunun, entelektüellerin olumlu bulduğu bu adım tesadüfen, Mısırlı yazar ve eleştirmen Neval es-Saadavi'nin kitaplarının satışı nedeniyle Twitter kullanıcıları tarafından yürütülen bir tartışmayla eş zamanlı olarak gerçekleşmesiydi.
Twitter'da iki gün önce, ülkenin en ünlü kütüphanelerinden birine yönelik başlatılan boykot kampanyasından saatler sonra es-Saadavi'nin kitapları kütüphanenein resmi internet sitesinden kaldırıldı. Kampanya öncesinde tiraj için satışa sunulan kitaplar bulanamadı.
Tartışmalar sürerken yayınları savunanların açık platformlar çağında, düşüncenin koruyuculuğu olarak nitelendirdiği husus nedeniyle kitabın satıştan  çekilmesi de tepkiye neden oldu.Yazar Türki el-Hamad'ın da dediği gibi; "Bir kitabı sevmediğinizde, onu satın almazsınız. Vesayet dönemi bitmiştir."
 El-Hamad, Twitter üzerinden daha önce yayınladığı mesajda şu ifadeleri kullanmıştı:
“Allah, Dr. Neval es-Saadavi’ye rahmet eylesin. Kendi alanında bir öncüydü ve bizim mirasımızda, toplumsal geleneklerimizde ve ülkemizde kadının statüsünde konuşulmayanları dile getirdi.”
Kuveytli yazar İbtihal el-Hatib de “Her türlü kitabı satarsın ve düşmanını tanımak için bile okursun. Dünyadan habersiz bu orta kesimde nasıl bir çılgınlık yaşıyoruz?” diyerek kütüphanenin durumda rolü olduğunu belirtti.
Es-Saadavi onlarca yıldır Arap dünyasında feminist hareketin önde gelen bir sembolüydü. Ancak sunumunda özellikle din, cinsiyet ve siyasetle ilgili tabulara meydan okuması nedeniyle büyük tartışmalara yol açmıştı.



Suudi Arabistan'ın petrol dışı ihracatı üçüncü çeyrekte yüzde 16,8 arttı

Cidde İslam Limanı (Şarku’l Avsat)
Cidde İslam Limanı (Şarku’l Avsat)
TT

Suudi Arabistan'ın petrol dışı ihracatı üçüncü çeyrekte yüzde 16,8 arttı

Cidde İslam Limanı (Şarku’l Avsat)
Cidde İslam Limanı (Şarku’l Avsat)

Suudi Arabistan Genel İstatistik Kurumu (GASTAT) bugün yaptığı açıklamada, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde petrol dışı ihracatın yüzde 16,8, yeniden ihracat hariç petrol dışı ulusal ihracatın ise yüzde 7,6 oranında arttığını duyurdu.

GASTAT raporuna göre, bu yılın üçüncü çeyreğinde Uluslararası Ticaret Bülteni, yeniden ihraç edilen malların değerinin aynı dönemde yüzde 48,4'e yükseldiğini gösterdi.

GASTAT, eylül ayında petrol dışı ihracatın yüzde 22,8, yeniden ihracat hariç petrol dışı ulusal ihracatın ise yüzde 11,6 oranında arttığını açıkladı.

Uluslararası Ticaret Bülteni sonuçlarına göre, eylül ayında emtia ihracatı yüzde 14,9 oranında azaldı. Petrol ihracatının toplam ihracat içindeki oranı ise Eylül 2023'te yüzde 79,7 iken bu yılın aynı ayında yüzde 70,7'ye geriledi.

Bülten sonuçları, Suudi Arabistan'ın eylül ayında ithalatının yüzde 15 arttığını ve petrol dışı ihracatın yüzde 22,8‘e yükselmesi sonucunda petrol dışı emtia ihracatının oranının yüzde 37,1’e yükseldiğini ortaya koydu.