Nahda Barajı krizi ile mücadele eden Mısır yağış oranlarını izliyor

Nahda Barajı’nı doldurma işleminin ikinci aşamasına geçmeye hazırlanan Nil üzerinde inşaat çalışmalarına devam ediyor.  (Reuters)
Nahda Barajı’nı doldurma işleminin ikinci aşamasına geçmeye hazırlanan Nil üzerinde inşaat çalışmalarına devam ediyor.  (Reuters)
TT

Nahda Barajı krizi ile mücadele eden Mısır yağış oranlarını izliyor

Nahda Barajı’nı doldurma işleminin ikinci aşamasına geçmeye hazırlanan Nil üzerinde inşaat çalışmalarına devam ediyor.  (Reuters)
Nahda Barajı’nı doldurma işleminin ikinci aşamasına geçmeye hazırlanan Nil üzerinde inşaat çalışmalarına devam ediyor.  (Reuters)

Etiyopya’nın Nil Nehri üzerindeki Nahda (Rönesans) Barajı’nın rezervuarını doldurmanın ikinci aşamasını başlatmasına haftalar kala Mısır, yağış oranlarını takip etmeye devam ediyor. Mısır, Su kaynaklarının maksimum ihtiyaç döneminde dağılımını sağlamak amacıyla Yüksek Baraj Gölü'ne ulaşan su miktarlarını belirlemeye çalışıyor.
Aşağı havza ülkelerinden Mısır ve Sudan, Nil Nehri'nin ana kolu üzerine kurulmakta olan barajın su payları üzerindeki etkisinden endişe ediyor. İki ülke, Etiyopya'nın barajı doldurma ve işletme kurallarını düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşmayı imzalamadan önce, önümüzdeki temmuz ayında rezervuarı doldurma konusundaki tek taraflı adım atma kararına karşı olduklarını duyurdular.
Mısır Su Kaynakları ve Sulama Bakanı Muhammed Abdulati, kanal ve giderlerdeki su seviyelerini izlemenin ve köprülerin herhangi bir acil duruma karşı hazır olmasının önemine dikkat çekti. Abdulati tüm istasyonların kendilerini besleyen elektrik hatlarının ve acil durum birimlerinin hazır olmasını sağlamak için dün bakanlığın valiliklerdeki tüm bölümlerine alarm durumunun yükseltilmeye devam edilmesi talimatı veriildiğini söyledi.
Abdulati, başkanlığını Su Kaynakları ve Sulama Bakanı'nın yaptığı ve Bakanlığın Ulusal Su Araştırmaları Merkezi yönetici liderlerinin katılımı ile gerçekleştirilen Nil Nehri Gelirlerinin Düzenlenmesi Daimi Komitesi'nin Nil Nehri'nin geliri ve su yönetimi ve dağıtım mekanizmalarını takip etmek üzere periyodik olarak düzenlediği toplantıda konuştu. Komitenin Nil'in kaynaklarındaki yağış oranlarını takip etmek ve Yüksek Baraj gölüne ulaşan su miktarlarını belirlemek için sürekli takipte söyledi. Abdulati ayrıca bu durumun, bakanlık kurumlarının su sistemini en yüksek verimlilik derecesinde yönetme konusunda dinamik olarak ilgilenmelerini sağladığını vurguladı.
Abdulati, Nil Nehri, kanallar ve kanalizasyon üzerindeki her türlü ihlalin izlenmesi, bunlara derhal ve kararlı bir şekilde yanıt verilmesi ve tehlikenin zamanında ortadan kaldırılması için çeşitli devlet kurumları ile koordineli olarak gerekli tüm yasal tedbirlerin alınması gerektiğini söyledi. İhlalde bulunanların yetkili makamlara sevk edilmesinin önemini vurguladı. Su yollarının ve bu güzegahlardaki devlet mülklerinin korunması amacıyla su sisteminin iyi yönetilmesinin, işletilmesinin ve bakımının sağlanmasının hedeflendiğini kaydetti.
Mısır, Sudan ve Etiyopya arasındaki müzakereler ise çıkmaza girmiş durumda.Etiyopya, mevcut yağışlı mevsimde baraj rezervuarının dolum işleminin ikinci aşamasına geçmekte ısrar ederken Mısır, ‘iki aşağı havza ülkesine emrivaki yapıldığını ve uluslararası hukuk kurallarının açıkça ihlal edildiğini savunuyor.   
Mısır ve Sudan, çatışmadan çıkış yolu bulma umuduyla BM Güvenlik Konseyi'ni acil toplantıya çağırdı.
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün İtalya'nın başkenti Roma'da düzenlenen, DEAŞ’a karşı mücadele eden Uluslararası Koalisyon’un bakanlar toplantısına katıldı. Toplantıda ülkesinin baraj konusundaki tutumunu sundu. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Kenya ve Fransa dışişleri bakanları ile ikili görüşmeler gerçekleştiren Şukri, barajın doldurulmasına ve işletilmesine ilişkin kuralları düzenleyen bağlayıcı bir yasal anlaşmaya varılması gerektiğini vurguladı.



ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
TT

ABD-Irak toplantısı çekilme takvimini netleştirecek

Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)
Uluslararası Koalisyon’un askeri eğitmeni, eğitim kampında Iraklı bir askerle tokalaşıyor. (CENTCOM)

Üst düzey bir Iraklı yetkili bugün Şarku'l Avsat'a yaptığı açıklamada, Bağdat ve Washington hükümetleri arasında Uluslararası Koalisyon güçlerinin çekilmesine ilişkin varılan nihai anlaşmanın iki ülke arasında mutabık kalınan tarihlere göre uygulanacağını belirtti. Bir başka yetkili de planın onaylanması için yakında toplantı yapılacağını doğruladı.

Iraklı yetkilinin açıklamaları, ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) bir yetkilinin Washington'un ‘şu anda çekilme konusunda herhangi bir açıklaması olmadığını’ söylemesinden saatler sonra geldi.

Cuma akşamı sekiz ABD'li ve Iraklı yetkili, iki ülkenin Uluslararası Koalisyon güçlerinin Irak topraklarından çekilmesine ilişkin bir plan üzerinde anlaşmaya vardığını doğruladı. Yetkililer tarafından yapılan açıklamada, “Söz konusu plan, yüzlerce koalisyon gücünün Eylül 2025'e kadar, geri kalanının da bir sonraki yılın sonuna kadar Irak'tan ayrılmasını içeriyor” denildi.

Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)Sudani'nin ofisi tarafından yayınlanan ve Ocak 2024'te Uluslararası Koalisyon yetkilileriyle yapılan bir toplantı fotoğrafı (AFP)

Adının açıklanmaması kaydıyla konuşan Iraklı yetkili, “Hükümet, Uluslararası Koalisyon’un misyonlarını sona erdirmeye ve Uluslararası Koalisyon’un parçası olan ülkelerle ikili ilişkilere geçmeye kararlı” dedi.

Yetkili, “Bölgede son dönemde yaşanan gerginlik, Dışişleri Bakanlığı tarafından geçen ay yapılan açıklamada da belirtildiği üzere, görüşmelerin nihai sonuçlarının açıklanmasını geciktirdi” ifadesini kullandı.

Yetkili sözlerini şöyle sürdürdü: “Plan geçen hafta Başbakan ile Uluslararası Koalisyon misyonunun komutanı arasında görüşüldü ve misyonun ikili ilişkiler çerçevesine aktarılması ele alındı.”

Şarku’l Avsat'a konuşan bir hükümet kaynağı ise kısa süre önce açıklanan anlaşmanın yeni bir anlaşma olmadığını, Irak-ABD Yüksek Askeri Komitesi toplantıları sırasında üzerinde mutabık kalınan bir çerçevenin parçası olduğunu söyledi.

Reuters'e göre anlaşma, iki ülke liderliğinin onayını ve duyurulması için bir tarih belirlenmesini bekliyor. Reuters üst düzey bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: “Bir anlaşmaya vardık ve şimdi tek mesele bunun ne zaman duyurulacağı.”

Iraklı kaynak, ‘Ocak 2024'te Irak hükümetinin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirmek için siyasi bir karar aldığını ve Irak ile Uluslararası Koalisyon ülkeleri arasında Ortak Yüksek Askeri Komite'nin kurulduğunu açıkladığını’ belirtti.

Kaynağa göre komite, takvimi belirlemek için temel vizyonlar üzerinde fikir birliğine vardığı ortak bir diyalog başlattı. Ancak bölgedeki gerilimin artması ortak duyuruyu erteledi. Her şeye rağmen diyaloglar yine de devam etti ve çekilme takviminin netleştirilmesi konusunda bir anlaşmayla sonuçlandı.

Irak ile ABD ve Uluslararası Koalisyon’un geri kalanı arasındaki ikili ilişkinin ‘Irak güvenlik güçleriyle eğitim, uzmanlık ve bilgi alışverişine’ kayması bekleniyor.

ABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)  Ortaklığa geçişABD Başkanı Joe Biden, Nisan 2024'te Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani ile yaptığı görüşme sırasında (AFP)

Ortaklığa geçiş

Irak Başbakan Danışmanı Hüseyin Allavi Şarku’l Avsat'a yaptığı açıklamada, ‘Sudani’nin ABD Başkanı Joe Biden ile zirve toplantısında yürüttüğü diyalogların, Ortak Yüksek Askeri Komite'nin Uluslararası Koalisyon’un görevlerini sona erdirme, görevlerin sona erdirilmesi için takvim belirleme ve Uluslararası Koalisyon’un tüm ülkeleriyle ilişkileri ikili ortaklığa devretme sonuçlarını takip ettiğini’ söyledi.

Allavi, “İki ülke, DEAŞ'a karşı 10 yıllık ortak eylemin ardından görevlerin ortaklık ve iş birliğine devredilmesine ilişkin takvimi onaylamak için bir toplantı düzenlemek üzere” dedi.

Karada ise Irak güçleri ülkenin çeşitli bölgelerinde DEAŞ unsurlarını takip etmeye devam etti. Ortak Operasyonlar Komutanlığı'nın bugün yaptığı açıklamaya göre Irak uçakları, Diyala operasyonları bölgesindeki Hamrin dağlarında bir DEAŞ mevzisini hedef alarak üç teröristi öldürdü.

Açıklamada, “İstihbarat servisinden bir keşif gücü saldırı bölgesini inceledi ve patlayıcı kemerler, el bombaları, silahlar, lojistik malzemeler, cep telefonları ve çeşitli teçhizat buldu” denildi.