Brezilya yerlileri, televizyon kulelerini işgal etti: "Toprak için savaş"https://turkish.aawsat.com/home/article/3057476/brezilya-yerlileri-televizyon-kulelerini-i%C5%9Fgal-etti-toprak-i%C3%A7in-sava%C5%9F
Brezilya yerlileri, televizyon kulelerini işgal etti: "Toprak için savaş"
Sao Paulo'daki Televizyon kulelerininin önünde duran bir yerli lideri, 30 Haziran 2021 (Twitter/ @LemusteleSUR)
İstanbul/Şarku’l Avsat
TT
TT
Brezilya yerlileri, televizyon kulelerini işgal etti: "Toprak için savaş"
Sao Paulo'daki Televizyon kulelerininin önünde duran bir yerli lideri, 30 Haziran 2021 (Twitter/ @LemusteleSUR)
Brezilya'nın Guarani-Mbya diye bilinen yer halkının 30 lideri, yerli haklarını etkileyecek bir yasa tasarısını protesto etmek için Sao Paulo'nun Jaragua parkında bulunan televizyon kulelerini işgal etti.
Çarşamba günü gerçekleşen protestoya katılanlar, Yüksek Mahkemenin bu yasa tasarısının aleyhinde karar vermesini talep ediyor.
Protestocular, parlamenterlerin ve bakanların, Brezilya anayasasının 1988'de güvence altına aldığı "yaşam ve toprak hakkına" saygı duymasını istiyor.
Brezilya Başkanı Jair Bolsonaro, yerlilerin topraklarıyla ilgili haklarını sınırlayan bu adımları destekliyor.
Söz konusu adımlar başarılı olursa Amazon topraklarının özelleştirilme süreci hızlanabilir. Radikal sağcı politikacıların desteklediği bu hamleler, Amazon'u maden çıkarma faaliyetleri için şirketlere açmayı hedefliyor.
Sao Paulo'daki protestolar, aslında 8 Haziran'da başkent Brasilia'da başlatılan daha uzun erimli bir kampanyanın parçası. "Toprak İçin Savaş" ismi verilen bu kampanyada protestocular Three Powers Meydanı yakınında kamp kurmuştu.
Amazon yerli halkları ayrıca, Joaquim Pereira Leite'nin yeni çevre bakanı olarak atanmasını da protesto ediyor. Zira politikacı, Jaragua halkının kontrolündeki bir bölge üzerinde anlaşmazlık yaratan kahve yetiştiricileri topluluğunun bir üyesi.
Yağmur ormanlarını korumak ve Amazon Havzası'ndaki yerli halkların haklarını korumak için 1996'da kurulan Amazon Watch derneği de bu kampyanyanın destekçileri arasında.
Derneğin internet sitesinde yayımladığı bir açıklamada, "Munduruku, Yanomami, Kayapó ve diğer yerlilerin toprakları, Brezilya Amazonlarındaki yasadışı madencilerin sert işgali altında" ifadelerine yer verildi.
"Buna karşılık, ülkenin dört bir yanından yüzlerce yerli liderin güçlü ve kendiliğinden seferberliği, haklarını ve topraklarını Bolsonaro'nun saldırısına karşı savunmak için Brasilia'da birleşti."
İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildihttps://turkish.aawsat.com/d%C3%BCnya/5086750-i%CC%87ki-farkl%C4%B1-insans%C4%B1-t%C3%BCr%C3%BCn%C3%BCn-ayn%C4%B1-yer-ve-zamanda-ya%C5%9Fad%C4%B1%C4%9F%C4%B1-ke%C5%9Ffedildi
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
İki farklı insansı türünün aynı yer ve zamanda yaşadığı keşfedildi
1,5 milyon yıl önce Kenya'daki bir göl kenarından geçen Paranthropus boisei'nin soyu bundan yaklaşık 400 bin yıl sonra tükendi (Kevin G. Hatala/Chatham Üniversitesi)
1,5 milyon yıllık ayak izleri, iki hominin türünün aynı zamanda ve aynı yerde yaşadığını ortaya koydu.
6 ila 7 milyon yıl önce büyük maymunlardan ayrılan hominin grubunun hâlâ yaşayan tek üyesi Homo sapiens, yani modern insanlar.
Bilim insanları, bu grubun eski üyelerinin aynı ekosistemleri paylaştığını bilse de ellerinde ne kadar yakından etkileşime girdiklerini gösteren bir kanıt yoktu.
Kenya'daki Turkana Gölü kıyısında bir dizi ayak izinin keşfi, araştırmacılara aradıkları kanıtı verdi.
2021'de keşfedilen ve 1,5 milyon yıl önceye tarihlenen izler, Homo erectus ve Paranthropus boisei'ye ait.
Homo erectus'un modern insanların doğrudan atası olduğu tahmin edilirken, Paranthropus boisei maymunlara daha çok benzeyen başka bir cinse ait.
Bulgularını hakemli dergi Science'ta dün (28 Kasım) yayımlayan araştırmacılar, Paranthropus boisei'ye ait 12 iz saptadı. Ayak izlerinin aynı kişi tarafından bırakıldığı tahmin edilirken, Homo erectus'a ait üç iz farklı kişilerin gibi görünüyor.
Araştırmacılar iki türün de iki ayak üzerinde yürüdüğünü ancak yürüme biçimlerinin farklı olduğunu belirledi.
Makalenin yazarlarından Dr. Neil T. Roach "Homo erectus'a atfettiğimiz izlerde, bizimkilere çok benzeyen ayak izleri görüyoruz" diyerek ekliyor:
Sert ayakları varmış ve bir şeylere basarken önce topuklarını kullanıyor, sonra da ayak parmaklarını itiyorlar gibi görünüyor.
Paranthropus boisei ise muhtemelen daha çok insan ve şempanze arasında bir ayağa sahipti. Seri halinde bıraktığı izleri analiz eden ekip, nispeten hızlı yürüdüğünü de saptadı.
Nasıl etkileşime geçtiler?
Bölgede bulunan kemik fosilleri de iki türün aynı ortamda yaşadığını gösteriyor. Ancak fosiller çok daha geniş bir zaman aralığını kapsarken iki ayak izi arasında birkaç saat veya birkaç gün olduğu tespit edildi. Bu da insanların bu eski akrabalarının belki de beraber yaşadığına işaret ediyor.
Dr. Roach "Geçerken birbirlerine el sallamamış olabilirler ancak bunlar, kesinlikle aynı yerden geçen ve kolayca etkileşime girebilecek iki tür" diyor.
ABD'deki Chatham Üniversitesi'nden makalenin başyazarı Kevin Hatala da iki tür için "İlk kez birbirleriyle yan yana yaşadıklarını biliyoruz" diyor:
Bu kadar yakın yaşarken muhtemelen birbirlerinin varlığından haberdardılar. Bu da rekabet ve bir arada yaşamayla ilgili bazı ilginç soruları akla getiriyor.
Bilim insanları Paranthropus boisei'nin otçul, Homo erectus'un da hepçil beslendiğini tahmin ediyor. Bu nedenle iki hominin türü arasında bir rekabet yaşanma ihtimali düşük görünüyor.
Bu dönemde bölgenin sıcak ve yağmurlu bir iklime sahip olduğu ve geniş kaynaklar sunduğunu söyleyen araştırmacılar, iki türün, domuzlar ve kılıç dişli kaplanlarla beraber yaşadığını ekliyor.
Ayrıca bölgede bulunan ayak izleri, devasa kuşların da burada yaşadığını gösteriyor.
Bilim insanları Homo erectus'a ait diğer ayak izlerinin, aynı dönemde başka hayvanlar tarafından silinmiş olabileceğini düşünüyor (Chatham Üniversitesi)
İklimdeki değişimlerle Homo erectus ve Paranthropus boisei'nin rekabete girmiş olabileceğini de düşünüyorlar. Hatala iki tür arasındaki etkileşimlerin "Homo erectus'un evrimi üzerinde etki yaratmasının kesinlikle mümkün" olduğunu ifade ediyor.
Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi İnsan Kökenleri Programı'ndan paleoantropolog Dr. Briana Pobiner, yer almadığı çalışmada aynı bölgede yürüyen bir değil, iki türe ait ayak izleri bulmanın "akıl almaz" olduğunu söylüyor:
Belki aynı yiyecek için rekabet ettiler; belki de sadece çimenlik bir alanın karşısından birbirlerine ihtiyatla baktılar ya da birbirlerini tamamen görmezden geldiler.
Dr. Pobiner'a göre iki tür birbiriyle çiftleşmiş bile olabilir.
Bulgular, iki tür arasında rekabet yoksa Homo erectus'un gelişimini neyin tetiklediği sorusunu da gündeme getiriyor. Dr. Roach "Eğer rekabet bunu açıklamıyorsa, cinsimizin nasıl ortaya çıktığını yeniden düşünmemiz gerekebilir" diyor.
Independent Türkçe, IFL Science, Washington Post, CNN, Science
لم تشترك بعد
انشئ حساباً خاصاً بك لتحصل على أخبار مخصصة لك ولتتمتع بخاصية حفظ المقالات وتتلقى نشراتنا البريدية المتنوعة
