Bıçaklanma sonucu oluşan yaralanmalarda kanamayı durduran cihaz

Kanama durdurma cihazı (Twitter)
Kanama durdurma cihazı (Twitter)
TT

Bıçaklanma sonucu oluşan yaralanmalarda kanamayı durduran cihaz

Kanama durdurma cihazı (Twitter)
Kanama durdurma cihazı (Twitter)

Bir üniversite öğrencisi, bıçaklanma sonucu oluşan yaralanmalardaki büyük miktardaki kan kaybını durdurabilecek bir cihaz tasarladı. Yeni cihaz uyluk ve karın gibi genellikle tedavisi zor olan bölgelerdeki kanamayı durdurmak için baskı uyguluyor. Cihaz silikon bir bölümden oluşuyor ve elde taşınabiliyor. Silikon bölüm yavaşça yaraya yerleştirilir ardından aktüatör adı verilen manuel cihaza bağlanır.
Yara aktüatör tarafından bulunduktan sonra, aktüatör iç kanamayı önlemek için belli bir seviyeye kadar genişliyor. Cihaz Londra’da bulunan Loughborough Üniversitesi’nde Ürün Tasarımı ve Teknolojisi bölümü öğrencisi olan Joseph Bentley tarafından tasarlandı.
Bentley, REACT adı verilen prototipin, kanamayı durdurmaya yönelik geleneksel yöntemlerden daha hızlı ve daha etkili olduğunu söyledi. Yara paketleme yöntemi (Wound packing) sağlık görevlileri tarafından kullanılır ancak bıçaklama olaylarında olay yerine ilk ulaşan polisler olur bu nedenle de Bentley kullanımı kolay bir ürün yapmayı amaçladığını belirtiyor. Bıçaklanan bir kişi beş dakika gibi kısa bir süre içerisinde kan kaybın sebebiyle hayatını kaybedebilir, dolayısı ile en önemli öncelik kan kaybını olabildiğince çabuk durdurmaktır.
Bentley, polis ve sağlık görevlilerinin genellikle gazlı bezleri içeren bir kanama kontrol kiti kullandıklarını ve yaranın üzerinde gazlı bezlerle birlikte büyük miktarda güçle bastırdıklarını belirtti. Bazı durumlarda gazlı bez, yara paketleme olarak bilinen bir prosedürle yaranın içine yerleştirilebilir. Gazlı bez yaranın içini doldurur, bölgeye içeriden basınç oluşturur ve kopmuş olabilecek damarları sıkıştırır. Ancak bu durum, karın bölgesi gibi bölgelerde bu yöntem kullanılmaz, zira boş alanı doldurmaya çalışırken gazlı bez bitebilir.
REACT’ın bu yöntemden daha hızlı ve daha basit olduğunu, sadece bir dakika sürdüğünü ve ilk seferde yeterince sıkı değilse çıkarılıp yeniden yapılması gerektiğini belirten Bentley, cihazın gazlı bezlerin aksine ameliyat sırasında güvenli ve kolay bir şekilde çıkarılabileceğini de söyledi. Zira, gazlı bez kullanıldığında, cerrahlar yaradan gazlı bezi çıkarmaya çalıştıklarında kan pıhtıları bozulur ve bu da kanamanın yeniden başlamasına neden olur. REACT ise kağıt hamurun içindeki balon gibi bir işlev görür, bu nedenle güvenli bir şekilde çıkarılabilir sonuç olarak da kan pıhtıları bozulmadan kalır.
Bentley, REACT cihazı için İngiltere’de patent başvurusunda bulundu ayrıca vücudun diğer bölgelerindeki yaraları içerecek şekilde prototipini geliştirmeyi hedefliyor.



Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
TT

Nadir balina dişi fosili, İberlerin sırlarını açığa çıkarıyor

Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)
Bakır Çağı İberyası'nda bulunan ispermeçet balinası dişi, türünün ilk örneği (PLOS One)

Vishwam Sankaran Bilim ve Teknoloji Muhabiri 

İspanya'da Bakır Çağı'na ait bir "mega köy"de ortaya çıkarılan nadir bir balina dişi, 4 bin yıl önce Akdeniz bölgesinde yaşayan İber halkının sanatsal yeteneklerine ışık tuttu.

2018'de İspanya'nın güneybatısındaki Valencina arkeolojik kazı alanında bulunan diş, kendi türü içinde geçmişi o döneme dayanıp İberya'da rastlanan ilk fosil oldu.

PLOS One'da yayımlanan araştırmaya göre diş muhtemelen antik bir kıyı şeridinden toplanarak Bakır Çağı zanaatkarları tarafından özenle işlendi.

4 bin 150 ila 5 bin 300 yıl önce bir sahil köyünde yaşayan zanaatkarlar, dişi muhtemelen kişisel süs eşyaları veya sembolik anlam taşıyan eserler yaparken kullanmıştı.

Çalışmanın belirttiğine göre fosil işlendikten sonra, üzerindeki aşınma ve yıpranma izleri ve yüzeyini kaplayan sert kabuktan anlaşıldığı üzere kasten gömüldü.

Bulgular, yaklaşık 40 bin yıl önce başlayan Eski Taş Çağı'ndan beri fildişinin süs eşyaları, müzik aletleri ve heykellerin yapımında kullanımı hakkındaki anlayışımızı derinleştiriyor.

Fildişi çarpıcı görünümü, dayanıklılığı ve sağlamlığıyla antik toplumların ticaret ve sosyokültürel faaliyetlerinin ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Ancak tarih öncesi çağlarda fildişinin kullanımı hakkında bildiklerimizin çoğu, fil, suaygırı, geyik ve ayılar gibi kara hayvanlarından elde edilen fildişinin incelenmesiyle elde edildi.

Daha önceki araştırmalar, İspanya'nın güneyindeki Eski Taş Çağı ve Bakır Çağı toplumlarında fillerden gelen fildişinin kullanıldığını vurgulasa da deniz memelilerinden elde edilen bu malzemenin önemi hakkında pek bir şey bilinmiyor.

Valencina'da bulunan 17 santimetre uzunluğuna, 7 santimetre genişliğine ve 0,5 kilogram ağırlığa sahip balina dişi, geçmişe eşsiz bir bakış sunuyor.

Fosilin analizi, yetişkin bir ispermeçet balinasından geldiğini ortaya çıkarırken, solucanlar ve sülükayaklılardan kaynaklanan aşınma belirtilerinin yanı sıra köpekbalığı ısırığı şüphesi doğuran izler bulundu. Bu izler, fosilin deniz tabanında bir süre kaldığını gösteriyor.

Araştırmacılar ayrıca dişte doğal yollarla oluşamayacak delikler ve belirgin kesik izleri gibi insan faaliyetine dair belirtiler tespit etti.

Araştırmacılar bu gözlemlere dayanarak balinanın muhtemelen doğal nedenlerle öldüğü, ardından cesedinin deniz tabanına battığı ve dişlerinden birinin kıyıya vurmasıyla antik İberler tarafından bulunup kullanıldığı sonucuna vardı.

Makalede şu ifadelere yer veriliyor:

Henüz bir ispermeçet balinası dişinden geldiği tespit edilen fildişi eser bulunmamasına rağmen son zamanlarda Avrupa'daki arkeolojik bağlamlarda deniz kaynaklı fildişi bulgularının ortaya çıkması, tarih öncesi toplumların deniz kaynaklarını kullanımına yönelik araştırmalara yeni bir odak noktası kazandırıyor.

 Independent Türkçe, independent.co.uk/news