Filistin Yönetimi, talep listesini sunmak için ABD’yi bekliyor

Filistinlilerin, yeni İsrail hükümetindeki yetkililer ve Filistinli yetkililerle görüşeceği bir ziyaret için bölgeye gelen ABD Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki İsrail ve Filistin İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Hady Amr'a bazı taleplerde bulunması bekleniyor.
Bu, yeni İsrail hükümetinin kurulmasından bu yana ABD Başkanı Joe Biden yönetiminde üst düzey bir yetkilinin bölgeye yaptığı ilk ziyaret olup muhalif eylemci Nizar Benat’ın güvenlik görevlileri tarafından gözaltına alındıktan sonra hayatını kaybetmesiyle Filistin Yönetimi'nin bir iç siyasi kriz yaşadığı bir dönemde gerçekleşiyor.
Walla haber ajansına göre, Amr’ın İsrail tarafından Başbakanlık, Dışişleri Bakanlığı ve Güvenlik Bakanlığı'ndaki üst düzey yetkililerle görüşeceğinin yanı sıra Ramallah'tan ise Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas ve Abbas'ın danışmanlarıyla görüşmesinin beklendiğini aktarıldı. İsrailli bir yetkili Walla’ya yaptığı açıklamada, Amr'ın ziyaretinin nedenlerinden birinin İsrail hükümetindeki yeni yetkilileri tanımak ve yeni hükümetin Gazze Şeridi ile Batı Şeria’daki durumla ilgili politikasını dinlemek olduğunu söyledi.
Amr’ın İsrail'de tartışacağı ana konulardan biri, Gazze Şeridi'nin yeniden inşası ve Katar'ın Birleşmiş Milletler aracılığıyla Gazze’ye hibe sağlayacağı yeni mekanizma.
İsrailli yetkililer, Biden yönetiminin ABD vatandaşlığına sahip Filistinli bir mahkûmun evinin yıkılmasını eleştirmesinin ardından Amr'ın görüşmeleri sırasında İsrail ordusunun Batı Şeria'daki Filistinlilerin evlerini yıkması konusunu ele alacağını tahmin ediyor.
ABD Dışişleri Bakanlığı bünyesindeki İsrail ve Filistin İşlerinden Sorumlu Bakan Yardımcısı Ramallah'ta ise iç siyasi krizi tartışması ve barış şansını artırmasını el alması bekleniyor.
Kanal 12'nin haberine göre, Filistin Yönetimi, ABD himayesinde İsrail ile diyaloğa yeniden başlamadan önce Biden yönetimine sunmak amacıyla ‘gizli’ olan bir talepler listesi hazırladı.
Talepler arasında 1990 ila 1980 yılları arasında Filistin Kurtuluş Örgütü’nün (FKÖ) karargâhı olan 2001 yılında İsrail tarafından askıya alınan Doğu Evi’nin ve Doğu Kudüs’teki diğer Filistin kurumlarının açılması, Mescid-i Aksa Külliyesi ve çevresine İsrail polisinin konuşlandırılması kapsamındaki statükonun değişimi, Yahudilerin Mescid-i Aksa ve alanını ziyareti ve Filistin yönetimi yetkililerin statüsünü güçlendirmek yer alıyor.
Listede Kudüslü Arapların evlerinden tahliyesinin durdurulması, İsrail ile henüz tamamlanmamış eski bir anlaşmaya göre ‘dördüncü parti’ Filistinli mahkûmların serbest bırakılması, kadınları, yaşlıları ve küçüklerin serbest bırakılması ve Filistinlilerin cesetlerinin kurtarılması da bulunuyor.
Filistin yönetimi ayrıca polis, personel ve gümrük görevlilerinin Allenby geçidine iadesini, Oslo Anlaşmaları’ndan sonra olduğu gibi Damian Köprüsü'nden geçen malların işletilmesi, Batı Şeria'da uluslararası bir havalimanının kurulması, Eriha yakınlarında bir serbest ticaret bölgesi kurmak, fabrikaların, enerji santralinin ve turizm projelerinin kurulması için C Bölgesi'nde (İsrail sivil ve güvenlik kontrolü altındaki bir alan) arazi tahsisi, planlama yetkilerinin devri, Filistin Yönetimine verilen ruhsat ve İsrail ve Ürdün limanlarına yakıt boru hatları döşemeyi ve Batı Şeria içindeki trenler için demiryolları döşenmesi için Filistin sivil kontrolüne tabi olan B bölgesindeki faaliyetlerin güçlendirilmesini talep ediyor.
Filistin yönetimi, Batı Şeria'ya giden malların gümrükten muaf tutulması ve gümrüklerin İsrail tarafından tahsil edilmemesi için Paris Ekonomik Anlaşması'nın değiştirilmesini ve Batı Şeria’da 4G ağının geliştirilmesini istiyor.
Filistin yönetiminin anlaşmalar ve güven artırıcı önlemler kapsamında İsrail'in bir yükümlülüğü olarak gördüğü bu talepler yeni değil. Müzakerelerin yeniden başlatılmasının gerekliliği konusunda bir süredir devam eden bir Filistin-ABD tartışmasının ardından hazırlanan bu talepler uzun yıllardır masada olmasına rağmen İsrail yanıt vermiyor. Filistinliler, İsrail'deki hükümet değişikliğinden sonra planın ileriye götürülebileceğini umuyor.
İsrail'in taleplerin çoğuna yanıt vermesi beklenmiyor. Gözlemciler, koalisyonun bu taleplere yanıt vermekte zorlanacağını düşünüyor. Kanal 12, mevcut İsrail hükümetinin taleplerin büyük bir kısmını karşılayamayacağının ABD ve Filistinliler için açık olduğunu aktardı.

İsrail, Gazze’de internete erişim sağlayan kafeye düzenlediği saldırıda 230 kilogramlık bombalar kullandı.

Guardian’ın haberinde, İsrail ordusunun pazartesi günü düzenlediği saldırıda Amerikan yapımı MK-82 bombalarından kullandığı yazılıyor. Bu bombalar büyük bir krater oluşturuyor ve şarapnelin geniş bir alana yayılmasına yol açıyor.

El Beka adlı kafeye yapılan saldırıda en az 41 Filistinli öldürülmüş, 75 kişi yaralanmıştı. Hayatını kaybedenler arasında 4, 12 ve 14 yaşlarındaki çocuklar da vardı.

Gazetenin bombanın parçalarına dair elde ettiği fotoğrafları inceleyen uzmanlar, sivillerin böyle bir mühimmatla kasten vurulmasının savaş suçu teşkil edebileceğine dikkat çekiyor.

Kopenhag Üniversitesi'nde uluslararası hukuk alanında çalışan Marc Schack şunları söylüyor:

Bu tür bir mühimmatın kullanımını gerekçelendirmek neredeyse imkansız. Eğer 20, 30, 40 ya da daha fazla sivil kayıptan bahsediyorsanız, bu genellikle çok büyük öneme sahip bir hedef olmalıdır. Afganistan ve Irak'taki koalisyon güçleri açısından çok üst düzey bir hedef için kabul edilen rakam 30'dan az sivilin öldürülmesiydi, o zaman da istisnai koşullar söz konusuydu.

Diğer yandan saldırının ardından İsrail Savunma Kuvvetleri’nden (IDF) yapılan açıklamada “asla sivillerin hedef alınmadığı” ileri sürüldü. Ayrıca saldırıdan önce sivil kaybın azaltılması için adımlar atıldığı savunuldu. Analistler, İsrail ordusunun drone’larla kafe etrafındaki sivilleri görmesine rağmen saldırı düzenlediğini söylüyor.

Filistinli bir aile tarafından 40 yıl önce kurulan kafe, hızlı internet bağlantısıyla öğrenciler, gazeteciler ve uzaktan çalışanların sık uğradığı bir mekandı.

İsrail ordusu Gazze’yi her gün bombalarken bölgede ateşkes sağlanması için yürütülen çalışmalar da hızlandı.

İsrail medyasındaki haberlerde, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun 7 Temmuz’da yapacağı ABD ziyareti öncesinde ateşkes anlaşmasının imzalanmasının hedeflendiği yazılıyor.

Ayrıca ABD Başkanı Donald Trump’ın İsrail tarafından kabul edildiğini savunduğu 60 günlük ateşkes teklifine Hamas’ın da sıcak baktığı ileri sürülüyor. Anlaşmaya dair detaylar resmi kanallardan paylaşılmadı. Ancak haberlerde Hamas’tan kalan 50 rehinenin tamamını serbest bırakmasının isteneceği aktarılıyor.

Hamas’ın buna yanıtını cuma akşamına kadar arabuluculara sunması bekleniyor. Filistinli örgütün, Gazze’ye yardım girişine izin verilmesi ve İsrail ordusunun bölgedeki işgalini sonlandırması taleplerinden geri adım atmayacağı belirtiliyor. Anlaşma kapsamında IDF’nin Gazze’deki bazı bölgelerden çekilebileceği savunuluyor.

Independent Türkçe, Guardian, Times of Israel, Haaretz

Filistin Yönetimi, talep listesini sunmak için ABD’yi bekliyor