Hacılar bayramın ilk gününde şeytan taşladı ve kurbanlarını kesti

Dünya Sağlık Örgütü, Suudi Arabistan’ın Hac planlarını övdü

İhtiyati önlemler Hac sezonunun başarılı olmasına yardımcı oldu (Fotoğraf: Beşir Salih)
İhtiyati önlemler Hac sezonunun başarılı olmasına yardımcı oldu (Fotoğraf: Beşir Salih)
TT

Hacılar bayramın ilk gününde şeytan taşladı ve kurbanlarını kesti

İhtiyati önlemler Hac sezonunun başarılı olmasına yardımcı oldu (Fotoğraf: Beşir Salih)
İhtiyati önlemler Hac sezonunun başarılı olmasına yardımcı oldu (Fotoğraf: Beşir Salih)

Suudi Arabistan’da hacılar, Müzdelife’de geceyi geçirdikten sonra Kurban Bayramı’nın ilk gününde Cemarat bölgesine giderek büyük şeytan olarak adlandırılan Akabe Cemresi’ne yedi taş attı ve ardından kurbanlarını kesti.
Bayram sabahı kurban kesiminin ardından tıraş olan adaylar, ihramdan çıkarak Hacı oldu.
Hacılar, bunun ardından ziyaret tavafı (ifaza tavafı) için Mescid-i Haram’a akın etti.
Sağlık Bakanlığı Sözcüsü Dr. Abdulali, tüm hacıların sağlık durumunun güven verici olduğunu bildirerek, aralarında hiç kimsede yeni tip koronavirüs (Kovid-19) tespit edilmediğini bildirdi.
İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Albay Talal Şalhub ise, “Mina’dan Arafat’a tırmanma sürecinin sadece 4 saat sürdü ve başarıyla tamamlandı” dedi.
Mescid-i Haram imamı ve Yüksek Alimler Konseyi üyesi Şeyh Dr. Bender Abdulaziz Balila, dün verdiği hutbede, dünya ve ahirette büyük bir başarıya ulaşmak için Müslümanları Allah’tan korkmaya ve O’nun emirlerine uymaya çağırdı.
Dün, Arafat’taki 110 bin metrekare alana sahip Nimra Camisi ve 8 bin metrekare alana sahip çevredeki meydanlar Rahman’ın misafirleri ile doldu.
Dr. Bender hutbesinde, “Beş vakit namazı vaktinde eda etmek, Allah’ın mukaddes evini haccetmek, çocuk yetiştirmek, toplumsal birlik ve beraberlik için çaba göstermek iyiliktir” dedi.
Mescid-i Haram imamı ayrıca, Kral Selman ve Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın Mescid-i Haram ve Mescid-i Nebevi’ye gösterdikleri büyük ihtimam ve hacıların güvenliklerini sağlama konusundaki desteklerine övgüde bulundu.  
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise, Suudi Arabistan’ın hacıların güvenliğini sağlamak için aldığı önlemleri övdü.
WHO Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda, “İnananlar bu yıl Hac yapmak için toplanırken, Suudi Arabistan’ın Kovid-19 salgını sırasında hacıların ve topluluklarının güvenliğini sağlamak için attığı adımları memnuniyetle karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.



Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
TT

Hacılara kutsal mekânlarda hizmet veren ‘akıllı teknolojiler’

Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)
Akıllı saat, acil bir durumda hızlı yanıt verebilmek için hacı adayının coğrafi konumunu doğru bir şekilde belirlemek gibi çeşitli görevleri yerine getiriyor. (Şarku’l Avsat)

İbrahim el Kureşi

Kutsal mekânlarda, inanç yolculukları sırasında hacılara en iyi hizmeti sunmak için yapay zekâ teknolojileriyle ilgili birçok girişim var. Bunlar arasında akıllı saatler, modern teknolojiyle donatılmış kameralar aracılığıyla ‘vücut dilini’ analiz ederek hacıların memnuniyetini ölçen cihazlar, interaktif ekranlar ve sorulara yanıt veren ‘robotlar’ da yer alıyor.

Tur şirketlerinden biri tarafından bu yılki Hac sezonunda ilk kez uygulanan ‘akıllı saat’ uygulaması, hacıların herhangi bir yerden yardım talep etmesini sağlayan elektronik bir devreye bağlı bir yanıt düğmesi sağlarken, interaktif ekranlar hacıların geri bildirim ve şikayetlerini iletmelerini sağlıyor. Robotlar genel sorulara yanıt verirken, son teknoloji ürünü kameralar aracılığıyla vücut dili analizi kullanılarak hacının memnuniyeti ölçülüyor.

İkram ed-Dayf’ın CEO yardımcısı Dr. Adil el-Cuheni, hacılara hizmette yapay zekâ kullanımının şirket olarak üzerinde çalıştıkları önceliklerden biri olduğunu söyledi. İlk aşamada bu yılki Hac'da Tunus'tan gelen 260'tan fazla hacı adayına dağıtılan akıllı saatlerin, kaybolma olgusunu azaltmak için tam coğrafi konumu bilmenin yanı sıra acil bir durumda nerede olurlarsa olsunlar yardım istemek için hızlı bir yanıt düğmesi sağlama özelliğine sahip olduğunu belirtti.

Şarku’l Avsat'a özel bir röportaj veren el-Cuheni, akıllı saatin hacıların yaşamsal belirtilerinin tespit edilmesini sağlayan bir elektronik devreye bağlı olduğunu ve herhangi bir sağlık sorunu ortaya çıktığında, doğrudan hacıların adının ve coğrafi konumunun tanımlandığı ekranda bir alarmın belirdiğini, böylece destek ekiplerinin dakikalar içinde kendisine gittiğini ve hızlı yanıt düğmesinden talep etmese bile ona bakım sağladığını açıkladı.

Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)Misafir hizmetleri departmanında mevcut olan çoklu rollere ek olarak hacılara hizmet vermek için kullanılan interaktif ekranlar (Şarku’l Avsat)

Saatteki modern teknolojinin hacıların güzergahının gerçek zamanlı olarak izlenmesine olanak tanıdığını ve Cemerat'a giden rotadan sapanların tespit edilmesini sağladığını belirtti.

El-Cuheni, saatin pil ömrünün kesintisiz 10 saat olduğunu ve pil bittiğinde saatin hacı adayının bulunduğu son konumda göründüğünü açıkladı. Saatin, şirketin ekranında her hacının hayati göstergeleri hakkında ayrıntılı bir rapor sunduğunu, basınç, nabız ve sıcaklık ölçümlerini ve durumun normal olup olmadığını veya hacıya bakım sağlamak için yanlarında bulunan destek kuruluşları tarafından müdahale edilmesi gerekip gerekmediğini gösterdiğini belirtti.

Rehlat W Menafe Dijital Dönüşüm Direktörü Bera Haşifati, beden dili analizi yoluyla hacıların memnuniyetini ölçme girişiminin, yapay zekâ kameraları aracılığıyla konuklara sunulan hizmetlerin kalitesini iyileştirme ve memnuniyetlerini değerlendirme çalışmaları bağlamında geldiğini söyledi.

Bir dizi alanda bulunan robotların misyonunun ise bir misafir hizmetleri çalışanı olarak hareket etmek olduğunu belirten Haşifati, interaktif ekranların rolünün, hacıların Mina'daki ikametgahlarından, geri bildirimlerinin dikkate alınacağı izleme ekibi aracılığıyla soru sormalarını veya şikayetlerini iletmelerini sağlamak olduğunu açıkladı.

Rehlat W Menafe CEO'su Muhammed el-Huzami, Hac'da yapay zekâ kullanımının lojistik hizmetleri geliştirmenin yanı sıra gerçek zamanlı veri analizi ve ortaya çıkan zorluklara hızlı bir şekilde yanıt vererek herkes için sorunsuz ve güvenli bir Hac deneyimi sağlamak için bir fırsat olduğunu söyledi. El-Huzami, dünya çapında 3 kıtada 10 ülkeden yaklaşık 100 bin hacıya hizmet verdiklerini belirtti.