Tibet'te bir buz tabakasının içinde 15 bin yıllık virüs keşfedildi

Araştırmacılar, buzulun erimesiyle metan ve karbonun da atmosfere karışacağını söyledi (Lonnie Thompson / Ohio Eyalet Üniversitesi)
Araştırmacılar, buzulun erimesiyle metan ve karbonun da atmosfere karışacağını söyledi (Lonnie Thompson / Ohio Eyalet Üniversitesi)
TT

Tibet'te bir buz tabakasının içinde 15 bin yıllık virüs keşfedildi

Araştırmacılar, buzulun erimesiyle metan ve karbonun da atmosfere karışacağını söyledi (Lonnie Thompson / Ohio Eyalet Üniversitesi)
Araştırmacılar, buzulun erimesiyle metan ve karbonun da atmosfere karışacağını söyledi (Lonnie Thompson / Ohio Eyalet Üniversitesi)

Bilim insanları, Çin'deki Tibet Platosu'nda 15 bin yıllık virüs tespit etti.
ABD'deki Ohio Eyalet Üniversitesi'nden araştırmacıların düzenlediği çalışmada, 2015'te Guliya buz tabakasından alınan iki numune incelendi. 
Microbiome adlı akademik dergide yayımlanan çalışmada incelenen numunelerde 33 virüsün genetik kodları bulundu.
Bunlardan 4'ü önceden tespit edilmişken, en az 28 tanesinin yeni olduğu belirtildi. Bulunan virüslerin yarısının, buz sayesinde canlı olarak bugüne kadar geldiği ifade edildi.
Numunelerin alındığı Guliya buz tabakası deniz seviyesinden yaklaşık 6 bin 700 metre yükseklikte.
Araştırmanın başyazarı Zhi-Ping Zhong, "Bu buzullar toz ve gazlarla birlikte zaman içinde şekillenmiş ve bu süreçte içinde gerçekten çok sayıda virüs de yer alıyordu" dedi.
Çin'in batısındaki buzulların bugüne dek iyi incelenmediğini belirten araştırmacı, "Amacımız buradan edindiğimiz bilgileri çevrenin geçmişteki koşullarını anlamak için kullanmak. Virüsler de bu çevrenin bir parçası" ifadelerini kullandı. 
Araştırmanın eş yazarlarından Profesör Matthew Sullivan ise "Bunlar aşırı hava koşullarında gelişebilecek virüsler. Yapılarında hücreleri soğuk şartlar altında enfekte edecek özel genler bulunuyor" dedi.
Bu genlerin yapılarının belirlenmesinin epey meşakkatli bir süreç olduğunu belirten mikrobiyoloji profesörü, Zhi-Ping Zhong'un bu iş için geliştirdiği yöntemin ileride Mars ya da Ay'daki virüslerin incelenmesinde de kullanılabileceğini ifade etti. 
Araştırmanın kıdemli yazarlarından Lonnie Thompson, "Bu tür aşırı hava koşullarında yaşayan virüs ve mikroplarla ilgili çok az bilgimiz var. Dolayısıyla bunların kaydedilip anlaşılması epey önemli. Bakteriler ve virüsler iklim değişikliğine nasıl yanıt veriyor? Buzul Çağı'ndan şimdi bulunduğumuz gibi sıcak bir döneme geçerken neler oluyor?" dedi.
Independent Türkçe, Phys.org, Science Alert



Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
TT

Batılı teknoloji devleri, Çin üretimi yapay zekaya yöneliyor

Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)
Çin'de geliştirilen DeepSeek, Batı'da "veri casusluğu" endişesi yaratmıştı (Reuters)

Batılı ülkelerdeki büyük firmalar, Çin üretimi yapay zeka modellerini kullanmaya yöneliyor.

Wall Street Journal’ın (WSJ) analizinde, Amazon Web Services, Microsoft ve Google gibi Amerikan devlerinin, müşterilerine DeepSeek’i bir seçenek olarak sunmaya başladığını yazıyor.

Bu durumun, ABD hükümetinin veri güvenliği nedeniyle Çinli DeepSeek firmasının bazı uygulamalarını devlet cihazlarında yasaklamasına rağmen gerçekleştiğine işaret ediliyor.

Analiz firması Sensor Tower’ın verilerine göre, ABD’li OpenAI firmasının ürettiği ChatGPT en popüler yapay zeka destekli sohbet botu olma özelliğini koruyor. Küresel çapta uygulamanın 910 milyon kez indirildiği belirtiliyor. Çinli mühendislerin tasarladığı DeepSeek ise 125 milyon kez indirildi.

Harvard Üniversitesi’nin haziranda yayımladığı bir çalışmada, Çin’in yapay zekada öne çıkmasını sağlayan iki temel unsurun veri zenginliği ve insan sermayesi olduğu belirtilmişti.

WSJ’nin analizine göre de Amerikan şirketleri daha çok “yapay genel zeka” (AGI) gibi devrimsel ilerlemelere yoğunlaşırken, Çinli firmalar pratik uygulamalarla günlük sorunları çözmeye odaklanıyor. Çinli şirketler aynı zamanda modellerini açık kaynak olarak sunuyor. Bu sayede kullanıcılar modelleri kendi ihtiyaçlarına göre uyarlayabiliyor.

Alibaba’nın “Qwen” adlı açık kaynak modelinin dünya genelinde 100 binden fazla türevi geliştirildi. Haberde, Japonya Ekonomi Bakanlığı için özel yazılımlar geliştiren Tokyo merkezli Abeja şirketinin Google ve Meta yerine Qwen’i tercih ettiğine dikkat çekiliyor.

DeepSeek, diğer yapay zeka şirketlerine kıyasla düşük maliyetle ve az sayıda çip kullanarak geliştirdiği açık kaynaklı yeni modeli DeepSeek-R1'i, 20 Ocak'ta piyasaya sürmüştü. ABD’li şirketlerle yarışan modelleri daha ucuza geliştirip sattığını öne süren DeepSeek, Nvidia'dan Microsoft'a kadar teknoloji devlerinin yüzlerce milyar dolar değer kaybetmesine neden olmuştu.

Batılı ülkeler, DeepSeek’in siber güvenliği ihlal ettiğini ve verilerin Pekin yönetimiyle paylaşılmasını sağladığını öne sürmüş, firmaysa iddiaları yalanlamıştı.

Güney Afrika’daki Witwatersrand Üniversitesi, DeepSeek’in diğer yapay zeka modellerine göre daha iyi veri güvenliği sağladığını savunuyor. Üniversite yetkililerinden Tarık Surtee, “Açık kaynaklı olması ve çevrimdışı kullanılabilmesi, verilerimizi koruyor” diyor.

Independent Türkçe, Wall Street Journal, RT