Dünyadaki teknoloji yatırımcılarının gözdesi yeni Hint girişimleri

Halka arzdan 1,3 milyar dolar toplayan ilk Hintli gıda girişim devi Zomato. (Reuters)
Halka arzdan 1,3 milyar dolar toplayan ilk Hintli gıda girişim devi Zomato. (Reuters)
TT

Dünyadaki teknoloji yatırımcılarının gözdesi yeni Hint girişimleri

Halka arzdan 1,3 milyar dolar toplayan ilk Hintli gıda girişim devi Zomato. (Reuters)
Halka arzdan 1,3 milyar dolar toplayan ilk Hintli gıda girişim devi Zomato. (Reuters)

Çin’deki teknoloji sektörünün hızlı bir şekilde büyümesi ve uluslararası yatırımcıların odak noktası haline gelmesinin ardından, son dönemlerde Çin’in söz konusu şirketlere uyguladığı kısıtlamalar ve önlemler, yatırımcılar arasında endişelere yol açtı.
Bu koşullar altında Hindistan, teknoloji sektöründeki yatırımcıları çekmek için yeni bir alternatif olarak ortaya çıktı. Bu sektörde ortaya çıkan Hintli şirketler, bu şirketlerden hisse satın almak isteyen birçok yatırım kurumunun odak noktası haline geldi.
Geçtiğimiz hafta önde gelen uluslararası yatırımcıların ilgisinin çekmeyi başaran Hintli şirketler için önemli bir dönüm noktasıydı.
Hintli gıda dağıtım şirketlerinden Zomato Limited, ABD yatırım bankası Morgan Stanley, Tiger Global ve Fidelity Investments’in katkılarıyla halka arzdan 1.3 milyar dolar toplayan ilk Hintli startup oldu.
Hintli dijital ödeme hizmetleri girişimi PayTm’nin mevcut ve yeni hisseler olmak üzere 2 ayrı kategoriden toplam 2.2 milyar dolar değerinde hisse satacağı belirtildi. Ayrıca, Hindistan merkezli e-ticaret şirketi Flipkart’ın, yatırımcılardan 3.6 milyar dolar talep alarak, ABD perakende devlerinden Walmart’a ait olan şirketin piyasa değerini 38 milyar dolara yükseltmeyi başardığı belirtildi.
9.2 milyar dolarlık finansal varlığa sahip ABD şirketi GGV Capital’in yönetici ortağı Hans Tung, Bloomberg’e verdiği demeçte, “Hintli girişimciler yaklaşık on yıldır yeni şirketler kuruyorlar. O dönemden bu yana Hindistan’ın internet altyapısı çarpıcı bir şekilde gelişti. Şu anda dünya genelinde teknoloji sektörlerine yatırım talebi artmış durumda. Yatırımcılar yeni Çin olarak gördükleri Hindistan’da sektörün güçlü yükselişine tanık olmaya başladı” dedi.
Hindistan’ın e-ticarette en büyük gözlük tedarikçilerinden Lenskart, Singapurlu devlet varlık fonu Temasek Holdings ve yatırım şirketi Falcon Edge Capital dahil olmak üzere yatırımcılardan 220 milyon dolar topladı. Şirket daha önce telekomünikasyon noktasında ABD yatırım bankası KKR ve Japonya merkezli Softbank Grup'undan fon sağlamıştı
İnternet kullanımının giderek geliştiği Çin’in aksine, Hindistan’daki 625 milyon internet kullanıcısının çoğu hala video, sosyal ağ ve e-ticaret dünyasında varlığını hissettiriyor.
Hindistan'daki e-ticaret, ülkenin toplam perakende ticaretinin %3'ünden daha azını oluşturduğu için e-pazarlamadaki fırsatlar cazibesini koruyor. Hindistan'ın startup'ları (gelişime açık şirketler) hala ülke çapında tedarik zincirlerine ve dağıtım ağlarına yatırım yapıyor.
Hindistan'ın on yıl içinde dünyanın en kalabalık ülkesi olması beklenirken, yatırımcıların Hindistan'daki koşullara bakışı, komşusu Çin'e bakışlarından keskin bir şekilde farklılaşıyor. Çinli yetkililer geçtiğimiz Şubat ayından bu yana söz konusu teknoloji şirketlerine, piyasa değerlerinde 800 milyar dolar düşüşe neden olan kısıtlamalar getirdi.
Bloomberg'in haberine göre, Hindistan'ın Kotak Mahindra Varlık Yönetimi başkanı Nilesh Shah, Hint teknoloji şirketleri “Çin şirketlerine yatırım yaparak zarar gören uluslararası yatırımcıları çekebilir” diyor. Ayrıca, Shah'a göre, hala zarar bildiren birçok Hintli girişimin ilk halka arzlarının (IPO'lar) başarısı, mevcut şirketlerin çoğunu yeniden değerlendirerek hisse senedi fiyatlarını yükseltebilir.
Hindistan’daki gelişmekte olan teknoloji şirketleri, bu yılın ikinci çeyreğinde 6.3 milyar dolarlık rekor sayıyla yatırımlarını artırmayı başardı. CB Insights tarafından hazırlanan verilere göre, Çinli şirketlerin yatırımları aynı dönemde 2020 yılının son çeyreğinde kaydedilen en yüksek seviye olan 27.7 milyar dolara kıyasla yüzde 18 oranında düştü.
Hindistan’daki dijital pazarın kontrolünü ABD merkezli Amazon şirketi ile paylaşan Flipkart, önümüzdeki iki yıl içerisinde hisselerini halka arz etmeyi planlayan Hint startup’ları arasında bulunuyor. Liste, online hayat sigortası startup’ı Policy Bazaar’ın sahibi olan finansal hizmetler teknolojisi şirketi IT Access Marketing and Costing’i de içeriyor. Ayrıca listede akıllı ulaşım hizmetleri noktasında e-ticaret lojistik şirketi Delhivery ve Hindistan’ın en popüler ulaşım platformu Ola da bulunuyor. Halka arzlar, bireysel yatırımcıların, hisseleri şu anda sadece uluslararası yatırımcılara açık olan startup’larda hisse sahibi olmalarına izin verecek.
İsviçre merkezli Credit Suisse Group tarafından bu yılın başlarında yayınlanan bir raporda, e-ticaret ve finansal hizmetler teknolojisinden, eğitim, lojistik ve eve yemek servisi olmak üzere çeşitli sektörlerde toplam yatırım değeri 240 milyar doları bulan ve yatırım alan yaklaşık 100 Hintli şirketin bulunduğu belirtildi.
Sequoia Capital, Lightspeed Venture Partners ve Qualcomm Ventures gibi yatırımcı çeken şirketleri teşvik eden Hintli girişimci Ganesh Krishnan, “Küresel yatırımcılar, potansiyelinden yararlanılmayan Hint pazarının devasa yükselişini izliyor. Finansal akışlar on kat arttı” açıklamasını yaptı.
Bütün bunlara rağmen resim pek parlak görünmüyor. Bazı analistler borsalardaki mevcut durumun yakında patlayacak bir balon olduğuna inanıyor.



Eski Twitter çalışanı platformu geri getirmek için kolları sıvadı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters
TT

Eski Twitter çalışanı platformu geri getirmek için kolları sıvadı

Fotoğraf: Reuters
Fotoğraf: Reuters

ABD merkezli bir girişim, Elon Musk devralmadan önceki Twitter'ın orijinal işlevlerini ve markasını hayata döndüren yeni bir sosyal ağ kurmaya çalışıyor.

Operation Bluebird adlı Virginia merkezli girişim, "terk edilmiş" Twitter ticari markalarını geri almasına izin verilmesi için ABD Patent ve Ticari Marka Ofisi'ne (USPTO) çoktan dilekçe sundu.

Musk'ın platformu 44 milyar dolarlık bir anlaşmayla devralmasından 9 ay sonra, Temmuz 2023'te Twitter'ın adı X olarak değiştirilmişti.

Şirket, X.com'a yönlendiren Twitter.com internet sitesinin hâlâ sahibi ancak eski kuruluşa ait tüm logoları veya referansları çevrimiçi ortamdan kaldırdı.

X ayrıca kuş odaklı terminolojiye gönderme yapan özellikleri de yeniden adlandırdı; örneğin "Birdwatch" (kuş gözlemi) adlı doğrulama programı artık "Topluluk Notları" diye biliniyor.

Operation Bluebird'ün twitter.new alan adına halihazırda sahip olması, ilgili kişilerin platformun muhtemel açılışından önce kullanıcı adı ayırtmasına olanak tanıyor.

İki tescilli marka avukatı Michael Peroff ve Stephen Coates bu girişimi yönetiyor. Coates daha önce 2014-2016'da Twitter'ın ticari marka, alan adı ve pazarlama müdür yardımcısı olarak görev yapmıştı.

Operation Bluebird'ün USPTO'ya yaptığı başvuruda "Twitter ve Tweet markaları, X Corp.'un ürünlerinden, hizmetlerinden ve pazarlamasından tamamen silindi, efsanevi kuş logosu fiilen terk edildi ve markayı kullanmaya devam etme niyeti sözkonusu değil" ifadeleri yer alıyor.

Bluebird işbu dilekçede, X Corp.'un Twitter markasındaki haklarından yasal olarak vazgeçtiği, tartışmalı markaların yeniden kullanılmasına dair hiçbir niyeti olmadığı, USPTO'ya yanlış beyan ve bildirimlerde bulunarak sahtekarlık yapmayı sürdürdüğü gerekçesiyle, tüm tartışmalı markaların iptalini talep etmektedir.

Dilekçede ayrıca şirketin isminin Twitter'dan X'e çevrilmesinden kısa süre önce Musk'ın yaptığı bir paylaşıma da değiniliyor.

Musk, 23 Temmuz 2023'te "Ve yakında Twitter markasına ve yavaş yavaş tüm kuşlara veda edeceğiz" diye yazmıştı.

Musk ve X'in USPTO dilekçesine yanıt vermek için şubata kadar vakti var. The Independent cevap hakkı için X'le temasa geçti.

Independent Türkçe


En zararlı" yapay zekalar listelendi

(Unsplash)
(Unsplash)
TT

En zararlı" yapay zekalar listelendi

(Unsplash)
(Unsplash)

Anthony Cuthbertson Teknoloji Editör Yardımcısı @ADCuthbertson 

Yeni bir araştırmaya göre yapay zeka şirketlerinin büyük çoğunluğu, teknolojinin getirdiği felaket risklerini yönetmekte başarısız.

Kâr amacı gütmeyen Future of Life Institute'teki yapay zeka güvenliği uzmanlarının değerlendirmesi, önde gelen 8 yapay zeka şirketinin "bu kadar güçlü sistemlerin gerektirdiği somut güvenlik önlemlerinden, bağımsız denetimden ve güvenilir uzun vadeli risk yönetimi stratejilerinden yoksun olduğunu" ortaya koydu.

Yapay Zeka Güvenlik Endeksi'nde en iyi puanları ABD şirketleri alırken, Anthropic, ChatGPT'nin yaratıcısı OpenAI ve Google DeepMind'ı geride bıraktı. Çin şirketleriyse genel olarak en düşük notları alırken, Alibaba Cloud, DeepSeek'in hemen arkasında yer aldı.

Varoluşsal risk değerlendirmesinde hiçbir şirket D'nin üzerinde not almazken, Alibaba Cloud, DeepSeek, Meta, xAI ve Z.ai, F notu aldı.

Araştırmada, "Varoluşsal güvenlik, sektörün temel yapısal başarısızlığı olmaya devam ediyor ve hızlanan yapay genel zeka/süper zeka hedefleriyle güvenilir kontrol planlarının yokluğu arasındaki giderek genişleyen uçurum her gün daha endişe verici hale geliyor" dendi.

Şirketler yapay genel zeka ve süper zeka hedeflerini hızlandırırken, hiçbiri felaket niteliğindeki kötüye kullanımı veya kontrol kaybını önlemek için güvenilir bir plan ortaya koyamıyor.

Önde gelen yapay zeka şirketlerine temel güvenlik konularında verilen puanlar (Future of Life Institute)Önde gelen yapay zeka şirketlerine temel güvenlik konularında verilen puanlar (Future of Life Institute)

Raporun yazarları, yapay zeka şirketlerinin kendi güvenlik değerlendirmelerinde daha şeffaf olmaları ve yapay zeka psikozu gibi daha acil zararlardan kullanıcıları korumak için daha fazla çaba göstermeleri çağrısında bulundu.

UC Berkeley'den bilgisayar bilimleri profesörü Stuart Russell, "Yapay zeka CEO'ları insanüstü yapay zekanın nasıl inşa edileceğini bildiklerini öne sürüyor ancak hiçbiri kontrolü kaybetmemizi nasıl önleyeceklerini gösteremiyor. Bu gelişmeden sonra insanlığın hayatta kalması artık bizim elimizde değil" dedi.

Nükleer reaktör gereksinimlerine uygun olarak, yıllık kontrol kaybı riskini yüz milyonda bire indirebileceklerine dair kanıt arıyorum. Bunun yerine, riskin onda bir, beşte bir, hatta üçte bir olabileceğini kabul ediyorlar ve bu sayıları ne haklı çıkarabiliyorlar ne de iyileştirebiliyorlar.

OpenAI temsilcisi, şirketin "sistemlere güçlü güvenlik önlemleri eklemek ve modelleri titizlikle test etmek" için bağımsız uzmanlarla çalıştığını belirtti.

Google sözcüsüyse şunları söyledi:

Sınır Güvenlik Çerçevemiz, güçlü sınır yapay zeka modellerinden kaynaklanan ciddi riskleri ortaya çıkmadan önce belirlemek ve azaltmak için özel protokoller sunuyor.

Modellerimiz daha gelişmiş hale geldikçe, kabiliyetlerimizle aynı hızda güvenlik ve yönetim konusunda yenilik yapmaya devam ediyoruz.

Independent, yorum için Alibaba Cloud, Anthropic, DeepSeek, xAI ve Z.ai'yla iletişime geçti.

Independent Türkçe, independent.co.uk/tech


NASA ve ESA'dan yeni 3I/ATLAS görüntüleri: İki kuyruğu var

Hubble Uzay Teleskobu, yıldızlararası kuyrukluyıldız 3I/ATLAS'ı 30 Kasım'da ikinci kez gözlemledi (NASA)
Hubble Uzay Teleskobu, yıldızlararası kuyrukluyıldız 3I/ATLAS'ı 30 Kasım'da ikinci kez gözlemledi (NASA)
TT

NASA ve ESA'dan yeni 3I/ATLAS görüntüleri: İki kuyruğu var

Hubble Uzay Teleskobu, yıldızlararası kuyrukluyıldız 3I/ATLAS'ı 30 Kasım'da ikinci kez gözlemledi (NASA)
Hubble Uzay Teleskobu, yıldızlararası kuyrukluyıldız 3I/ATLAS'ı 30 Kasım'da ikinci kez gözlemledi (NASA)

3I/ATLAS'ın yeni yayımlanan görüntüleri, yıldızlararası cismin aktivitesinin arttığını ve iki kuyruğu olduğunu ortaya çıkardı.

Oumuamua ve Borisov'dan sonra Güneş Sistemi'nde görülen ilk yıldızlararası cisim olan 3I/ATLAS, son aylarını sistemin iç kısımlarında ilerleyerek geçirdi.

Kuyrukluyıldız, Mars'a ve Güneş'e en yakın konumuna ekimde ulaştı.

Gökbilimcilerin çeşitli teleskoplarla aylardır takip ettiği cisim Dünya'ya en yakın konumuna yaklaşırken, NASA ve Avrupa Uzay Ajansı (ESA) yeni görüntülerini paylaştı.

Görüntüler, 3I/ATLAS'ın Güneş'e yaklaştığında çok parlak ve aktif hale gelerek uzaya büyük miktarda süblimleşmiş gaz ve toz püskürttüğünü ortaya koydu.

NASA'nın Hubble Uzay Teleskobu, 3I/ATLAS'ı keşfinden kısa bir süre sonra temmuzda gözlemleyen ilk araçlardan biriydi. 

Bilim insanları emektar teleskobu bir kez daha kuyrukluyıldızın gizemlerini açığa çıkarmak için kullandı. 

30 Kasım'da Hubble, gökcismini Dünya'dan 286 milyon kilometre uzaktayken görüntülemeyi başardı. 

Fotoğrafın merkezindeki parlak beyaz nokta, kuyrukluyıldızın çekirdeğini (ana gövdesi) ve etrafını saran parlak gaz ve toz atmosferi olan komayı gösteriyor.

Kuyrukluyıldızlar genellikle Güneş'e yaklaştıkça içlerindeki buzun ısınıp süblimleşmesiyle parlaklaşıyor. Yıldızın enerjisi bu gazı Güneş'ten uzağa doğru uzanan bir kuyruk haline getiriyor. Cismin Güneş'e bakan en sıcak tarafındaysa, yıldıza doğru eğimli gaz ve toz püskürmeleri meydana gelebiliyor.

Hubble'ın yeni görüntüsünde bu olguların ikisi de belli belirsiz görülebiliyor.

zxscdfrg
Juice aracı, 3I/ATLAS'ın iki kuyruğunu gözler önüne serdi (ESA)

NASA'nın yanı sıra ESA da Jüpiter'e doğru yol alan Juice aracının çektiği 3I/ATLAS görüntüsünü yayımladı.

Nisan 2023'te fırlatılan Juice, Jüpiter'in en büyük üç uydusu Ganymede, Calliston ve Europa'da yaşam belirtileri arayacak. 

2031'de hedefine ulaşması beklenen araç 2 Kasım'da Hubble'a kıyasla daha yakın bir mesafeden 3I/ATLAS'ın görüntüsünü yakaladı. 

Aslında Juice'un, kuyrukluyıldızın 66 milyon kilometre uzağından edindiği veriler Şubat 2026'dan önce bilim insanlarının eline geçmeyecek.

Ancak araştırmacılar yıldızlararası cisim hakkında daha fazla bilgi edinmek için verinin bir kısmını indirdi.

Yeni yayımlanan görüntüde, kuyrukluyıldızı çevreleyen komanın yanı sıra iki kuyruk seçiliyor: plazma kuyruğu ve toz kuyruğu.

ESA'dan yapılan açıklamada "Kuyrukluyıldızın koma diye bilinen, parlayan gaz halesini açıkça görmekle kalmıyor, aynı zamanda iki kuyruğa dair işaretler de görüyoruz" ifadeleri kullanılıyor: 

Kuyrukluyıldızın elektrik yüklü gazdan oluşan 'plazma kuyruğu' karenin tepesine doğru uzanıyor. Ayrıca çerçevenin sol alt kısmına doğru uzanan, küçük katı parçacıklardan oluşan daha soluk bir 'toz kuyruğu'nu da görebiliyoruz.

Güneş Sistemi'nde ortaya çıkan kuyrukluyıldızlar genellikle komanın yanı sıra bu iki kuyruğa da sahip oluyor. 

Bilim insanları şubat sonlarında daha fazla verinin gelmesiyle 3I/ATLAS hakkında daha net bilgiler edinmeyi umuyor.

Ayrıca Dünya'ya yaklaşan cisim, pek çok aracın yanı sıra James Webb Uzay Teleskobu tarafından da görüntülenecek. 

3I/ATLAS'ın, 19 Aralık'ta 270 milyon kilometre uzaklığa gelerek Dünya'ya en yakın mesafesine ulaşması bekleniyor.

Independent Türkçe, Live Science, CNN, ESA