Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
TT

Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)

Çin nükleer kapasitesini artıracak adımlar atmaya devam ediyor. Bazı analistler söz konusu adımların arkasındaki nedenlerin belirsizliğini koruduğunu belirterek, bu durumun bölgede bir silahlanma yarışına ilişkin korkuları desteklediğini söylüyor.
Geçtiğimiz Haziran ayında Gansu bölgesindeki Yumen şehri yakınlarında nükleer başlıklı balistik füzeleri fırlatma veya füze siloları depolama noktasında inşasına başlanan bir alanın bulunmasının ardından, Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’ndan nükleer uzmanlar, uydu görüntülerini kullanarak Çin’in kuzeybatısındaki Sincan eyaleti yakınlarında ikinci bir alan daha keşfettiklerini bildirdi.
Uzmanlar dün (Salı) yayınlanan raporlarında, Yumen ve Hami’deki silo inşasının, Çin’in nükleer tersanesinin şuana kadar ki en büyük kapasitesini oluşturduğunu aktardı. DPA’ya göre Yumen’deki ilk sitenin 380 kilometre kuzeybatısında yer alan Hami’deki ikinci sitedeki çalışmaların geçtiğimiz Mayıs ayından bu yana devam ettiği ancak şu ana kadar bir ilerleme kaydedilmediği bildirildi.
Uzmanlar uydu görüntülerine göre, bölgenin çoğunun kubbe benzeri 14 çatı ile gizlendiğini söylüyor. Bilim insanları kompleksin hazırlık çalışmalarına dayanarak, 110 siloyu barındırabilecek bir nükleer ağ kurulabileceğini tahmin ediyor. İlk sitenin ise 120 silo barındırdığı tahmin ediliyor.
Siloların tamamının füzelerle dolu olup olmayacağı veya kaç silonun füze ile donatılacağının belli olmaması sebebiyle, silolardaki gerçek füze sayısının daha az olabileceği bildirildi.

Çin, şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip
Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’nun tahminlerine göre Çin’in şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip olduğu belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) 2020’de, Çin’in 200’den fazla nükleer savaş başlığına sahip olduğunu belirtmişti. ABD önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu sayının ikiye katlanmasını bekliyor. Bu sayı her biri 4 bin nükleer savaş başlığına sahip ABD ve Rusya tersaneleri için oldukça az.
Bazı uzmanlar, füze silolarının kurulmasının arkasında ülke liderliği ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in çeşitli nedenleri olabileceğini söylüyor. Uzmanlar, bu durumun ABD, Rusya ve Hindistan’ın nükleer güçlerinin modernize edilmesine bir tepki olabileceğine işaret ediyor.
Bazı uzmanların, Çin’in mevcut silolarının Amerikan seyir füzelerinin menzili içerisinde olduğunu ve Yumen ve Hami mevzilerinin ise Çin’in daha iç bölgelerinde olduğunu söylemesi sebebiyle, Çin’in silolarının kolayca saldırıya uğrayabileceğinden endişe duyması da mümkün. Bu durumun silo sayısı artırılarak saldırılara yanıt verme yeteneğini de geliştireceği bildirildi. Ayrıca yeni füzelerde sıvı yakıttan katı yakıta geçiş yapılacağına dikkat çekildi. Böylece yakıt ikmali ihtiyacı ortadan kaldırılarak, tepki süresi kısaltılmış olacak.
Öte yandan Çin’in son yıllarda saldırı başlatma yeteneği ile nükleer caydırıcılık kapasitesini olumsuz etkileyen ABD füze savunma sistemleri konusunda da endişeli olduğu belirtildi.
Amerikan Bilim Adamlar Federasyonu Pekin’in nükleer tersanesini olduğundan daha büyük göstermek amacıyla boş siloları aldatmak için kullanabileceğine işaret etti.
Ayrıca Çin’in hiç bir zaman nükleer bir saldırı başlatmayacağını vurguladığı bildirildi.

 


Trump, Venezuelalı uyuşturucu kaçakçılarını "çok yakında" karadan hedef almaya başlayacağını söyledi

Başkan Donald Trump, Şükran Günü'nde Mar-a-Lago tatil beldesinden orduya video bağlantısıyla konuşurken bir fotoğraf tutuyor (AP)
Başkan Donald Trump, Şükran Günü'nde Mar-a-Lago tatil beldesinden orduya video bağlantısıyla konuşurken bir fotoğraf tutuyor (AP)
TT

Trump, Venezuelalı uyuşturucu kaçakçılarını "çok yakında" karadan hedef almaya başlayacağını söyledi

Başkan Donald Trump, Şükran Günü'nde Mar-a-Lago tatil beldesinden orduya video bağlantısıyla konuşurken bir fotoğraf tutuyor (AP)
Başkan Donald Trump, Şükran Günü'nde Mar-a-Lago tatil beldesinden orduya video bağlantısıyla konuşurken bir fotoğraf tutuyor (AP)

ABD Başkanı Donald Trump, Washington ile Karakas arasındaki ilişkilerin giderek gerginleşmesiyle birlikte, ABD'nin sadece denizde değil, "çok yakında" kara operasyonlarıyla da Venezuelalı uyuşturucu kaçakçılarını hedef almaya başlayacağını duyurdu.

ABD Başkanı, Şükran Günü'nde silahlı kuvvetlere yaptığı televizyon konuşmasında, "Muhtemelen insanların artık uyuşturucuyu deniz yoluyla taşımak istemediğini fark etmişsinizdir. Kara yoluyla da bunu yapmalarını engellemeye başlayacağız" dedi. "Kara yolu daha kolay, ancak bu çok yakında başlayacak" ifadesini kullandı.


Trump: Amerika daha fazla B-2 bombardıman uçağı talep etti

ABD'ye ait bir B-2 gizli bombardıman uçağı Kaliforniya'daki piste ulaştı (AFP Arşivi)
ABD'ye ait bir B-2 gizli bombardıman uçağı Kaliforniya'daki piste ulaştı (AFP Arşivi)
TT

Trump: Amerika daha fazla B-2 bombardıman uçağı talep etti

ABD'ye ait bir B-2 gizli bombardıman uçağı Kaliforniya'daki piste ulaştı (AFP Arşivi)
ABD'ye ait bir B-2 gizli bombardıman uçağı Kaliforniya'daki piste ulaştı (AFP Arşivi)

Başkan Donald Trump, ABD ordusuna yaptığı açıklamada, yönetiminin bu yılın başlarında ABD'nin İran'daki nükleer tesislere düzenlediği saldırılarda kullandığı Northrop Grumman yapımı B-2 Spirit gizli bombardıman uçağından "daha fazla" talep ettiğini söyledi.

Resim Trump, Florida'daki tatil köyünden ABD askerleriyle görüntülü görüşme gerçekleştiriyor (AFP)

Trump, "Bu güzel B-2 bombardıman uçakları, İran'ın potansiyel nükleer tedarikini tamamen ortadan kaldırdı" dedi.

Daha fazlasını sipariş ettik ve bunun nedeni, kesinlikle muhteşem olmaları" ifadelerini kullandı.


Ukrayna: Rusya'ya hiçbir toprak vermeyeceğiz

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy basın toplantısında (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy basın toplantısında (AFP)
TT

Ukrayna: Rusya'ya hiçbir toprak vermeyeceğiz

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy basın toplantısında (AFP)
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy basın toplantısında (AFP)

Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Amerikan dergisi The Atlantic'e yaptığı açıklamada, başkanın barış karşılığında Rusya'ya toprak vermeyi kabul etmeyeceğini söyledi.

Dün yayınlanan röportajda, "Zelenskiy cumhurbaşkanı olduğu sürece, kimse onun toprak vereceğine güvenmemeli. Hiçbir topraktan vazgeçmeyecek" ifadesini kullandı.

Ukrayna Devlet Başkanı ise ülkesinin müzakere ekibinin, Cenevre'de üzerinde mutabık kalınan noktaları, güvenlik garantileriyle barışın önünü açacak bir formüle dönüştürmek için Amerikan heyeti ile çalışmaya devam edeceğini söyledi.

Zelenskiy, X'te paylaştığı gönderide, "Amerikan tarafı ve Avrupalı ​​dostlarımızla yakın temas halindeyiz. Dünya genelindeki ortaklarımız da son gelişmeler hakkında bilgilendirildi. Egemenliğimize ve devletimize verdikleri destek için minnettarım" ifadelerini kullandı.

Zelenskiy, heyetinin Ukrayna'nın yeterli savunma desteği almasını sağlamak için elinden gelen her şeyi yaptığını belirterek, "Bu konuda Amerikan tarafı ve Avrupalı ​​ortaklarımızla temas halindeyiz" dedi.

Zelenskiy'nin Ofis Başkanı Andriy Yermak, Kiev'in 2012'den beri devam eden Rus-Ukrayna savaşını sona erdirmeyi amaçlayan Cenevre toplantısının sonuçlarını geliştirmek için ABD heyetiyle çalışmaya devam edeceğini belirtti.

Zelenskiy'nin ABD ile görüşmelerde Ukrayna heyetinin başına atadığı Yermak, X platformunda yayınladığı bir gönderide, "Cenevre'de yaptığımız gibi, şimdi de savaşı sona erdirmek için somut adımlar atma konusunda somut ilerleme sağlamak amacıyla yapıcı bir diyalog için hazırlanıyoruz" ifadelerini kullandı.

Yermak şöyle devam etti: "Ortak temel hedefimiz değişmedi: Ukrayna için mümkün olan en kısa sürede kalıcı ve onurlu bir barışa ulaşmak."

Amerikalı ve Ukraynalı müzakereciler, pazar günü Cenevre'de ABD destekli son barış planı hakkında görüşmelerde bulundu. Salı günü Zelenskiy, Washington ile Cenevre'de hazırlanan barış planının metni üzerinde Ukrayna müzakere ekibiyle birlikte çalıştığını söyledi.

dcfrg
Trump ve Zelenskiy'nin 28 Şubat'ta Beyaz Saray'da görüşmesi (AFP)

Benzer bir gelişmede, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, dün İzlanda'ya yaptığı ziyarette, ABD Başkanı Donald Trump'ın Ukrayna'daki savaşı sona erdirme planına ilişkin çabalarını övdü. İzlanda Başbakanı Kristern Frostadottir ile ortak basın toplantısında Rutte, "Rusya, elde ettiği marjinal kazanımlar için ağır bir bedel ödedi ve Ukrayna kendini cesurca savunmaya devam ediyor" dedi. Rutte, "Barış süreci önemli bir destek aldı ve ABD Başkanı Trump'ı bu nedenle tebrik etmek istiyorum" diye ekledi. Şarku’l Avsat’ın aldığı bilgiye göre geçen hafta açıklanan ve başlangıçta Rusya'nın talepleriyle uyumlu görünen ABD planı, ABD ile Ukrayna arasında Avrupa ülkelerinin de katılımıyla yapılan acil müzakerelerin ardından önemli revizyonlardan geçti. ABD elçisi Steve Witkoff'un planı Rus yetkililerle görüşmek üzere gelecek hafta Moskova'ya gelmesi bekleniyor. Kremlin, Avrupa'nın bu planla ilgili çabalarını "gereksiz" olarak nitelendirdi. NATO Genel Sekreteri, İzlanda'da yaptığı açıklamada, Reykjavik'in NATO üye ülkelerinin güvenliğini sağlama çabalarını vurguladı. "Saf olamayız. Artık hepimiz cephe hattındayız. En yeni Rus füzeleri, NATO topraklarının herhangi bir noktasına çok kısa sürede ulaşabilir" dedi. Rutte, "İzlanda'nın gözetleme ve hava savunma alanında yaptıklarının (...) son derece önemli" olduğunu vurguladı.