Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
TT

Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)

Çin nükleer kapasitesini artıracak adımlar atmaya devam ediyor. Bazı analistler söz konusu adımların arkasındaki nedenlerin belirsizliğini koruduğunu belirterek, bu durumun bölgede bir silahlanma yarışına ilişkin korkuları desteklediğini söylüyor.
Geçtiğimiz Haziran ayında Gansu bölgesindeki Yumen şehri yakınlarında nükleer başlıklı balistik füzeleri fırlatma veya füze siloları depolama noktasında inşasına başlanan bir alanın bulunmasının ardından, Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’ndan nükleer uzmanlar, uydu görüntülerini kullanarak Çin’in kuzeybatısındaki Sincan eyaleti yakınlarında ikinci bir alan daha keşfettiklerini bildirdi.
Uzmanlar dün (Salı) yayınlanan raporlarında, Yumen ve Hami’deki silo inşasının, Çin’in nükleer tersanesinin şuana kadar ki en büyük kapasitesini oluşturduğunu aktardı. DPA’ya göre Yumen’deki ilk sitenin 380 kilometre kuzeybatısında yer alan Hami’deki ikinci sitedeki çalışmaların geçtiğimiz Mayıs ayından bu yana devam ettiği ancak şu ana kadar bir ilerleme kaydedilmediği bildirildi.
Uzmanlar uydu görüntülerine göre, bölgenin çoğunun kubbe benzeri 14 çatı ile gizlendiğini söylüyor. Bilim insanları kompleksin hazırlık çalışmalarına dayanarak, 110 siloyu barındırabilecek bir nükleer ağ kurulabileceğini tahmin ediyor. İlk sitenin ise 120 silo barındırdığı tahmin ediliyor.
Siloların tamamının füzelerle dolu olup olmayacağı veya kaç silonun füze ile donatılacağının belli olmaması sebebiyle, silolardaki gerçek füze sayısının daha az olabileceği bildirildi.

Çin, şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip
Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’nun tahminlerine göre Çin’in şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip olduğu belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) 2020’de, Çin’in 200’den fazla nükleer savaş başlığına sahip olduğunu belirtmişti. ABD önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu sayının ikiye katlanmasını bekliyor. Bu sayı her biri 4 bin nükleer savaş başlığına sahip ABD ve Rusya tersaneleri için oldukça az.
Bazı uzmanlar, füze silolarının kurulmasının arkasında ülke liderliği ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in çeşitli nedenleri olabileceğini söylüyor. Uzmanlar, bu durumun ABD, Rusya ve Hindistan’ın nükleer güçlerinin modernize edilmesine bir tepki olabileceğine işaret ediyor.
Bazı uzmanların, Çin’in mevcut silolarının Amerikan seyir füzelerinin menzili içerisinde olduğunu ve Yumen ve Hami mevzilerinin ise Çin’in daha iç bölgelerinde olduğunu söylemesi sebebiyle, Çin’in silolarının kolayca saldırıya uğrayabileceğinden endişe duyması da mümkün. Bu durumun silo sayısı artırılarak saldırılara yanıt verme yeteneğini de geliştireceği bildirildi. Ayrıca yeni füzelerde sıvı yakıttan katı yakıta geçiş yapılacağına dikkat çekildi. Böylece yakıt ikmali ihtiyacı ortadan kaldırılarak, tepki süresi kısaltılmış olacak.
Öte yandan Çin’in son yıllarda saldırı başlatma yeteneği ile nükleer caydırıcılık kapasitesini olumsuz etkileyen ABD füze savunma sistemleri konusunda da endişeli olduğu belirtildi.
Amerikan Bilim Adamlar Federasyonu Pekin’in nükleer tersanesini olduğundan daha büyük göstermek amacıyla boş siloları aldatmak için kullanabileceğine işaret etti.
Ayrıca Çin’in hiç bir zaman nükleer bir saldırı başlatmayacağını vurguladığı bildirildi.

 


Çin’in uçak gemisi Shandong Hong Kong açıklarında

Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
TT

Çin’in uçak gemisi Shandong Hong Kong açıklarında

Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)
Çin’in uçak gemisi Shandong, Hong Kong adasının güney kıyılarında seyrediyor (AP)

Çin’in 305 metre uzunluğundaki uçak gemisi Shandong, Batı Pasifik'teki savaş tatbikatlarına katıldıktan sonra bugün Hong Kong açıklarına ulaştı.

Fransız Haber Ajansı AFP’nin muhabirleri, Shandong uçak gemisini ve başta Changjiang destroyeri ve Yuncheng fırkateyni olmak üzere ona eşlik eden savaş görev grubunu, bu sabah Hong Kong adasının güney kıyısı açıklarında seyir halindeyken gördüklerini bildirdiler.

Pekin, uçak gemisi Shandong'un Hong Kong'daki donanma grubuyla beş gün kalacağını ve bu vesileyle ‘ziyaretler ve kültürel değişim etkinlikleri’ düzenleneceğini duyurdu. Öte yandan Hong Kong dün resmi tatil olan yeniden Çin'e bağlanmasının 28’inci yıl dönümünü kutladı.

Çin'de inşa edilen ilk uçak gemisi olan Shandong, Çin Donanması’na 2019 yılında katıldı. Pekin, 2000 yılında Ukrayna'dan satın aldığı Liaoning ve Shandong olmak üzere iki adet aktif uçak gemisine sahip. Üçüncü bir uçak gemisi olan Fujian'ın yapımı ise tamamlandı, ancak halen test aşamasında.

Çin pazartesi günü, iki deniz savaş görev grubunu Batı Pasifik'te ‘kısa süre önce başarıyla tamamladıkları’ savaş tatbikatları gerçekleştirdiğini duyurdu.

Öte yandan Tokyo, Çin savaş uçaklarının Shandong uçak gemisinden kalkarak Japon askeri devriye uçağına 45 metre kadar yaklaştığını açıkladı, ancak Pekin bu iddiayı yalanladı.

Shandong geçtiğimiz nisan ayında, Tayvan Boğazı'nda askeri tatbikatlara katıldı. Bu tatbikatlar arasında adanın kuşatılması simülasyonu da vardı. Aynı ayın ilerleyen günlerinde Filipin Donanması, Shandong uçak gemisini ülkenin en kuzeyindeki Babuyan Adası’ndan iki deniz mili uzaklıkta olduğunu tespit etti.

Hong Kong'daki gemileri ziyaret etmek için satılan biletler, Çin sosyal medya platformu WeChat'te dakikalar içinde tükendi. Shandong, 2017 yılında küresel finans merkezi olan Hong Kong’u ziyaret eden uçak gemisi Liaoning'den sonra Hong Kong'u ziyaret eden ikinci Çin uçak gemisi oldu.