Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
TT

Çin’in nükleer genişlemesiyle birlikte silahlanma yarışı noktasında endişeler arttı

Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)
Çin’in çöl bölgesinde bir yeraltı füze silosu inşaatı. (New York Times)

Çin nükleer kapasitesini artıracak adımlar atmaya devam ediyor. Bazı analistler söz konusu adımların arkasındaki nedenlerin belirsizliğini koruduğunu belirterek, bu durumun bölgede bir silahlanma yarışına ilişkin korkuları desteklediğini söylüyor.
Geçtiğimiz Haziran ayında Gansu bölgesindeki Yumen şehri yakınlarında nükleer başlıklı balistik füzeleri fırlatma veya füze siloları depolama noktasında inşasına başlanan bir alanın bulunmasının ardından, Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’ndan nükleer uzmanlar, uydu görüntülerini kullanarak Çin’in kuzeybatısındaki Sincan eyaleti yakınlarında ikinci bir alan daha keşfettiklerini bildirdi.
Uzmanlar dün (Salı) yayınlanan raporlarında, Yumen ve Hami’deki silo inşasının, Çin’in nükleer tersanesinin şuana kadar ki en büyük kapasitesini oluşturduğunu aktardı. DPA’ya göre Yumen’deki ilk sitenin 380 kilometre kuzeybatısında yer alan Hami’deki ikinci sitedeki çalışmaların geçtiğimiz Mayıs ayından bu yana devam ettiği ancak şu ana kadar bir ilerleme kaydedilmediği bildirildi.
Uzmanlar uydu görüntülerine göre, bölgenin çoğunun kubbe benzeri 14 çatı ile gizlendiğini söylüyor. Bilim insanları kompleksin hazırlık çalışmalarına dayanarak, 110 siloyu barındırabilecek bir nükleer ağ kurulabileceğini tahmin ediyor. İlk sitenin ise 120 silo barındırdığı tahmin ediliyor.
Siloların tamamının füzelerle dolu olup olmayacağı veya kaç silonun füze ile donatılacağının belli olmaması sebebiyle, silolardaki gerçek füze sayısının daha az olabileceği bildirildi.

Çin, şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip
Amerikan Bilim Adamları Federasyonu’nun tahminlerine göre Çin’in şu anda yaklaşık 350 nükleer savaş başlığına sahip olduğu belirtildi. ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) 2020’de, Çin’in 200’den fazla nükleer savaş başlığına sahip olduğunu belirtmişti. ABD önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu sayının ikiye katlanmasını bekliyor. Bu sayı her biri 4 bin nükleer savaş başlığına sahip ABD ve Rusya tersaneleri için oldukça az.
Bazı uzmanlar, füze silolarının kurulmasının arkasında ülke liderliği ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in çeşitli nedenleri olabileceğini söylüyor. Uzmanlar, bu durumun ABD, Rusya ve Hindistan’ın nükleer güçlerinin modernize edilmesine bir tepki olabileceğine işaret ediyor.
Bazı uzmanların, Çin’in mevcut silolarının Amerikan seyir füzelerinin menzili içerisinde olduğunu ve Yumen ve Hami mevzilerinin ise Çin’in daha iç bölgelerinde olduğunu söylemesi sebebiyle, Çin’in silolarının kolayca saldırıya uğrayabileceğinden endişe duyması da mümkün. Bu durumun silo sayısı artırılarak saldırılara yanıt verme yeteneğini de geliştireceği bildirildi. Ayrıca yeni füzelerde sıvı yakıttan katı yakıta geçiş yapılacağına dikkat çekildi. Böylece yakıt ikmali ihtiyacı ortadan kaldırılarak, tepki süresi kısaltılmış olacak.
Öte yandan Çin’in son yıllarda saldırı başlatma yeteneği ile nükleer caydırıcılık kapasitesini olumsuz etkileyen ABD füze savunma sistemleri konusunda da endişeli olduğu belirtildi.
Amerikan Bilim Adamlar Federasyonu Pekin’in nükleer tersanesini olduğundan daha büyük göstermek amacıyla boş siloları aldatmak için kullanabileceğine işaret etti.
Ayrıca Çin’in hiç bir zaman nükleer bir saldırı başlatmayacağını vurguladığı bildirildi.

 


Trump: Gazze halkının güvende olduğunu görmek istiyorum, onlar cehennemi yaşadılar

Trump Iowa'daki bir mitinge gitmeden önce gazetecilere konuşuyor (AP)
Trump Iowa'daki bir mitinge gitmeden önce gazetecilere konuşuyor (AP)
TT

Trump: Gazze halkının güvende olduğunu görmek istiyorum, onlar cehennemi yaşadılar

Trump Iowa'daki bir mitinge gitmeden önce gazetecilere konuşuyor (AP)
Trump Iowa'daki bir mitinge gitmeden önce gazetecilere konuşuyor (AP)

ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da gelecek hafta İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'yu ağırlayarak harap olmuş Filistin yerleşiminde ateşkes çağrısı yapmaya hazırlanırken dün, Gazze halkı için "güvenlik" istediğini söyledi. Şubat ayında duyurduğu gibi, ABD'nin Filistin yerleşiminde kontrolü ele geçirmesini isteyip istemediği sorulduğunda, ABD başkanı, "Gazze halkının güvende olmasını istiyorum. En önemli şey bu." dedi. "Gazze halkı için güvenlik istiyorum. Cehennemi yaşadılar." diye devam etti.

ABD Başkanı İran'la ilgili olarak da Tahran'ın ABD ile konuşmak istediğini ve “gerekirse” temsilcileriyle görüşeceğini söyledi. Trump, “İran konuşmak istiyor ve bence benimle konuşmak istiyorlar ve bunu yapmalarının zamanı geldi” dedi. Trump, "Onlara zarar vermek istemiyoruz. Yeniden bir ülke olmalarını dört gözle bekliyoruz" ifadelerini kullandı.

Öte yandan Trump, dün telefonda görüştüğü Rus mevkidaşı Vladimir Putin ile Ukrayna'da ateşkes sağlanması yönünde “hiçbir ilerleme kaydetmediğini” açıkladı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini sona erdirmek için bir anlaşmaya varmaya yakın olup olmadığı sorulduğunda gazetecilere “Hayır, onunla hiçbir ilerleme kaydetmedim” diyen Trump, savaşın devam etmesinden “mutlu olmadığını” ifade etti.

Trump ticaret konusunda, yönetiminin muhtemelen cuma gününden (bugün) itibaren ülkelere mektup göndermeye başlayacağını ve ABD'ye ithalatta karşılaşacakları gümrük vergisi oranlarını belirleyeceğini söyledi. Trump Iowa'ya hareket etmeden önce gazetecilere yaptığı açıklamada çarşamba günü Vietnam ile duyurduğu ticaret anlaşmasına ilave olarak “iki anlaşma” daha imzalamayı beklediğini söyledi. Ancak diğer ülkelerin çoğuna, karşılaşacakları tarife oranlarını açıkça belirten mektuplar gönderme eğiliminde olduğunu söyledi.

ABD Başkanı, Kongre'nin her iki kanadından da büyük vergi ve harcama tasarısının geçmesini övdü. Amerika Birleşik Devletleri'nin kuruluşunun 250. yıl dönümü kutlamalarını başlatmak için Iowa'da düzenlenen bir mitinge giderken konuşan Başkan, "Bu tasarı bu ülkeyi bir uzay roketine dönüştürecek" dedi ve metni "şimdiye kadar imzalanmış türünün en büyük tasarısı" olarak tanımladı.