Dünyadaki "en erken hayvan yaşamına" dair bilinenleri değiştirecek bir keşif yapıldı

Güney Fransa'da Marsilya yakınlarındaki Tiboulen du Frioul resifinde fotoğraflanan yeşil sünger topun yanındaki kırmızı deniz yıldızı (AFP)
Güney Fransa'da Marsilya yakınlarındaki Tiboulen du Frioul resifinde fotoğraflanan yeşil sünger topun yanındaki kırmızı deniz yıldızı (AFP)
TT

Dünyadaki "en erken hayvan yaşamına" dair bilinenleri değiştirecek bir keşif yapıldı

Güney Fransa'da Marsilya yakınlarındaki Tiboulen du Frioul resifinde fotoğraflanan yeşil sünger topun yanındaki kırmızı deniz yıldızı (AFP)
Güney Fransa'da Marsilya yakınlarındaki Tiboulen du Frioul resifinde fotoğraflanan yeşil sünger topun yanındaki kırmızı deniz yıldızı (AFP)

Bilim insanları, okyanuslardaki kadim resiflerde 890 milyon yıl önce yaşamış olabilecek sünger benzeri yapıların fosil kalıntılarını keşfetti. Bu, dünyadaki en erken hayvan yaşamına dair kanıtı 350 milyon yıl öncesine çekebilecek bir gelişme.
Kanada Laurentian Üniversitesi'nden Elizabeth Turner da dahil, bilim insanlarına göre bulgular, doğrulandığı takdirde gezegendeki hayvan yaşamının evrimi hakkındaki anlayışımızı değiştirebilir.
Dünyada ortaya çıkan en eski hayvanlardan biri olan süngerler, suyun içinde dolaşmasına izin veren gözenekler ve kanallarla dolu basit gövdelere sahip çok hücreli organizmalardır.
Banyo süngerlerinin yapımında kullanılan türden modern süngerlerin genetik kanıtları her ne kadar bu deniz canlılarının 1000 ila 541 milyon yıl önceki erken Neoproterozoik Çağ'da ortaya çıktıklarına işaret etse de, bilim insanları bu döneme ait fosilleşmiş sünger bedenlerinin eksik olduğunu belirtti.
Nature adlı bilimsel dergide yayımlanan mevcut çalışmada, Turner ve meslektaşları kuzeybatı Kanada'daki 890 milyon yıl öncesine ait, kalsiyum-karbonat biriktiren bakterilerce oluşturulmuş kaya örneklerini inceledi.
Araştırmacılar bahse konu örneklerde, mineral kalsit kristallerini içeren ve bu kristallerle çevrili tüp şeklindeki yapılara ait dallanmış ağlar buldu.
Bilim insanları daha yakından incelediklerinde, bu yapıların ticari banyo süngerleri yapmak için kullanılan bir sünger türü olan boynuzlu süngerlerde bulunan lifli iskelete benzediğini keşfetti.

Araştırmacılar ayrıca yaptıkları bir açıklamada bu kalıntıların "boynuzlu süngerimsi cisimlerin çürümesiyle oluştuğu düşünülen kalsiyum karbonat kayalarında daha önce tanımlanan yapılara" benzediğini ifade etti.
Bilim insanları söz konusu analize dayanarak, yeni keşfedilen fosilin, Dünya'nın oksijen seviyelerinin hayvan yaşamını desteklemek için gerekli seviyelere yükselmesinden yaklaşık 90 milyon yıl önce yaşamış boynuzlu sünger kalıntılarına ait olabileceğine inanıyor.
Araştırmacılar, bulguların doğrulanması halinde çalışmanın erken hayvanların evriminin bu oksijenasyon olayından bağımsız olarak gerçekleştiğini ve erken hayvan yaşamının 720 ila 635 milyon yıl önce şiddetli buzul çağlarından sağ çıkabildiğini kanıtlayabileceğini düşünüyor.
Independent Türkçe



Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
TT

Bilim insanları beklenmedik bir besinin bilişsel sorunları azaltabileceğini buldu

Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)
Araştırmada, beslenmeyle alınan bakır miktarındaki artışın bilişsel işlevi güçlendirebileceği bulundu (Unsplash)

Tom Watling 

Beslenme yoluyla daha fazla bakır tüketen yetişkinlerin hafıza, dikkat ve dil gibi bilişsel testlerde daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğu, bir araştırmada bulundu.

60 yaş ve üzeri 2 bin 400'den fazla Amerikalının katıldığı çalışmada, günde yaklaşık 1,4 mg bakır tüketenler, 0,8 mg'den daha az tüketenlere kıyasla bir dizi bilişsel değerlendirmede daha yüksek puan aldı.

Çok düşük miktarda gerekmesine rağmen bakır, sinir hücrelerinde enerji üretimine katkı sağlayarak, temel nörotransmitterlerin oluşumunu destekleyerek ve vücudun doğal antioksidan savunmasını güçlendirerek beyin sağlığında kritik bir rol oynuyor.

Kabuklu deniz ürünleri, tahıllar, fasulye ve kuruyemişler iyi bakır kaynakları fakat uzmanlar dengeli bir diyetin yeterli miktarda bakır sağlaması gerektiğini söylüyor.

Öte yandan yüksek miktarlar gastrointestinal sorunlara yol açabildiğinden bilim insanları, bakırın yaşlanan beyin üzerindeki etkilerinin genel olarak koruyucu mu yoksa zararlı mı olduğu konusunda tartışmaya devam ediyor.

Bakırın faydaları üzerine yapılan son araştırmayı yürüten ekip, katılımcılardan iki ayrı günde yedikleri her şeyi hatırlamasını istedi. Daha sonra bu rakamların ortalamasını alarak her bir kişinin günlük bakır tüketimini hesapladılar.

Bilişsel yetenekleri test eden, iyi bilinen 4 görev arasında hızlı sembol eşleştirmenin yanı sıra anında ve gecikmeli kelime hatırlama vardı ve tüm ölçümleri birleştiren genel bir "küresel" puan kullanıldı.

Sonuçlar net bir örüntü ortaya koydu: Bakır tüketimi arttıkça bilişsel performans iyileşti ve teste bağlı olarak günlük yaklaşık 1,2 ila 1,6 mg'da zirve yaptı.

Bu seviyelerin üzerine çıkıldığında daha fazla fayda sağlanmadı.

Bakır tüketiminde en üst çeyrektekiler, en alt çeyrekte yer alanlara göre eşleştirme testinde yaklaşık 4 sembol daha fazla bildi ve gecikmeli kelime hatırlama testinde yarım kelime kadar daha fazla hatırladı.

Daha önce felç geçirmiş kişilerin daha da fazla fayda sağladığı görüldü: Özellikle bu grupta yüksek düzeyde bakır tüketen kişilerin genel bilişsel puanlarında belirgin bir artış oldu.

Araştırmacılar bunun, bakır tüketiminin bilişsel işlevi geliştirdiğini söylemeye yetecek kadar kanıtı sunmadığını belirtse de bağlantının "biyolojik açıdan makul" olduğunu savunuyor.

Raporda şu ifadelere yer veriliyor: 

Beslenmeyle alınan bakır beyin sağlığı açısından kritik önemde ve antioksidan savunma, nörotransmitter sentezi ve enerji metabolizmasında oyndağu rolle bilişsel işlev üzerinde koruyucu etkiler sağlayabilir.

Independent Türkçe, independent.co.uk/news