İran asıllı Amerikalılar, Reisi'nin göreve başlamasını Washington'da protesto etti

(İran Milli Direniş Konseyi)
(İran Milli Direniş Konseyi)
TT

İran asıllı Amerikalılar, Reisi'nin göreve başlamasını Washington'da protesto etti

(İran Milli Direniş Konseyi)
(İran Milli Direniş Konseyi)

İran Milli Direniş Konseyi üyelerinin de aralarında bulunduğu İran asıllı Amerikalılar, Capitol Hill'de miting düzenledi. Mitingde ABD Kongresi üyelerinin de dahil olduğu konuşmacılar İran'ın yeni cumhurbaşkanı İbrahim Reisi'yi kınadı.
The Independent'ın haberine göre, akrabaları çeşitli suçlar işledikleri iddiasıyla İran hükümeti tarafından öldürülen İran asıllı Amerikalılar, pazartesi günü Union Meydanı'ndaki mitingde hayatını kaybeden yüzlerce kişinin yüzlerini gösteren bir anıt dikti.
Aralarında hem İran asıllı Amerikalıların hem de Kongre'den ve ABD siyaset dünyasından önde gelen isimlerin bulunduğu konuşmacılar, kalabalığa hitap ederken yaptıkları hararetli açıklamalarda Reisi'yi kınadı ve onun uluslararası insan hakları suçlamalarıyla karşı karşıya kalması için çağrıda bulundu.
Mevcut ve eski Kongre üyelerinin yanı sıra katılan ABD'li diğer ileri gelenlerin büyük kısmı da ABD dış politikasının müesses nizam kanadındandı. Konuşmacılar arasında eski senatör Joe Lieberman'la birlikte Justice Democrats (Adalet Demokratları) platformunun rakibini desteklediği ön seçimlerde koltuğunu kaybedene kadar Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne başkanlık eden eski Temsilciler Meclisi üyesi Eliot Engel de vardı.
Eski senatör Lieberman, yaptığı açıklamada İran'ın yeni cumhurbaşkanının Lahey'e çıkartılıp insanlığa karşı suç iddialarıyla yargılanması için çağrı yaptı ve seçimin meşruiyetini reddetti. Diğer katılımcılar da Reisi'nin geniş çaptaki boykotların hedefinde olduğunu The Independent'a vurguladı.
Lieberman, Reisi'yle ve İran hükümetindeki diğer isimlerle bağlantılı muhalif cinayetlerine dair, "İnsanlığa karşı işlenen bu suçlar karşısında sessiz kalamayız" dedi.
Eski Dışişleri Bakanı Yardımcısı Lincoln Bloomfield gibi diğer isimler de Reisi'ye ve 2019 kadar yakın tarihlerde ülkede muhaliflerin katledildiği iddialarına karşı ABD destekli bir BM insan hakları soruşturması açılması için çağrı yaptı.
Mitingdeki pek çok kişi, Başkan Joe Biden'ı ABD yaptırımlarıyla İranlı üst düzey yetkililer ve İran ekonomisi üzerinde kurulan baskıyı sürdürmeye davet etti. Biden, seçim kampanyası sırasında ABD'yi, Trump yönetiminde çıkılan İran nükleer anlaşmasına yeniden katılacak şekilde yönlendireceğine dair söz vermişti.
Bazıları bu yaptırımların artırılmasını dahi istedi. Bu, İran hükümetinin yeniden uyumlu olmak için lüzumlu gördüğü şeyin tam tersi.
Engel, The Independent'a verdiği demeçte İran hükümeti üzerindeki baskının sürdürülmesi yönündeki çağrıları yinelerken, Obama yönetiminin 2015'te imzaladığı anlaşmaya "hayran olmadığını" belirtti ve "arkadaşı" Biden'ı "İran'ı demokrasiye yaklaştıran yeni, daha iyi bir anlaşma" yapmaya çağırdı.
Independent Türkçe

 


Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)
TT

Hüseyin Emir Abdullahiyan: Süleymani'nin dostu, İsrail'in düşmanı

Merhum İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, arka planda Kasım Süleymani (AFP)

İran'ın kuzeybatısında pazartesi günü meydana gelen helikopter kazasında Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile birlikte hayatını kaybettiği açıklanan İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan, Tahran'ın İsrail ve Batı karşıtı politikalarının ateşli bir savunucusuydu.

Reisi, 60 yaşındaki Abdullahiyan’ı Ağustos 2021'de atadı.

2013'ten 2021'e kadar bu görevi yürüten Muhammed Cevad Zarif'in yerine geçmek gibi zor bir görevi vardı; Zarif, önde gelen aktif bir diplomat, akıcı bir İngilizce konuşan, uluslararası çevrelerde tanınan bir yüz ve İran'ın dış politikasını yöneten deneyimli bir isimdi.

İran devlet televizyonu Emir Abdullahiyan'ı, Tahran tarafından yönetilen ve Lübnan Hizbullah'ı, Filistinli Hamas ile İslami Cihad hareketleri ve Iraklı silahlı gruplar gibi İran'ın ezeli düşmanı İsrail karşıtı grupların yer aldığı "Direniş Ekseni'nden üst düzey bir diplomat" olarak tanıttı.

Emir Abdullahiyan atandığı gün yaptığı açıklamada, bu grupların "İran'ın müttefikleri" olduğunu ve "onları güçlendirmenin hükümetin gündeminde olduğunu" söyledi.

Kapsamlı geziler

Ekim 2023'te İsrail ile Hamas arasında Gazze'de savaşın başlamasından beri bölgeye yaptığı ziyaretleri yoğunlaştırdı. Tahran, İsrail'e karşı Filistin hareketini ve savaşın çıkmasına yol açan 7 Ekim 2023 operasyonuna desteğini gizlemedi, ancak aynı zamanda bu operasyonun içinde yer almadığını da vurguladı.

Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)Emir Abdullahiyan, Kasım Süleymani'nin izinden gidiyor gibi görünüyordu (Getty)

Geçtiğimiz nisan ayında, Tahran'ın Yahudi devletini sorumlu tuttuğu ve Şam'daki İran konsolosluk binasını yerle bir eden hava saldırısına karşılık olarak, İran'ın İsrail'e 300'den fazla insansız hava aracı ve füzeyle gerçekleştirdiği benzeri görülmemiş saldırıyı savundu.

İran'ın tepkisinin "meşru savunma ve uluslararası hukuk çerçevesinde" gerçekleştirildiğini söyledi.

Emir Abdullahiyan daha sonra İsrail'in İran'ın orta kesimindeki İsfahan eyaletine bir misilleme amaçlı saldırı düzenlediğine dair haberleri "çocuk oyuncağı" diyerek küçümsedi.

İzolasyonun Azaltılması

Mesleki kariyeri boyunca Devrim Muhafızları ile olan yakın ilişkileriyle tanınan Emir Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu olan Kudüs Gücü'nün komutanı ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan kariyeri boyunca Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu. Abdullahiyan, Devrim Muhafızları'nın dış operasyonlarından sorumlu Kudüs Gücü'nün komutanı olan ve 2020 yılında Irak'ın başkentinde bir ABD saldırısı sonucu öldürülen Tümgeneral Kasım Süleymani'ye yakındı.

Emir Abdullahiyan, üç yıl boyunca İran'ın uluslararası sahnedeki izolasyonunu azaltmak ve ABD yaptırımlarının ülkesinin ekonomisi üzerindeki etkisini azaltmak için çalıştı.

Şarku’l Avsat’ın Independent Arabia’dan aktardığı habere göre Çin'in himayesindeki bir anlaşma çerçevesinde Mart 2023'te Suudi Arabistan ile uzlaşmaya varılmasına yol açan süreçte kilit bir figür olmasa da İran'ın Arap komşularıyla ilişkilerin geliştirilmesinde rol oynadı.

1964 yılında Tahran'ın doğusundaki Damgan şehrinde doğan Abdullahiyan, 1991 yılında Tahran Üniversitesi'nde Uluslararası İlişkiler Bölümü'nden mezun oldu.

1997-2001 yılları arasında Irak'ta ve 2007-2010 yılları arasında ise Bahreyn'de görev yaptı.

2011'den bu yana Arap ve Afrika İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı. Bu görevinde, Ali Ekber Salihi (Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad'ın ikinci hükümetinde) ve Zarif (Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin ilk hükümetinde) gibi iki farklı bakanla çalıştı.

Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri) Merhum İran Dışişleri Bakanı, Devrim Muhafızları'na yakınlığıyla biliniyordu (Sosyal paylaşım siteleri)

Ancak 2016 yılında Zarif onu görevden aldı. Bu hareket muhafazakârlar tarafından, Ruhani ve bakanına yönelik büyük eleştiriler yapılmasına neden oldu.

ISNA'ya göre daha sonra Umman Büyükelçiliği görevini reddetti ve 2021 yılında Dışişleri Bakanlığı'na gelmeden önce, Meclis Başkanı'nın uluslararası işlerden sorumlu özel yardımcısı olarak çalışmaya başladı.

Emir Abdullahiyan, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran'ın nükleer faaliyetlerini kısıtlayan 2015 anlaşmasının çökmesinin ardından, Washington'un 2018'de eski Başkan Donald Trump tarafından anlaşmadan çekilmesi sonrasında, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılması çabalarına dahil oldu.